Научная статья на тему 'YENGIL ATLETIKA SPORT TO’GARAKLARIDA MASHG’ULOT OLIB BORAYOTGAN TALABA QIZLAR JISMONIY TAYYORGARLIGINING MATEMATIK TAHLILI'

YENGIL ATLETIKA SPORT TO’GARAKLARIDA MASHG’ULOT OLIB BORAYOTGAN TALABA QIZLAR JISMONIY TAYYORGARLIGINING MATEMATIK TAHLILI Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
67
8
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
Xotin-qizlar sporti / yengil atletika sport to’garaklari / jismoniy tayyorgarlik / jismoniy sifat ko’rsatkichi / fiziologik holat / fiziologik ko’rsatkich / jismoniy rivojlanish / individual mashg’ulot yuklamasi / matematik-statistik tahlil. / женский спорт / легкоатлетические спортивные секции / физическая подготовка / показатель физического качества / физиологическое состояние / физиологический показатель / физическое развитие / индивидуальная тренировочная нагрузка / математико-статистический анализ.

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — O.A.Ergasheva

mazkur maqolada yengil atletika sport to’garaklarida muntazam ravishda mashg’ulot olib borayotgan talaba qizlarning fiziologik va jismoniy holati o’rganilgandan so’ng ularning jismoniy tayyorgarlik jarayonlari hamda jismoniy sifat darajalarining shakilllanib borishi, jismoniy tayyorgarlik tizimlari, jismoniy sifat ko’rsatkichlarining o’sishi kuch jismoniy sifatining dinamikasi misolida jismoniy yuklamadan oldin va keyin matematik tahlil qilinadi.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

THE MATHEMATICAL ANALYSIS OF THE PHYSICAL FITNESS OF FEMALE ATHLETES INVOLVED IN ATHLETIC SPORTS CLUBS

в данной статье после изучения физиологического и физического состояния студенток, регулярно занимающихся в легкоатлетических спортивных секциях, процессов их физической подготовки и развития уровней физического качества, систем физической подготовки, а также роста показателей физического качества на примере динамику физического качества силы до и после физической нагрузки, проводится математический анализ.

Текст научной работы на тему «YENGIL ATLETIKA SPORT TO’GARAKLARIDA MASHG’ULOT OLIB BORAYOTGAN TALABA QIZLAR JISMONIY TAYYORGARLIGINING MATEMATIK TAHLILI»

NTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

Original peper

YENGIL ATLETIKA SPORT TO'GARAKLARIDA MASHG'ULOT OLIB BORAYOTGAN TALABA QIZLAR JISMONIY TAYYORGARLIGINING MATEMATIK TAHLILI

© O.A.Ergasheva

1H

1Farg'ona davlat universiteti, Farg'ona, O'zbekiston

Annotatsiya

KIRISH: mazkur maqolada yengil atletika sport to'garaklarida muntazam ravishda mashg'ulot olib borayotgan talaba qizlarning fiziologik va jismoniy holati o'rganilgandan so'ng ularning jismoniy tayyorgarlik jarayonlari hamda jismoniy sifat darajalarining shakilllanib borishi, jismoniy tayyorgarlik tizimlari, jismoniy sifat ko'rsatkichlarining o'sishi kuch jismoniy sifatining dinamikasi misolida jismoniy yuklamadan oldin va keyin matematik tahlil qilinadi.

MAQSAD: talaba qizlarning dars mashg'ulotlaridan tashqari holatda yengil atletika sport to'garaklari bilan mashg'ulot olib borish jarayonlarida ulardagi jismoniy ko'rsatkich holatlarini aniqlash va shu asosda mashg'ulot yuklamasini ishlab chiqish.

MATERIALLAR VA METODLAR: tadqiqot olib borilayotgan fan va texnologiyalarni talabalarda qay darajada o'zlashtira olish va ularning mashqlarni o'zlashtirishdagi holatlar va qiyinchiliklarni o'rganishdan keyingi ta'sir qilishini tahlil qilish uchun 5 ta ilmiy maqoladan iborat korpus yaratildi.. Yig'ilgan maqolalar 2021-2023 yillar oralig'ida xalqaro va milliy akademik jurnallarda chop etilgan. Bu maqolalar tahlil qilindi va qiyosiy tahlil olindi.

MUHOKAMA VA NATIJALAR: yengil atletika sport to'garaklarida mashg'ulot olib borayotgan talaba qizlar jismoniy tayyorgarligining matematik tahlili, yengil atletika mashg'ulot jarayonlari vaqtida umumjismoniy sifat darajalarini oshirish va shu asosda mashg'ulot yuklamasini qo'llashda qo'l kelishi mumkin.

