ОЭК:616.155.194
ЖYКТIЛIК КЕЗ1НДЕГ1 ТЕМ1Р ТАПШЫЛЬЩ АНЕМИЯНЬЩ AFЫMДЬЩ
ЕРЕКШЕЛ1КТЕР1
МАНТАЕВА НУРГУЛ АЛИБЕКОВНА
ШЖК КМК негiзiндегi №8 к;aлaльщ емхaнa дэpiгеpi Шымкент, ^aзaк;стaн
АЛТАЕВА ДИНА ДАНЕБЕКОВНА
№2 ^алалык аурухана кецес беру диагностикалык бeлiмнщ акушер-гинеколог дэрiгерi Шымкент, ^азакстан
АШУРОВА САЛИМА ИСАХОДЖАЕВНА
А^ Оцтуспк ^азакстан медицина академиясы «Педиатрия-2» кафедрасыныц ассистентi, дэрiгер Шымкент, ^азакстан
Аннотация. Тем1р тапшылыгы анемиясы-ЖYктi эйелдердщ ец квп таралган экстрагенитальды патологиясы. Оныц взектшт акушерлт жэне перинаталдыц нэтижелерге эсерiмен аныцталады, вйткеш темiр тапшылыгы жуктшк пен урыцтыц дамуына терк эсер етедi. Асцынулардыц даму цаутн азайту Yшiн жуктшт кезiндегi темiр тапшылыгы жагдайларын уацтылы аныцтау, емдеу, сондай-ац алдын алу цажет. Мацалада рационалды диагностиканыц негiзгi мэселелерi мен критерийлерi жэне анемияны емдеудщ заманауи тэсiлдерi царастырылган. ¥рыцта нейрокогнитивтi бузылулардыц дамуын болдырмау Yшiн темiр тапшылыгын уацтылы жэне толыц толтырудыц мацыздылыгы атап втiлдi. Курамында темiр бар препараттарды тацдауга, ЖYктi эйелдерде цолдануды шектейтт темiрдiц эртYрлi формаларыныц артыцшылыцтары мен кемшiлiктерiне ерекше назар аударылады. Темiрдiц клиникалыц зерmmеулерi мен фармакокинетикалыц сипаттамалары усынылган, оныц квмегiмен жагымсыз реакциялар болмаган кезде препараттардыц аз дозаларымен цажеmmi эсерге цол жеmкiзiледi, бул ЖYкmiлiк кезтде вте мацызды.
Клт свздер:жYкmi эйелдер, mемiр тапшылыц анемия, урыцтагы взгер^тер, гемоглобин, mемiр препараттары,емдеу эффективтшт.
ЖYктiлiк анемиясы каз1рп уакытта езектшгш жогалтпайтын кец таралган мэселе болып табылады. ЖYктiлiк кезшде пайда болатын физиологиялык езгерютер "дилюциялык" анемияга экеледг плазма кeлемi толык мерзiмде 40-50% - га артады, алайда эритроциттердщ массасы аз дэрежеде — 15-20% - га артады [1]. ЖYктiлiк кезшдеп гемодилюция процестерiмен бiр мезгшде жYктiлiк мерзiмiне тшелей байланысты темiрге деген кажеттшк артады. I триместрде кYнiне шамамен 1-2 мг темiр кажет. Бул мелшер жYктiлiктен тыс калыпты кажеттшктерге уксас. II триместрде ана мен урыкта эритроциттердщ тYзiлуiн, плацента мен урыктыц eсуiн арттыру кажеттiлiгiне байланысты кажеттшк тэулшне 4-5 мг-га дешн артады. III триместрде кажеттiлiк тэулшне 6 мг-га дешн артады [1,2]. Бiр урыкты жYктiлiк кезiнде темiрге деген жалпы кажеттiлiк шамамен 1000 мг курайды, урык пен плацентаныц eсуiне 300 мг кетедi, аналык гемоглобиннщ тиiстi децгешн устап туру Yшiн 500 мг кажет, ас корыту жолдары, зэр шыгару жYЙесi мен терi арасында 200 мг кайта бeлiнедi. Бул мелшер — 1000 мг — жYктi эйелдердеп темiр корынан едэуiр асып. II триместрде айналымдагы кан ^лемшщ улгаюы мен темiрге деген кажеттшктщ жогарылауымен бiрге темiр тапшылыгы гемоглобин децгешнщ тeмендеуiмен кeрiнуi мYмкiн. III триместрде урыктыц кажеттiлiктерiне темiр шыгыны артады, ананыц анемиясында урыкка тасымалданатын темiр мeлшерi калыпты болып калады [4].
