Вестник Ка^НЖУ №1-2018
РАЗДЕЛ 1. КЛИНИЧЕСКИЕ ДИСЦИПЛИНЫ CHAPTER 1. CLINICAL DISCIPLINES
АКУШЕРСТВО И ГИНЕКОЛОГИЯ
OBSTETRICS AND GYNECOLOGY
УДК 61/618/618.3-06
Н.М. Мамедалиева, А.Ц. Дармаганбетова, Р.А. Насырова, П.Б. Тилеуова, М.А. Абдуллаева, Р.А. Божикенова, М.А. Карабаева
С.Д.Асфендияров атындагы Казак ¥лттыщ медицина университетi Казахстан Республикасы Денсаулык Ссщтау Министрлш жанындагы Акушерия, гинекология жэне перинатология Fылыми Орталыгы
МЕРЗ1М1НЕН АСЦАН ЖЭНЕ МЕРЗ1М1 ¥ЗАРТЫЛFАН ЖУКТ1ЛЕРДЕГ1 ПЕРИНАТАЛДЫ Ц НЭТИЖЕЛЕР ЖЭНЕ ЖУКТ1Л1КТ1 ЖУРГ1ЗУ ЕРЕКШЕЛ1КТЕР1
АГжПГО apxuemiK материалдарыныц M3AiMemmepiHe суйене ombipbm,Mep3iMi 41 аптадан асцан MyKmi aüeAdepdi^ босану тарихы жэне нэрестелердiy даму тарихыныц pempocneKmuemi талдауы ЖYргiзiлдi. Жасалган талдау нэтижedндe жуктшктщ мeрзiмiнeн асуыныц бiрнeшe цаут факторлары белгш болды, олар(жYктi эйел жасыныц 30 жастан жогары болуы, май алмасу цызметтщ бузылысы, эндокриндi аурулардыц болуы,созылмалы инфекциялар жэне т.б). КТГ цорытындысы бойынша 44,4% ЖYктiлeрдe урыцтыц гипоксиясы аныцталды. Сонымен цатар оneративтi жолмен босанудыц жогары жиiлiгi байцалды (31%). РДС синдром, ОЖЖ ишемиялыц зацымдануы, кефалогематома дамуымен ЖYрeтiн перинаталды асцынулар тек мeрзiмiнeн асып туылган нэрестелерде кeздeстi. Мeрзiмiнeн асып босанудан кeйiнгi, бала жолдасыныц гистологиялыц зeрттeуi нэтиже^нде, бала жолдасыныц субкомпенсирленген жэне декомпенсирленген жeткiлiксiздiк бeлгiлeрi аныцталды.
TywHÖi свздер: Мeрзiмiнeн асцан ЖYктiлiк, мeрзiмi узартылган ЖYктiлiк, мeрзiмiнeн кеш босану,жаца туылган нэресте.
^a3ipri замангы акушерияда Mep3iMiHeH ас;ан жуктыж жэне Mep3iMiHeH кеш босану бул- ;урса;шыж уры;тыц жэне фетоплацентарлы; жуйенщ жагдайымен, босанудыц басталуы жэне босанудыц агымы механизмiмен, жуктшктщ хронологиялы; уза;тыгымен тыгыз байланысты KYрделi биологиялы; YPДiс болып табылады. Бул мэселенщ езектшп мен мацыздылыгы «ана-плацента-уры;» ЖYЙесiнiц физиологиясындагы KYPделi биологиялы; взгерiстермен байланысты. Бул езгер^тер ез кезегiнде, мерзiмiнен ас;ан босанудыц ас;ынуларына жэне неонаталды аурушылды; пен перинатальды елiмшiлдiкке экеледi [1, 2, 3].
