УДК 657.6
ТАЪМИНОТИ ИТТИЛООТИИ НИЗОМИ МЕНЕЧ.МЕНТИ МОЛИЯИ ТАШКИЛОТ
Гайбуллоева Дилфузачон АбдуFаффоровна
Аннотатсия. Дар мацола таъсири механизми таъминоти иттилоотй ба раванди идоракунии молияи ташкилоти тщоратй нишон дода шудааст. Кайд карда шудааст, ки сифати низоми таъминоти иттилоотии низоми менецменти молиявй яке аз масъалауои мууими идоракунии корпоравй доир ба масъащои цабули цароруои молиявй ба уисоб меравад. Инчунин дар мацола яке аз усулуои бщодиуии низомитаъминоти иттилоотии ташкилот кушода шудааст ва тадбици он дар мисоли ЦСК "К,олищои Кайроццум" гузаронида шудааст. Дар асоси таулилуои гузаронида шудамуайян карда шудааст, ки дар инзоми таъминоти иттилоотии низоми менецменти молиявии ташкилот норасогиуо мавцуд аст. Вобаста ба ин асоснок карда шудааст, ки роуи уалли ин муаммоуо цорикунии низоми Big Data мебошад. Калидвожщо: менецменти молиявй, таъминоти иттилоотй, уисоботи молиявй, сифати иттилоот, муаммоуо, ташкилоти тицоратй.
Барои ицтибос: Гайбуллоева Д.А. Таъминоти иттилоотии низоми менецменти молияи ташкилот/ Д.АГайбуллоева //Паёми молия ва ицтисод. - 2024. - No. 2.1(41). - С. 149-157.
ИНФОРМАЦИОННОЕ ОБЕСПЕЧЕНИЕ СИСТЕМЫ ФИНАНСОВОГО МЕНЕДЖМЕНТА ОРГАНИЗАЦИИ
Гайбуллоева Дилфузаджон Абдугаффоровна
Аннотация. В статьерасматриваетсявлияниемеханизмаинформационногообеспеченияна процесс управления финансами коммерческой организации. Былоотмечено, что качество информационного обеспечения системы финансового менеджмента является одним из важнейших вопросов корпоративного управления по вопросам принятия финансовых решений. Такжев статьераскрытодин из методовоценкисистемы информационногообеспеченияорганизации, и его мерабыла проведена на примере ОАО "Ковинхины Кайраккум".Наоснованиипроведенного анализабыло установлено, что в системе информационного обеспечения финансовой системы управления организацией имеются недостатки.В связис этим было обосновано, что решение этих загадок заключается в внедрении системы больших данных.
Ключевые слова: финансовый менеджмент, информационное обеспечение, финансовая отчетность, качество информации, проблемы, коммерческая оргонизация.
INFORMATION SUPPORT OF THE FINANCIAL MANAGEMENT SYSTEM OF THE ORGANIZATION
Ghaybulloeva Dilfuzajon Abdugafforovna
Annotation. The article shows the influence of the information support mechanism on the financial management process of a commercial organization. It was noted that the quality of information support for the financial management system is one of the most important issues of corporate governance in financial decision-making. The article also reveals one of the methods of evaluating the information support system of an organization, and its measure was carried out on the example of JSC Kovinhiny Kayrakkum. Based on the analysis, it was found that there are shortcomings in the information support system of the financial management system of the organization. In this regard, it was proved that the solution to these mysteries lies in the implementation of a big data system.
Keywords: financial management, information support, financial reporting, information quality, puzzles, business organization.
Гузориши масъала.Бахам наздик шудани манфиатхои иктисодии субъектной хочагидор, ки фаъолияти худро бо рохи таъсиси навъхои гуногуни ассотсиатсияхои (гуруххои) иттиходияви муттахид мекунанд, таъминоти системавии иттилоотии равандхои идоракуниро талаб мекунад.
Бехтар намудани таъминоти иттилоотй, дар навбати худ, бо зарурати баланд бардоштани эътимоднокй ва мукоисашавандагии тамоми блоки маълумоти молиявй алокаманд аст, ки дар як заминаи назариявию методологи ташаккул ёфтаанд. Бе ин шарт имруз як гурухро хамчун системам таркибии ташкилй самаранок идора кардан имконнопазир аст.