Тем1ртапшылык;ты анемия (ТТА) - гемоглобин жинакталуыныц тeмендеуiмен, кейде эритроциттер саны мен канныц тусп керсетюшшщ шамалы азаюымен сипатталатын кYЙ.
Кесте 1. ТТА-ныц жктемеа: ДД¥ / ЮНИСЕФ ,1997
I дэрежелi гемолобин 110-90 г/л
II дэрежелi гемолобин 90-70 г/л
III дэрежелi гемолобин 70 г/л темен
Кесте 2. ТТА-ныц этиологиялы; жiктемесi (Camaschella C. бойынша, 2015, модисфи кациялауда): _
Ce6enmepi Мысалдары
Темiрдi мелшерден арты; тутыну Жасeсmрiм кезещндеп жылдам есу, менструальдi канкетулер, екiншi жэне Yшiншi триместрлердеп жYктiлiк, кан донорлыгы
Темiрдiц жеткшказ алиментарлы тYсуi Элеуметтiк себептер, вегетариандык жэне т.б. негiздер бойынша толык емес тамактанудьщ себебiнен темiрдщ жеткiлiксiз алиментарлы тYсуi
Темiр абсорбциясыныц бузылушылыгы Гастроэктомия, дуоденальдi шунт, бариатрикалык хирургия, целиакия, шектщ кабынбалы сыркаттары, атрофикалыкойык жара, глистпк инвазия
Созылмалы каткетулер Асказан-iшек жолынан: эзофагит, ойык жара, асказан жарасы, он ею елi шектщ жарасы, дивертикулез, асказан^шек жолыньщ iсiктерi, шектщ кабынбалы сыркаттары, ангиодисплазия, геморрой, паразитоз, оккультпк кан кетулер Жыныстык жэне несеп-шыгару жолдарынан: Мол жэне/немесе узакка созылатын менструация, тамыршшк гемолиз (соньщ iшiнде, пароксизмальдi тYнгi гемоглобинурия, салкындату антиденелерiмен аутоиммунды гемолитикалык анемия, марштiк гемоглобинурия, микроангиопатикалык гемолиз, эритроциттердщ клапандардьщ протезiмен закымдау) ЖYЙелiк кан кетулер, геморрагиялык телеангиоэктазия, созылмалы шистосомоз, Мюнхгаузен синдромын коса алганда
Дэрiлiк препараттармен байланысты Глюкокортикостероидтер, салицилаттар, стероидты емес кабынуга карсылар, протондык помпа ингибиторлары [4, 5]
Тукым куалаушылы; ЖГОА (TMPRSS6 геншдеп мутация) жэне езге де сирек кездесетш себептер
Темiрмаен шектелген Эритропоэз Созылмалы сыркаттар анемиясын, бYЙректердщ созылмалы ауруларын эритропоэтиндердi пайдаланумен емдеу
Гемодилюциядан кейiнгi жYктiлiк кезшдеп анемияныц екiншi, ец кеп тараган себебь темiр тапшылыгы. Темiр тапшылыгы анемиясы (ТТА) жYктi эйелдердщ экстрагенитальды ауруларыныц курылымында жетекшi орындардыц бiрiн алады[12]. Дамыган елдерде профилактикалы; багдарламалардыц ^йымдастырылуына карамастан, ТТА ауруы темендемейд^ керiсiнше, есу YPДiсi бар. ДYние жYзiндегi жYктi эйелдерде Ж^А жишп дамыган елдерде 5,4% - дан дамушы елдерде 80% - дан астамга дейiн ауыткиды. ЖYктi
