MILLIY BЕZАKLАR SHАKLLАNISHIGА TА’SIR ЕTGАN ОMILLАR (TАRIXIY, SIYОSIY, DINIY, MАDАNIY) Текст научной статьи по специальности «Искусствоведение»

Ilmiy-nazariyvametodikjurnal Научно-теоретический и методический журнал Scientific theoretical and methodical journal

INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

Original paper

© D.A. Turdaliyeva1H_

1Andijon davlat universiteti, Andijon, O'zbekiston

Annotatsiya

KIRISH: maqolada milliy bezaklarning shakllanishiga ta'sir etgan omillar, jumladan, tarixiy, siyosiy, diniy va madaniy jihatlar tahlil qilinadi. Shuningdek, milliy bezaklarning ijtimoiy va madaniy hayotdagi roli ham o'rganiladi.

MAQSAD: tadqiqotning asosiy maqsadi - milliy bezaklarning rivojlanishiga ta'sir etuvchi omillarni tahlil qilish, ularning tarixiy va madaniy ahamiyatini aniqlash hamda milliy o'ziga xoslikni saqlashdagi o'rnini yoritishdan iborat.

MATERIALLAR VA METODLAR: tadqiqotda milliy bezaklarning tarixiy shakllanishi, siyosiy va diniy omillar ta'siri, madaniy an'analar va ularning zamonaviy talqini bo'yicha ilmiy adabiyotlar tahlil qilindi.

MUHOKAMA VA NATIJALAR: natijalar shuni ko'rsatdiki, milliy bezaklar turli tarixiy, siyosiy va diniy jarayonlar ta'sirida shakllangan. Savdo yo'llari orqali madaniyatlararo almashinuv bezaklarga yangi elementlarni olib kirgan, davlat siyosati esa ularning rivojlanishiga ma'lum darajada yo'naltiruvchi rol o'ynagan. Diniy e'tiqodlar milliy bezaklarda ramziy motivlarni shakllantirgan bo'lsa, madaniy an'analar ularning saqlanishini ta'minlagan.

XULOSA: tadqiqot natijalari milliy bezaklarning shakllanishi turli omillarga bog'liqligini va ularning madaniy meros sifatida muhim ahamiyatga ega ekanligini tasdiqladi. Bezaklar nafaqat estetika, balki xalqning tarixiy xotirasi va milliy o'ziga xosligini ifodalovchi muhim elementlar ekanligi aniqlandi.

Kalit so'zlar: milliy bezaklar, madaniy o'ziga xoslik, tarixiy ta'sirlar, siyosiy dinamika, diniy motivlar, madaniy amaliyot, san'at merosi, milliy an'analar.

ФАКТОРЫ, ПОВЛИЯВШИЕ НА ФОРМИРОВАНИЕ НАЦИОНАЛЬНЫХ ОРНАМЕНТОВ (ИСТОРИЧЕСКИЕ, ПОЛИТИЧЕСКИЕ, РЕЛИГИОЗНЫЕ, КУЛЬТУРНЫЕ)___

© Д.А. Турдалиева1И

Андижанский государственный университет, Андижан, Узбекистан

Iqtibos uchun: Turdаliyеvа D.A. Milliy bеzаklаr shakllanishiga ta'sir еtgаn omillar (tarixiy, siyosiy, diniy, madaniy).// Inter education & global study. 2025. №2. B.626-632.

Ilmiy-nazariyvametodikjurnal ISSN 2992-9024 (online)

Научно-теоретический и методический журнал 2024, №2

Scientific theoretical and methodical journal

INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

Аннотация

ВВЕДЕНИЕ: в статье анализируются факторы, повлиявшие на формирование национальных орнаментов, включая исторические, политические, религиозные и культурные аспекты. Рассматривается их роль в создании культурной самобытности и отражении общественной памяти.

ЦЕЛЬ: основная цель исследования — определить влияние исторических, политических, религиозных и культурных факторов на развитие национальных орнаментов и выявить их значение как символов наследия и идентичности.

МАТЕРИАЛЫ И МЕТОДЫ: в исследовании проведен анализ научной литературы по вопросам национальных орнаментов, их формирования и эволюции в различных культурах. Рассмотрены примеры влияния исторических событий, политической идеологии, религиозных традиций и культурных практик на развитие орнаментального искусства.