Мерзiмiнен ас;ан ЖYKтiлiк туралы алгаш;ы а;парат Гиппократ пен Гален заманындагы медициналы; трактаттарда сипатталады. Биологиялы; мерзiмiнен ас;ан ЖYKтiлiк деген ;орытынды диагноз босанудан кейiн, жаца туылган нэрестеде мерзiмiнен асу белгiлерi мен бала жолдасыныц макроскопиялы; езгерiстерi негiзiнде, неонатологпен бiрге ;ойылады. Мерзiмiнен асып туган нэрестенi алгаш рет сипаттаган J. Ballntyne жэне H. Runge (1948), сол себепт бул патологиялы; жагдай Беллентайн-Рунге синдромы деген ат;а ие болды.Бул аталмыш классикалы; синдромга нэрестедегi казеозды жагындыныц болмауы, бас CYЙектерi тыгыздыгыныц жогарылауы, бас тiгiстерi мен ецбектердiц тар болуы, тырна;тардыц узын болуы, тYлеу белгiлерi бар ;урга; терi, табан мен ала;ан мацерациясы, терi тургорыныц темендеуi сия;ты белгiлер кiредi. Заманауи мэлiметтерге CYЙенсек, мерзiмiнен асып босану кезшде балада мерзiмiнен асу белплершщ болмауы, ЖYKтiлiктiц мерзiмiнен ас;андыгын емес, ал ЖYKтiлiктiц мерзiмiнiц узартылгандыгын бiлдiредi [2]. Ау;ымды тарихыныц болгандыгына ;арамастан, берiлген патологияныц мэселесi элi ^нге дейiн толы; шешiлмеген. Мерзiмiнен асып босанудыц шынайы (биологиялы;) жэне хронологиялы; (мерзiмi узартылган) тYрлерiн ажыратады. Мерзiмiнен ас;ан ЖYKтiлiктiц шынайы тYрiнде, жаца туылган нэрестеде мерзiмiнен асу белгiлерi аны;талып, босану ЖYредi. Ал мерзiмi узартылган ЖYKтiлiк 294 KYннен аса жалгасады жэне мерзiмiнен асу белгiлерi жо; функционалды жетiлген, мерзiмiне жеткен баланыц
туылуымен ая;талады. [4]. Мерзiмiнен ас;ан ЖYKтiлiктiц жиiлiгi 14% шамасында кездеседi, ал орташа жиiлiгi 5-8% ;урайды[5].
Гылыми жумысгьщ мандаты - мерзiмi узартылган жэне мерзiмiнен ас;ан ЖYKтi эйелдердегi, ЖYKтiлiк пен босанудыц агымын жэне перинатальды; ерекшелiктерiн багалау. Зерттеу эдiстерiмен материалдары: АГжПFО мурагатты; материалдарыныц деректерi бойынша ЖYKтiлiк мерзiмi 41 аптадан ас;ан 74 босану тарихымен нэрестелердiц даму тарихына ретроспектива анализ ЖYргiзiлдi.МатериалдарFа талдау жасау барысында, мерзiмiнен ас;ан ЖYKтiлiктiц ;ауш топтарына жататын босану тарихындаFы клинико-анамнездж мэлiметтерге кецiл белiндi. ЖYKтiлiк жэне босану аFымына, нэрестелердiц жаFдайына талдау жасалды. Соныц iшiнде мерзiмiнен ас;ан ЖYKтiлiктiц керiнiстерiне ерекше назар аударылды.
Нэтижелерi жэне оны талдау жасау: Зерттеу ЖYргiзiлген ЖYKтi эйелдер жас ерекшелiктерi бойынша келеадей ретпен белiндi: 20 жас;а дейш-5(6,3%), 21-ден 25 жас аралыFы- 22(27,8%), 26-дан 29 жас аралыFы- 15(18,9%), 30-дан 35 жас аралы^ы- 26(32,9%), 36 жастан ас;ан ЖYKтi эйелдер- 11(13,9%).
Осылайша мерзiмiнен ас;ан ЖYKтiлiк жас ерекшелiктерi бойынша ец жиi 30 жастан ас;ан ЖYKтi эйелдерде (46,8%) кездесть Кеп жаFдайда ауылды; жердщ турFындары -48(65,2%) болды, ал ;алалы; жерлерден -26(34,8%). АлFаш босанушы эйелдер-34(43,3%), ал ;айта босанушы эйелдер -45(56,9%) ;урады. 25(33,7%) ЖYKтi эйелдердiц анамнезшде менструальды ЖYЙенiц бузылыстары (альгодисменорея тиш бойыншы, кеш менархе) аны;талды.Зерттеу нэтижесшде 22 эйелдiц акушерлiк анамнезiнде ЖYKтiлiктi
кетереалмаушылы;(15 эйелде I триместрде ездИнен тYсiк, 7-еуiнде дамымай ;алFан ЖYKтiлiк) жэне 14 ЖYKтi эйелдiц анамнезшде жасанды тYсiк болFан,5 эйелде (6,3%) мерзiмiнен кеш босану аны;талды. Генитальдi инфекциялар (бактериальдi вагиноз, хламидиоз, трихомониаз)жYKтi эйелдердiц 5-де (7,6%) кездестi.
