УДК 618.146-006-615.849
Жатыр мойны обыры кезЫде парааортал^ лимфа туйшдерЫе алдын алу cэyлeлeндipy журпзу эдктемеа
Т.А. Адылханов, М.Н. Сандыбаев, Т.И. Белихина, КД. ЖaбaFин, А.С. ЖaбaFинa, Ж. УaFызхaнк1ызы, А.М. Рахманкулова
Семей каласынын Ядролык Медицина жэне Онкология орталыт
Макалада жатыр мойны обырынын жергШкт1 таралган сатыларында парааортальд'1 лимфа mYÜiHdepiH алдын алу сэулеленд'румен бэсекелесхимиосэулелiк терапияжYргiзудiн эдiстемелiк ерекшелiктерi Yсынылfан. Жатыр мойны обыры бар наукастарды жYргiзудiн б^л эд'с жамбастын он лимфа тYйiндерi бар жэне параортальды лимфа тYйiндерiнде метастаздары жок наукастар Yшiн сэулеленд'руд'н тиiмдi тэсШ болып табылады.
ТYйiндi свздер: жатыр мойны обыры, сэулел'к терапия, парааортальд'1 лимфа тYйiндерi
Kipicne
Жатыр мойны обыры (ЖМО) ел1мдшк жэне аурушандык бойынша жетекшл opынFa ие. GLOBOCAN элемдк базасынын деректер1 бойынша 2018 жылы эйелдер арасында ЖМО тертЫшл opынFa ие болды - 569 847 o^Fa (6%), ал ел1мдшк курылымы бойынша 3-орынды иеленд1 - 311 365 o^Fa (7,5%) [1]. Со^ы 10 жылда Казакстан Республикасында ЖМО-нын 15265 жана жaFдaйы, сондай-ак эйелдерде осы аурудын соны ел1ммен аякталуынын 6382 жaFдaйы т1ркелд1 [2]. ЖМО-нан аурушандык пен ел1мд1л1кт1н жoFapы каркынын ескере отырып, жерг1л1кт1 тapaлFaн ЖМО бар наукастарды емдеуд1н утымды тэс1лдер1н жетшд1ру жэне эз1рлеу медицинанын езект1 мэселес болып кала беред1. Аймактык лимфа тушндерЫде метастаздардын болуы ЖМО кезЫде ен манызды болжамдык факторлардын б1р1 болып табылатындыктан, парааортальд1 лимфа тушндерЫщ (ПАЛТ) алдын алу сэулеленд1р1лу1 онкогинекологиянын каз1рг1 тэж1рибес1нде ке^нен колданылады [3,4]. Емдеу нэтижелер1 мен мумк1н болатын аскынулар кеб1несе емд1к 1с-шаралардын дурыс жург1з1лу1не байланысты, сондыктан ПАЛТ алдын алу сэулеленд1ру1н1н манызды шарты - осы емдеу эд1с1н жург1зу бойынша эд1стемелк тэс1лдерд1 сипаттау болып табылады. Зерттеудщ максаты
Парааортальд1 лимфа тушндерЫ алдын алу сэулеленд1ру1мен б1рлест1ре отырып, бэсекелес химиосэулелк терапия жург1зу аркылы жатыр мойны обырын емдеуге apнaлFaн эд1стемел1к тэс1лдерд1 колдануды сипаттау. Материалдар мен эд1стер
Бер1лген жумыста халыкаралык тэж1рибеге нег1зделе отырып, cиnaттaлFaн эд1спн нег1зг1 эд1снамалык аспект1лер1 бaяндaлFaн
