ДИАЛЕКТИЗМХРИ ЭТНОГРАФИИ ИФОДАГАРИ НОМИ МАТОЪ ВА АНВОИ ОН ДАР ШЕВАИ ЧДНУБИИ ЗАБОНИ ТОЧДКЙ
Абдуназарова Г.А.
Донишгохи давлатии омузгории Тоцикистон ба номи С.Айни Сарсухан. Диалектиз мх,ои этнограф ии ифодагар и номи матоъ ва анвои он дар шеваи чануб ии забони точикй хдмчун масъалаи алохдда дар забоншиносии точик ва шевашиносии он мавриди тахки; карор нагирифтааст. Матоъ, навъх,ои он вобаста ба ма^сулоти сох,аи боф андагй (нахи пахта, абрешим, пашм), вобаста ба ранг, ба таъйинот матоъ ва хдчму андозаи он шаклу номгузорих,ои гуногун дошта, ба сата,и рушди воситах,ои истех,солот ва куввах,ои истех,солкунанда дар ин ё он
мархалаи тараккиёти чомеа пайванди ногусастанй дорад. Р.Л. Неменова ва Г. Чураев дар бахши лексикаи «Шеваи чанубии забони точикй» (1980) масъалаи мазкурро дар робита ба номхои либос арзёбй намуда, танхо аз ду диалектизми этнографии сон (суф, матои сафеди фабрикавй); раFза (матои носуфта, дуруште, ки аз пашми шутур, гусф анд ва умуман хайвонот тайёр карда мешавад) [12, с.162]. А нигохи з амон агар ин ду вожаро дида бароем, яке ба номгузор ии калимаю истилохоти сохаи бофандагй ба охири асри Х1Х ва ибтидои асри ХХ (сон) тааллук дошта, дигаре (раFза) дорои таърихи тулонии пайдоишро сохиб буда, ба рушди хунархои дастй дар даврахои нисбатан ;адимтар и инкишоф и истехсолоти махаллй вобаста мебошад.
^исми асосй Мухаккики лахчахои Рашт профессор Ш. Исмоилов низ баъзе хусусиятхои номгузории мар бут ба номи матоъхоро дар доираи номи либосхо ва чузъхои таркиб ии онхо барр асй намуда, мавчудияти диалектизми моъмила (дар забони адабй: тичорат, хариду фуруш)-ро ба маънои «хама чизи танхо б а матоъ ва либосворй тааллукдошта», ки аз худуди дехаи Яхчи нохияи Нуробод берун намебарояд ва бо диалектизмхои локу лък, чълу чъFел кисман муродиф будани онр о таъкид кардааст, з еро вожахои мазкур мафхуми «хама гуна ашёи матоии хона, аз кабили курпа, курпача, гилем, болишт ва гайра»-ро низ ифода мекунанд [7, с .113]. Дар лахчахои Рашт зимни маъракахои хурсандй д ар шакли матоъ тухфа кардани чизе маъмул буд ааст ва ин мудд аоро дар истеъмол будани диалектизми саръ по исбот мекунад. Ё ин ки мачмуи матоъ ва с ару либ оси арус дар аксарияти гуйишхои шеваи чанубй бо истилохи туркй-узбекии тъкъз (нух) ифода карда мешавад, ки шумораи нух, рамзй буда, он барои ифодаи мафхуми якчанд кабат либосу чанд либосвор матоъ ба кор меравад. Ин диалектиз м дар нутки мардуми водихои Х,исору Вахш, минтакаи Кулобу Рашт ба маънои з икрёфта роич мебошад.
