CC BY
82
РАЗДЕЛ 1. КЛИНИЧЕСКИЕ ДИСЦИПЛИНЫ CHAPTER 1. CLINICAL DISCIPLINES
АКУШЕРСТВО И ГИНЕКОЛОГИЯ
OBSTETRICS AND GYNECOLOGY
удк 618.10.009.689.7
э.е. мухаметова, ж. баймаханова, а. эубак1р, м. жусупбек, с. куламетова
Акушерияжэне гинекология интернатура жэне резидентура кафедрасы С.Д. Асфендияроватындагы^азац¥лттыцМедициналыцУниверситет Алматы.ц. Казахстан
кызылорда каласы перинаталды орталь^ыньщ босанудан кешнп кан кету бойынша ж¥мысына
2015 жыл 9 айлык талдау анализ1
Мацалада акушерл!к цан кету, соныц !ш!ндег! босанудан кешнг! цан кетуге, Цызылорда облысыныц перинаталды орталыгы бойынша талдау кврсет!лген. Босанудан кешнг! цан кетуд!ц нег!зг! себептер!не, асцынуларына байланысты жи!л!г! талданды. Зерттеу нэтижелерше байланысты усыныстар усынылды.
ТYйiндi свздер: Акушерл!к цан кету, босанудан кешнг! цан кету, атония, биманулды компрессия
Fbrnbiirn жумыстьщ езекплМ ЖуктШк, босану жэне босанганнан кешнп кезецдердеп аса ауыр эрi жи кездесетш асцынулардыц 6ipi акушерлiк ;ан кетулер болып табылады. Осы патологияныц аналар 0лiмiндеri Yлесi де зор, перинатальд асцынулар iшiнде де мацызды орын алады.
Акушерлiк ;ан кету деп ЖYKтiлiк, босану жэне босанудан кейiнгi кезецд ас;ындыратын, 500мл арты; (дене салмагыныц 0,5%) M0лшердегi жынысты; жолдардан кеткен ;анды б0лiнiстердi айтады. Жогалган ;ан м0лшерiнiц мацыздылыгы цандагы гемоглобиннiц бастап;ы M0лшерiне байланысты.
Казахстан республикасында акушерлш ;ан кетулер эрбiр 20-шы ЖYKтiлiк пен босанудыц агымын ауырлата TYседi. Каза;станда осы асцынудыц жиiлiгi соцгы жылдарда тура;™ жогары децгейде ;алып отыр. КYHделiктi жумыста 1000-1200мл колемдеп ;ан жогалту ау;ымды болып саналады. Мундай ;ан кетулер ана 0лiмiнiц себептерiнiц бiрi болып, оныц курамында негiзгi себепшiсi ретiнде - 20-25%; цосымша себеп ретiнде — 42%; ал фонды; себеп ретшде — 78% алады.
Акушерлiк ;ан кетулердщ ерекшелiгi - кенеттен дамуы мен ауцымдылыгы. Барлы; босануларга болгенде олардыц Yлесi 2,7 — 8% кездеседъ К0п жагдайда, ауцымды акушерлiк ;ан кетулер ЖYKтiлiк пен босану кезшдеп гемостаз цызметшщ жеткiлiксiздiгi салдарынан дамиды, ягни коагулопатиялы; болып табылады (А.Д. Макарция, 1990). Босанудан кешнп кешеуш (еюншШк) ;ан кету (БКК) - 500 мл колемшдеп босанудан кешнп 24 сагаттан 6 аптага дешнп кезецде туындайтын ;ан кету.
Босанудан кешнп ;ан кету - 500,0 мл цурайтын босану кезiндегi табиги босану жолдары ар;ылы жэне 1000 мл астам касарь тшп кезшдеп клиникалы; мацызды ;ан кету. Кешеуш ;ан кету себептерi болатындар: жатырдыц жиырылу цабшеттШпнщ бузылуы (жатыр антония), босанудыц жумса; жолдарыныц (жатыр мойныныц, iншектiц) жыртылулары мен гематомалары, жатыр жыртылуы немесе терiс айналуы, жатырдыц жалпа; байламыныц ;ан цуйылуы (гематома), жатыр цуысында бала жолдасыныц цалдьщтары фонындагы эндомиометрит, жыныс MYшелерiнен тыс ;ан кету. Босанудан кейiн кешеуш ;ан кету жiктеуi:
- БК орташа К - ;ан жогалту K0лемi 500-1000 мл;
- БК ау;ымды К - ;ан жогалту K0лемi 1000 мл астам.