[5]. Зерттеу объект1лер1 болып жатыр мойнынын жалпак жасушалы карциномасы бойынша бурын ем aлмaFaн, Халыкаралык гинекология жэне акушерия Федерациясына [6] сэйкес IIB сатысы немесе IIIB caтыcындaFы, компьютерлк томографияда (КТ) немесе ультрасонографияда (УДЗ) улFaЙFaн жамбас лимфа туй1ндер1 бар (ЖЛТ), КТ немесе УДЗ-де парааортальд1 аймакта лимфа туй1н1 улFaймaFaн наукастар болды. 1р1ктеуд1н баска критерийлер1не 20-дан 70 жаска дей1нг1 жас араль^ы к1рд1. Бер1лген емдеу эд1с1 уш1н есепке алмау критерийлер1не химиотерапия алып журген, ота жacaлFaн немесе сэулелк терапия кaбылдaFaн, бакыланбайтын журек-кантамыр ауруы, кант диабет1, белсенд1 пептидт1 жара, жамбастын ауыр инфекциясы, ауыр психологиялык ауру сиякты ауыр косымша аурулары бар наукастар жатады. Нэтижелер1 жэне талкылаулар
Сэулел1к терапияны (СТ) журпзу эд1стемес1 б1рнеше турден турды: жамбас мушелер1 мен лимфа aFыcы жолдарынын кашыктыктан сэулеленд1р1лу1, ПАЛТ куыс1ш1л1к брахитерапия. Кашыктан СТ терт аланды техникасынын кемег1мен жург1з1лд1. Клиникалык максаттын келем1 (CTV) жатыр мойны 1с1г1н, жатырды, параметрийд1 ек1 жaFынaн, кем дегенде кынаптын жoFapFы жартысын, сондай-ак жамбас жэне парааорталдык лимфа туй1ндер1 аймактарын камтыды. Кашыктыктан СТ жург1зу режим1 1,8-2,0 Гр фракция уш1н, аптасына 5 фракция. Енi 3-4 см болатын орталык экрандау изоорталыкта б1р1нш1 сег1зкезд1н жoFapFы шeтi мен сэуле шытару еpiciнiн темeнгi шетУн apacындaFы, iciктiн келeмiнe сэйкес барлык жамбас aймaFынa 30-40 Гр шыFapылFaннaн кeйiн opнaтылды.1-шi суретте куык пен тк iшeктiн кayin мушeлepiн протекциялау максатында opнaтылFaн экрандау кopFaныcы керсетшген.
Сурет 1 - Каут мушелерЫе проекциямен орталык корганыш жасау
Кш жамбас мушeлepiнiн жалпы сэулелену дозасы 50 Гр курады, сондай-ак парааорталдык лимфа тушндерЫе 36-дан 40 Гр-Fa дeйiн алдын алу cэyлeлeндipy журпзмдк 2,3 суретте
заманауи конформды cэyлeлeндipy технологиясын колдана отырып, изодозды таратудын мысалдары кeлтipiлгeн. Парааорталдык лимфа тушндерЫщ алдын алу еpiciнiн
Вестник КазНМУ №3-2020
жоFарFы шекарасы Th12/L1 жэне L1/L2 аралы^ында болды. K1уысiшiлiк брахитерапияFа (К1БТ) катысты, жоFары дозамен (HDR) емдеу белгшенген тэжiрибеге сэйкес журпзшдк 1921г кeзi колданылды. 1актщ келемЫе сэйкес КIБТ апта сайын А нYктесiне 24-тен 28 Гр дешн 4 фракцияда (6-7 Гр фракцияFа) белгiленген дозамен етюзмдк Сонымен к,атар, цисплатинмен параллельдi тYрде химиотерапия жYргiзiлдi. 40 мг/м2 дозасындаFы цисплатиндi 1-шi аптадан бастап, кезект 5 апта
iшiнде кашыктыктык СТ-мен бiрге бiр мезгшде енгiздi. Цисплатин кектамыр iшiне сэулелк емге дейiн 2-2,5 саFат бурын енгiзiлдi. НаукастарFа 2000 мл келемЫде физиологиялык ерiтiндiмен гидратация жYргiзiлдi. 5-НТ3 рецепторларынын антагонистерi, метоклопрамид жэне дексаметазон сиякты к¥суFа карсы дэрiлер цисплатиндi енгiзгенге дейiн жэне одан кешн енгiзiлдi.