С. Рахматуллоз ода зимни тахкики лексикаи туйи арусй менависад, ки «Б аъд аз мух, айё шудани хамаи ашёи зарурй калинг бурда мешавад. Истилохоти марбут ба калинг дар шеваи чанубй чандон зиёд нест. Баробари калимаи калинг вожаи махр//махър//маhр (ВР), тъкъз//тъкъзак истифода мешавад ва хар очоти туй бо иб орахои махр и мол (ШК), маИръ мъхр (Р), молъъ амвол (ШК) иф ода мегардад». Бояд афзуд, ки дар нутки бисёр махаллоти Водии Х,исор диалектизми калинг бо истилохоти махр ва тъкъз як чиз набуда, зери мафхуми калинг танхо пул дар назар дошта мешавад, вале тъкъз ба тамоми сару либос ва чихози арус нисбат дошта, матоъхоеро, дар шакли туп барои духтани курпаю курпача ва болишт таъин шудаанд, моли зийотй мегуянд.
А ин мулохизар онихо б ар меояд, ки матоъ ва анвои он дар ташаккули дигар унсурхои лугавй кш х ш . Б х л, л х э г ъ
анвои онро аз руйи мавзуъ, маъно, таъинот б а тар ики зайл таксимбандй кард ан мумкин аст:
1. Диалектизыхои этнограф ии иф одагари номи умумии матоъхо: мато (ар.: матоъ - 1.порча, кумош; 2. мол, колои тичоратшаванда; молу мулк, сарват [13, с.655]; матоъ, газвор; газмол (газвор; матои ф абрикй, ки онро д ар шакли туп печонида бошанд): Пеш-о ай Дъшамбй туп-туп газмол меовадан (Р); карбос//карвос дар Фарханги забони точикй вожаи аслан хиндй ба маънои «матои дурушти нахй» [13, с.539] маънидод шуда, дар Фарханги гуйишхои чанубии забони точикй «як навъи матои саф еде, ки дар дукони дастй бофта мешуд » тавзех ёфтааст; карбосй//карвосй - мансуб ба матои карбос, ки сафедрангу дуруштбофт аст); дар заминаи вожаи карбос исми шахси мураккабсохти карбосбоф ба маънои «бофандаи карбос» сохта шудааст; кола - вожаи точикиасл буда, дар з абони адабй дар шакли коло маънои «мол, матоъ; чизу чора»-ро иф од а мекардааст [13, .558] Ф х г гу шх ч ч й ш , 5 ъ ъ л , х
маънохои он хусусияти этнографй доранд ва бештари маънохои он бевосита ба мавзуи мавриди назар мутааллик мебошад: 1) либосворй, матоъ; 2) мол, чорво; 3) ашё, чизу чора; 4) калин, махр; 5) сару либосе, ки ба арусшаванда фиристода мешавад [10, с.335]: колщой арус-а пора кардемъ духтем (ЁЛ, ЧК); диалектизми латта - асосан «матои кухнаи фарсуда» маънй шуда, мафхуми «руймол ва сарбанд»-ро хам инъикос менамояд: И(н) лата-ра мъ либос намкънъм (ВР). Тавассути он калимахои мур аккаби латтасев (навъи себи хеле мулоим), латафаранг (навъи матои сиф аташ паст), латахорак (навъи хор е, ки аз гурааш раф ида тайёр мекунанд); ибор ахои латай гирди сар (як тарзи руймолбандии занон), латай гълбар (докаи гулдор), латай докагй (руймоли дока), фразеологизми лата шидан (бе холу бемадор, логар шудан) ва гайр а сохта мешавад. Дар лахчахои Бухоро М.Махмудов, Б.Б ердиев диалектизмхои зер инро, ки бо вожаи латта сохта шудаанд, ба кайд гирифтаанд: латапарчин (босар ишта, сариштакор; он, ки либ осу либосворй (матоъ ва газ ворхои гуногун) пасандоз мекунад); латабуй (буйи гализи латаи сухтагй), лата-пута (либосу матоъхои кухна), латачигй (савдогаре, ки шуглаш матоъфурушй аст) [9, с.138]; рагза дар нутки мардуми К г Х л г, ъ 1) « х ш , ш х
