CC BY
0TEXNOLOGIYA
УДК 677.21
RESIVERDAN CHIQAYOTGAN HAVO OQIMINING TEZLIGINI RESIVER ICHIDAGI HAVO BOSIMI VA ELEKTROMAGNIT IMPULSLI KLAPANNI O'RNATISH MASOFASIGA BOG'LIQLIGINI ANIQLASH BO'YICHA EKSPERIMENTAL TAD QIQO TLAR
Mirgulshanov Komoliddin Namangan toqimachilik sanoati institute, Tayanch doktorant, mka.phd2022 @gmail. co m
Olimjon Sarimsakov
Namangan toqimachilik sanoati institute, texnika fanlari doktori, professor, [email protected]
Annotatsiya. Maqolada tajriba asosida resiverdagi havo bosimi va elektromagnit impulsli klapani o'rnatish masofasi bilan havo oqimining tezligi orasida to'g'ri chiziqli regression bog'lanish bo'yicha o'tkazilgan eksperiment natijasida olingan regression tenglamalar tahlili keltirilgan.
Abstract. In the article, the regression equation analysis of the relationship between the air pressure in the experimental receiver and the air installation with the distance of the electromagnetic pulse valve installation, a series of straight-line regression.
Аннотация. В статье проведен анализ уравнения регрессии зависимости давления воздуха в экспериментальном приемнике и воздушной установке от расстояния установки электромагнитного импульсного клапана ряд прямолинейной регрессии.
Kalit so'zlar: to'la, resiver, havo oqimi, elektromagnit impulsli klapan, resiver ichidan chiqayotgan havoning tezligi, havo bosimi, separator, ventilyator, bir omilli tajriba, regression tenglama, kiruvchi omillar, chiquvchi omillar.
Key words: fiber, air tank, air intake, solenoid valve, the speed of the air leaving the receiver, air pressure, separator, centrifugal fan, single-factor experiment, regression equation, input factors, output factors.
Ключевые слова: волокно, воздушный ресивер, воздухозаборник, соленоидный клапан, скорость воздуха выходящего из ресивера, давление воздуха, сепаратор, центробежный вентилятор, однофакторный эксперимент, уравнение регрессии, входные факторы, выходные факторы.
So'nggi yillarda mamlakatimizda to'qimachilik va tikuv-trikotaj sanoatini rivojlantirish, soha korxonalarining investitsiya va eksport faoliyatini qo'llab-quvvatlash bo'yicha kompleks chora-tadbirlar amalga oshirilishi natijasida respublikada ishlab chiqarilayotgan paxta tolasi to'liq va ip kalavaning 45 foizi qayta ishlanmoqda, shuningdek, sohaning yillik eksport salohiyati 3,2 milliard dollardan oshdi. Shu bilan birga, jahon bozorlarida raqobatning kuchayishi, xorijiy ishlab chiqaruvchilar tomonidan aralash turdagi mahsulotlar ishlab chiqarish hisobiga xarajatlarning kamaytirilishi ushbu sohani rivojlantirish bo'yicha qo'shimcha chora-tadbirlarni taqozo etmoqda [1].
Paxtani havo oqimidan ajratish jarayoni bo'yicha xomashyoni havo oqimi yordamida tashuvchi qurilmaning asosiy elementlaridan biri hisoblangan separator paxtani chang havodan ajratib, qisman mayda iflosliklardan tozalaydi. Paxta tozalash korxonalarining texnologik jarayonida CC-15A markali separator keng qo'llaniladi [2].
Paxtaning dastlabki sifat ko'rsatkichlarini saqlashni ta'minlovchi konstruktsiyasi hamda paxtani havodan ajratish jarayonida hosil bo'ladigan tiqilishlar va ularni bartaraf etish usullarining ishlab chiqish, paxtani havo oqimidan shikast yetkazmasdan samarali ajratib olish hamda separatorda tola yo'qolishini kamaytirish masallari o'rganildi [3]. Natijada paxtani havodan ajratish jarayonida paxtaning tabiiy xususiyatlarini saqlab qolish va separator ishchi
Mexanika va Texnologiya ilmiy jurnali 5-jild, 3-son, 2024 Maxsus son
TEXNOLOGIYA
kamerasida ichki bosimning kamayishiga erishish maqsadida yangi qurilmada tajriba olib borildi.
Resiverdagi havo bosim va elektromagnit impulsli klapan o'rnatish masofasi bilan havo oqimining tezligi ta'sirini aniqlash maqsadida eksperimental tadqiqotlar o'tkazildi. Tajriba "Art soft holding" MChJ ga qarashli Chust paxta tozalash korxonasidagi CC15-A rusumli mashinada olib borildi (1-rasm). Sinovlar Namangan 34 seleksion navli, III-sanoat navli, namligi 7,8 % va iflosligi 16,3 % qo'l terimli paxtada o'tkazildi. Resiverdagi havo bosimi, 0,5 va 1,5 bar bo'lganda elektromagnit impulsli klapan o'rnatish masofasi, 10 va 30 sm, 1 daqiqa mobaynida ishlatildi. So'ng Seporator mashinasidagi havo oqimining tezligi, m/s aniqlandi.