эйелдердщ анемиясы 90% - дан астам жагдайда TeMip тапшылыгы болып табылады, ТТА аныктау жиiлiгi eцiрдiц элеуметпк-экономикалык даму децгешне байланысты [5]. ЖYктiлiк кезшдеп ТТА даму каушнщ факторларына мыналар жатады: темiрге деген кажеттшктщ жогарылауы, диетадагы темiрдiц жеткiлiксiздiгi, алдыцгы жYктiлiктен жэне етеккiрден кан жогалту жэне босану арасындагы кыска аралык, темiрдi жеткiлiктi мелшерде кабылдауга кедергi келтсретш немесе оныц сщуш нашарлататын жагдайлар. ЖYктiлiк кезiндегi анемияныц баска себептерi элдекайда сирек кездеседi, олар талассемия сиякты эртYрлi гемоглобинопатиялар, орак жасушалык анемияс, эритроциттер мембранасыныц бузылуы, жYре пайда болган анемия фолий жетюпеушшп, В12 дэруменi, аутоиммунды гемолиз, гипотиреоз, созылмалы бYЙрек аурулары[6]. ЖYктiлiк кезшде темiр децгейiнiц физиологиялык тeмендеуiнен ТТА-ны ажырату, сондай-ак терапияны кажет етуi мYмкiн анемияныц баска себептерiмен дифференциалды диагностика жYргiзу кажет. Темiртапшылыкты анемия гемоглобин синтезшщ бузылуларын туындаткан езге гипохромды анемиялармен жYргiзедi. Оларга порфириндер синт^ бузылыстарына байланысты анемиялар жатады коргасындык улану кезiндегi анемия, туабпкен порфириндер синтезi бузылыстары кезiнде, сонымен катар талассемия. Гипохромдык анемиялардыц темiртапшылыкты анемиялардан айырмашылыгы, гемнiц тYзiлуi Yшiн пайдаланылмайтын кан жэне деподагы темiрдiц жогары курамымен жYредi- сидероахрезия, бул аурулар кезiнде темiрдiц тiндiк тапшылыгы белгiлерi болмайды. Порфириндер синтезi бузылуымен шартталган анемияныц дифференциалды белгiсi болып, эритроциттердщ, ретикулоциттердщ базофильдi пунктациясы, сидеробласттардыц кептеген санымен CYЙек кемiгiндегi эритропоэздщ кYшеюiмен гипохромды анемия табылады. Талассемия Yшiн эритроциттердiц нысана тэрiздi формасы жэне базофильдi пунктациясы, ретикулоцитоз жэне гемолиздщ жогары белгiлерiнiц болуы тэн.
ДД¥ зертщ^ бойынша анада кез келген туршдеп ауыр антенатальды немесе босанганнан кешнп анемия ана eлiмiнiц жогарылау каушмен байланысты екенiн кужаттады. Темiр тапшылыгы бар аналардыц жаца туган нэрестелершде туылган кезде темiр тапшылыгыныц даму каут жогары. Сонымен катар, балалардагы узак мерзiмдi аскынулардыц дамуы Швецияда жYргiзiлген [7,8] когорттык зерттеудi керсетп: балалардыц зейiн тапшылыгыныц бузылуы, гиперактивтшк жэне акыл-ой кемiстiгi сиякты нейропсихиатриялык спектрдiц бузылуыныц даму каупi жYктi эйелдерде анемия алгашкы 30 аптада аныкталган кезде жогарылаган. жYктiлiк, 30 аптадан кешн анемияны аныктаумен салыстырганда немесе бул патологияныц болмауы.