ОБСУЖДЕНИЕ И РЕЗУЛЬТАТЫ: результаты исследования показывают, что национальные орнаменты формируются под влиянием множества факторов. Исторические торговые пути способствовали культурному обмену и расширению орнаментальных традиций. Политические идеологии и государственная поддержка способствовали развитию уникальных художественных стилей. Религиозные верования интегрировали в орнаменты сакральные символы, а культурные традиции и местные ресурсы определяли используемые материалы и техники.

ЗАКЛЮЧЕНИЕ: результаты исследования подтвердили, что национальные орнаменты являются не только декоративным элементом, но и важным средством сохранения исторической памяти, культурного наследия и национальной идентичности. Их изучение позволяет глубже понять влияние различных факторов на формирование визуальных символов общества.

Ключевые слова: национальные орнаменты, культурная идентичность, исторические влияния, политическая динамика, религиозные мотивы, культурная практика, художественные традиции, символика.

Для цитирования: Турдалиева Д.А. Факторы, повлиявшие на формирование национальных орнаментов (исторические, политические, религиозные, культурные).// Inter education & global study.2025. №2. С. 626-632.

FАCTОRS ™T INFLUЕNCЕD T^ FОRMАTIОN ОF NАTIОNАL ОRNАMЕNTS (HISTORY, PОLITICАL, RЕLIGIОUS, _

© Di^ra А. Turdаliyеvа1e

1Andijan State University, Andijan, Uzbekistan_

Annotation

INTRODUCTION: the article examines the factors influencing the formation of national ornaments, including historical, political, religious, and cultural aspects. Additionally, it explores the role of national ornaments in social and cultural life.

©intereduglobalstudy.com 2024, ISSUE 2

ISSN 2992-9024 (online) 2024, №2

Ilmiy-nazariyvametodikjurnal Научно-теоретический и методический журнал Scientific theoretical and methodical journal

INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

AIM: the primary objective of this study is to analyze the factors affecting the development of national ornaments, determine their historical and cultural significance, and highlight their role in preserving national identity.

MATERIALS AND METHODS: the study involved analyzing scientific literature on the historical formation of national ornaments, the impact of political and religious factors, cultural traditions, and their modern interpretations.

DISCUSSION AND RESULTS: the findings indicate that national ornaments have been shaped by various historical, political, and religious influences. Cultural exchanges facilitated by trade routes introduced new artistic elements, while state policies played a crucial role in directing artistic developments. Religious beliefs contributed symbolic motifs to ornamentation, and cultural traditions ensured the preservation of these patterns in daily life.

CONCLUSION: the results of the study confirm that national ornaments are influenced by multiple factors and hold significant cultural value as part of a nation's heritage. These patterns not only serve an aesthetic function but also act as a visual representation of historical memory and national identity.

Keywords: national ornaments, cultural identity, historical influences, political dynamics, religious motifs, cultural practices, artistic heritage, national traditions.

For citation: Dildоrа А. Ты^аУуеуа. (2025) ^айогв М influеncеd №е fоrmаtiоn о! разора! отате^в (historic^, ро^юа!, religbus, cultural)', Inter education & global study, (2), pp. 626-632. (In Uzbek).

Milliy bеzаklаr jаmiyаt tаrixi, siyоsаti, dini vа mаdаniyаti bitan ^атЬагс!^ ^атЬагс!^ Ьод'^ Ьо'^п о^да xоslikning Ьоу аksidir. Ushbu bеzаk nаqshlаri, nаqshlаri vа nаqshlаri shund^ еstеtikаdаn ustun Ьо'УЬ, ха^тд vаqt Ьо'у^Ь sаyоhаtini tаsvirlаydigаn vizuаl Ы^а^г Ьо'НЬ xizmаt qitadi. Ushbu munоzаrаdа biz tаrixiy, siyоsiy, diniy vа mаdаniy оmillаr milliy bеzаklаrning shаkllаnishidа qаndаy shаkllаngаnligini turli mintаqаlаr vа аn'аnаlаrdаn misоllаr bilаn l^'rib chiqаmiz.

Milliy bеzаklаr - bu ха^^ tаrixiy tаrаqqiyоti dаvоmidа shаkllаngаn, uning bаdiiy didi, еstеtik qаrаshlаri, urf-оdаtlаri, аn'аnаlаri, е'tiqоdlаri vа turmush tаrzini аks еttiruvchi nаqsh vа tаsvirlаr tizimidir.1 Ulаr аvlоddаn-аvlоdgа о'tib kеlgаn, xаlqning mоddiy vа mа'nаviy mаdаniyаtining аjrаlmаs qismi hisоblаnаdi. Milliy bеzаklаrning аhаmiyаti:

Mаdаniy mеrоsni ifоdаlаsh: Milliy bеzаklаr xаlqning о'№Ы, uning bаdiiy ijоdkоrligi vа mа'nаviy dunyоsini аks еttirаdi. Ulаr tаrixiy xоtirаni sаqlаsh vа kеlаjаk аvlоdlаrgа yеtkаzishdа muhim го! о'ynаydi.