Набудани иттилооти зарурй ва мавчудияти иттилооти беэътимод сабаби душворихо дар кабули карорхои дурусти асоснок дар хама сатххои идоракунй мебошад. Масъалаи таъмини робитаи иттилоотии субъектхои фаъолияти иктисодй ва ичтимой дар давраи гузариш ба иктисоди бозорй махсусан тезу тунд гардид.Бинобар дар оянда ба масъалаи номбаршуда бояд диккати бештар дода шавад.
Тахлили тахкикотхои охир ва нашриёт.Мазуи мазкур аз тарафи бисёри олимони хоричй ба монанди Белоглазовой Г.Н., Герасимовой Е.Б , Камысовской С.В., Капаевой Т.И., Королева О.Г., Лаврушина О.И., Никоновой И.А., Роуза П.С., Синки Дж., Тавасиева А.М., Тагирбекова К.Р., Шамгунова Р.Н. ва дигарон омухта шудааст.
Дар тахкики масъалахои рушди таъминоти иттилотии низоми менечменти молиявй аз олимони ватанй КХ. Барфиев, М.У. Бобоев, А.А. Мирзоалиев, Б.Х,. Каримов, С.Ф. Низомов, ва дигарон сахми муайян доранд.
Максади макола- дар муаяйн кардани накши низоми таъминоти иттилоотй дар низоми менечменти молиявй барои кабули карорхои идоравй инъикос мегардад.
Мухтавои асосии мавод. Механизми пешбари системаи корхона механизми иттилоотй мебошад. Шакли татбики механизми иттилооти муайян кардани мушкилот ва имкониятхо дар асоси нишон додани тафовут байни вазъи мухити зист, натичахои маркетинг, система ва таъсири онхо ба максадхои система мебошад. Х,амин тарик,
самаранокии раванди дастгирии иттилоотй беандоза меафзояд[6].
Дастгирии иттилоотии идоракунй ин пайвастагии иттилоот бо системахои идоракунии корхона ва раванди идоракунй дар мачмуъ мебошад. Онро на танхо дар мачмуъ, ки тамоми вазифахои идоракуниро дар бар мегирад, балки барои фаъолиятхои инфиродии функсионалии идоракуни, аз кабили пешгуи ва банакшагири, бахисобгири ва тахлил низ барраси кардан мумкин аст.Ин имкон медихад, ки лахзахои мушаххасе, ки ба таъминоти иттилоотии идоракунии функсионалй хосанд, сояафкан карда, дар айни замон хосиятхои умумии онро ошкор созанд, ки ба тадкикоти амик рохнамой мекунанд.
Дар айни замон дастгирии иттилоотй ба як сохаи мухим табдил ёфтааст, ки аз чамъоварй ва коркарди иттилооти зарурй барои кабули карорхои идоракунии асоснок иборат аст. Ба зинаи олии рохбарй додани маълумот дар бораи мавкеъ ва фаъолияти корхона ва мубодилаи байнихамдигарии ахбор дар байни хамаи подразделенияхои ба хам алокаманди корхона дар асоси техникаи электронии хисоббарор ва дигар воситахои техникии алока ба амал бароварда мешавад.Дар шароити ноустувори иктисодии имруза муваффакияти корхонахо на танхо ба кобилияти рохбарон дар истифодаи тамоми воситахои имконпазир вобаста аст ва усулхои кудрат, балки инчунин кобилияти сохтани механизми доимии идоракунй дар ташкилот, ки асоси карорхои ичрошудаи идоракунй мебошад, ки мазмуни онхо, шароити амалй, пешгуии натичахо, робита бо сохторхои дохилй ва берунй мебошад. омилхои таъсиррасонй ва барои субъекти идоракунй мухимтарин вазифахои идоракунй мебошанд[2].
Низоми иттилоотии менечменти молиявй мачмуи воситахо, усулхо ва кадрхои ба хам алокаманд аст, ки барои тахлил,
банакшагирйваомодакарданикарорхоисамаранокиидо ракунйоидбатамомичанбахои фаъолияти молиявии корхона заруранд.
Механизми таъминоти иттилотти низоми мечменти молиявии корхона дар расми 1 оварда шудааст.