"^алыпты жYктiлiкм клиникалык нускауларына сэйкес барлык жYктi эйелдер пациенттiц бiрiншi сапарында, жYктiлiктiц II жэне III триместршде клиникалык кан анализi аркылы анемияны аныктау Yшiн скринингтен eтедi1. I триместрдеп гемоглобиннiц калыпты децгейi >110 г/л, III триместрде >105 г/л курайды. Темiрдiц жасырын жетiспеушiлiгiн растау Yшiн сарысулык ферритин децгейiн темiр курамыныц ец дэл кeрсеткiшi ретшде аныктау усынылуы мYмкiн. ТДА диагнозын кою кезiнде катар жYретiн аурулары жок жYктi эйелдердiц кeпшiлiгiнде сарысудагы ферритин децгейiн тексеру жеткiлiктi. Егер децгей тeмен болса <30 нг/мл, бул темiр тапшылыгы диагнозын растау Yшiн жеткiлiктi. Сарысулык ферритиннiц шекаралык децгейi кант диабетi сиякты созылмалы ауруларда 30 — дан 40 нг/мл-ге дешн немесе керiсiнше аныктамалык мэндерден жогары болуы мYмкiн-созылмалы бYЙрек аурулары немесе жYЙелi кызыл жеп немесе ревматоидты артрит сиякты аутоиммунды аурулар кезшде 100 нг/мл дешн. Бул ферритиннщ кабыну реакциясыныц маркерi екендiгiне байланысты. Осылайша, ферритиннiц шекаралык децгеш ферритиндi, сарысулык темiрдi, Сарысудыц жалпы темiр байланыстыру кабiлетiн жэне трансферриннщ темiрмен каныгу коэффициентiн есептеудi коса алганда, кецейтшген зерттеудi кажет етедь Трансферриннiц темiрмен каныгу коэффициент 20% - дан тeмен болса, ферритиннщ тeмен немесе калыпты децгешне карамастан темiр тапшылыгын кeрсетедi. Темiр тапшылыгы бар кейбiр наукастарда сарысудагы ферритин децгеш калыпты шектерде болуы мYмкiн екенш жэне темiр
тапшылыгын диагностикалау Yшiн кан сарысуындагы трансферрин децгешн зерттеу кажет болуы mymkíh екенш атап eткiм келедi [9]. Бул, acipece, кабыну реакциясыныц маркерi болгандыктан, ферритин децгешнщ жогарылауына экeлуi MYMKrn кабыну генезисшщ аурулары болган жагдайда дурыс. Баска клиникалык жэне зертханалык кepceткiштepдiц кeмeгiмeн гемоглобиннщ калыпты кepceткiштepi бар жYктi эйелдерде тeмip тапшылыгын кецейтшген тексеру мэceлeci пiкipталаc ^йнде калып отыр. Сарысулык фeppитиндi аныктау жYктiлiктiц кеш кезещнде шeктeулi колданылуы мYмкiн eкeнiн атап ету керек, оныц концентрациясы жYктiлiк жасыныц улгаюымен жиi тeмeндeйдi, eйткeнi ананыц тeмip коры плацентарлы жэне урык шшк кан айналымын тeмipмeн камтамасыз ету Yшiн пайдаланылады [10,11]. Ец толык клиникалык-зертханалык тексеру клиникалык усынымдарда ^pce^re^ ТТА диагностикасы максатында анемиялык синдромы бар барлык пациенттерге жалпы клиникалык кан анализш орындаудан баска гематокрит, эритроциттер курамы, ретикулоциттер децгеш, эритроциттердщ мeлшepi мен эpитpоциттepдeгi гемоглобиннщ орташа мeлшepi мен орташа концентрациясын аныктай отырып, сарысулык кepceткiштepгe зерттеу жYpгiзу усынылады тeмip алмасуы — тeмipдiц абcолюттi тапшылыгын тексеру Yшiн трансферриннщ тeмipмeн каныгу коэффициeнтiн аныктайтын ферритин, трансферрин, сарысудыц тeмipмeн байланысу кабшет!, тeмip.