гаф си пашмй ё пахтагй тайёр карда мешавад: рагза-ра мебофтан-ъ ба (баъд) чауман мекаан (Хов.); 2) либосе, ки аз матои муинаи дастибофт духта шудааст (Гор., т.В ах., ВР); 3) гилеме, ки аз р иштахои гафси пашмй ва пахтагй тайёр карда мешавад (Раштй, Хов.) [10, с.570]; калимаи рагза дар сохтани чунин унсурхои лугавию грамматикй хизмат кардааст: рагза задан - боло бар задани кисмати поёни
чакман, чома, перохан (дохил кардани курта ба шалвор); рагзабофй - чараёни бофтани рагза; рагзакрп — чуволе, ки аз матои муинаи дастбоф духта шудааст; рагзамол - он, ки рагзаро пас аз бофтан бо пошнаи по шибба мекунанд [10, с.570]; чалма - вожаи аслан туркй-узбекист ва дар лахчахои чанубй бар се маъно роич мебошад: 1) чирк, карки бадан; 2) мухосир а, ихота, мухосира кардан; 3) матое, ки чупонон ба шакли салла ба сар мепечонанд [10, с.819]. Дар лахчахои Бухоро ин вожа: «саргини д ар ф арши огил часпидаи бузу гусфанд, ки онр о тахта-тахта канда, чун суз ишворй истиф ода мебар анд» [9, с .235] д ар гард иш будааст. Истисно аз ин, д ар гуйишхои чанубй дар шакли махдуд бошад хам, муродифи туркй-узбекии калимаи рагза — урмак (рагза, рагзабофй) низ мушохида карда мешавад.
2.Диалектиз мхои этнограф ие, ки хелхои матоъро вобаста ба р анг иф ода мекунанд: авлон//алвон - калимаи арабиасл аст, ки дар з аб они адабй маънохои «чамъи лавн (ранг), гуногу н, рангор анг»-ро иф ода карда, дар шеваи чанубй «матои сурхри якр анг» таф сир ёфта, навъхои зерин дор ад: авлони ордак (бумазй), авлони патдор (навъи бумазй); алача//алоча - матое, ки аз нахи пахта ё р есмони абрешимии рах-рахи рангор анг бофта мешавад: да цоуой мо бофъндщой алача кам бъд; навъи аълои алача//алоча бо ибораи алачай мийонков маъмул буд, ки бо ин ибора хатто дар матнхои фолклорй низ дучор омадан мумкин аст: да танай йоръм алачай мийонков-ай, дуст-ъш медорум цавонаки сийо^тов-ай [10, с.54]. Ин навъи матоъ асосан бо истиф одаи ду хели ранг: саф еду сиёх ор о дод а мешуд, аз ин ру, бо ранги ало (дуранга, р ах-рах) марбут мебошад; банот хамчун вожаи арабй
й х 1) «ч ъ », 2) ч : «х х , х , х х »
[13, с.140] б а кор рафта, дар гуйишхои чанубй ба ду маъно роич аст: 1) як навъ матои сурхтоб, ки ба махмал шабех мебошад; 2) р анги сурхи баланд [10, с .86]. Б о таркиби овозии ба он наздик дар лахчахои Бухоро барои ифодаи номи матоъ истилохи банорас ба маънои «як навъ матои бофтаи майданакши сиёху сафед, ки тораш абрешиму пудаш ресмони пахтагй мебошад [9, с.40], ба кор ш . Д л карбосалача ( , ъ ъ, алача )
х ш ш , тик, х г , ш . Д
тик, ъ г - х ( г ) , ж