Bu o'rinda, yuqoridagi fikr-mulohazalarimizga xulosa sifatida quyidagilarni tavsiya etishimiz mumkin:

birinchisi, talaba qizlarning dars mashg'ulotlaridan tashqari holatda yengil atletika sport to'garaklari orqali mashg'ulot olib borish jarayonlaridan oldin, mashg'ulot jarayonida va mashg'ulotlardan so'ng ulardagi jismoniy va fiziologik ko'rsatkich holatlarini aniqlash zarur.

ikkinchisi qizlar organizmida ro'y beradigan tabiiy fiziologik holatlarni hisobga olgan holda individual mashg'ulot yuklamasini ishlab chiqish o'rganilishi kerak.

uchinchisi, ishlab chiqilgan individual mashg'ulot yuklamasini qo'llaganimizdan so'ng qizlar organizmi jismoniy sifat ko'rsatkichlari samaradorligining asosga ega ekanligini aniqlash kerak.

© ¡ntereduglobalstudy.com

2024, ISSUE 3(1)

NTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

XULOSA: jismoniy yuklamadan oldingi va keyingi davrlarda qayd etilgan o'lchovli ma'lumotlar o'rtasida farqlanishlar haqqoniyligi styudentning t - kriteriyasi bo'yicha aniqlandi. Hisoblangan empirik t (5.22) qiymat, qiyoslashtiriladigan jadval t=0,05 qiymatidan katta bo'lganligi, bolalarning o'quv yili boshida va oxirida qayd etilgan uzunlikka sakrash natijalari ortasida r < 0,05 (5% li ahamiyat darajasida) ishonchli farq mavjudligini ko'rsatadi. O'quv yili davomida talaba qizlarni jismoniy rivojlantirishning pedagogik jarayon samaradorligini yetarlicha asosga ega ekanligi aniqlandi.

Kalit so'zlar: Xotin-qizlar sporti, yengil atletika sport to'garaklari, jismoniy tayyorgarlik, jismoniy sifat ko'rsatkichi, fiziologik holat, fiziologik ko'rsatkich, jismoniy rivojlanish, individual mashg'ulot yuklamasi, matematik-statistik tahlil.

МАТЕМАТИЧЕСКИМ АНАЛИЗ ФИЗИЧЕСКОИ ПОДГОТОВЛЕННОСТИ СТУДЕНТОК, ЗАНИМАЮЩИХСЯ В СПОРТИВНЫХ КРУЖКАХ ПО ЛЕГКОМ АТЛЕТИКЕ_

© О.А. Эргашева1Н

1Ферганский государственный университет, Фергана, Узбекистан_

Аннотация

ВВЕДЕНИЕ: в данной статье после изучения физиологического и физического состояния студенток, регулярно занимающихся в легкоатлетических спортивных секциях, процессов их физической подготовки и развития уровней физического качества, систем физической подготовки, а также роста показателей физического качества на примере динамику физического качества силы до и после физической нагрузки, проводится математический анализ.

ЦЕЛЬ: определить условия физической работоспособности студенток в процессах занятий с легкоатлетическими спортивными секциями вне занятий и на основе этого разработать тренировочную нагрузку.

МАТЕРИАЛЫ И МЕТОДЫ: с целью анализа того, насколько студенты могут освоить изучаемую науку и технику и их влияние на учебные ситуации и трудности после изучения упражнений, создан корпус из 5 научных статей.Сборник статей 20212023 гг., опубликованный в международных и национальных академических журналах. . Эти статьи были проанализированы и получен сравнительный анализ.

ОБСУЖДЕНИЕ И РЕЗУЛЬТАТЫ: математический анализ физической подготовленности студенток, занимающихся в легкоатлетических секциях, может быть полезен для повышения уровня общего качества тела в ходе легкоатлетических тренировок и применения на этой основе тренировочной нагрузки.

Iqtibos uchun: Ergasheva O.A. Yengil atletika sport to'garaklarida mashg'ulot olib borayotgan talaba qizlar jismoniy tayyorgarligining matematik tahlil i // Inter education & global study. 2024. № 3(1). B. 89-95.

Ilmiy-nazariy va metodik jurnal Научно-теоретический и методический журнал Scientific theoretical and methodical journal

NTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

Здесь, в качестве заключения к нашим вышеизложенным комментариям, мы можем порекомендовать следующее:

Прежде всего, необходимо определить условия физической и физиологической работоспособности студенток до, во время и после занятий в легкоатлетических спортивных секциях.