Еstеtik tаrbiyа: Milliy bеzаklаrning gо'zаlligi vа nаfisligi insоnning еstеtik didini shаkllаntirаdi, bаdiiy qоbiliyаtlаrini rivоjlаntirаdi vа gо'zаllikkа muhаbbаt uyg'оtаdi.

Picon, Antoine. Ornament: The politics of architecture and subjectivity. John Wiley & Sons, 2014.

©intereduglobalstudy.com

2024, ISSUE 2

Ilmiy-nazariyvametodikjurnal ISSN 2992-9024 (online)

Нaучнo-теoретический и методический журнaл 2024, №2

Scientific theoretical and methodical journal

INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

Mlliy o'zlikni anglash: Milliy bezaklar xalqning o'ziga xosligini, uning boshqa xalqlardan farqini namoyon etadi. Ular milliy g'urur va o'zlikni anglash hissini kuchaytiradi.2

Ijtimoiy birdamlik: Milliy bezaklardan foydalanish xalqning birdamligini, o'zaro hamjihatligini va bir-biriga yaqinligini ifodalaydi.

Moddiy madaniyatni bezash: Milliy bezaklar turli buyumlarni - kiyim-kechak, uy-ro'zg'or buyumlari, me'morchilik inshootlari, zargarlik buyumlari va boshqalarni bezashda qo'llaniladi. Bu esa ularga o'ziga xoslik va jozibadorlik bag'ishlaydi.3

Axborot berish: Ba'zi bezaklar ramziy ma'noga ega bo'lib, ular orqali ma'lum bir axborot yetkazilishi mumkin. Masalan, bezaklardagi ranglar, shakllar va tasvirlar orqali insonning ijtimoiy mavqei, yoshi, jinsi yoki qabilasi haqida ma'lumot olish mumkin.

Turizmni rivojlantirish: Milliy bezaklar bilan bezatilgan buyumlar turistlar uchun qiziqarli suvenirlar bo'lib xizmat qiladi. Bu esa milliy hunarmandchilikni va turizmni rivojlantirishga yordam beradi.4

Tarixiy omillar. Jamiyatning tarixiy evolyutsiyasi uning milliy bezaklarining shakllanishida asosiy rol o'ynaydi. Sivilizatsiyalar paydo bo'lishi va rivojlanishi bilan ularning qo'shni madaniyatlar bilan o'zaro aloqalari, savdo yo'llari va istilolari ko'pincha badiiy ifodaga ta'sir qilgan. Jumladan, Osiyo, Yaqin Sharq va Yevropani bog'lovchi muhim savdo yo'li bo'lgan Ipak yo'li badiiy g'oyalar va texnikalar almashinuviga yordam bergan. Fors gilamlarining gul naqshlari va simmetrik naqshlari bilan ajralib turadigan murakkab naqshlariga O'rta Osiyo va Xitoy hunarmandlari bilan bo'lgan almashinuvlar ta'sir ko'rsatdi. Xuddi shunday, islom san'atidagi geometrik naqshlar ham Islomning Oltin asridagi matematik va ilmiy yutuqlarni aks ettiradi.

Ba'zi hollarda bezaklar evolyutsiyasiga tarixiy to'qnashuvlar va ko'chishlar ham hissa qo'shgan. Misol uchun, Britaniya orollariga vikinglar bosqinlari kelt san'atiga doimiy ta'sir ko'rsatdi. Keltlar bezaklarida ko'rilgan bir-biriga bog'langan naqshlar va bog'ichlar Skandinaviya ta'siri bilan boyitilgan, buning natijasida bugungi kunda ham o'ziga xos bo'lgan uslublar uyg'unlashgan. Siyosiy omillar. Siyosiy dinamika, jumladan boshqaruv, imperiya ekspansiyasi va davlat homiyligi milliy bezaklarning rivojlanishiga sezilarli ta'sir ko'rsatdi. Hukmdorlar va imperiyalar hokimiyatni mustahkamlash, mafkuraviy xabarlarni etkazish va milliy o'zlikni targ'ib qilish uchun ko'pincha san'at va dizayndan foydalanganlar. Masalan, Hindistondagi Boburiylar imperiyasi davrida siyosiy barqarorlik va Akbar va Shoh Jahon kabi imperatorlar davridagi qirollik homiyligi badiiy ifodaning oltin davriga olib keldi. Arxitektura, to'qimachilik va zargarlik buyumlarida ko'rilgan mug'al bezaklari murakkab gul naqshlari, arabesklar va tabiatdan ilhomlangan naqshlar bilan ajralib turadi. Toj Mahal bu merosning yorqin namunasi bo'lib, bezakli naqshlarda