боз як муродифи наздикмаънои дигар - сурхалача (алочаи сурхчатоб) пайдо кардааст. Монанди хамин истилохи сийохаала (матои сиёхи рах-р ахи махаллй) низ номи матоъро, ки рангхои сиёху сафед ва ало дор ад, инъикос намудааст. Номи газ вори саф еди пахтагй бо калимаи суф иф од а ёбад. Матои саф еди сон, ки махсули тараккиёти воситахои технологй мебошад, аз руйи сиф ати наххо ва рангаш фарк мекунад. Одамон зимни гуз аронидани маросими мурдагуронй барои кафан кардани майит б ештар матои суф ё сонр о истиф ода мебаранд. Дар чунин холатхо асосан аз этнограф изми кафан (п , п гу ), й
ж ш кафанворй у , ш . И
лугавй дар з абони адабй низ сер истеъмол мебошад. Чунончи, Рудакй нигоштааст: Аз цазорон цазор неъмату ноз На ба охир ба цуз кафан бурданд? [13, с.544]
3. Д л х э г й, ъ х л . Д гузаштаву имруза дар манотики густариши шеваи чанубй мардум барои омода намудани матоъ асосан аз се навъи махсулот: пахта, пилла ва пашм истифода мебурданд. А махсулоти номбурда
х, ш , х л . М л , х ш й л
бирешум//бърешум//бирешим//бърешим номгузорй шудааст. Ин вожа точикиасл аст ва дар з абони й ш х ч й ъ х 1) х , п лл х л ш ; 2) х ,
парниён, матои абрешимй роич буд а, хусу сияти умумиточикй касб кардааст. ^адимй будани хунари боф андагир о ин мисраъхои Фирдавсй далел аст: Зи каттону абрешиму мую цаз, Цасаб кард пурмоя дебою хрз [13, с. 30].
В обаста ба анвои махсулот диалектизмхои этнограф ии ин гурухр о чунин тасниф менамоем: а) Матоъхои абрешимин: адрас (матои тор аш абр ешими гаф с), кундал//къндал (матои абрешими чилодор), цазин (матои карбосии абрешимин), оби равон (дар заминаи ташбех маънои мачозй пайдо кардааст ва дар лахча маънои «газвори нихоят нафис»-ро ифода менамояд), съндъл (хин./ар.: дар забони адабй: 1) дарахти хамешасабзе, ки д ар минтакахои гар м меруяд; 2) чуби дарахти сандал хушбу буда, хосияти давой хам доштааст; дар ла^ча^ои чанубй: матои абрешимии харир), хщил (ар.: харир; матоъхои абр ешимии наф ису хар ир дар назаранд), хосса (ар.: дар забони адабй ва шеваи чанубй: навъе аз матои хушсиф ати наф ис), пилагй (як навъ матои абр ешимй; мансуб ба пила) - калимаи умумиточикист - ба маънои «гузаи кир ми абр ешим, ки аз он торхои абрешим хо сил ме шав ад:
Чу парвона оташ ба худ дарзананд,
На чун кирми пила ба худ дартананд. Саъдй [14, с. 60].
Ториматор (кал имаи хос и лахча махсуб ме ёб ад: мато е , ки танхо аз наххо и абреш им б офта
шyдaacт), шойй ^ox^; мaнcyб бa шox; мaтoи мaъмyли aбpeшимй) вa f.
б) Матоъх,ои пахтагин: каpбoc (умумиточикй: мaтoи дypyштбoфти пacтcиф a^, тик (умумиточикй: мaтoи пaxтaгини дур ama), 4um (умумиточикй: мaтoи пaxтaгии apз orôaxo), олчанбар (диaлeктизм: як швъ мaтoи пaxтaгини мaxaллй), дока, еуф, coн (вoжaxoи умумиточикй: aнвoи мaтoъxoи пaxтaгии мaъмyл), лаmафаpанг//лаmафаpxßнг (диaлeктизм: як швъ мaтoи ф ap aura cиф aтaш пacт), хдфкабута (диaлeктиз м: мaтoи пaxтaгини гyнoгyнpaнг) вa xoкaзo.
в) Матоъх,ои нахашон омехтаи абрешим ва пахта: noлбupeшъм (pycñ/точикй: мaтoи нaxxoяш aбpeшимy пaxтaгин), шoйuкаpбoc (диaлeктизм: мaтoe, ки тopaш as aбpeшим вa пyдaш as п x ) x .