Кесте 3. Зертханалык ^рсетюш
№ Зертханалык ^рсете^ Референсп интервал ТТА кезшдеп e3repicrep
1 Эритроциттердщ морфологиялык e3repierepi нормоциттер -68% микроциттер -15,2% макроциттер - 16,8% Микроцитозанизоцитозбен, пойкилоцитозбен Yйлeceдi, анулоциттер, плантоциттер бар болган жагдайда
2 TYd« ^рсетюш 0,86 -1,05 Гипохpомиякepceткiшi кемшде 0,86
3 Гемоглобин курамы Эйелдерде -кемшде 120 г/л Ерлерде - кемшде 130 г/л Азайтылган
4 МСН 27-31 пг Кемшде 27 пг
5 МСНС 33-37% Кемшде 33 %
6 MCV 80-100 фл Тeмeндeтiлгeн
9 Ретикулоциттер саны 2-10:1000 взгерюаз
11 Сарысу тeмipi Эйелдерде - 12-25 мкмль/л Ерлерде -13-30 мкмоль/л Тeмeндeтiлгeн
12 ^ан сарысуыныц жалпы тeмipбайланыcтыpушы кабшеттшш 30-85 мкмоль/л ^тершген
13 Сарысудыц латeнттiк тeмipбайланыcтыpушы кабiлeттiлiгi Кемшде 47 мкмоль/л 47 мкмоль/л артык
14 Тpансфеppиннiц темipмен каныFyыныц коэффициентi (TSat) >16% Лзайть!етан
15 Феppитин децгейi 15-150 мкг/л ЛзайтылFан
"^алыпты жYктiлiк" клиникалык нускауларына сэйкес гемоглобиннщ калыпты децгешнде жYктi эйелдерге темiр препараттарын кYнделiктi тагайындау усынылмайды[12]. Бул ретте жасырын темiр тапшылыгы мен ТДА даму кауш бар пациенттерге (вегетариандык немесе вегетариандык диетаны устанатын темiр тапшылыгы жагдайыныц даму себебш жою мYмкiн емес) темiр препараттарыныц профилактикалык дозаларын тагайындау усынылады. Халыкаралык тэжiрибеде жYктi эйелдердi жYктiлiк кезшде темiрге деген кажеттiлiктiц жогарылауын eтеу Yшiн жYктiлiк кезiнде 27-30 мг тэулштш дозада темiрмен косымша камтамасыз ету реттеледi-бул профилактикалык доза болып саналады жэне курамында темiр бар пренатальды дэрумендердiц кeпшiлiгiнде темiр мeлшерiне сэйкес келедi [1]. Бул алдын-алу жYктi эйелдердiц кeпшiлiгiне темiрдi курамында пренатальды дэрумендерден алуга мYмкiндiк бередi. Дене салмагы шамамен 55 кг болатын эйелге тужырымдамадан босанганга дейiн шамамен 1 г косымша темiр кажет, оган урык пен плацента Yшiн 300-350 мг, аналык эритроциттердiц массасын арттыру Yшiн 500 мг жэне босану кезшде жэне босанганнан кешнп кезецде физиологиялык кан жогалту Yшiн 250 мг кiредi [8,9]. Темiр коспалары мен препараттары, сэйкесiнше, кiретiн Темiрдiц тек бiр бeлiгi гана сiцетiнiн ескере отырып, осы кажеттiлiктен 1 г асуы керек. 43 274 эйел катыскан 61 зерттеудi камтитын 2015 жылгы кохрейн шолуы "темiр коспалары жYктiлiк кезiнде ана анемиясы мен темiр тапшылыгы каупiн айтарлыктай тeмендетедi; бул коспалардыц ана мен бала Yшiн баска нэтижелерге оц эсерi онша айкын емес" деген корытындыга келдь
Темiр тапшылыгы бар жYктi эйелдердщ кeпшiлiгiнде, эсiресе I триместрде диагноз койылган бiрiншi катардагы препарат ауызша темiр болып табылады. Аскынбаган темiр тапшылыгын емдеудiц стандартты эдiсi-темiрдi пренатальды темiр дэрумендерi мен коспаларынан жогары дозада енпзу. Диагноз койылганнан кешн басталган темiр тапшылыгын емдеу кейбiр жагымсыз салдардыц алдын алу Yшiн тым кеш болуы мYмкiн. III триместрге дешн темiр тапшылыгын емдеу жэне тYзету eте колайлы жагдай болып табылады, eйткенi урыктыц темiрге тэуелдi нейрогенезi III триместрде жэне ерте неонатальды кезецде максималды болады, ал жогарыда айтылгандай, осы кезецдеп темiр тапшылыгы нейрокогнитивтi дамудыц бузылуымен байланысты [10].