2 Rakhimovna B. N. et al. CREATION OF METHODS OF MAKING NATIONAL JEWELRY IN SURKHANDARYA COSTUME //Journal of Pharmaceutical Negative Results. - 2022. - T. 13.

3 Foster R. J. Making national cultures in the global ecumene //Annual review of anthropology. - 1991. - C. 235-260.

4 Zubrzycki G. (ed.). National matters: Materiality, culture, and nationalism. - Stanford University Press, 2017.

©intereduglobalstudy.com 2024, ISSUE 2

Ilmiy-nazariyvametodikjurnal ISSN 2992-9024 (online)

Научно-теоретический и методический журнал 2024, №2

Scientific theoretical and methodical journal

INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

joylashtirilgan yarim qimmatbaho toshlar bilan bezatilgan nafis naqshlarni namoyish etadi.5

Xuddi shunday, Markaziy Osiyoda sovet davridagi siyosiy mafkuralar milliy bezaklar dizayniga ta'sir ko'rsatgan. An'anaviy naqshlar sotsialistik g'oyalarni aks ettirishga moslashtirildi, xalq naqshlari sanoat taraqqiyoti va birlik timsollari bilan uyg'unlashtirildi. Ushbu gibridizatsiya siyosiy kun tartibi an'analar elementlarini saqlab qolgan holda madaniy ifodalarni qanday qayta shakllantirishi mumkinligini ko'rsatadi.

Diniy omillar. Din milliy bezaklarning shakllanishiga chuqur va doimiy ta'sir ko'rsatgan. Muqaddas motivlar, ramzlar va naqshlar ko'pincha ma'naviy ahamiyatga ega bo'lib, diniy e'tiqod va amaliyotlarni mustahkamlaydi. Masalan, islom san'ati majoziy tasvirlardan qochib, uning o'rniga geometrik naqshlar, xattotlik va arabeskalarga e'tibor qaratganligi bilan mashhur. Bu yondashuv islom madaniyatidagi anikoniylik diniy tamoyilidan kelib chiqadi. Istanbuldagi Moviy masjid yoki Isfahondagi Shoh masjidi kabi masjidlarni bezab turgan murakkab koshinlar bu an'ananing namunasidir. Ushbu dizaynlar nafaqat muqaddas joylarni obodonlashtiradi, balki ularning murakkabligi va simmetriyasi orqali ilohiylik haqida tafakkurni ilhomlantiradi.6

Bundan farqli o'laroq, xristian san'ati ko'pincha bezak naqshlari bilan bir qatorda majoziy tasvirlarni ham o'z ichiga oladi. Kells kitobi kabi o'rta asrlarning yoritilgan qo'lyozmalarida diniy mavzularni mahalliy badiiy an'analar bilan uyg'unlashtirgan murakkab chegaralar, tugunlar va ikonografiya mavjud. Bu asarlar diniy ta'limotlar va madaniy o'ziga xoslikni saqlab, ham diniy, ham ma'rifiy maqsadlarga xizmat qilgan. Buddist san'atida lotus guli, mandalalar va boshqa ramziy naqshlar chuqur ma'naviy ahamiyatga ega. Mandala, koinotni ifodalovchi dumaloq dizayn, Tibet buddist bezaklarining markaziy naqshidir. Ushbu dizaynlar nafaqat dekorativ, balki ma'naviy ma'rifatni engillashtirish uchun meditatsiya vositalari sifatida ishlatiladi.7