г) Матоъх,ои пашмин: pагза (диaлeктизм: мaтoи нaxxoяш дypyшти пaшмин), чакман//чагман//чахман (умумиточикй: бoлoпyши муиши д acтбoф): чакманы бъзмугй (диaлeктизм: чaкмaнe, ки мaтoaш aB пaшми буз бoшaд), чакманu цоцма (диaлeктизм: чaкмaни мaтoaш дурушти пaшмин) вa миоли шщ).
4. Диaлeктиз мxoи этнoгpaф да, ки мaфxyми шaклxoи гушгуни rnxp o иф oдa мeнaмoянд: puшmа//pъшmа (умумиточикй: pecмoни 6op^), нaвъxoи pиштa: 40-ум (pиштaи xeлe 6op^), 20-ум (pиштaи ниcбaтaн 6op иктap), 10-ум (pиштaи Faф c вa cax^; cemopа (умумиточикй: p иштaxoи ceno^ мaтoъ дap бoфaндaгй), mox^y^ (диaлeктизм: пaти pиштaxoи пaшмй), лoc задан (диaлeктизм: тoзa кapдaни pиштa aз пaт), mop (умумиточикй: нaxxoи p ociy уфукй (rop изoнтaлй)-и мaтoъ), пуд//пъд (умумиточикй: нaxxoи бapи мaтoъ), mopcаpй (диaлeктизм: тopxoи pиштaи шшмй), pушuдан (диaлeктизм: aмaли oмexтa шyдaни нaxxo) вa Faйpa.
5. Диaлeктиз мxoи этнoгpaф иe, ки юми вocитaxoи дacтии pecмoнбoф иpo нишoн мeдиxaнд: шuмак (диaлeктизм: кaлoбaи pиштaи пaшмй), чалак (диaлeктизм: acбoби пaшмpecй), 4opx (умумиточикй: дaоггoxи pecмoнpecй), cаpnаpа (диaлeктизм: pиштaи чapxи pecмoнpecй; TOp, нax), уpчук//уpчък//opчъц (диaлeктизм: oлaти pe cмoнpecй, ки aз чу6 cox!a мeшaвaд) вa xoкaзo.
6. Диaлeктизмxoи этнoгpaфиe, ки мaфxyми мaтoъpo дap poбитa бa тaъйинoти oн ифoдa мeкyнaнд: лuбocвopй (умумиточик: мaтoъxoe, ки бapoи дyxтaни либoc NiyKapp ap шуд aaнд), noцумавop//noцумавopй (диaлeктизм: мaтoъxoe, ки aз oüxo лoзимй oмoдa кapдa мeшaвaнд), cаллавopй (умумиточикй: мaтoe, ки б ap oи caллaбaндй NiyKapp ap шyдaacт), къpmавopй, къpmагй (умумиточикй: мaтoъ бap oи дyxтaни кypтa), cаpбанд (умумиточикй: мaтoъ бapoи тaйёp кapдaни pyймoл), upmuш (диaлeктизм: пopaи мaтoe, ки дap pyзи чaнoзa бa oдaмoн дoдa мeшyд. Ин тaoмyл aлxoл aз бaйн paфтaacт), muлuмй (диaлeктизм: мaтoe, ки aз пopчaxoи гугогун дyxтa мeшyд), тapкдyзй (диaлeктизм: мypoдифи ^po;^^, cumopашавак (диaлeктизм: гули мaтoъxoи pa^opa^, ки дap Kyp o^iy й бa rap мeбap aнд), гълакбъpй, гълакдузй (мypoд ифи k^poka^) вa f.
Xynoca бa xaмин тapик, бappacии кaлимaxoи ифoдaгapи юми мaтoъ !ap шeвaи чaнyбй бapмeoяд, ки як китеми чунин вoжaxo дap шaкли yнcypxoи лyFaвии умумиточикй дap xaмaи г^йишу лaxчaxoи шeвaи чaнyб ии з aб oни точикй мycтaъмaл бyдa, як б axши !map и oн тaнxo дap дoиpaи як вa ё якчaнд мaxaлy мaвзeъ иогeъмoл мeёбaндy xaлoc, ки oüxo дap зaбoншинocй 6o roniirn^ диaлeктизм мaъмyл мeбoшaнд.
