Impact Factor: SJIF 2021 - 5.81 2022 - 5.94
ТЕХНИЧЕСКИЕ НАУКИ TECHNICAL SCIENCES
УДК 55.552.086
К0КТАСЖАЛ КЕН ОРНЫНЬЩ ПОЛИМЕТАЛЛ КЕНДЕР1НЩ Ц¥РЫЛЫМДЬЩ ЕРЕКШЕЛ1КТЕР1 ЖЭНЕ ОНЫЦ ПАЙДА БОЛУЫ
АЙТПАЕВА АРАЙЛЫМ РЫМБЕКОВНА
Эбшкдс Сагынов атындагы Караганды техникалык университетшщ «Геология жэне пайда казбалар орынын барлау» кафедрасыныц ага окытушысы
БОРХАНОВ МАЦС¥Т МЭДЕНИЕТ¥ЛЫ
Эбiлкас Сагынов атындагы Караганды техникалык университетшщ ГРМ-9/23-2 тобы магистранты
Аннотация. Квктасжал кен орныныц геологиялыц сипаттамалары мен ц^рылымдыц ерекшел1ктер1 царастырылады. Зерттеулер барысында кен орнында СолтYстiк-Батыс, СолтYстiк-Шыгыс жэне Орталыц бвлiктерi аныцталган. Минералдану аймагыныц ауцымы кецейт, жаца кен орындары табылган. Кен денелерi шагын линза тэрiздi ц^рылымдардан турады, ал олардыц морфологиясы кYрделi жэне кецттттт байланыстар циындатылган. Негiзгi минералдану мыс жэне алтын кендерШц шогырлануымен сипатталады, ал кен цорыныц квп бвлт Орталыц кен орнына тиесш. Кен денелертщ ц^рылымдыц жэне морфологиялыц сипаттамалары зерттелт, кендi игерудщ техникалыц-экономикалыц мYмкiндiктерi талцыланган.
ЮлттЫ свздер. Квктасжал кен орны, минералдану, кен денелерi, цурылымдыц жарыцтар, геологиялыц зерттеу, мыс цоры, алтын гало, линза тэрiздi цурылымдар, кен орныныц морфологиясы.
Квктасжал кен орны СолтYCтiк-Батыс соктыгысуы жэне тж ощуспк-батыс беткей бар Yш кен орнымен усынылган. 50-60 жылдардагы жумыстарда ол Yш линзасы бар бiрьщFай кен орны ретшде усыны^ан. Онеркэсштш минералдану тек батыс пен шы^ыс акаулары арасында шоFырланFан деп есептелдь "Алтын майор компания" бiрлескен кэсшорныныц жумысы кецею бойындаFы минералдану аукымын едэуiр улFайтты, солтYCтiк-батыс пен солтYCтiк-шыFыстаFы кен орындары аныкталды. Олар элi толык зерттелмеген жэне бiр траншеялар мен ушымалармен ашылFан, бiрак карама-карсы Алтын гало мен кец мыс галодан айкын квршедь
СолтYCтiк-батыс жэне СолтYCтiк-ШыFыс кен орындары кен орныныц тшсп жаFында орналаскан жэне Орталык кен орны сиякты кендi курылымдарда локализацияланFан. Бул швпндшер айкын шекаралары жок сызыктык штокверктер болып табылатын кiшкентай, линза тэрiздi, тiгiнен темен тYсетiн кен денелерше бвлiнедi. Зерттеулер кврсеткендей, Квктасжал кен орнындаFы минералдану тектоникалык жарыктар мен штокверктер бойында шоFырланFан. Мундай курылымдарда кен денелершщ таралу сипаты мен морфологиясы игеру эдютерш жоспарлауда ескершген. "Кен орныныц курылымдык жарыктары минералдану аймаFын кецейтуге мYмкiндiк бердГ' деген тужырым келтiрiледi. [1]
Орталык кен орны 0-XVII профильдердщ арасында орналаскан жэне жер бетшде 450500 м терецдште 1900 метрлiк шурфтар мен у^ымалармен орналаскан. Кен орныныц соккы тугкырлы^ы 310° курайды, кен аймаFыныц калыцдыFы 80-120 м аралы^ында ауыткиды жэне кен орнында С1+С2 санатындаFы жалпы корлардыц 95% курайды. ЖоFарыда айтылFандай, 1998 жылFа дешн кен орындары осы кен орныныц кешмен усынылFан. Мемлекеттiк баланста керсетшген кен орындарыныц коры да осы кен орныныц кешмен шектеледь ^орлар мыстыц максималды мвлшерi 0,5% непзшде есептеледi; кен денесiнiц минималды калыцды^ы жэне аралык кабаттыц максималды калыцдыFы-2,0 м. кен орнында Yш непзп кен денесi жэне оннан астам апофиздер мен спутниктер табылды. Непзп кен денелершщ узындыFы 200-400 м-ден аспады, ал максималды калыцдыFы 20 м-ге жетп.олардыц канталдарында олар бiртiндеп
ОФ "Международный научно-исследовательский центр "Endless Light in Science"
Impact Factor: SJIF 2021 - 5.81 2022 - 5.94
ТЕХНИЧЕСКИЕ НАУКИ TECHNICAL SCIENCES
сыналды немесе тармакталды жэне барлык жерде кептеген жука апофиздер мен усак серштермен 6ipre жYPдi. Кен денелершщ кiшкентай мелшер^ эрине, кещспктеп накты байланыстарды киындатады. Траншеялар мен кудыктар аркылы ететш барлык дерлiк жолдарда Yш-бес немесе одан да кеп кендi денелер табылды, олардыц арасындагы кашыктык екьбес метр, кебiнесе бiр метрден асады. Сонымен катар, кендi денелер канатты жэне кисык тамырларга уксайды жэне ете кYPделi морфологияга ие. Бектлген шарттарга сэйкес орталык кен орны карапайым морфологияныц Yш кендi денелерiмен усынылган.
Жоспарда кен денелерi жалпы СолтYCтiк-Батыс багытынан сэл ауыткып кететш бос косылыстары мен жергiлiктi кисыктары бар Yздiксiз сызыкты штокверктерге уксайды. Осы курылымдык жарыктар бойында кен денесшщ косылыстары кейде айкын кисыктар тYзедi (орталык жарык, VI-VIII профильдер). S/t стандартты жэне стандартты емес кен денелершщ Yзiлiстерiмен сипатталады, олардыц арасындагы кашыктык непзшен 2,0-3,0 м аралыгында езгередi жэне кебiнесе куат нускасына байланысты аралык кабаттыц келемi 0,65% - дан 55,8% - га дешн езгередi. ^алыцдыгы 0,0-2,0 м жэне 2,0-4,0 м аралык кабаттар басым, сэйкесiнше 41,5% жэне 55,8% болып табылады. Кен денелерi бойынша орташа Конституциялык ыдырау 16,9% курайды. [2]
1. Абрамов А.А. Флотациялык байыту эдiстерi. М.: Недра, 2018, б. 383 б.
2. Геология жэне пайдалы казба кенорындарые барлау, Кен iсi студенттерге арналган / Э. Б. Байбатша ; ^азакстан Республикасы бiлiм жэне гылым министрлiгi. — Алматы : Дэуiр,
ЭДЕБИЕТТЕР
2015. — 559 б.
ОФ "Международный научно-исследовательский центр "Endless Light in Science"