Кесте 4. Непзп дэpiлiк к¥Pалдаpдыц тiзiмдемесi
Дэpiлiк топ (ХПЛ) Дэpiлiк заттаp ^олда^ эдiсi Дэлелдшк децгейi
Темipдiц кeпкомпоненттi пpепаpаттаpы B03A (ЛТХ коды)
Темip глюконаты Темip глюконаты * 300 мг 2 таблеткадан х кYнiне 2-3 pет Пеpоpальдi кабылдаy III C
Темip сyльфаты B03AA07 Темip сyльфаты таблеткасы 256.3 мг (80 мг темip), Темip сyльфаты 325 мг (105 мг темip (II) ионы (Fe2+)) 1 таблеткадан х ^нше 2 pет Пеpоpальдi кабылдаy III C
Тeмip фумараты B03AA02 Тeмip фумараты * (3 гр суспензиясы) балалар Yшiн, Тeмip фумараты 200 -таблетка. 200 мг (65 мг тeмipа), Тeмip фумараты капуладас.300 мг (100 мг карапайым тeмip) 1 таблеткадан х ^нше 3 рет тeмip фумаратын, кYнiнe 2-4 рет х 1 капсуладан Пepоpальдi кабылдау III C
^урамдастырылган препараттар В03АА
В03АА Тeмip (II) кургак сульфаты + Аскорбин кышкылы 60 мг Тeмip сульфаты, таблетка 20 мг + аскорбин кышкылы 60 мг 1 таблеткадан х тэулшне 1-2 рет Пepоpальдi кабылдау III C
Тeмip фумараты, фолий кышкылы B03AD02 Тeмip фумараты 163,56 мг (50 мг тeмip) жэне фолий кышкылы 540 мкг 1 капсуладан х тэулшне 2 рет Пepоpальдi кабылдау III C
(III) валeнттi тeмip препараттары
Тeмip (III) полимальтозат гидpокcидi ** Тeмip (III) полимальтозат гидpокcидi 400 мг(100 мг карапайым тeмip) Таблетка 375 мг (100 мг ^арапайым тeмip) 1 шайнайтын таблеткадан х ^нше 2-3 рет Пepоpальдi кабылдау IIB
Паpeнтepальдi енпзуге арналган тeмip препараттары.
Дэpiлiк топ (ХПА) Дэршк заттар ^олдану эдici Дэлелдшк дeцгeйi
Сахарат оксидшщ тeмipi B03AC02 Тeмip III гидpокcидi сахарозды кешен 540 мг (тeмip 20 мг); Тeмip (III) гидpокcидi сахарозды кешен 333,0 мг (карапайым тeмipмeн бipкeлкi) 20,0 мг 5,0 ампуласын натрий хлоридшщ 0,9%-дык epiтiндiciндe 1:20 катынасы бойынша epiту, мысалы, - 1 мл (20 мг тeмip) натрий хлоридшщ 0,9%-дык 20 мл epiтiндiciндe. Алынган epiтiндi кeлeci жылдамдыкпен eнгiзiлeдi: 100 мг тeмip кемшде 15 мин соц; 200 мг тeмip - 30 минут аралыгында; 300 мг тeмip - 1,5 сагат аралыгында; 400 мг тeмip - 2,5 сагат аралыгында; 500 мг тeмip - 3,5 сагат аралыгында. II B [13]
B03AC06 Тeмip [III] гидpокcидi Тeмipа III гидроксидь декстрандык кешен 312,5 мг (50 мг тeмip) 2,0 ампулаларын паpeнтepальдi енпзу - в/i, натрий хлоpидiнiц 0,9%-дык ертндюшде немесе глюкозаныц 5%-дык IIB [14]
жэне декстран кeшeнi epiтiндiciндe тамшылай ертшедь 100-200 мг тeмip дозасы (2-4 мл препарат) ер^юштщ 100 мл-да ертледь В/i баяу (0,2 мл/мин) 100-200 мг тeмip дозасы , басым тYPдe натрий хлоpидiнiц 0,9%-дык epiтiндici немесе глюкозаныц 5%-дык epiтiндiciнiц 10-20 мл-да epiтiлгeн. Дозаныц бастапкы дозасы 25 мг тeмip немесе epiтiндiнiц 0,5 мл курайы, ол в/i -не баяу 1-2 мин аралыгында eнгiзiлeдi
B03AC01 Оксид тeмipi полимальтозды кешендер Карбоксимальтозат тeмipi 156-208 мг (50 мг тeмip) в/i, соргалатып, кYнiнe 6íp peттiк максималды дозасы 4 мл-га дeйiн (200 мг тeмip), бipак аптасына 3 реттен артык емес. в/i (вена шшк) тамшылай (инфузиялык) аптасына 6íp рет 1000 мг тeмip. II B [15.16]
Тeмip тапшылыгыныц орнын толтыруга кYтiлeтiн жауап эритроциттер eндipiciнiц жогарылауы болып табылады, ол эдетте шамамен 1 аптадан кешн ретикулоцитоздан басталады. терапия басталганнан кeйiн 2-3 апта iшiндe гемоглобин децгешнщ кем дегенде 1 г/дл жогарылауы. сарысулык ферритин децгешнщ жогарылауы эдетте 3 апта шшде болады. Жауаптыц болмауыныц ыктимал ceбeптepi емдеу режимш сактамау, ciцуiнiц тeмeндeуi, кан кетудщ жалгасуы немесе тeмip тапшылыгынан баска анемияныц ceбeбi болуы мYмкiн [12]. Пepоpальдi тeмip препараттарын кабылдайтын жYктi эйелдерде гемоглобин дeцгeйi мен ретикулоциттер саны 2-3 аптадан кешн тексершедь терапия басталганнан кешн. Егер кутшетш жауап келш, iшiлeтiн тeмip препараты жаксы тeзiмдi болса, оны жYктiлiк кeзiндe жэне босанганнан кешнп кезецде жалгастыруга болады.