Paсми l.HaKiiian сохтори Ba мaнтикии тaъминоти иттилотии низоми менечментимолияви[1]
Maълyмот дap идоpaкyнй доpои як rçarop xyсyсиятхо мебошад:
- дap шapоити мyосиp тaъминоти иттилоотй бapои фaъолияти бомуваффакияти дастгохи идоpaкyнй вa умуман коpxонa мухим гapдид;
- ба зинаи болоии идоpaкyни додани маълумот дap боpaи вазъият ва фаъолияти коpxонa ва мубодилаи мутакобилаи иттилоот байни вохидхои коpxонa дap заминаи мошинхои электpонии хисоббapоpи мyосиp бо истифода аз теxнологияхои гуногуни иттилооти сypaт мегиpaд;
-мухтявои паёмхои иттилоотй аз pyи ниёзхои вохидхои идоpaкyнй ва кapоpхои тахияшаванда муайян кapдa мешавад[7].
Натичахои амалиёти молиявии xap як ташкилот бояд дap хисоботи молиявии дaвpии он инъикос кapдa шаванд. Ин хуччатхо бapои apзёбии вазъи молиявии ташкилот, имкониятхои он бapои солхои оянда мухиманд, хисоботдихй ба менечеpи молиявй имкон медихад, ки кapоpхои молиявии мyaссиp кабул кунад.
Бapои муайян кapдaни сaтxи таъминоти иттилоотии фаъолият ва pyшди коpxонa нишонaxои аломагаои номиналии нишондиxaндaxои таъминоти иттилоотии фаъолият ва pyшди коpxонa воpид кapдa мешаванд (чадвали 1).
Чядвлли 1. Hишондиxaндaxои ширши aломaтxои номинлли iiiiiii()ii.iii\aii.ia\<)ii сaтxи тaъминоти иттилоотии фaъолият Ba рушди тaшкилот
Нишондихандахо Маънои минималии нишондиханда Тaфсиpи аломат Тaвсиpи номзадхо
Сатхи конеъ гapдонидaни талаботи иттилоот A баланд Al
миёна A2
паст A3
Муносибати байни хадафхои таъминоти иттилоотй ва хадафхои фаъолият ва pyшди коpxонa B хаст Bl
не BO
Сатхи автоматикунонии таъминоти иттилоотй С баланд Cl
миёна C2
паст C3
Долати инфpaсоxтоpи иттилоотй D баланд Dl
миёна D2
паст D3
Сатхи саводнокии иттилоотии истеъмолкунандагони иттилоот E баланд El
миёна E2
паст E3
Мавчудияти сармоягузорй дар дастгирии иттилоотй ва бадисобгирии харочот F да F1
не F0
Гуногунии манбаъдои истифодашудаи иттилоот ва усулдои кор бо он G да G1
не G0
Амалисозии иттилоот нармафзори дар асоси бино модели иттилоотй H да Ш
не H0
Сатди мутобикати иттилоот талаботе, ки ба он дахл доранд I баланд И
миёна I2
паст I3
Дарачаи саривактии кабул ва истифодаи иттилоот J баланд Л
миёна J2
паст J3
Сарчашма: [3 сад. 113-120]
Минбаъд, дар асоси функсиядои табдилдидй, ба хусусиятдои номиналй арзиши микдорй дода мешавад. Киматдои функсияи табдилдидй бояд дар дудуди аз 0 то 1 бошанд. Азбаски дамаи хусусиятдои интихобшуда дар сохтори нишондидандаи сатди таъминоти иттилоотй барои фаъолият ва рушди корхона адамияти баробар доранд вазифадо барои дамон номзаддо якхела ходанд буд.
Дар асоси арзишдои муайяни нишондидандадои чудогонаи таркибии таъминоти иттилоотии фаъолият ва рушди корхона нишондидандаи умумй дисоб карда мешавад. Х,исоб кардани нишондидандаи умумии сатди таъминоти иттилоотй дар асоси миёнаи геометрии функсиядои инфиродии табдилдидии аломатдо аз руи формула 1 анчом дода мешавад.
I = ,\/А*В*С*0*Е*Р *в*Н * I * /,(1) ин чо I-
нишондидандаисатдитаъминотииттилоот функсияварушд
корхонадо;
п- шумораи нишондидандадоитаркибиисатди таъмини иттилоотй;
A, B, C, D, E, F, G, H, I, J- сатдитаъминотииттилоотии фаъолият ва рушди ташкилот.
Вобастагии байни сатди таъминоти иттилоотии фаъолият ва рушди корхона ва индекси он аз руи микёси Харрингтон муайян карда мешавад (чадвали 2).