Mavjud tadqiqotlarning tahlili asosida texnologik jarayonlarni boshqarishning yangi qurilmalari va tizimlaridan foydalanib Resiverdagi havo bosim va elektromagnit impulsli klapan o'rnatish masofasi bilan havo oqimining tezligi tezligini rostlash jarayonini takomillashtirishning ratsional yo'nalishini tanlash, resiverdagi havo bosim va elektromagnit impulsli klapan o'rnatish masofasi bilan havo oqimining tezligi bog'lanishi aniqlandi.
1-rasm. Resiverdan chiqayotgan havoning tezligini aniqlash jarayoni
O'tkazilgan tajribalardan kelib chiqib, ta'sir etuvchi omillar resiverdagi havo bosim x1 va elektromagnit impulsli klapan o'rnatish masofasi x2 bilan havo oqimining tezligi y1 (kg/arra soat) orasida to'g'ri chiziqli regression bog'lanish borligi aniqlandi. 1-jadvalda rejaning tabiiy berilishi va 2-jadvalda rejalashtirish matritsasi keltirilgan.
1-jadval
Omillar X . min X max A X 0
Resiverdagi havo bosimi, Bar 0,5 1,5 0,5 1,0
elektromagnit impulsli klapan o'rnatish masofasi, sm 10 30 10 20
X1, X2 -1 1 0
2-jadval
Variant raqami Omillik darajasi ym yu 2 y u3 3 Z y ^^ s uv v=1 yu Sl( y ) W " R
X 2
1 - - 9,32 9,11 8,90 9,11 0,044 9,32 2,00
Mexanika va Texnologiya ilmiy jurnali
5-jild, 3-son, 2024 Maxsus son
TEXNOLOGIYA
2 + - 18,09 17,86 18,21 18,05 0,031 18,09 1,94
3 - + 8,31 8,62 8,43 8,45 0,024 8,31 1,97
4 + + 15,49 15,91 15,00 15,47 0,207 15,49 2,00
51,08 0,307
Talab qilingan matematik amallarni bajarib, regressiya tenglamasi olindi:
y\ = 12,8 + 4,0*! - 0,BX3 - OjSXjXj (1)
Havo oqimining tezligi, m/s individual qiymatlarini ko'rib chiqilganda, barcha individual o'lchashlar ishonchli zonaga tushganligi aniqlandi. Olingan qiymatlar Smirnov-Grabs, Koxren, Fisher, Styudent mezonlari [4] bo'yicha tekshirildi.
Tajriba natijalarining statistik ishlovi pd=0,95 ishonchlilik extimolida Excel dasturida bajarildi. 2-rasmda (1) tenglama bo'yicha regression chiziqning havo oqimining tezligi, m/s har xil qiymatlaridagi grafigi keltirilgan.
1,0 i
18,1
16,3
14,7
13,2
X2
2-rasm. Regression chiziqning chiqish parametri y (havo oqimining tezligi ) ning har xil
qiymatlaridagi grafigi
O'tkazilgan tajribalardan kelib chiqib, ta'sir etuvchi omillar resiverdagi havo bosim va elektromagnit impulsli klapan o'rnatish masofasi bilan havo oqimining tezligi orasida to'g'ri chiziqli regression bog'lanish bor ekanligi aniqlandi.
ADABIYOTLAR
1. O'zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoni "Paxta-to'qimachilik klasterlari faoliyatini qo'llab-quvvatlash, to'qimachilik va tikuv-trikotaj sanoatini tubdan isloh qilish hamda sohaning eksport salohiyatini yanada oshirish chora-tadbirlari to'g'risida" 10.01.2023 yildagi PF-2-son.
2. "Xalqaro standartlar asosida maxsulot sifatini ta'minlashda energiya va resurstejamkor zamonaviy texnologiyalarni qo'llashning innovasion usullari" Respublika ilmiy-amaliy anjuman. Namangan-2024. 446-bet
3. "Xalqaro standartlar asosida maxsulot sifatini ta'minlashda energiya va resurstejamkor
Mexanika va Texnologiya ilmiy jurnali
5-jild, 3-son, 2024 Maxsus son
TEXNOLOGIYA
zamonaviy texnologiyalarni qo'llashning innovasion usullari" Respublika ilmiy-amaliy anjuman. Namangan-2024. 448-bet
4. U.X.Meliboyev. To'qimachilik saoati texnologik jarayonlarini modellashtrish asoslari. Namangan-2020 -71-79 бет
5. "International Conference on Developments in Education" Hosted from Toronto, Canada, 14-bet.
6. 33rd - International Conference on Research in Humanities, Applied Sciences and Education, Hosted from Berlin, Germany, 31-bet
Mexanika va Texnologiya ilmiy jurnali
5-jild, 3-son, 2024 Maxsus son
