" НАНО ФИЗИКАДАГЫ КYРДЕЛI ¥ГЫМДАРДЫ ЖОБАГА НЕГ1ЗДЕЛГЕН ОЦЫТУ ЭД1СТЕР1МЕН ТYСIНДIРУ"
ДОСЫМ ЕРБОЛАТ¥ЛЫ
физика - математика гылымдарыныц кандидаты, физика жэне технологиялар кафедрасыныц кауымдастырылган профессоры, Сэрсен Аманжолов атындагы Шыгыс ^азакстан университетi, Эскемен к. ^азакстан
ЦУАНЫШБАЕВ БИСЛАН 1ЗБАСАР¥ЛЫ
магистрант 2 курс, Сэрсен Аманжолов атындагы Шыгыс ^азакстан университет^
Эскемен к. ^азакстан
Аннотация. Мацалада жобага неггзделген оцыту (Project-BasedLearning, PBL) эдгсгнгц нанофизикадагы курдел1 угьшдарды тYсiндiрудегi тшмдшт царастырылады. Курдел1 феномендерд1, мысалы, кванттыц эффектшер мен наноматериалдардыц цасиеттерт игеру Yшiн PBL эдш студенттердщ теорияны тэжiрибемен уштастырып, зерттеушшк жэне сыни ойлау дагдыларын дамытуга мYмкiндiк бередi. Графеннщ электрвтюзгшттн, нанофильтрлердщ экологиялыц цолданылуын жэне кванттыц есептеулерге арналган симуляцияларды зерттеу сияцты жобалар усынылган. PBL эдш STEM багытындагы пэндердi оцыту сапасын арттырып, теорияны практикамен интеграциялауда тиiмдi цурал болып табылады.
Клт свздер: нанофизика, жобага негiзделген оцыту, STEM, кванттыц эффектшер, графен, нанофильтрлер.
Нанофизика - заманауи гылым мен технологияньщ каркынды дамып келе жаткан саласы. Бул салада кванттык эффектшер, нанобелшектердщ бетю касиетщ^ жэне наноматериалдардыц ерекше физикалык сипаттамалары сиякты кYPделi угымдарды тYсiндiру мацызды. Алайда, дэстYрлi окыту эдiстерi бул угымдарды студенттерге тиiмдi жеткiзуде шектеулi болып табылады. Окушылардыц жаца бiлiмдi игеру кабiлетi мен теорияны тYсiнудегi киындыктары олардыц зерттеушшк жэне практикалык дагдыларын дамыту кажеттшн туындатады.
Жобага негiзделген окыту (Project-Based Learning, PBL) эдiсi осы мэселенi шешудщ тиiмдi тэсiлi ретiнде танылып отыр. Бул эдiс студенттерге накты емiрлiк жагдайларга негiзделген жобалар аркылы кYPделi угымдарды тYсiндiруге мYмкiндiк бередi. PBL эдiсi окытудыц сындарлы тэсiлдерiн колдана отырып, окушыларды белсендi катысуга, топтык жумысты тиiмдi уйымдастыруга жэне ез бшмдерш зерттеушiлiк кызмет аркылы тэж1рибеде колдануга итермелейдi.
Осы зерттеудщ непзп максаты - нанофизиканыц кYPделi угымдарын тYсiндiруде PBL эдiсiн колданудыц тиiмдi эдiстемесiн эзiрлеу. Бул эдiстеме теориялык жэне практикалык бiлiмдердi бiрiктiруге багытталган, сонымен катар студенттердщ сыни ойлау, шыгармашылык жэне зерттеушiлiк кабiлеттерiн дамытуга кемектеседь Эдiс негiзiнде наноматериалдардыц касиеттерш зерттеу, графеннiц электреткiзгiштiгiн зерттеу, нанофильтрлердi суды тазарту Yшiн пайдалану сиякты жобалык тапсырмалар жатыр.
1. Нанофизиканыц курдел1 ртымдарын окытудаFы киындыктар Нанофизика заманауи гылымныц мацызды саласы ретшде нанобелшектердiц ерекше касиеттерiн, кванттык эффектшер мен материалдардыц курылымдык сипаттамаларын зерттеумен айналысады. Алайда, бул саланыц кYPделi угымдарын студенттерге тYсiндiруде бiрнеше кедергшер кездеседi:
1. Абстракт1л1к жэне тус1шкс1зд1к: Нанофизика угымдары, мысалы, кванттык туннелдеу немесе бетпк энергия сиякты феномендер, ^нделшт емiрде байкалмайтындыктан, оларды интуитивт тYPде тYсiну киын [1, 2].