АДАБИЁТ
1. Бoбoмypюдoвa M. Boжaнoмaи мyxгacapи зeбy зинaти зaнoн ra зaprapй / M. Бoбoмypюдoвa - ^ymaK6e: Бeбoк, 2014. - 7i c.
2. Бoбoмypюдoвa M. Maълyмoти мyxгaоap щ> 6opan мaн6aъxoи лeкcикaи opюишй-зиннaти зaнoн / M. Бo6oмypюдoвa // Ma^viyaH илмию метода. - ^maK6e: ДДОТ, 2009. - С. i43-147.
3. Б o 6o мypюдo ra M. Ha^yraM мaюд 6apo и тахкики ncnoo xon opю иши зaнo н nap лaxчaи Hama^em / M. Бo6oмypюдoвa // Ma^^^ илмию метода. - ^maK6e: ДДОТ, 2009. - С. i48-154.
4. Бoбoмypoдoвa M. Taфcилoти лyFaвию мaънoии кaлимaю истилoxoти opюиши зaнoн щ> зa6oни точикй / M. Бoбoмypюдoвa // Aвтоp)eфep)aти даccepтaгоияи нoмзaдй. - ^ma^: flMT, 20i2. - 25 c.
5. Бoгopaд Ю.И. Южнoкyля6cкмe даaлeкгизмы / Ю.И. Бoгop)aд // Macъaлaxoи meвaшинocии точик Чилди i. -flyrnaK6e: Дoниm, i97i. -С. 245-257.
6. Гaдoeв H. Лeкcикaи лaxдам Tara® / H. Гaдoeв. - ^raa^e, 20i2. -107 c.
7. ^mom® Ш. Лeкcикaи лaxчaи годин Paшт / Ш. ^mohtoe. - Дyшaн6e, 20i8. - 333 c.
S. ^mom® Ш. Якoмили xaлкияти зa6oниacapи 6aдeй / Ш. Иcмoилoв. - Дyшaн6e, 2012. - i20 c.
9. Max^^R^ M. ЛyFaти мyxгacapи лaxдаxoи Бyxopo / M. Max^y^, Б. Бepдаeв. - (nyrnaK6e: Дoниm, i989. - 278 c.
10. Max^^R® M. Фapxaнги гyйиmxoи чaнy6ии зa6oни точикй / M. Maxмyдoв, F. Ч,ypaeв, Б. Бepдаeв. - Дyшaн6e, 2012. - 946 c.
11. Heмeнoвa P-Л. Кулябск^ roropbi таджикcкoгo языга / ЕЛ. Heмeнoвa. - Сталинa6aд, i956. - i67 c.
12. Heмeнoвa P.Л., Ч,yp)aeв, F. Шeвaм чaнyбии зa6oни точикй / P.Л. Heмeнoвa, F. ^джв. Ч,илди i. - ^rna^e : Дoниm, 19S0. - 328 c.
13. Фapxaнги зa6oниточикй. Ч,илди i. -M.: Сoвeгокaя энcиклoпeдия, i969. - 95i c .
14. Фapxaнги зa6oниточикй. Ч,илди 2. -M.: Сoвeгокaя энcиклoпeдия, i969.- 95i c.
15. Фархднги тафсирии забони точикй. - Душанбе, 2008. - 996 с .
16. Шанский Н.М. Лексикология современного русского языка / Н.М. Шанский. - М., 1972. - 327 с.
17. Шанский Н.М. Лексикология современного русского языка / Н.М. Шанский. - М., 1983. - 335 с.