ЭДЕБИЕТТЕР
1. Доброхотова Ю.Э., Бахарева И.В. Железодефицитная анемия беременных: профилактика и лечение. РМЖ. Мать и дитя. 2018;26(2(I)):59-64
2. Доброхотова Ю.Э., Маркова Э.А. Анемия беременных. Рациональная профилактика. Доказательная база. Актуальные вопросы женского здоровья. 2022;(1):50-56.
3. Атаджанян А.С., Зайнулина М.С., Малаховская Е.А. Сравнительная эффективность внутривенных и таблетированных препаратов железа у беременных с анемией. Журнал акушерства и женских болезней. 2019; 68(2):23-32.
4. Гоззард Д. Когда требуется насыщение высокими дозами внутривенного железа? Оценка новых методов лечения. Акушерство и гинекология: новости, мнения, обучение. 2014;4:105-115
5. Тютюнник В.Л. Современные принципы лекарственной терапии железодефицитной анемии у беременных. Мать и дитя. 2016;1(4). (Электронный ресурс.)
6. Моисеев С.В. Внутривенные препараты железа в лечении железодефицитной анемии. Фарматека. 2015;20:78-82
7. Тютюнник В.Л., Кан Н.Е., Михайлова О.И., Дубровина Н.В. Оценка эффективности терапии железодефицитной анемии у беременных препаратом Мальтофер. Эффективная фармакотерапия. Акушерство и гинекология. 2017;26:4-10. Вялов С.С. Эффективность и безопасность липосомального железа в лечении анемии после резекции желудка или кишечника. Клиническая фармакология и терапия. 2016;25(4):42-46.
8. Кононова И.Н., Карева Е.Н., Доброхотова Ю.Э. Активный метаболит 4-го поколения фолиевой кислоты Quatrefolic® и микронизированное микроинкапсулированное железо Lipofer®: инновационные подходы в восполнении дефицита фолиевой кислоты и железа у женщин. Обзор литературы. РМЖ. Мать и дитя. 2022;5(1):18-27.
9. Орешко Л.С., Соловьева Е.А. Анемические проявления при синдроме мальабсорбции и их коррекция. Гастроэнтерология Санкт-Петербурга. 2016;1-2:2-5.
10. Стуклов Н.И., Князев О.В., Парфенов А.И. и др. Сравнительная эффективность применения новой сукросомальной формы железа для перорального приема и внутривенной ферротерапии в лечении анемий у больных воспалительными заболеваниями кишечника. Клиническая медицина. 2017;95(12):1112-1117.
11. Минушкин О.Н., Иванова О.И., Евсиков А.Е. Новые технологии лечения железодефицитных анемий. Эффективная фармакотерапия. 2022;18(42):64-68. Радзинский В.Е., Ордиянц И.М., Побединская О.С. Железодефицитная анемия как фактор риска плацентарной недостаточности и перинатальных осложнений. Акушерство и гинекология. 2016;12:125-130.
12. Аурулардьщ диагностикасы жэне емдеу хаттамалары (Приказы №764 - 2007, №165 - 2012)