ОФ "Международный научно-исследовательский центр "Endless Light in Science"
2. Кепсалалык сипат:Нанофизика химия, биология жэне инженерия сиякты гылым салаларымен тыгыз байланысты. Бул студенттерден эртYрлi пэндердi интеграциялай бiлу кабiлетiн талап етедi [1].
3. Колданбалы тэжчрибенщ жетiспеушiлiгi:КYPделi нанокурылымдарды зерттеуге кажеттi жабдьщтардыц жетiспеуi немесе студенттердщ оларды колдану тэж1рибесшщ аздыгы тYсiнiктi киындатады [5].
ЖобаFа негiзделген окыту (PBL) эдшнщ тиiмдiлiгi
Жобага негiзделген окыту эдiсi нанофизикадагы кYPделi угымдарды тиiмдi мецгерту Yшiн келесi артьщшыльщтарга ие:
1. Теорияны практикамен байланыстыру: PBL эдiсi накты eмiрдегi мэселелердi шешуге арналган жобаларды орындау аркылы теориялык бiлiмдi тэж1рибеде колдануга мYмкiндiк бередi [3].
2. Зерттеушшж даFдыларды дамыту:Жоба барысында студенттер ез бетiмен акпарат iздеудi, деректердi талдауды жэне нэтижелердi корытуга Yйренедi. Бул кабiлеттер нанофизикада ерекше мацызды [6].
3. Когнитивтi белсендшжт арттыру: Студенттер жоба негiзiнде жумыс ютей отырып, ез бiлiмдерiне сын кезбен карауга жэне жаца шешiмдер табуга Yйренедi. Бул олардыц сыни ойлау жэне проблемаларды шешу кабiлеттерiн дамытады [4].
4. Колжетiмдi куралдарды колдану:PBL эдiсi COMSOL, LAMMPS, SEM жэне AFM сиякты зертханалык жабдыктарды немесе симуляциялык багдарламаларды пайдалануды камтиды, бул студенттерге накты зерттеушiлiк тэжiрибе бередi [7].
5. Топтык ЖYмыс:PBL эдiсi командалык жумыс дагдыларын жетiлдiру Yшiн тамаша мYмкiндiк бередi, бул STEM салаларында табысты кызмет ету Yшiн мацызды [2].
2.Зерттеу максаты жэне езектШп
Зерттеудщ негiзгi максаты - нанофизиканыц кYPделi угымдарын тYсiндiру Yшiн жобага негiзделген окыту (PBL) эдiсiн тиiмдi пайдалану эдiстемесiн эзiрлеу. Бул эдiстеме студенттердщ теориялык бiлiмдерiн практикамен байланыстырып, зерттеушiлiк жэне шыгармашылык дагдыларын дамытуга багытталган. Сонымен катар, студенттердi накты eмiрлiк жагдайлардагы мэселелердi шешуге Yйрету жэне STEM саласындагы бшм децгешн арттыруды кeздейдi [2].
Нанофизиканыц заманауи гылымдагы орны ерекше. Оныц угымдары тек iргелi гылым Yшiн емес, сондай-ак нанотехнологиялар, электроника, энергетика жэне медицина салалары Yшiн де мацызды. Алайда, кванттык эффектiлер немесе наноматериалдардыц касиеттер1 сиякты кYPделi феномендердi студенттерге жеткiзу Yлкен киындык тудырады. Бул мэселеш шешуде PBL эдiсiнiц мацыздылыгы зор.
PBL эдiсi оку YДерiсiн белсендi эрi интерактивтi ету аркылы келес мэселелердi шешуге мYмкiндiк бередi.
1. Зерттеушiлiк даFдыларды дамыту: Студенттер жобалар аркылы зерттеушiлiк кызметке тартылып, аналитикалык жэне сыни ойлау кабшеттерш жетiлдiредi [5].
2. Теория мен практиканы интеграциялау: Жобалык тэсш студенттерге кYPделi угымдарды тэж1рибе аркылы тYсiндiруге жэне оны накты eмiрлiк жагдайларда колдануга мYмкiндiк бередi [3].
3. STEM баFытындаFы 6i.iiivi берудi жетiлдiру: Нанофизиканыц кепсалалык сипаты STEM пэндерш бiрiктiрудi талап етедi. PBL эдiсi аркылы бул интеграция тиiмдi жYзеге асады [2].