Ч,адвали 2. Муносибати байни сатд ва индекс таъмини иттилоотии фаъолият ва рушди ташкилот
Меъёри нишондиданда Сатди таъминоти иттилоотии фаъолият ва рушди ташкилот
0,0-0,2 Банидоят паст
0,2-0,37 Паст
0,37-0,63 Миёна
0,63-0,8 Баланд
0,8-1 Бенидоят баланд
Сарчашма: [3 сад. 113-120]
Тавре, ки дар моделсозии дисобкунакдои объектдои гайриметрикй нишондода шудааст, мувофики накшаи зерин ичро кардан лозим аст:
1) Умумкунии донишдои назариявй ва амалй оид баин хусусият, нигод доштаномори тавсифии аломатдо;
2) Сохтмони микёси табдили арзишдои нишондиданда;
3) Мафдуми асосии нуктадои тагирёбии мардила дар арзишдои нишондидандадо;
4) Таърифи шахсият функсиядои табдилдидй;
5) Таърифи умуми функсиядои табдилдидй[4]. Х,ангоми тартиб додани руйхат хусусиятхо,
бояд ба назар гирифт, ки хислати сифат метавонад намояндагонн бисёре бошанд номинатсиядои баробар (яъне тафсирдо), ки руйхати унвондои имконпазир
сифат. Дар баробари ин хар як номинация хусусияти сифатй мувофики арзиши микдории функсия гузошта мешавад.
Барои тадбики модели мазур низоми таъминоти иттилоттии менечменти молиявии яке аз корхонахои калони Ч,умхурии Точикистон Ч.СК «Колинхои Кайроккум»-ро бахогузорй мекнуем.
Дар корхона системаи таъминоти иттилоотй ташкил карда шудааст, ки аз воситахои техникй, барномахои компютерй, мутахассисони шуъбаи технологияхои иттилоотй ва мачмуи вазифахое иборат аст, ки бо ёрии системахои автоматикунонидашудаи идоракунй хал карда мешаванд. Дар чадвалЗ хусусияти системаитаъминоти иттилоотии корхона пешниход карда мешавад.
Чадвали З.Ташкили системаи таъминоти иттилооти
Номгуи зернизомхо Шархи зернизомхо
Зернизоми техникй Дар корхона саду бист чоикорймавчудаст, кибокомпютерхоишахсй, телефон, факс ва принтер мучаххазкардашудаанд. Хусусиятхоиасосиикомпютерхо: Celeron G530 (2.4 GHz), 6Gb, 250 GB, DVD-RW. СистемаиОператсионии Windows 8
Зернизоми амалй Барномахоизеринистифодамешаванд: Microsoft Office, Windows, Abode Reader, 1С: Корхона: автоматикунонии комплексй
Зернизоми ташкилию методй Сохтори ташкилии шуъбаитаъминотииттилоотй, чадвалиштатйвадастурхоикориимутахассисонтасдиккардашуд. Дармархилаитахиянизомномадарбораиамниятииттилоотйкарордорад
Зернизоми ичроикунанда Дар айни замон бо ерии системаи таъминоти иттилоотйвазифахоизеринхалкардамешаванд: автоматикунониибахисобгириимухосибйваидоракунй, автоматикунониисистемаипардохтхоибонкй, кисманавтоматикунониигардишихуччатхо
Сарчашма: маълумотхои шуъбаи1Т Ч.СК "КолинхоиКайроккум"
Тадкикот муайян кард, ки талаботхои иттилоот ва раванди иттилоотй ба таври васеъ равона карда шудаанд ва хамаи мукаррароти заруриро инъикос мекунанд.
Тавре ки каблан ошкор карда шуд, дар корхона системаи автоматикунонидашудаи 1С- корхона: автоматикунонии комплексй насб карда шудааст. Аз ин ру, аввал мо тахлил мекунем, ки оё барномаи 1С -ERP системаи аст ё не.
Дар як конфигуратсияи 1С дар таъминоти асосй бо хисоботхо ва коркардхои зарурй барои тахлили пурраи фаъолияти тамоми контури хочагии дар конфигуратсия татбикшуда мучаххаз карда шудааст. Илова бар ин, истифодаи хисоботи беруна, ки бо фармоиш навишта шудаанд (онхо хатман ба барнома дохил карда намешаванд) ва бо ин рох тахлилро васеъ кардан мумкин аст.
Дар чадвали 4 имкониятхои функсионалии 1С-Корхона оварда шудааст.