I-ГЬм I
Сурет 2 - Аксиальды проекцияда конформды сэулеленд1ру технологиясын колдана отырып, парааорта аймагын сэулеленд1ру кезЫде изодозаны тарату
Сурет 3 - Сагитальды проекцияда конформды сэулеленд1ру технологиясын колданак отырып, парааорта аймагын сэулеленд1ру кезЫде изодозаны тарату
Жатыр мойны обырынын сэулелiк терапиясын жYргiзген кезде кш жамбас аFзаларынын iсiктерi сиякты iсiктiн манайындаFы калыпты аFзалар мен тЫдер де сэулелiк эсерге ушырайтынын айта кетуiмiз керек. Радиотерапиялык к¥ралдардын Yнемi жетiлдiрiлiп отыруы мен тиiмдi жоспарлануына карамастан, куыктын, тiк iшектiн, кынаптын жэне жамбасiшiлiк жасуныкшанын сэулелiк закымдануын болдырмауFа толык жол бермеу мYмкiн емес. Наукастарда сэулелiк закымданудын клиникалык белгiлерiнiн пайда болуы жергiлiктi жэне жалпы сипаттаFы кешендi iлеспе дэршк терапияны мукият тандауды талап етедк Емдеу закымдалFан мYшелердегi репаративтi процестердi кейiннен ынталандыра отырып, кабыну процеан жоюFa баFытталуы тиiс. Сэулелiк циститтер кезЫде кен спектрлi антибиотиктер, куыкка антисептикалык ерiтiндiлер мен репарацияны ынталандыратын к¥ралдарды инстилляциялау колданылады. Тiк шектеп ауырсыну кезiнде новокаинмен, анестезинмен, платифиллинмен жэне преднизолонмен метилурацил балауыздары тaFaйындaлaды. АFзaнын корFaныс кYшiн арттыру максатында дэрумендiк терапия, диетотерапия усынылады С^амньщ K¥нДылыFы жоFaры, aкуызFa бай болуы керек). Косалкы терапиянын
адекватты жэне уакытылы жYргiзiлуi тiк iшектiн кaтерлi iсiгiнен емделiп шыккан наукастардын eмiр сапасын жaксaртуFa мYмкiндiк бередi [7]. Корытынды
Осылайша, жоFaрыдa сипaттaлFaн катан косу мен алып тастау критерийлерЫ камтитын бэсекеге кaбiлеттi ХСТ-мен бiрлескен пaрaaортaльдiк лимфа тYЙiндерiнiн алдын алу эдiсi жатыр мойнынын обыры бар наукастарды емдеу нэтижелерiн жaксaртуFa бaFыттaлFaн [8]. Сондай-ак, наукастын eзiн-eзi бакылау кaбiлетi жэне катысу мен кемектесуге дайын болуы да мiндеттi шарт болып табылады. Тужырымдар
Жатыр мойны обырынын жергшкт тaрaлFaн тYрлерiн емдеудщ тандау эдiсi парааорталды лимфа тYЙiндерiн алдын алу сэулелендiру мен бэсекелес химиосэулелк терапия болып табылады. Наукастарды сэулелендiрудiн бул эдiстемесi жамбастын он лимфа тYЙiндерi бар жэне осы емдеудi жYргiзу эдiснaмaсын мYлтiксiз сaктaFaн жaFдaйдa парааорталды лимфа тYЙiндерiнде метастаздары жок жатыр мойнынын обыры бар наукастар Yшiн негiзделген болып табылады.
ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1
1 Bray F., Ferlay J., Soerjomataram I., Siegel R.L., Torre L.A., & Jemal A. Global cancer statistics 2018: GLOBOCAN estimates of incidence and mortality worldwide for 36 cancers in 185 countries // CA: a cancer journal for clinicians. - 2018. - №68. - P.394-424.