4. Шь^армашылыкты дамыту: Студенттер жоба барысында шыгармашылык шешiмдер табуды Yйренедi. Бул дагды инновациялык технологияларды дамыту Yшiн мацызды
[4].
5. Колжет1мд1 технологияларды колдану: COMSOL, LAMMPS сиякты заманауи симуляция куралдары мен зертханалык жабдыктарды пайдалану студенттердщ тэж1рибелш бiлiмдерiн ныгайтады [7].
Бул зерттеудщ езектшп нанофизиканыц кYPделi угымдарын окытуда дэстYрлi эдiстердiц жеткiлiксiздiгi мен PBL эдюшщ студенттердiц бiлiм сапасын арттырудагы арты;шылы;тарында жатыр. PBL эдiсi тек теорияны мецгертiп кана коймай, студенттердщ зерттеушшк жэне шыгармашылык кабiлеттерiн калыптастыру аркылы STEM саласыныц болашак мамандарын даярлауда мацызды рел аткарады.
Жобага непзделген окыту (Project-Based Learning, PBL) эдiсi бiлiм алушылардыц сындарлы ойлау кабшеттерш дамытуга, зерттеушiлiк жэне практикалык дагдыларын жетiлдiруге багытталган заманауи педагогикалык тэсiл. Бул эдiстiц негiзгi кагидалары мен нанофизика саласындагы колданылуы эртYрлi зерттеулерде дэлелденген.
3. PBL эдкшщ Heri3ri кагидалары
PBL эдiсiнiц басты кагидалары - сындарлы оку, топтык жумыс, жэне накты вм1рл1к
мэселелердi шешу. Бул тэсiл студенттердiц теориялык бiлiмдi практикамен байланыстырып, ез безмен зерттеу жYргiзуiне жагдай жасайды.
Нэтижеа:
• Студенттердiц аналитикалык ойлау кабшет мен практикалык дагдылары жетiледi.
• Накты жобаларды орындау барысында окушылар оку материалына терец YЦiлiп, ез безмен шешiм табуды Yйренедi [1].
Нанофизика саласындагы PBL эдкшщ колданылуы
Нанофизиканыц кYPделi угымдарын тYсiндiру Yшiн PBL эдiсi ерекше тиiмдi болып табылады. Бул эдiстi колдану барысында студенттер накты зерттеу жобаларымен айналысады. Мысалы:
1. Графеннщ электрвткiзгiштiгiн зерттеу: Студенттер графеннщ физикалык касиеттерiн зерттеп, оныц дэстYрлi материалдармен салыстыргандагы артыкшылыктарын аныктайды.
2. Нанофильтрлердi суды тазарту Yшiн пайдалану:Экологиялык мэселелердi шешуге багытталган бул жоба нанобелшектердщ суды тазарту кабiлетiн зерттеуге кемектеседi.
3. Кванттык компьютерлерге арналган симуляциялар: Студенттер кванттык есептеулердi зерттеп, олардыц физика саласындагы колданылу мYмкiндiктерiн талдайды [3,
4].
Теориялык материалдарды тэжiрибемен байланыстыру. PBL эдiсiнiц мацызды элемент - теориялык бiлiмдi тэжiрибелiк тапсырмалар аркылы бекiту. Бул тургыда:
• Лабораториялык жумыстар: Студенттер зертханалык куралдар (мысалы, AFM, SEM) аркылы наноматериалдардыц касиеттерiн зерттейдi.
• Симуляциялар: COMSOL жэне LAMMPS сиякты багдарламалык куралдарды колдану аркылы кYPделi процестердiц Yлгiлерiн куру студенттерге теорияны тYсiнуге мYмкiндiк бередi [6].
4. STEM-бiлiм беруде PBL эдшнщ интеграциясы
PBL эдiсi STEM салаларындагы пэндердi интеграциялауга ерекше мYмкiндiк бередi.
• Физиканы химия, биология жэне инженериямен байланыстыра отырып, студенттер кепсалалы кезкарас калыптастырады.
• Мысалы, нанофизикадагы кванттык эффектiлердi тYсiндiру Yшiн химиядагы молекулалык курылымдар мен биологиядагы жасуша механизмдерi арасындагы байланысты колдануга болады [2].