Чадвали 4. Имкониятхои функсионалии 1С-Корхона (версияи 8)
Хусусиятхо Имконияти функсияхо
Бахисобгирии мухосибй ва андозй +
Музди мехнат ва идоракунии кормандон ++
Бахисобгирии кадрхо ++
Бахисобгирии пардохтхо ++
Дисобхо ва танзимоти чандир +
Дисоботхо ++
Идоракунии фуруш ++
Бахисобгирии харочот ++
Истехсолот ++
Банакшагирй -
Эзоу: - мавцуд нест; + мавцуд аст; ++ бо имкониятхои васеъ ва оптимизасия мавцуд аст
Сарчашма: маълумотдои шуъбаи 1Т-и Ч.СК "Колиндои Кайроккум"
Дамин тарик, метавон гуфт, ки маълумоти тадрифшуда ва нокифоя дар як чо ба тамоми система таъсир мерасонад. Ин бо мурури замон рух медидад ва таъсири мустаким надорад, аммо таъсири чамъкунанда дорад ин номувофикатй таъминоти иттилоотиро ба долати гайриканоатбахш меорад, ки дар он он датто
вазифадои асосии интиколи иттилоотро дар системаи "корхона" ичро карда наметавонад.
Дар ин навбат мо дар асосии нишондидандадои арзёбии дарачаи таъминоти иттилотии фаъолият ва рушди ташкилот низоми таъминоти иттилоотии амалкунандаи ташкилотро бадогузорй мекунем (чадвали 5).
Чадвали 5. Нишондидандадои шартии низоми таъминоти иттилоотии ЧСК "^олиндои
^айроккум"
Нишондидандадо Маънои минималии нишондиданда Балгузории мутахассисион
Сатди конеъ гардонидани талаботи иттилоот A 0.6
Муносибати байни дадафдои таъминоти иттилоотй ва дадафдои фаъолият ва рушди корхона B 0.7
Сатди автоматикунонии таъминоти иттилоотй C 0.7
Долати инфрасохтори иттилоотй D 0.7
Сатди саводнокии иттилоотии истеъмолкунандагони иттилоот E 0.7
Мавчудияти сармоягузорй дар дастгирии иттилоотй ва бадисобгирии харочот F 1
Гуногунии манбаъдои истифодашудаи иттилоот ва усулдои кор бо он G 0.2
Амалисозии иттилоот нармафзори дар асоси бинои модели иттилоотй H 0.6
Сатди мутобикати иттилоот талаботе, ки ба он дахл доранд I 0.7
Дарачаи саривактии кабул ва истифодаи иттилоот J 0.5
I = 70,6 * 0,7 * 0,7 * 0,7 * 0,7 * 1 * 0,2 * 0,6 * 0,7 * 0,5= 0.6
Сарчашма:Дисоби муаллиф дар асоси маълумотдои шуъба 1Т-и Ч.СК «Колиндои Кайроккум
Аз руи чадвали 5 маълум шуд, ки вобастагии байни сатди таъминоти иттилоотии фаъолият ва рушди корхона ва индекси он аз руи микёси Харрингтон дар корхони низоми таъминотии раванди менечменти молиявй дар сатди миёна карор дорад. Зеро натича дар худуди меъёрииаз 0,37 то 0,63 карор дорад.
Бинобар дар сатди миёна карор доштани низоми таъминоти иттилоотй шубда доир ба сифати маълумоти молиявй пайдо мегардад, ки барои бадодидии сифати иттилооти пешнидодашванда аз тарафи олимони хоричй моделдои Роксас ва М.Беништадия шудааст[5]. Тадбики моделдои мазкур дар чадвали 6 оварда шудааст.