2 KaRflapoBa fl.P., KaPip6aeB M.P., Bo.naT6eKOBa P.O. ЭпмAеммo^orмfl paKa weMKU MaTKU b Pecny6.ni/iKe Ka3axcTaH 3a 10 .neT (2007-2016 rr.) // Bonpocbi oHKo^oruu. - 2017. -№4. - P. 572-579.
3 Kidd E.A., Siegel B.A., Dehdashti F., Rader J.S., Mutch D.G., et al. Lymph node staging by positron emission tomography in cervical cancer: relationship to prognosis // J Clin Oncol. -2010. - №28. - P. 2108-2113.
4 Wang W., Liu X., Meng Q., Zhang F., Hu K. Nomogram for predicting para-aortic lymph node metastases in patients with cervical cancer // Archives of gynecology and obstetrics. -2018. - №298. - P. 381-388.
5 Wakatsuki M, Kato S, Ohno T, Banu PA, Hoang NC, et al. Multi-Institutional Observational Study of Prophylactic Extended-Field Concurrent Chemoradiotherapy Using Weekly Cisplatin for Patients with Pelvic Node-Positive Cervical Cancer in East and Southeast Asia // International Journal of Radiation Oncology Biology Physics. - 2019. - №105. - P. IBS-IBS.
6 FIGO Committee on Gynecologic Oncology: FIGO staging for carcinoma of the vulva, cervix, and corpus uteri // Int J Gynaecol Obstet. - 2014. - №125(2). - P. 97-9B.
7 CronapoBa 1/1. B., BuHOKypoB /1. B. npo6neMbi 6onbHbix nocne neMeHHfl paKa neMKu MaTKu (npo^uinaKTHKa u neMeHuie nocrnyMeBbix ocnoxHeHMM) // npaKTumecKaa oHKonoma. -2002. - T.3., №3. - C. 220-227.
B Wakatsuki M, Kato S, Ohno T, et al. Difference in distant failure site between locally advanced squamous cell carcinoma and adenocarci-noma of the uterine cervix after C-ion RT // J Radiat Res. - 2015. - №56. - P. 523-52B.
Т.А. Адылханов, М.Н. Сандыбаев, Т.И. Белихина, КД. ЖабаFин, А.С. ЖабаFина, Ж. yaFbi3xaHK,bi3bi, А.М. Рахманкулова Центр Ядерной Медицины и Онкологии города Семей
МЕТОДОЛОГИЯ ПРОВЕДЕНИЯ ПРОФИЛАКТИЧЕСКОГО ОБЛУЧЕНИЯ ПАРААОРТАЛЬНЫХ ЛИМФАТИЧЕСКИХ УЗЛОВ ПРИ РАКЕ ШЕЙКИ МАТКИ
Резюме: В статье представлены методологические особенности проведения конкурентной химиолучевой терапии с профилактическим облучением парааортальных лимфатических узлов при местнораспространенных стадиях рака шейки матки. Данная методика ведения пациентов с раком шейки матки является разумным способом облучения,
для пациентов с положительными лимфатическими узлами таза и отсутствием метастазов в парааортальные лимфатические узлы.
Ключевые слова: рак шейки матки, лучевая терапия, парааортальные лимфатические узлы
T.A. Adylkhanov, M.N. Sandybaev, T.I. Belikhina, K.T. Zhabagin, A.S. Zhabagina, J. Uagyzkhankyzy, A.M. Rakhmankulova Center for Nuclear Medicine and Oncology Semey
METHODOLOGY FOR PREVENTIVE IRRADIATION OF PARAORORTAL LYMPHATIC NODES IN CERVICAL CANCER
Resume: The article presents the methodological features of competitive chemoradiotherapy with prophylactic irradiation of paraaortic lymph nodes in locally advanced stages of cervical cancer. This method of managing patients with cervical cancer is a reasonable method of irradiation for patients with positive pelvic
lymph nodes and the absence of metastases to the paraaortic lymph nodes.
Keywords: cervical cancer, radiation therapy, paraaortic lymph nodes