Жобага непзделген окыту эдiсi нанофизиканыц кYPделi угымдарын мецгертуге тиiмдi курал болып табылады. Бул эдю аркылы студенттер теориялык бшмдерш тэжiрибелiк тапсырмаларда колдануды Yйренiп, зерттеушiлiк жэне сыни ойлау кабшеттерш дамыта алады. Сонымен катар, PBL эдiсi STEM-бiлiм беру сапасын арттыруда жэне пэндер арасындагы интеграцияны камтамасыз етуде мацызды рел аткарады.
5. Зерттеу эдш: Жобалык окытуга непзделген эдктеме
Жобага негiзделген окыту (PBL) эдiсi аркылы нанофизиканыц кYPделi угымдарын тYсiндiру Yшiн зерттеу YДерiсiн накты жобалар мен практикалык тапсырмалар аркылы
ОФ "Международный научно-исследовательский центр "Endless Light in Science"
уйымдастыру усынылады. Бул эдю студенттердщ теориялык бiлiмiн тэж1рибе жYзiнде колдануга, ез бетiмен зерттеу жYргiзу дагдыларын дамытуга жэне топтык жумыска катысуга мYмкiндiк бередi.
Жобалардыц сипаттамасы
1. "Графеннщ электретк1зпшт1гш зерттеу"
о Максаты: Графеннщ ерекше электрлiк касиеттерш аныктау жэне оны дэстYрлi материалдармен салыстыру.
о Тэж1рибел1к куралдар:
■ AFM (Atomic Force Microscopy) графеннщ бетю курылымын зерттеу Yшiн.
■ SEM (Scanning Electron Microscopy) графеннщ микрокурылымын талдау Yшiн.
■ Электреткiзгiштiгiн елшейтiн куралдар.
о Нэтиже: Студенттер графеннщ артыкшылыктарын тYсiнедi жэне оны колдану мYмкiндiктерiн талдайды [5].
2. "Нанофильтрлерд1 суды тазарту ушш жасау"
о Максаты: Нанофильтрлердщ суды тазартудагы тиiмдiлiгiн аныктап, экологиялык мэселелердi шешудегi релiн зерттеу. о Тэж1рибел1к куралдар:
■ AFM аркылы нанофильтрлердщ бетю курылымын зерттеу.
■ Судан зиянды белшектердi тазартудагы нанобелшектердщ тшмдшпн багалау.
о Нэтиже: Студенттер наноматериалдардыц экологиядагы практикалык колданылу мYмкiндiгiн зерттейдi [2].
3. "Кванттык компьютерлерге арналFан симуляциялар"
о Максаты: Кванттык есептеулердщ негiзгi принциптерiн зерттеп, олардыц физика саласындагы колдану мYмкiндiктерiн аныктау. о куралдар:
■ LAMMPS симуляциялары аркылы кванттык курылгылардыц моделiн жасау.
■ COMSOL багдарламасын колдана отырып, кванттык процессорларды модельдеу.
о Нэтиже: Студенттер кванттык технологиялардыц теориялык непздерш тYсiнiп, олардыц практикалык колдану салаларын зерттейдi [7]. Практикалык жумыс о Лабораториялык зерттеулер:
о AFM жэне SEM куралдары аркылы наноматериалдардыц курылымдык касиеттерiн зерттеу.
о Графеннiц, нанофильтрлердщ жэне кванттык курылгылардыц физикалык касиеттерш накты деректер негiзiнде багалау.
о Зерттеулерде бул куралдардыц зертханалык жумыста тиiмдi колданылатыны айтылган [6].
2. Симуляциялык баFдарламаларды колдану: о COMSOL: Электрлш жэне жылуеткiзгiштiк процестердi модельдеу. о LAMMPS: Наноматериалдардыц атомдык курылымдарын модельдеу. о Бул багдарламалар зерттеулерде керсетшгендей, кYрделi угымдарды визуализациялау Yшiн ерекше мацызды [7]. Окыту удер1с1
1. Студенттерд1 топтарFа белу: Эрбiр топка накты зерттеу мiндетiн беру, мысалы: о Графеннщ электретюзпштшн зерттеу. о Нанофильтрлердщ тазарту тшмдшпн багалау. о Кванттык есептеулердi модельдеу.
Sweeney жэне Seal зерттеулерi бойынша топтык жумыс студенттердщ элеуметпк жэне коммуникативтш дагдыларын дамытуга кемектеседi [1].
2. Дэрктер мен зертханалык сабактарды Yйлестiру: Дэрютер теориялык материалды тYсiндiрiп, жобаныц негiзгi мазмунын айкындайды. Зертханалык сабактар жэне симуляциялык жумыстар студенттердщ теориялык бшмш практикада колдануына мYмкiндiк бередi [4].