Косымша экстрагенитальдi аурулары бойынша мэлiметтер темендеп кестеде керсетiлген.
ЮеиЫ1к ХажМММ №1-2018
Кесте 1 - Экстрагенитальд аурулары бойынша талдау
№ Ауру TYрлерi На;ты саны %
1 Семiздiк 44 59,4
2 Темiртапшылы;ты анемия (НЬ 90-109 г\л) 38 51
3 Созылмалы пиелонефрит 37 46,8
4 Кал;анша безiнiц аурулары 31 41,8
5 Тыныс алу ЖYЙесiнiц аурулары 21 28,3
6 ЖYрек а;аулары 20 25,2
Жогарыдагы кестеде кврсетiлгендей мерзiмiнен ас;ан ЖYKтiлiкке зат алмасу ;ызмет бузылыстары да алып келедi. Зерттеу нэтижелерi бойынша 59,4% эйелде май алмасу ;ызметшщ бузылысы бай;алды. Сондай-а; темiр жеткiлiксiздiк анемиясымен 51% (гемоглобин кeрсеткiшi 90-109г/л) эндокриндiк бузылыстар мен ;ал;анша без бузылысынан болган аурулар 41,8 %, созылмалы инфекциялар, ягни созылмалы пиелонефрит 46,8%, тыныс алу агзаларыныц аурулары 23,8% , сонымен ;атар ЖYрек ;ан тамыр бузылыстарыныц аурулары 25,2%, оныц iшiнде 12,6% туа бгткен а;аулар, 12,6%- ЖYре пайда болган а;аулар. ЖYKтiлiктiц ;усумен ас;ынуы 37(46,8%) кездестi. ЖYKтiлердiц iсiнуi 20(25,6%) кездесть Гестационды тромбоцитопения 15(18,9%), гестационды гипертензия 9(11,4%), преэклампсия 7(8,86%) кездесть Босану Yйiне тYCкен кезде барлы; эйелдерге КТГ ЖYргiзiлген. Корытынды нэтиже, нэресте жагдайы кврсеткiштерi бойынша жасалган. 41(55,6%) эйелде нэресте жагдайы 1.0 ;алыпты децгейдi керсеткен. Нэрсенщ жагдай керсеткiшi 1,5 (гипоксия жецш дэрежесi) 21 (28%), нэрестенiц жагдай керсеткiшi 2 (гипоксияныц орта дэрежеа) 7(10,4%), нэрестенiц жагдай керсеткiшi 2 ден жогары (гипоксияныц ауыр дэрежеа) 5(6%) аны;талды. Осылайша 44% мерзiмiнен ас;ан ЖYKтiлерде гипоксияныц эртYрлi дэрежелерi кездестi.
Мерзiмiнен ас;ан ЖYKтiлердi акушерлж ЖYргiзудiц тэсiлдерiндегi мацызды фактор, ол ЖYKтi эйел агзасыныц босануга биологиялы; дайындыгы болып табылады. Босанудыц басталуы мен оныц дурыс ЖYргiзiлуi Yшiн жатыр мойныныц жетiлуi ;ажет. Бiздiц зерттеулерiмiзде барлы; жагдайларда жатыр мойны жетiлмеген болды. КР денсаулы; са;тау министрлiгiнiц протоколына сэйкес (№17, 8 желто;сан 2016ж) ЖYKтiлiк мерзiмi 41-42 аптасында, жатыр мойны жетiлмегендiктен (Бишоп баганасы бойынша) жатыр мойнын дайындау ма;сатында мизопростол ;олданылды. 5 жагдайда ;осымша ламинарии енгiзiлдi. Мизопростол тагайындалганнан кейiн жатыр мойыны 40(54%) эйелде 24 сагат iшiнде, 28(37%) эйелде 48 сагатта, 4(5%) эйелде 72 сагат iшiнде жетiлдi. Жатыр мойны жетшгеннен кейiн, эйелдер индукцияга босану белiмiне ауыстырылды. Амниотомиядан кейiн ездИнен босану эрекетi 45(60%) эйелде пайда болса, 29(40%) босанушыда ;осымша окситоцинмен схема бойынша босануды ынталандыру ЖYргiзу ;ажет болды.51 (69%) эйелде босану агымы ас;ынусыз еттi, олардыц барлыгы табиги жол ар;ылы босанды. Босану кезшде нэрестенiц ЖYрек согуы жэне босану агымы динамикалык ба;ылауда болды. 23 (31%) босанушы оперативтi жолмен босанды. Аталмыш кесiр тiлiгi оталарын ЖYргiзуге мынадай керсеткiштер себеп болды : нэресте дистреа (8), босану агымынын элсiздiгi (12), босану ынталандырудыц тиiмсiздiгi (2), клиникалы; тар жамбас (1).