Madaniy omillar. Madaniy an'analar, ijtimoiy amaliyot va mahalliy resurslar milliy bezaklarning shakllanishini sezilarli darajada shakllantiradi. Bu omillar bezak dizaynlari jamiyatning kundalik hayoti va qadriyatlari bilan chambarchas bog'liq bo'lishini ta'minlaydi. Tabiiy resurslardan foydalanish ko'pincha bezaklarning materiallari va motivlarini belgilaydi. Masalan, Afrikada fil suyagi, yog'och va munchoqlarning mavjudligi qabila bezaklarining dizayniga ta'sir ko'rsatdi. Naqshlar ko'pincha ijtimoiy mavqeni, ajdodlar merosini yoki ruhiy e'tiqodni ramziy qiladi. Misol uchun, Sharqiy Afrikadagi Maasai xalqi geometrik naqshlar bilan jonli munchoqlar yaratadi, ular foydalanuvchining yoshi, oilaviy ahvoli va jamiyati haqida ma'lumot beradi. To'qimachilik an'analari ham milliy bezaklarni shakllantirishda hal qiluvchi o'rin tutadi. Abrband nomi bilan mashhur bo'lgan o'zbek ikati bunga yaqqol misol bo'la oladi. Ushbu an'anaviy to'qimachilik san'ati

5 Kadabayeva S. S. " DUNYONING YETTI MO'JIZASI" TOJ MAHAL YODGORLIGI //Gospodarka i Innowacje. - 2023. - T. 35. - C. 20-26.

6 Alokun A. M., Egwabor J. E., Olodeoku M. E. Assessment of Ornamentation as a Cultural Identity of Mosques in Lagos State, Nigeria //African Journal of Environmental Sciences and Renewable Energy. - 2024. - T. 15. - №. 1. - C. 237-256.

7 Wacks D. A. The Ornament of the World //La coronica: A Journal of Medieval Hispanic Languages, Literatures, and Cultures. - 2003. -T. 32. - №. 1. - C. 377-380.

©intereduglobalstudy.com 2024, ISSUE 2

Ilmiy-nazariyvametodikjurnal ISSN 2992-9024 (online)

Нaучнo-теoретический и методический журнaл 2024, №2

Scientific theoretical and methodical journal

INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

sinchkovlik bilan bo'yash jarayonida yaratilgan jonli, loyqa naqshlarga ega. Naqshlarda ko'pincha unumdorlik, himoya va farovonlik timsoli bo'lgan, o'zbek xalqining madaniy qadriyatlari va intilishlarini aks ettiruvchi naqshlar kiritilgan. Xuddi shunday, yapon kimonolari ham faslga, vaziyatga va egasining ijtimoiy mavqeiga qarab o'zgarib turadigan bezak naqshlari bilan bezatilgan. Gilos gullari, turnalar va to'lqinlar umumiy motiflar bo'lib, ularning har biri madaniy ahamiyatga ega. Ushbu naqshlar nafaqat kiyimning estetik jozibadorligini oshiradi, balki kiyimning o'ziga xosligi va konteksti haqida nozik xabarlarni ham bildiradi.8

Omillarning o'zaro ta'siri. Milliy bezaklarning shakllanishi kamdan-kam hollarda bitta omilning natijasidir. Buning o'rniga, tarixiy, siyosiy, diniy va madaniy ta'sirlarning o'zaro ta'siri biz aniq mintaqalar yoki jamoalar bilan bog'laydigan dizaynlarning boy gobelenini yaratadi. Misol uchun, Amerikaning tub aholisining bezaklari bu o'zaro ta'sirni aks ettiradi. Navaxo to'qimachilik va kulolchilikning geometrik naqshlari madaniy an'analar va ma'naviy e'tiqodlarga asoslangan. Shu bilan birga, tarixiy voqealar, masalan, evropalik ko'chmanchilarning kelishi, ushbu dizaynlarga ta'sir ko'rsatgan yangi materiallar va texnikalarni kiritdi. Ushbu o'zgarishlarga qaramay, bezaklar mahalliy madaniyatlarning chidamliligi va moslashuvchanligidan dalolat beradi.9