Жобалык окыту эдiсiн колдану аркылы студенттер тек кYPделi теориялык угымдарды мецгерiп кана коймай, оларды тэжiрибелiк тапсырмалар аркылы беютедь Практикалык жумыс жэне симуляциялар студенттердщ ез безмен iзденуiн жэне сындарлы ойлау кабшеттерш арттыруга ыкпал етедь Бул эдiс STEM саласындагы бшм беру сапасын арттырудыц тиiмдi куралы болып табылады.
6. Нэтижелер мен талдау
Жобалык окыту (PBL) эдiсiн колдану аркылы бшм беру нэтижелерш бiрнеше аспектiде карастыруга болады. Бул эдю студенттердiц теориялык бiлiмдерiн терецдетш кана коймай, олардыц зерттеушiлiк жэне практикалык дагдыларын дамытуга айтарлыктай ыкпал етедь Эдебиетке CYЙене отырып, непзп нэтижелер мен талдау келесiдей сипатталады:
БЫм сапасын арттыру
PBL эдiсi студенттердiц такырыпты терец тYсiнуiне жэне оны тэж1рибеде колдануына мYмкiндiк береди
• Терец бiлiм: Жобалар барысында студенттер нанофизика саласындагы кYPделi угымдарды тусшш, олардыц накты емiрдегi колданылу аясын зерттейдi. Бул, эсiресе, графеннщ электретюзпштшн немесе нанофильтрлердiц экологиялык мэселелердi шешудеп релiн зерттеуде байкалды. Зерттеулер керсеткендей, PBL эдiсi аркылы студенттердщ такырыпты игеру децгей дэстYрлi эдютермен салыстырганда айтарлыктай жогары [5].
• Зерттеушшж дагдыларды дамыту: Студенттер жобалар барысында ез безмен дерек iздеу, талдау жэне гылыми нэтижелердi синтездеу дагдыларын дамытады. Бул оларга болашак гылыми кызметте кажеттi мацызды дагдыларды мецгеруге кемектеседь
Окытудыц тиiмдiлiгi
PBL эдiсi кYPделi угымдарды жецiл эрi тYсiнiктi етуге мYмкiндiк бередi.
• КYPделi угымдарды мецгеру: Жобалык эдю аркылы студенттер кванттык эффектiлер, наноматериалдардыц ерекше касиеттерi сиякты абстрактылы угымдарды практика жYзiнде кередi. Зерттеулер бойынша, кYPделi физикалык процестердi модельдеу мен симуляциялау студенттердщ теориялык бшмдерш айтарлыктай терецдетедi [7].
• Интерактивт окыту: Лабораториялык жумыстар мен симуляциялык куралдарды колдану PBL эдiсiн тиiмдi етед^ ейткенi студенттер кYPделi идеяларды визуализация аркылы жаксы тYсiнедi.
Керi байланыс. PBL эдiсi аркылы алынган бiлiм студенттерге накты емiрлiк мэселелердi шешуде колдануга мYмкiндiк бередi.
• Практикалык колдану: Студенттер жобаларды орындау барысында алган бiлiмдерiн кэсiби кызметте жэне емiрлiк жагдайларда пайдалана алады. Мысалы, нанофильтрлердi суды тазартуда колдану немесе графен непзшдеп курылгыларды эзiрлеу экологиялык жэне технологиялык мэселелердi шешуге кемектеседь Зерттеуде PBL эдiсi аркылы студенттердщ алган бшмдерш шынайы инженерлiк жэне гылыми жобаларда колдана алатынын керсетедь [4]
• Мотивация: Керi байланыс нэтижелерi студенттердiц жобалык тапсырмалар барысында алган тэжiрибеден лэззат алатынын жэне бул эдю олардыц окуга деген кызыгушылыгын арттыратынын айкындады [4].
PBL эдiсi бiлiм сапасын арттыруда жэне кYPделi угымдарды тYсiндiруде тиiмдi педагогикалык курал ретiнде езiн дэлелдедi. Бул эдю:
1. Студенттердiц зерттеушiлiк дагдыларын дамытады.
2. КYPделi теориялык угымдарды практикада колдануга мYмкiндiк бередi.
3. STEM саласында окыту сапасын жаксартады жэне шынайы емiрлiк жагдайларга бешмделген бiлiм бередi.
Бул нэтижелер жобага непзделген окыту эдiсiн тек нанофизикада гана емес, бшм берудщ баска да багыттарында колдану кажеттшгш керсетедi.