Чадвали 6. Нишондидандадои молияви дар модели М.Биниш ва Роксас истифодашаванда ва тадбики он дар ЧСК "^олиндои кайроккум"
Нишондихандах о Таъинот Формулаидисобкуниинишондиданд а Манбаи иттилоот Натичаи тадбик
Индекси давраи Фуруш ва каздории дебиторй DSRI ЦД^^ДФо ДФ1 КДо' КД-царздории дебиторы ДФ-Даромад аз фуруш Дисобот оиди натичаи молиявй ва дисобот оиди долати молиявй 1,17
Индекси даромад аз фуруш ва фоидаи умумй ОМ! ДФо-ААМо ДФ1 -*- ДФ1-ААМ1 ДФо ААМ-арзиши аслии мщсулот Дисобот оиди натичаимолияви 1,37
Индекси сифати дороидо лд1 (Д-ДГ-ВА)1 Д1 -* — (Д-ДГ-ВА)о Дo, Дисобот оиди долати молиявй -1,18
Д-дороиуо, ДГ-Дороиуои гардон, ВА-воситауои асоси
Индекси афзоиши даромад 301 ДФ1 ДФо' Дисобот оиди натичаимолияви 0,94
Индекси истехлок ПЕР7 И0 И + ВА1 И1 * И + ВА0' И-истеулоки воситауои асоси Дисобот оиди холати молиявй 0,37
Индекси харочоти фуруш 30А1 ХТ + ХМ1 ДФ0 -*- ХТ + ХМ0 ДФ1 Дисобот оиди натичаимолияви 0,57
ва маъмурй ХТ-хароцоти тщоратй; ХМ-Хароцоти маъмури.
Индекси таносуби вобастагиимолия вй Ь¥01 УЧД0 У0 * Д1' У-уамаги уудадориуо Дисобот оиди холати молиявй 0,54
АМДГС - АМВП 1 АФ - И 1 АМУК Д1 ' Д1 ' Д1 '
Дисобкунй бадороихо ТАТА АМДГС-арзиши миёнаи дороиуои гардони соф; АМВП-арзиши миёнаи воситауои пули; АФ-андоз аз фоида; АМУК-арзиши миёнаи уудадориуои кутоумуддат Дисобот оиди холати молиявй 0,67
М.Биниш M-score = -4,84 + 0,920*1,17+0,528*1,37+0,404 *(-1,18) + 0,892 *0,94 + 0,115*0,370,172*0,57 + 4,679*0,67 - 0,327*0,54=-3,84 > -2.22
Роксас F-score = -6,065 + 0,823*1,17 + 0,906*1,37 + 0,593* 3,84 > -2.76 (-1,18) + 0,717*0,94 +0,107*0,37=-
Сарчашма: Дисоби муаллиф дар асоси хисоботх
Аз руи натичаи модели М.Биниш маълум гардид, ки хисоботи молиявии пешниход гардида тахриф дорад, зеро натича аз -2,22 калон баромад. Инро модели панчомилаи Раксас низ тасдик намуд, кидар хисобот иттилооти носахех сабт шудааст, зеро натичаи ин модел аз -2,76 калон хосил шуд.Аз ин чо гуфтан мумкин аст, ки низоми иттилоотии дар корхона ташкилгардид бинобардоштани норасогихо барои кабули карори идоравии оптималй мусоидат карда натавониста истодааст.
Мушкилот дар низоми таъминоти иттилоотии низоми идоракунии ташкилот шартан ба чунин намудхо таксим карда мешаванд:
1) мушкилоти возех-набудани чандирй дар система назорати, вокуниши зуд ба тагйироти беруна ва мухити дохилии ташкилот;
2) проблемахои пинхонй-таъмини заифи иттилоот дар бораи вазъи мухити беруна ва дохилй ташкилотхое, ки тахлили нотамом аз тахияхои
молиявии Ч.СК «Колинхои Кайроккум»
пешрафтаи илмй, ки ахамияти мухими амалй доранд, махдудияти донишхои худ барои бехтарин корхо сарф намекунанд.
Имруз рохбарони корхонахо дар гирифтани маълумот душворй мекашанд, зеро шумораи он пайваста меафзояд ва дар шакли умумй он хануз хам вучуд дорад. Аз ин ру, ташкилот ба маълумоти босифат ва оперативй ниёз дорад. Далли масъала метавонад такмили таъминоти иттилоотии раванди идоракунй бошад-саривакт ба шахсоне, ки дар сохаи идоракунй карор кабул мекунанд, маълумоти объективй, мубрам, боэътимод дар бораи холати объектхои идорашаванда ва мухити беруна ёрй расонад.
Далли мушкилот метавонад Big Data бошад -силсилаи равишхо, воситахои сохторй, маълумоти сохторнашуда, ки бо воситахои барномавии микеспазир самаранок коркард карда мешаванд. Big Data технологияхои пешрафтаи тахлилро истифода
мебарад, ки зедни сунъй ва омузиши мошинро дар бар мегирад (вакте ки барнома дар компютер барномадои дигарро таълим медидад).