второй - изучить разработку индивидуальной тренировочной нагрузки с учетом естественных физиологических условий, возникающих в организме девушек.

в-третьих, после применения разработанной индивидуальной тренировочной нагрузки необходимо определить, имеет ли под собой основу эффективность показателей физического качества тела девушек.

ЗАКЛЮЧЕНИЕ: достоверность различий между данными измерений, зафиксированными в периоды до и после физической нагрузки, определяли по t-критерию Стьюдента. Рассчитанное эмпирическое значение t (5,22) превышает значение сравнительной таблицы t=0,05, что свидетельствует о достоверном различии r <0,05 (уровень значимости 5 %) между результатами детей в прыжках в длину, зафиксированными в начале и в начале обучения. шоу конца учебного года. В течение учебного года установлено, что эффективность педагогического процесса физического развития студенток имеет достаточную основу.

Ключевые слова: женский спорт, легкоатлетические спортивные секции, физическая подготовка, показатель физического качества, физиологическое состояние, физиологический показатель, физическое развитие, индивидуальная тренировочная нагрузка, математико-статистический анализ.

Для цитирования: Эргашева О.А. Математический анализ физической подготовленности студенток, занимающихся в спортивных кружках по легкой атлетике. // Inter education & global study. 2024. № 3(1). С. 89-95.

THE MATHEMATICAL ANALYSIS OF THE PHYSICAL FITNESS OF

FEMALE ATHLETES INVOLVED IN ATHLETIC SPORTS CLUBS_

© Ozoda A. Ergasheva1®

1Ferghana State University, Ferghana, Uzbekistan_

Annotation

INTRODUCTION: in this article, after studying the physiological and physical condition of female students who regularly train in athletics sports clubs, their physical training processes and the development of physical quality levels, physical training systems, and the growth of physical quality indicators as an example of the dynamics of the physical quality of strength, before and after physical loading, mathematical analysis is performed.

AIM: to determine the conditions of physical performance of female students in the processes of training with athletics sports clubs outside of classes and to develop a training load based on this.

© ¡ntereduglobalstudy.com

2024, ISSUE 3(1)

NTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

MATERIALS AND METHODS: a corpus of 5 scientific articles was created in order to analyze the extent to which students can master the science and technology under study and their impact on learning situations and difficulties after learning the exercises. Collected articles 2021-2023 published in international and national academic journals. These articles were analyzed and a comparative analysis was obtained.

DISCUSSION AND RESULTS: mathematical analysis of the physical fitness of female students training in athletics clubs can be useful in increasing the levels of general body quality during athletics training and applying the training load on this basis.

Here, as a conclusion to our above comments, we can recommend the following: First of all, it is necessary to determine the conditions of physical and physiological performance of female students before, during and after training through athletics sports clubs. The second is to study the development of an individual training load, taking into account the natural physiological conditions that occur in the body of girls.

thirdly, after applying the developed individual training load, it is necessary to determine whether the effectiveness of the physical quality indicators of the girls' body has a basis.

CONCLUSION: the authenticity of the differences between the measured data recorded in the periods before and after the physical load was determined by the student's t-criterion. The calculated empirical t (5.22) value is greater than the value of the comparative table t=0.05, that there is a reliable difference r < 0.05 (5% significance level) between the long jump results of children recorded at the beginning and at the end of the school year shows. During the academic year, it was found that the effectiveness of the pedagogical process of physical development of female students has a sufficient basis.

Key words: women's sports, athletics sports clubs, physical training, physical quality indicator, physiological condition, physiological indicator, physical development, individual training load, mathematical and statistical analysis.

Jamiyatimizda xotin-qizlarning salomatligini yaxshilash, amaliy-kasbiy tayyorgarligini davlat ta'lim standartlariga muvofiq rivojlantirish uchun jismoniy mashqlar hajmini optimal darajada belgilamay turib qo'yilgan maqsadga erishib bo'lmaydi. Xotin-qizlar organizmiga xos jismoniy yuklama hamda rejalashtiriladigan yuklama hajmi va shiddat me'yorlarining tayyorgarlik darajasiga, yoshiga mos optimallashtirish jismoniy tarbiya qonuniyatlarini belgilovchi bosh mezon bo'lib xizmat qiladi. Tadqiqot davomida talaba qizlar organizmining fiziologik va jismoniy holatlarini baholagan holda ularga o'quv yili davomida jismoniy sifatlar rivojlanishiga turtki bo'ladigan mashqlar ishlab chiqildi va talaba qizlar yordamida amalda sinaldi. Talaba qizlardan jismoniy sifat darajalari va tayyorgarlik ko'rsatkichlarini aniqlash

For citation: Ozoda A. Ergasheva (2024) 'The mathematical analysis of the physical fitness of female athletes involved in athletic sports clubs', Inter education & global study, (3(1)), pp. 89-95. (In Uzbek).

NTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

maqsadida nazorat sinov me'yorlari olindi. Unga ko'ra dastlab kuch jismoniy sifat darajalarini aniqlash uchun turgan joydan uzunlikka sakrash amaliyot sinovi olindi.

Jismoniy tarbiya sohasida o'tkaziladigan barcha tekshiruvlar pedagogika yo'nalishida amaliy ahamiyatli va mohiyatan turlicha bo'lgan o'lchovlar bilan bog'liq bo'lib, faqat arifmetik amallar vositasida qanchalik haqqoniy natijalar olinganligini bilish mumkin.

Tadqiqotlar natijalari statistik ishlab chiqildi. Unda guruhlarning ko'rsatkichlari hisoblandi, statistik farazlar tekshirildi. Tadqiqotda x-o'rtacha uslublardan shuningdek ishonchlilikning t-mezonidan foydalangan holda talaba-qizlar jismoniy rivojlanishining dinamikasi va o'zgarish ko'rsatkichlari dinamikasining ishonchliligini baholash amalga oshirildi.

Jismoniy tayyorgarlik samaradorligini aniqlash maqsadida qiyosiy tajriba o'tkazildi va tajriba guruhi tarkibida 14 nafar talaba qizlar ishtirok etdi.

Zamonaviy standartlar ham, pedagoglar uchun nazorat sinovlarni bajarishning barcha vaziyatlariga mos étalon me'yorlarini tavsiya etaolmaydi. Jismoniy tarbiya ta'limini individuallashtirishning ratsional yechimi bu o'quv yili davomida o'lchov natijalarining o'zgarishini qiyoslashda, o'zaro bog'liq tanlanmalarning o'rtacha farq ishonchligini baholash usulidan foydalanish maqsadga muvofiqdir.

Oliy ta'lim muassasasi talaba qizlari misolida joyida turib uzunlikka sakrash

natijalarining o'rta cha farqlanis h ishonchlig ini hisoblash

№ Talaba qizlarning ism familiyasi O'quv yili boshidagi ko'rsatkichl ar O'quv yili oxiridagi ko'rsatkichlar Farq d =x2 - x± O'rtachad an og'ish d -d Og'ish kvadratlari (d - d)2

1 2 3 4 5

1 Abdubannoyeva Z 146 185 39 8 65.1

2 Alijonova R 155 185 30 -0.92 0.86

3 Abdullayeva M 131 190 59 28 788

4 Muhammadiyeva S 149 195 46 15 227.1

5 Odiljonova M 146 220 74 43 1855

6 G'anijonova H 164 160 -4 -34.9 1220

7 Abdug'apporova G 163 155 -8 -38.9 1515.4

8 Adhamova F 162 190 28 -2.9 8.5

9 Abduhamidova M 130 175 45 14 198

10 Jo'rayeva G 137 175 38 7 50

11 Ilhomjonova N 157 170 13 -17.9 321.4

12 To'lqinova M 139 165 26 -4.9 24.2

13 Ashurova I 170 193 23 -7.9 62.8

14 Malikova F 150 174 24 -6.9 48

E d =433 S(d-d)2 =6384.4

Ishonchlilikning t-mezonidan foydalangan holda, bola jismoniy rivojlanishining dinamikasi va o'zgarish ko'rsatkichlari dinamikasini baholash ishonchliligini hisoblash tartibi, quyidagicha:

1. Maxsus jadvalning birinchi va ikkinchi ustunlari to'ldiriladi. Oliy ta'lim muassasasi talaba-qizlarining o'quv yili boshida (xj va o'quv yili oxirida (x2) qayd etilgan turgan joyda

© intereduglobalstudy.com

2024, ISSUE 3(1)

Ilmiy-nazariy va metodik jurnal Научно-теоретический и методический журнал Scientific theoretical and methodical journal

NTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

uzunlikka sakrash Iko'rsatkichlari aniqlandi. Tadqiqot natijalariga ko'ra, 6 nafar talaba (Odiljonova m (d=74), Abdullayeva M (d=59), Abdubannoyeva Z (d=39) , Abduhamidova M (d=45), Muhammadiyeva S (d=46), Jo'rayeva g (d=38))larda o'quv yili boshidagi va o'quv yili oxiridagi ko'rsatkichlar orasidagi farq (d =x2 - xt) sezilarli darajada yuqori natijani qayd etdi. 2 nafar talaba (G'anijonova H (d=-4), Abdug'apporova G (d—8)) larda o'quv yili boshidagi ko'rsatkichlar 164 sm va 163 sm.ni tashkil qiligan bo'lsa o'quv yili oxiriga kelib 160 sm va 155 sm.ni tashkil qilmoqda. Ya'ni faqat shu talabalarimizning o'quv yili oxiridagi natijalari o'quv yili boshidagiga nisbatan past ko'rsatkichni qayd etmoqda (jadvalga qarang).