Зерттеу нэтижелерi жобага непзделген окыту (PBL) эдiсiнiц нанофизиканыц кYPделi угымдарын тYсiндiруде тиiмдi екенш керсеттi. Бул эдiс студенттердiц теориялык бшмдерш тэжiрибемен уштастыруга, олардыц зерттеушшк дагдыларын дамытуга жэне STEM багытындагы пэндердi окытудыц сапасын арттыруга мYмкiндiк бередi. Эсiресе, графеннiц электреткiзгiштiгiн зерттеу, нанофильтрлердi суды тазартуда колдану жэне кванттык компьютерлерге арналган симуляцияларды орындау сиякты жобалар студенттердiц практикалык дагдыларын ныгайтуга жэне сыни ойлау кабшеттерш дамытуга ыкпал еттi.
PBL эдiсi аркылы студенттер тек кYPделi гылыми угымдарды тYсiнiп кана коймай, оларды накты емiрлiк мэселелердi шешуде колдану кабшетш мецгередi. Сонымен катар, бул эдю топтык жумыс, симуляциялык куралдарды колдану жэне зертханалык жумыстар аркылы оку YДерiсiн интерактивтi жэне тиiмдi етедi. Осылайша, PBL эдiсi STEM багытындагы бшм беру жуйесш жаца децгейге кетеру Yшiн ерекше мацызды. ¥сыныстар
1. PBL эд1с1н баска пэндерге бешмдеу: Жобага негiзделген окыту тек нанофизикада гана емес, баска да гылым салаларында, мысалы, химия, биология, инженерия пэндершде колданылуы керек. Бул STEM багытындагы бшмнщ интеграциясын кYшейтедi.
2. Мультимедиялык жэне виртуалды куралдарды енг1зу: Окытудыц тиiмдiлiгiн арттыру Yшiн COMSOL, LAMMPS сиякты симуляциялык багдарламаларды жэне виртуалды зертханаларды оку процесше кецiнен енгiзу кажет. Бул студенттерге кYPделi процестердi визуализациялауга жэне оларды терещрек тYсiнуге мYмкiндiк береди
3. Нанотехнологиялар бойынша оку баFдарламаларын кецейту: Нанофизика жэне нанотехнологияларга катысты оку багдарламаларын кецейту аркылы студенттерге бул саладагы жаца технологияларды мецгеруге мYмкiндiк беру керек. Бул кадам нанотехнологиялардыц инженерлiк, экологиялык жэне медициналык салалардагы колданылуын терец тYсiнуге жагдай жасайды.
Жобага негiзделген окыту эдiсiн кецiнен колдану болашак мамандарды даярлауда, олардыц кэаби кабiлеттерiн дамытуда жэне STEM салаларындагы бiлiм сапасын арттыруда шешушi рел аткарады. Эсiресе, нанофизика сиякты кYPделi пэндерде бул эдю студенттердi кызыктыруга жэне оларды гылым мен технологияга бейiмдеуге мYмкiндiк береди PBL эдiсiн окыту процесiне енпзу заманауи педагогиканыц мацызды кадамы ретшде карастырылып, бiлiм беру жYЙесiн жаца децгейге жеткiзедi деп есептеймiз.
ПАЙДАЛАНГАН ЭДЕБИЕТТЕР
1. Sweeney, A. E., & Seal, S. Undergraduate Research and Education in Nanotechnology. European Scientific Journal, 2006.
2. O'Connor, C., & Hayden, H. Contextualising Nanotechnology in Chemistry Education. Journal of Chemistry Education, 2008.
3. Bobroff, J., & Bouquet, F. A Project-Based Course About Outreach in a Physics Curriculum. European Scientific Journal, 2016.
4. Cho, D. J. Training Leaders in Nanotechnology. International Journal of Nanotechnology Education, 2020.
5. Lukishova, S. G. Undergraduate Program in Nanoscience and Nanoengineering: Five Years After. Journal of Nanoengineering and Nanosystems, 2022.
6. Lobanova-Shunina, T., & Shunin, Y. Nanothinking and Nanoeducation: Nanoscientific Literacy for Responsible Consumer Decision Making. European Scientific Journal, 2020.
7. Di Sia, P. The Importance of Educating to Think: Teaching Methodologies and Aids from Cooperative Learning. European Scientific Journal, 2024.