Барлыгы 74 нэресте туылды. Нэрестелер салмагы шамамен 2500-4000г аралыгында болды. Соныц iшiнде салмагы 4000г жогары туылган нэрестелер 34 ( 39%), 3500- ден 3900гр -10 (13,5%), 3000-3500 гр-20 (27.2%) жэне 2500-3000 г-10 (13,5%). Мерзiмiнен ас;ан ЖYKтiлiкке макросомия белгiлерi тэн екендИ бэрiмiзге мэлiм. Осыпан сэйкес бiздiц зерттеуiмiзде 34 ( 39%) нэресте 4000 гр жэне одан жогары
салма;пен туылды.54 (72%) нэрестеде туылганнан кейiн 1 минут шшде жагдайы Апгар шкаласы бойынша 8-9 балды ;урады ,ал 6-7 балл 19 (25 %) нэрестеде жэне 4- балл -1 (1.3 %) нэрестеде аны;талды.
Босану белiмiнде асфиксиямен туылган барлы; нэрестелерге реанимациялы; кемек керсетыген. Босану неонатолог дэрiгердiц ;атысуымен ЖYргiзiлген. Нэресте туылганнан кейiн мерзiмiнен ас;ан ЖYKтiлiк жэне мерзiмiнен кеш босану диагнозы нэрестенщ мерзiмiнен кеш туылу корсеткiштерiне байланысты,акушер-гинеколог жэне неонатолог дэр^ерлершщ шешiмiмен ;ойылган.74 босанудыц 11 (14.9%) жагдайында мерзiмiнен кеш босану диагностикаланган. Диагноз босанудан кейiн баладагы мерзiмiнен кеш туылу керсеткiштерiнiц жиынтыгымен ;ойылады. Ол керсеткiштерге: нэрестелерде терiнiц мацерациясы, терi тYсiнiц ;ою-жасыл болуы, терi тургорыныц темендеуi, бас CYЙектерiнiц тыгыздануы, дым;ыл майлагыштын болмауы жатады. 2 нэрестеде ;агана; суымен аспирация бай;алган , 2 нэрестеде орталы; ЖYЙке ЖYЙесiнiц ишемиясы диагностикаланган, 1 нэрестеде кефалогематома, тыныс жеткшжаздИ3 нэрестеде жэне 3 нэрестеде РДС синдромы бай;алган.
Кешжкен босану кезiнде плацентаны гистологиялы; зерттеу ;орытындысында оша;ты серозды мембранамен плацентаныц компенсерленген созылмалы жеткiлiксiздiгi -3 жагдайда ; оша;ты - iрiцдi мембранамен плацентаныц субкомпенсерленген жеткiлiксiздiгi -4 жагдайда, декомпенсерленген созылмалы палацента жеткшкизд^ -4 жагдайда кездестi. Цорытынды.
1.ЖYKтiлiктiц мерзiмiнен асуына экелетiн ;ауш факторларына: эйел жасыныц 30 дан ас;ан болуы(46,8%); май алмасу бузылысы (59,4%) бар эйелдер; экстрагениталды аурулар: оныц шшде темiр тапшылы;ты анемия(51%), ;ал;анша безi аурулары(41,8%), созылмалы пиелонефрит(46,8%); сонымен ;атар етеккiр циклыныц бузылысы; кМ жамбас агзаларыныц инфекциялы; ;абыну аурулары жатады.
2.Мерзiмiнен ас;ан ЖYKтiлердегi ЖYKтiлiк агымы ЖYKтiлiктiц 1-11 жартысындагы гестозбен, (46,8%), гестационды тромбоцитопениямен(18,9%),артериалды гипертензиямен(11,4%)ас;ынган жэне де КТГ да 44,4% жагдайда уры;тыц гипоксиясы аны;талган.
3.Босану агымы 51(69%) эйелде ас;ынусыз, табиги босану жолдары ар;ылы еткен, ал 23 (31%) эйелде босануды ынталандыру нэтижесiз болгандьщтан жэне 14 эйелде босану эрекетшщ элсiздiгi себебiнен, 8 эйелде уры;та дистресс синдромы жагдайына байланысты кесар тшп отасымен босану ЖYргiзiлген.