Раванди коркарди микдори зиёди иттилоот сохтани моделдоро дар асоси маълумоти чамъоваришуда ва огози симулятсиядоро дар бар мегирад, ки дар он танзимоти асосй пайваста тагйир меёбанд, дар доле ки дар дафъа система назорат мекунад, ки чй гуна "тагйири танзимот" ба натичаи имконпазир таъсир мерасонад. Раванди додашуда пурра автоматй карда шудааст.
Идоракунии корхона тадлили эдтимолиро талаб мекунад, ки тагйирот дар вазъи сиёсй, ичтимой, иктисодй дар кишвар ва минтакадо. Дар ин вазъият калиди адамияти далли мушкилоти гузошташуда ба иттилоот дамчун даетан мудим иктисодй ва манбаи ичтимоии истедсолоти муосир баланд мебардорад.
Зеро доштани маълумоти саривактй ва боэътимод яке аз шартдои асосии таъмини фаъолияти корхонадо мебошад.
Хулоса. Муносибати инноватсионии таъминоти итиллоотии низоми менечменти молиявй дар бораи натичадои фаъолияти ташкилот, ки дар низоми менечменти молиявй тадия ва татбик карда мешавад, раванди тадияи дисоботи молиявиро кодиш медидад ва ба ин васила кори хадамоти молиявиро ба таври назаррас оптимизатсия мекунад ва имкон медидад, ки нишондидандадои молиявии ташкилот ба таври вокей назорат карда шаванд. Ин далли инноватсионй бешубда ба суръат ва сифати иттилооти молиявй аз манбаъдои дохилй ва дар асоси он кабули карордои стратегй таъсир мерасонад ва ба мачмуи бартаридои ракобатй илова ходад кард.
АДАБИЁТ
1. Жук К.И. Разработка информационного обеспечения системы финансового менеджмента корпорации. «Научно-практический электронный журнал Аллея Науки» №10(26) 2018
2. Кочетова, М. В. Информационное обеспечение финансового менеджмента при принятии эффективных решений в организации / М. В. Кочетова, Е. П. Трошина // Проблемы развития предприятий: теория и практика. - 2019. - № 1-1. - С. 178-181.
3. Мазоренко О. В. Подход к оценке уровня информационного обеспечения функционирования и развития предприятия / О. В. Мазоренко // Учет и статистика. - 2013. - № 1(29). - С. 113-120.
4. Мищенко А. А. Взаимодействие инноваций и информации в системе финансового менеджмента коммерческих организаций // Экономика и социология. 2015. № 28. С. 26-30.
5. Соколова Елизавета Сергеевна Методы оценки качества учетной информации // Статистика и экономика. 2011. №2. URL: https://cyberleninka.rU/article/n/metody-otsenki-kachestva-uchetnoy-informatsii (дата обращения: 01.06.2024).
6. Фофанова, Ю. А. Система информационного обеспечения финансового менеджмента на предприятиях малого и среднего бизнеса / Ю. А. Фофанова // Новая наука: Современное состояние и пути развития. - 2016. - № 8. - С. 278-282.
7. Хациева Лариса Увайсовна, Абуев Мурад Алиевич.Структура финансового механизма управления деятельностью предприятия // Е^сю. 2020. №11 (50).
Маълумот дар бораи муаллифон:
Гайбуллоева Дилфузачон АбдуFаффоровна - Донишкадаи политехникии Донишгоди техникии Точикистон ба номи академик М.С. Осимй дар шадри Хучанд, докторанти РШ, омузгори калони кафедраи молия ва карз. Сурога: 735700, Ч,умдурии Точикистон, ш. Хучанд, куч. И.Сомонй, 226. Почтаи электронй: diЦuza8899g@,gmail.com.Тел: +99292990-30-90
Информация об авторах:
Гайбуллоева Дилфузаджон Абдугаффоровна - Худжандский политехнический институт Таджикского технического университета имени академика М.С. Осими, докторант РШ, старший преподователь кафедры «Финансы и кредит». Адрес: 735700, Республика Таджикистан, город Худжанд, ул. И. Сомони, 226.E-mail: [email protected]. Тел: +99292990-30-90
Information about the authors:
Ghaybulloeva Dilfuzajon Abdugafforovna - Khujand Polytechnic Institute of Tajik Technical University named after Academician M.S. Oshimi, PhD student, senior lecturer at the Department of Finance and Credit. Address: 226 I. Somoni str., Khujand city, 735700, Republic of Tajikistan.E-mail: [email protected] . Phone: +99292990-30-90