Босанудан кешн екiншiлiк ;ан кетуде ана аурулы;-сыр;аулыгыныц жэне 0лiм-жiтiмi к0беюшщ негiзгi себебi айналудагы суйык;тык;тыц кщрга жэне к0лемдi орынсыз толтыруы, коагуляция бузылуы, ;ан кетудiц жара;аттык; сипаты. Босанудан кейiн екiншiлiк ;ан кетуде ;ан жатыр куысында, iш куысында жэне ретроперитонель жиналуы MYMкiндiгiн ескерту ;ажет.
Кан кету к0лемiн дэл багалау, KYTтiрмес шараларды уа;ытылы 0тгазу, екiншiлiк БКК себебiн дэл аны;тап ;ою, оныц себебiн ескерiп ;ан кетудi орынды емдеу, хирургиялы; гемостаз ЖYргiзу ;ажеттш азаюы. Бiздщ зерттеу мадсатымыз босанудан кейiнгi ;ан кетуге статистикалы; талдау жасау, оныц на;ты себептерiн аны;тап жиiлiгiн азайту.
Зерттеу материалдар: Кызылорда облысыныц перинаталды орталыгы бойынша босанудан кешнп ;ан кетумен аяцталган эйелдердiц медициналы; ;ужаттарыныц ретроспектива эксперттi жазбалары.
Облысты; перинаталды; орталыгы мемлекеттш
коммуналды; ;азыналык; кэсiпорны Кызылорда
облысыныц денсаулы; са;тау бас;армасыныц 2013 жылгы № буйрыгыныц негiзiнде 200 т0секке жумыс iстеп жатыр .
Курамы: босандыру б0лiмшесi - 95 т0сек , ЖYKтiлер патологиясы б0лiмшесi -25 т0сек ,нэрестелер патологиясы -32 т0сек, нэрестелер реанимациясы -18 т0сек , неонаталды; хирургия б0лiмшесi -3 т0сек , гинекология б0лiмшесi- 30 жэне ^н,щзп емханада -20 т0сек орын. Перинаталды орталыцтыц стратегиялы; ма;саты
• Ана мен бала денсаулыгын цоргау Yшiн жогары дэрежеде сапалы медициналы; к0мек к0рсету
• Ана мен бала 0лiмiн т0мендету
Перинаталды орталы; бойынша жэне аудандарда акушерлiк, гинекологиялы; жэне перинатологиялы; уйымдастыру-эдктемелш жумыс ат;ару Зерттеу барысында жасына, ЖYKтiлiк пен босану санына, акушерлш-гинекологиялы; тарихына, аспапты; зерттеулер нэтижелерiне, жу;палы аурулардыц болу болмауына, медицинамен дэлелденбеген дэрiлiк заттарды ;абылдауына, бала жолдасындагы 0згерiстерге жэне аутопсия нэтижелерше, кэйбше, ЖYKтiлiк
мерзiмiне,босандыру TYрлерiне,босану кезiндегi
асцынуларга байланысты клиникалы; жэне статистикалы; талдау ЖYргiзiлдi.
Сурет 1 - Жалпы керсетгаш
Жалпы босану керсеткiшiнiц 1,45% ;ан кетумен кершед (Сурет 1.). 2015ж жукт эйелдердiц жагдайыныц ауырлыгына байланысты 462-12,3% индукциялы; босандыруга ауыстырылды.
Преэклампсия жещл дэрежесi 162-64 %. Преэклампсия ауыр дэрежесi 91-35,9%. Нагана; суыныц босануга дейiн кетуi 130-28,1%. ¥ры;тыц антенаталды шетiнеуi 18-4%. ¥ры;тыц ;урсак;шШк даму а;ауы 14-3%. Мерзiмiнен ас;ан жуктшш 47-10,2%.
8(37,5%) ■ Атония
^ОПМБС
Бала жолдасыныц дефектi Шынауы бала жолдасыныц бiтiсуi Бала жолдасыныц толык бiтiсуi Жыныс жолдарыныц жаракаты
■ 8(37,5%) ■
I-
-
■
■ 2 (11,1%2 (11,1%)2(11,1%) ■ ■ ■ ■
Сурет 2 - Кдн кетудщ негiзгi себептерi
Акушерлiк ;ан кетумен аск;ынган эйелдердiц ауру тарихын зерттеу кезшде ец жиi кездесетiн себеб^ ;алыпты орналас;ан плацентаныц мезгiлiнен бурын сылынуы (37,5%) болып саналды. Ал (22,2%) жатыр атониясы болса,
бала жолдасыныц дефекту шынайы бала жолдасыныц бтсуь толы; бiтiсуi, жыныс жолдарыныц жара;аты (11,1%) сирек кездеседi.