Yana bir misol - Indoneziyaning madaniy, diniy va tarixiy ta'sirlarni birlashtirgan batik an'anasi. Naqshlarda ko'pincha mifologik hikoyalar, mahalliy flora va fauna yoki diniy belgilar tasvirlangan. Mustamlakachilik davrida batikning xalqaro bozorlarga chiqarilishi uning rivojlanishini yanada boyitdi, chunki hunarmandlar jahon didiga mos keladigan yangi bo'yoq va naqshlar bilan tajriba o'tkaza boshladilar. Xulosa. Milliy bezak san'atidan ko'ra ko'proq narsadir; ular jamiyatning umumiy xotirasi, qadriyatlari va intilishlarining vizual timsolidir. Tarixiy o'zaro ta'sirlar, siyosiy kun tartibi, diniy e'tiqodlar va madaniy amaliyotlar bu murakkab dizaynlarni shakllantirishda muhim rol o'ynagan. Milliy bezaklarni o'rganish orqali biz jamiyatning o'ziga xosligi va merosini belgilovchi ta'sirlarning murakkab o'zaro ta'siri haqida tushunchaga ega bo'lamiz. Globallashuv madaniy chegaralarni xiralashtirishda davom etar ekan, milliy bezaklarni saqlash va targ'ib qilish tobora muhim ahamiyat kasb etmoqda. Bu dizaynlar o'tmish bilan aniq bog'lovchi bo'lib, inson ijodining boyligi va rang-barangligini eslatib turadi. Milliy bezaklar toshga o'yib ishlanganmi, matoga to'qilganmi yoki sopol buyumlarga chizilganidan qat'i nazar, inson ruhiyati, uning go'zallik, chidamlilik va ifoda qobiliyatining mustahkam timsoli bo'lib turibdi.

ADABIYOTLAR RO'YXATI | СПИСОК ЛИТЕРАТУРЫ | REFERENCES

1. Picon, Antoine. Ornament: The politics of architecture and subjectivity. John Wiley & Sons, 2014.

8 Kodirov I. O'ZBEKISTONDAGI HUNARMANDCHILIK AN'ANALARI VA ULARNING RIVOJLANISHI //IJODKOR O'QITUVCHI. - 2024. -T. 4. - №. 42. - C. 62-64.

9 M'Closkey K. Part-Time for Pin Money": The Legacy of Navajo Women's Craft Production." //Artisans and cooperatives: Developing alternative trade for the global economy. - 2000. - C. 143-158.

©intereduglobalstudy.com 2024, ISSUE 2

Ilmiy-nazariyvametodikjurnal Hay4Ho-TeopeTM4ecK^ и мвтадичвский журнэл Scientific theoretical and methodical journal

INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY _

2. Rakhimоvna B. N. ^ аl. CREATION OF METHODS OF MAKING NATIONAL JEWELRY IN SURKHANDARYA COSTUME //Jоurnal о! Pharmacеutical Nеgativе Rеsults. - 2022. - Т. 13.

3. Fоstеr R. J. Making nafonal culturеs in №е glоbal еcumеnе //Annual rеviеw о! anthrоpоlоgy. - 1991. - С. 235-260.

4. Zubrzycki G. ^d.). Nafonal mattеrs: Matеriality, culture, and na^alism. - Stanfоrd Un^^ty Prеss, 2017.

5. Kadabayеva S. S. " DUNYONING YETTI MO'JIZASI" TOJ MAHAL YODGORLIGI //Gоspоdarka i Innоwacjе. - 2023. - Т. 35. - С. 20-26.

6. Atokun A. M., Egwabоr J. E., Olоdеоku M. E. Assеssmеnt о! Ornamеntatiоn as a Cultural ^ntty о! Mоsquеs in Lagоs Statе, Nigеria //African Jоurnal о! Envirоnmеntal Sciеncеs and Rеnеwablе Enеrgy. - 2024. - Т. 15. - №. 1. - С. 237-256.

7. Wacks D. A. ^е Ornamеnt о! №е Wоrld //La cоr6nica: A Jоurnal о! Mеdiеval Hispanic Languagеs, Litеraturеs, and Cultures. - 2003. - Т. 32. - №. 1. - С. 377-380.

8. fodirav I. O'ZBEKISTONDAGI HUNARMANDCHILIK AN'ANALARI VA ULARNING RIVOJLANISHI //IJODKOR O'QITUVCHI. - 2024. - Т. 4. - №. 42. - С. 62-64.

9. M'Clоskеy K. Part-T^ for Pin Mоnеy": ^е Lеgacy о! Navajо Wоmеn's Craft Prоductiоn." //Artisans and cооpеrativеs: Dеvеlоping altеrnativе tradе for №е glоbal еcоnоmy. - 2000. - С. 143-158.

MUALLIF HAQIDA MA'LUMOT [ИНФОРМАЦИЯ ОБ АВТОРЕ] [AUTHORS INFO]

И ^^а^еуа Dildora ДИвИег qizi, tadqiqotchi[Турдалиева Дилдора Алишер кизи,

исследователь,], [Dildога А. Tuгdаliyеvа, researcher]; manzil: Andijon shahar,

Universitet ko'chasi 129-uy, [aдреc: Город Aндижaн, ул. Университетская, 129],

[address: 129 Universitetskaya St., Andijan city]