4.Мерзiмiнен кеш босану диагнозы 11(14,9%) эйелге ;ойылган. Оныц iшiнде уры;тыц РДС синдромына байланысты перинатальды шыгындар , уры;та орталы; ЖYЙке ЖYЙесiнiц ишемиялы; за;ымдалуы жэне нэрестеде кефалогематома белгiлерi болтан.
5.Мерзiмiнен кеш босануда, плацентаны гистологиялы; зерттеу ;орытындысы бойынша компенсирленген (3), субкомпенсирленген (4) жэне декомпенсирленген (4) созылмалы плаценталы; жеткiлiксiздiк белгiлерi бай;алды.
Вестник Ка^ЖМУ №1-2018
ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1
1 Чернуха Е.А. Переношенная и пролонгированная беременность. - М.: ГЭОТАР-Медиа, 2007. - 188 с.
2 Баранов, В.С. Пренатальная диагностика в акушерстве: современное состояние, методы,перспективы : метод. пособие. - СПб.: Н-Л, 2002. - 64 с.
3 Габриелян, А.Р. Современные аспекты акушерской тактики при переношенной беременности : дисс. ... канд. мед.наук - М., 2005. - 155 с.
4 Караганова Е.Я. Перинатальные исходы запоздалых родов. - 2008. - 136 с.
5 Румянцева, В.П. Эффективность и исходы родовозбуждения при пролонгированной и переношенной беременности // Акуш. и гин. - 2011. - № 6. - С. 47-52.
Н.М. Мамедалиева, А.Ц. Дармаганбетова, Р.А. Насырова, П.Б. Тилеуова, М.А. Абдуллаева, Р.А. Божикенова, М.А. Карабаева
Казахский Национальный медицинский университет им. С.Д.Асфендиярова, Научный Центр акушерства, гинекологии и перинатологии МЗ РК
ОСОБЕННОСТИ ТЕЧЕНИЯ БЕРЕМЕННОСТИ И ПЕРИНАТАЛЬНЫЕ ИСХОДЫ ПРИ ПРОЛОНГИРОВАННОЙ И ПЕРЕНОШЕННОЙ БЕРЕМЕННОСТИ
Резюме: Проведен ретроспективный анализ 74 историй родов и историй развития новорожденных при сроках гестации более 41 недель по данным архивного материала НЦАГиП.Анализ проведенных исследований выявил факторы риска развития перенашивания беременности (возраст старше 30 лет, нарушения жирового обмена, эндокринные заболевания, хронические инфекции и др.). У 44,4% беременных по данным КТГ выявлялись признаки гипоксии плода. Отмечена высокая частота оперативного родоразрешения (31%). Перинатальные исходы с развитием РДС, ишемического поражения ЦНС плода, кефалогематомы были отмечены только у новорожденных после запоздалых родов. Результаты гистологического исследования плацент после запоздалых родов выявили признаки плацентарной недостаточности субкомпенсированной и декомпенсированной формы.
Ключевые слова: длительная беременность, продленная беременность, поздние роды, новорежденный
N.M. Mamedaliyeva, A.K. Darmaganbetova, R.A. Nasyrova, P.B. Tileuova, M.A. Abdullaeva, R.A. Bozhikenova, M.A. Karabayeva
Asfendiyarov Kazakh National Medical University, Research Center of obstetrics gynecology and perinatology. Ministry of Health of the Republic of Kazakhstan
FEATURES OF THE FLOW OF PREGNANCY AND PERINATAL OUTCOMES IN PROLONGED AND DELAYED PREGNANCY
Resume: According to the archive material of Scientific Center of obstetrics gynecology and perinatology carried out retrospective analysis of 74 stories of labor and stories of infants in terms of gestation more than 41weeks. Analysis of studies revealed the factors of risk development were delayed pregnancy ( age older than 30 years, violation of fat exchange, endocrine disorders, chronic infections and etc. ) About 44.4% of the pregnant women in the submitted cardiotocography, signs of fetal hypoxia were revealed. Approximately about 31% of high frequency delivery was noted.Perinatal outcomes with the development of respiratory distress syndrome, ischemic defeat of the Central Nervous System fetal cephalocephaloma were marked with only a newborn afterbirth.
The results of histological research placenta afterbirth delivery or signs of placental failure of insufficiency due to the sub compensated or decompensated forms.
Keywords: prolonged pregnancy, prolonged pregnancy, late delivery, newborn