Сурет 3 - Жас;а байланысты керсетгаш Ец жш кездесiтiн жас аралыгы бойынша репродуктивтi жастагы, ягни 31-40 жас аралыгындагы эйелдердi кездеседi (55%).
33,50%
I медициналык тYCiк
eздiгiнен болган тYсiк
кеп рет босанушы
Сурет 4 - Ас;ынган акушерлш аннамнезi
погтим i/ казнму/
www.kaznmu.kz □ I П 1/М\ /»4-2015
Ас;ынган акушерлiк анамнез бойынша бурын эртYрлi болса, кеп рет босанушы эйелдерде акушерлiк ;ан кету
жагдайларца байланысты медициналы; TYсiк жасат;ан к;аушть ягни керсеткiш 45,50% жеттi
ЖYKтi эйелдер 33,50%, ездiгiнен TYсiк жасат;андар 21%
| мерзшшен
бурын
босану Жедел
босану Кеш босану
Сурет 5 - Босану мерзiмiне байланысты
2499,0 гр темен.
2500,03999,0 гр.
4000,0 гр кеп.
Сурет 6 - Нэрестенщ салмагына байланысты
Босану мерзiмiне жэне нэрестенiц салмагына байланысты жэне 2500,0 гр-нан 3999,0 гр деинп салма;тагы нэрестелер
керсеткiште жедел босанган жиi (Сурет 5,6) кездеседъ
68%
55%
П
50%
23%
23%
10% и
■ Созылмалы пиелонефрит
■ Анемия
_■ Веналардыц варикозды кецеюi
22% ■ Эндокриндi жYЙенiц аурулары | ■ Миопия
I ЖYктiлiкке байланысты болган АГ ЦМВ жэне/немесе ^ГВ тасушы
Сурет 7 - ЖYKтiлiк кезшдеп ас;ынуларга байланысты
1 Цадам - бастап;ы багалау.
Бос персонал мобилизациясы (толы; келемде оперативтi техниканы мецгерген тэжiрибелi акушер-гинекологты, анестезиолог-реаниматологты, лаборантты ша;ыру). Кдн кету келемiн багалау. О;иганы багалау жэне организмнiц емiрге мацызды функцияларын ба;ылау (АК, пульс, температура, тыныс жиiлiгi). Куык;ты катетерлеу - куы; бос болуы ;ажет.
Кан кетуге ;атысты 3:1 келемiнде инфузияны бастау Yшiн 1 немесе 2 перифериялы; венаны катетерлеу (№ 14-160). Кан тобын, Rh-факторды аны;тау, Yйлесiмдiлiктi аныщтауга ;ан алу.
Себептi аньщтау:
- жатырды зерттеу (тонус)
- плацентаны зерттеу (тiн);
- босану жолдарын тексеру (жара;ат);
- ДВС-синдромды алып тастау (тромбин).
Босанушыны жылыту (керпемен жабу, ылгал тесенiштердi ауыстыру).
2 Цадам - этиотропты терапия
1. «Тонус» жатырдыц жиырылу функциясыныц бузылыстары. Жатырдыц сырт;ы массажы. Утеротониктер. Жатыр куысын
;олмен тексеру. Жатырдыц бимануальд компрессиясы
2. «Тш» жатыр куысында тiндердiц бегелуi Жатыр куысын ;олмен тексеру. (амалсыз жагдайда кюретаж) Плацентаныц шынайы есуi - лапаротомия, гистерэктомия
3. «Жара;ат» Босану жолдарыныц жара;аты. Айнада ;арау. Босану жолдары жумса; тiндерiнiц жыртылуын тiгу. Жатырдыц айналып кетуiн коррекциялау.Жатыр жыртылуындагы лапаротомия.
4. «Тромбин» Коагуляция бузылыстары. ¥ю факторларын кую (ЖМП, криопреципитат, тромбоцитарлы; масса)
3 кадам Операция б0лмесiне тасымалдауды ;амтамасыз ету Yшiн ;ан кетудi уа;ытша то;тату эдiсi: ;урсак; аортасын басу.
4 кадам Акушерлш ;ан кету кезшдеп хирургиялы; гемостаз
Ем тиiмдiлiгiнiц индикаторлары: - ;ан кету то;тауы; босанганныц 0мiрлiк ;ызметтершщ ;алпына келу1; лабораторлы; к0рсеткiштердiц ;алыпк;а келуi.
Хирургиялык гемостаз Бимануалды компрессия + мизопростол Жатыр куысын колмен тексеру Жатырдьщ сырткы массажы
80%
40%
60%
80%
Сурет 8 - Кан то;тату эдiстерi
Зерттеу нэтижелерi.