2. Birinchi va ikkinchi qatorlar o'rtasidagi farq ko'rsatkichi uchinchi ustunda hisoblanadi: =433

3. Farqning o'rtacha qiymati hisoblanadi:

_ Td _ 433 d = —d = —— = 30.9 n 14

4. Farqning o'rtacha qiymatidan og'ish hisoblanadi d -d.

5. Hisoblangan og'ish qiymatlarini kvadratga oshiriladi (5-ustun).

6. Formula yordamida standart og'ish hisoblanadi:

N

Z(d — d)'

n — 1

N

6384.4

14-1

= 22.2

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

7. Formula yordamida o'rtacha xatolik md hisoblanadi:

ad 22.2 ™d = --md =

Vn — 1

V14- 1

= 6.16

8. t qiymati hsoblanadi:

d 30.9 t = — = -- = 5.01

6.16

ADABIYOTLAR RO'YXATI | СПИСОК ЛИТЕРАТУРЫ | REFERENCES

1. O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 2-martdagi Sog'lom turmush tarzini keng tadbiq etish va ommaviy sportni yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to'g'risidagi PF-5953-sonli farmoni. Lex.uz.

2. Abdullayev A., Xonkeldiyev Sh. Jismoniy madaniyat nazariyasi va metodikasi. -Toshkent: O'zDJTI, 2005.-300 b.

3. Ашмарин Б.А. Теория и методика исследований в физическом воспитании: Учебное пособия М.: 1978. - 223 с.

4. Волков Л.В. Методические разработки по педагогическому контролю в физической подготовке школников.-Киев,: МП Укр. 1979. 30 с.5. To'ychiboyev M.U. Sport biokimyosi.-Toshkent: Tafakkur-bo'stoni, 2012.-198 b.

© ¡ntereduglobalstudy.com

2024, ISSUE 3(1)

NTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

5. Семёнова Г.И., Городничева Н.Я. Развитие физических качеств: Учебно-методическое пособие. - Тоболъск: ТПТИ им. Д.И. Менделеева, 2002. - 44 с.

6. Смирнов Ю.И., Полевшиков М.М. Спортивная метрология: Учеб. для студ. педвузов. - М.: Академия, 2000. - 232 с.

7. Эргашева, О. А. К. (2022). Роль физического воспитания как учебной дисциплины. Вестник науки и образования, (10-2 (130)), 58-61.

8. Ergasheva, O.A. (2023). Oliy ta'lim muassasasi talabalari bilan o 'tkaziladigan yengil atletika bo 'yicha to 'garak mashg 'ulotlarining mazmuni. Educational Research in Universal Sciences, 2(14), 155-158

9. Ergasheva, O.A. (2021). Psychological characteristics of movements of primary schoolchildren. ISJ Theoretical & Applied Science, 11 (103), 956-959

10. Kadirov R.H. Jismoniy tarbiya va sport faoliyatini ilmiy tadqiq qilish:o'quv qo'llanma -Toshkent : "Sadriddin Salim Buxoriy" Durdona nashriyoti, 2018. - 206 b.

11. Kadirov R.H. Jismoniy tarbiya diagnostikasi va korreksiyasi: darslik - Buxoro: "Sadriddin Salim Buxoriy" Durdona nashriyoti, 2020. - 184 b.

MUALLIF HAQIDA MA'LUMOT [ИНФОРМАЦИЯ ОБ АВТОРЕ] [AUTHORS INFO]

Ergasheva Ozoda Asqar qizi, o'qituvchi [Эргашева Озода Аскаровна,

преподаватель], [Ozoda A. Ergasheva, teacher]; manzil: O'zbekiston, Farg'ona, Farg'ona shahar, Iftixor mahallasi Mustaqillik ko'chasi 50A - uy 42 xona; [адрес: Узбекистан, Фергана, город Фергана, микрорайон Ифтихор, улица Мустакиллик 50А - дом 42 квартиры]; [address: Uzbekistan, Fergana, Fergana city, Iftikhor neighborhood, Mustaqillik street 50A - house 42 apartments.]; ORCID: https://orcid.org/my-orcid?orcid=0009-0004-5330-2843

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.