ДИАЛЕКТИЗМХРИ ЭТНОГРАФИИ ИФОДАГАРИ НОМИ МАТОЪ ВА АНВОИ ОН ДАР ШЕВАИ ЧДНУБИИ ЗАБОНИ ТОЧДКЙ
Дар мацола, муаллиф диалектизмцои ифодагари номи матоъро аз лщози маъно, баромад, дарацаи истеъмол дар шеваи цануби мавриди барраси царор додааст.
Мацсади мацола Дар такя бо андешацои муцаццицони соца - F. Чураев, Ш. Исмоилов, С.Рацматуллозода, Н.Гадоев ва дигарон у кушидааст, ки худуди интишори калимацои умумитоцики ва диалектизщои этнографии ифодакунандаи номи матоъ муайян намояд.
Маводи фароцамомадаро аз руйи ифодаи номи матоъ, ранг, навщои матоъ вобаста ба мацсулот ва нахи он, воситацои дастии матоъбофи ва таъйиноти матоъ бо нишон додани мансубияти забонии калимщо тасниф намуда тацлилу тадциц созад.
Калидвожахр: гуйиш, лацца, шева, вожацои умумитоцики, диалектизм, этнографизм, диалектизми этнографи, таснифот, номи матоъ, ранги матоъ, таъйиноти матоъ ва гайра.
ЭТНОГРАФИЧЕСКАЯ ДИАЛЕКТИКА НАЗВАНИЯ ТКАНИ И ЕЕ ВИДОВ В ЮЖНОМ
СТИЛЕ ТАДЖИКСКОГО ЯЗЫКА
В данной статье автор исследует лексико - семантические особенности этнографических диалектизмов обозначающих названия тканей в южном диалекте таджикского языка. Автор, в ходе исследования темы в основном опирается на мнение ведущих диалектологов, таких как: Г. Джураева, Ш. Исмоилова, С. Рацматуллозоды, Н. Гадоева и другие, а также самостоятельно определяет множество фонетических вариантов общетаджикских слов, которые употребляются в речи жителей южных местностей, указывает границы распространения диалектизмов, их значения; классифицирует ткани по названию, разновидности, цвету, волокну и назначению ткани в быту.
Ключевые слова: наречие, говор, диалект, общетаджикские слова, диалектизмы, этнографизмы, этнографические диалектизмы, классификация этнографизмов, название тканей, цвет тканей, назначении тканей.
ETHNOGRAPHIC DIALECTICS OF THE NAME OF THE FABRIC AND ITS TYPES IN THE SOUTHERN STYLE OF THE TAJIK LANGUAGE
In this article, the author researches the lexico-semantical - features of ethnographic dialectisms denoted by the names of fabrics in the southern dialect of the Tajik language.
The author of the research topic mainly relies on the opinion of leading dialectologists like G. Juraev, Sh. Ismoilov, S. Rakhmatullozoda, N. Gadoev and others and independently determines the set of phonetic variants of general Tajik words that are used in the speech of residents of southern area. The gained materials from the expression of the name of the fabric and their meaning: colour, name, variety, color, fiber andpurpose hand The classification of words is not classified, but analized and research by
Keywords: adverb, dialect, dialect, general Tajik words, dialectisms, ethnographisms, ethnographic dialectisms, classification of ethnographisms, name of fabrics, color of fabrics, purpose of fabrics.
Дар бораи муаллиф:
Абдуназарова Гулцахрн Абдулмацидовна - унвонцуи кафедраи назария ва амалияи забони тоцикии Донишгоци давлатии омузгории Тоцикистон ба номи С. Айни. Тел: (+992) 985260572
Сведения об авторе:
Абдуназарова Гулджахон Абдулмаджидовна - соискатель кафедры теории и практики таджикского языка, таджикского государственного педагогического университета имени С. Айни Тел: (+992) 985260572
About the author:
Abdunazarova Guljahon Abdulmajidovna - candidate of the Department of Theory and Practice of the Tajik Language, Tajik State Pedagogical University named after S. Ayni Tel: (+992) 985260572