ЖYKтiлiк кезшде ;ан кетулер 59- 1,6% жагдайда тiркелдi ( 2014ж 56-1,9% ). 51 -1,4% жагдайда ;алыпты орналас;ан плацентаныц мерзiмiнен бурын ажырауы бай;алды. Босанудан кейiнгi кезецде 50- 1,4 % (32 -1,09%)жагдайда ;ан кету ^ркелдь Кец K0лемдегi оталар -16 ( 2011ж-11) Атониялы; ;ан кету 6- 22,2% Калыпты орналас;ан плацентаныц мерзiмнен бурын ажырауы 6- 37,5% Бала жолдасыныц жолда орналасуы 4-25,0%
Босанудан кешнп ;ан кету к0бшесе 31-40 жас аралыгындагы эйелдерде (55%), к0п босанган эйелдерде (45,5%), ЖYKтiлiк кезiнде анемияныц ауыр дэрежесшдеп
эйелдерде (68%) к0п кездеседi. Экстрагениталды аурулардыц на;ты к0рсеткiшi дэлелдi емес. Себебi акушерлiк ;ан кету экстрагениталды ауруларга байланыссыз болуы MYMкiн.(Сурет 3,4,7.) Босану мерзiмiне байланысты жедел босану (54,90%) болса, жалпы к0рсеткiштен 2999,0 граммнан-4000,0 грамм нэрестелердiц (61,10%) акушерлш ;ан кету ас;ынуымен туылган болатын. (Сурет 5,6.)
80% жатырдыц сырт;ы массажыныц K0мегiмен ;ан кетудi алдын алган.(Сурет 8.) Б-Линч тiгiсi 6 жагдайда салынды,8 жагдайда жатыр ампутациясы, 8 жагдайда жатыр экстрипация жасалынды.
ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1
1 Босанудан кейiнгi салдарлы; немесе кешелушдеген ;ан кету // Аурулардыц диагностикасы жэне емдеу хаттамалары . - Алматы: 2007. - №2. - С. 25 .
2 Айламазян Э. К Неотложная помощь при экстремальных состояниях в акушерской практике. - Н-Новгород: 2008. - 281 с.
3 Кулаков B. И Акушерские кровотечения.. - М.: 2009. - 60 с.
4 Scottish Obstetric Guidelines and Audit Project // Managment of Postpartum Haemorrhage. - 2000. - №3. - Р. 292-299.
5 Prevention and Managment of Postpartum Haemorhage // SOGC Clinical Practice Guidelines. - 2000. - №88. - Р. 112-128.
Э.Е. МУХАМЕТОВА, Ж. БАЙМАХАНОВА, А. ЭУБАК1Р, М. ЖУСУПБЕК, С. КУЛАМЕТОВА
Кафедра интернатуры и резидентуры акушерству и гинекологии Казахский Нациоинальный Медицинский Университет имени С.Д.Асфендиярова г.Алматы, Казахстан
АНАЛИЗ ПОСЛЕРОДОВОГО КРОВОТЕЧЕНИЯ ЗА 9 МЕСЯЦЕВ 2015 ГОДА ПО КЫЗЫЛОРДИНСКОМУ ОБЛАСТНОМУ
ПЕРИНАТАЛЬНОМУ ЦЕНТРУ
Резюме: В статье рассматривается результаты ретроспективного анализа послеродового кровотечения по Кызылординскому областному перинатальному центру. Основные причины, последствие послеродового кровотечении и их соответствие с литературным данным. Предложены рекомендации по выявлению данного вида осложнения беременности. Ключевые слова: Акушерское кровотечение, послеродовое кровотечение, атонияматки, бинамуальная компрессия.
E.E. MUKHAMETOVA, ZH. BAYMAKHANOVA, A. AUBACIR, M. ZHUSUPBEK, S. CULAMETOVA
Department of internship and residency obstetrics and gynecology S.D. Asfendiyarov Kazakh National Medical University Almaty, Kazakhstan
ANALYSIS OF POSTPARTUM HEMORRHAGE IN 9 MONTHS OF KYZYLORDA REGIONAL PERINATAL CENTER
Resume: The article considers the results of a retrospective analysis of postpartum hemorrhage of perinatal center in Kyzylorda. The main causes and effects of postpartum hemorrhage and corresponds to literature data. Here was suggested recommendations on the identification of this type of pregnancy complications.
Keyword: Obstetric hemorrhage, postpartum hemorrhage, uterine atony, bimanual compression.
