УДК: 331.58
ТАКМИЛИ НИЗОМИ ХДВАСМАНДГАРДОНИИ МОДДИИ КОРМАНДОНИ КОРХОНА^ОИ САНОАТЙ
Мирзозода Ахлиддин Довудхоча
Аннотатсия. Дар мацола самтуои асосии такмили низоми уавасмандгардонии моддии кормандони корхонауои саноати тауциц ва ошкор карда шудааст. Чараёни ташаккулёбии унсуруои низоми уавасмандгардонии моддии меунат дар корхонауои саноати тауия карда шудааст, ки мукофотонии заминави, яъне музди меунат ва мукофотии тагйирёбандаро дар бар мегирад. Чиуати такмили низоми уавасмандгардонии модди амсилаи чорсатуа ва самтуои фазалиятнок пешнщод карда шудааст. Цайд карда шудааст, ки низоми комили уавасмандгардонии моддии меунат дар корхонауои саноати бояд чандир бошад, уацми кифояноки воситауои уавасмандгардониро фаро гирад ва дар уама гуна шароит барои таъмини уосилнокии меунат мусоидат намояд.
Калидвожщо: уавасмандгардонии моддии меунат, захирауои меунати, музди меунат, инноватсия, бозтавлиди цувваи кори, меунати босамар, пардохтуои ицтимой, мукофотпулиуо.
Барои ицтибос: Мирзозода, А. Д. Такмили низоми уавасмандгардонии моддии кормандони корхонауои саноати/А. Д. Мирзозода //Паёми молия ва ицтисод. - 2024. - No. 2.1(41). - С. 108-113.
СОВЕРШЕНСТВОВАНИЕ СИСТЕМЫ МАТЕРИАЛЬНОГО СТИМУЛИРОВАНИЯ РАБОТНИКИ ПРОМЫШЛЕННЫХ ПРЕДПРИЯТИЙ
Мирзозода Ахлиддин Давудходжа
Аннотация. В статье исследованы и раскрыты основные направления совершенствования системы материального стимулирования работников промышленных предприятий. Предложен процесс формирования элементов системы материального стимулирования труда на промышленных предприятиях, включающей базовое вознаграждение - заработную плату и переменные премии. Совершенствование системы материального стимулирования представлено в виде четырехуровневой модели и приоритетных направлений. Отмечено, что идеальная система материального стимулирования труда на промышленных предприятиях должна быть гибкой, включать в себя достаточный объем средств стимулирования и способствовать обеспечению производительности труда в любых условиях. Ключевые слова: материальное стимулирование труда, трудовые ресурсы, заработная плата, инновации, воспроизводство рабочей силы, эффективный труд, социальные выплаты, премии.
IMPROVING THE SYSTEM OF MATERIAL INCENTIVES FOR INDUSTRIAL ENTERPRISES EMPLOYEES
Mirzozoda Akhliddin Dovudk^ja
Annotation. The article explores and reveals the main directions for improving the system of material incentives for workers at industrial enterprises. A process has been proposed for the formation of elements of a system of material incentives for labor at industrial enterprises, including basic remuneration - wages and variable bonuses. Improving the material incentive system is presented in the form of a four-level model and priority areas. It is noted that the ideal system of material incentives for labor in industrial enterprises should be flexible, include a sufficient amount of incentives and help ensure labor productivity in any conditions.
Key words: material incentives for labor, labor resources, wages, innovation, reproduction of the workforce, effective work, social benefits, bonuses.
Гузориши масъала. Дар шароити саноатикунонии босуръати кишвар масъалаи хавасмандгардонии моддии мехнати кормандони корхонахои саноатй мубрам дониста мешавад. Чунки, ки пешрафт ва рушди дилхох фаъолият, аз чумла фаъолияти корхонахои саноатй ба каноатмандии эхтиёчоти моддии захирахои мехнатии он вобастагии
зиёд дорад. Дарёфти афзалиятхои такмилдихии низоми комили хавасмандгардонии моддй, чалби кувваи кории баландихтисос ва кохиш додани мухочирати онхо, таъмини устувории имкониятхои молиявии кадрхои баландихтисоси корхонахои саноатй ва мусоидат намудан ба мавкеъгирии ичтимоию иктисодии онхо дар чомеа самтхои
aфзaлиятноки сaноaтикyнонии босypъaт мaхcyб меёбaнд.
Тахлили тадкикотхои охир ва нашрияхо.
Омузиши мaсоили мyкaммaлгapдонии низоми хaвacмaндгapдонии коpмaндони коpxонaхои caroarâ дap коpхои илмй-тaх,кикотии мyaллифони вaтaнй: Уcмоновa Т.Ч., Хyчaмкyлов Р.Б., Комилов С.Ч., Шодибеки С., Шapипов Б.К. 6a нaзap меpacaд.
Максади макола aß мyaйян вa дapёфти сштхои aфзaлиятноки тaкмилдихии низоми
хaвacмaндгapдонии моддии мехдат дap коpxонaхои caноaтй ибоpaт мебошaд.
Пешниходи маводи асосй. Низоми хaвacмaндгapдонии моддии мехдат дap коpxонaхои caноaтй бояд 6a меъёpхои конyнгyзоpии мехдати чyмхypй хaмохaнг бyдa, музди мехгати acоcию иловaгй, мукофотпулихо, пapдоxтхои ичтимой, имтиёзхо вa дигap восигахои хaвacмaндгapдонии моддиpо дap 6ap гиpaд. Низоми мyкaммaли хaвacмaндгapдонии моддй дap хaмa гyнa шapоит тaлaботи моддии коpмaндони коpxонaхои caноaтиpо конеъ нaмyдa, aфзоиши мyнтaзaми хосилнокии мех,нaтpо тaъмин нaмояд. Твносуби оптимaлии (муносиби) музди мехгати acоcй вa дигap гамуди хaвacмaндгapдонихои моддй бояд тaъмин бошaд. Дap шapоити кунунии aкcapияти коpxонaхои caноaтии Чyмхypии Точикистон вa минтaкaхои он хaвacмaндгapдонихои моддй ниcбaт бa хaвacмaндгapдонихои Faйpимоддй бapтapй доpaд.
Афзоиши caмapaи мехгати коpмaндон aз низоми комили хaвacмaндгapдонии моддии мехгат вобacтaгии зиёд доpaд, чунки тaлaботи pyзaфзyни моддии коpмaндон шaклy нaмyдхои гавини хaвacмaндгapдониеpо тaлaб менaмояд, ки caтх,и бaлaнди кaноaтмaндй доштa бошaнд. Низоми хaвacмaндгapдонии моддии мехгат бояд тaвpе бошад, ки бapои бa ^pparä чоpй нaмyдaни гамудхои aло;идaи ;aвacмaндгapдони;ои моддии коpмaндон мycоидaт нaмояд. Бapои pyйи коp овapдaни чунин низоми хaвacмaндгapдонй дap коpxонa;о тaхкики caмт;ои aфзaлиятнок бa мaнфиaти коp мебошад.
Дap бapобapи pyшди иктисодиёт, тaлaботи моддии зaxиpa;ои мехдатй низ aфзоиш меёбaд. Вобacтa бa ин, низоми хaвacмaндгapдонии моддии мехдат дap шapоити мyоcиp бояд тaлaботи моддии коpмaндонpо бa пyppaгй конеъ гapдонидa тaвонaд. Асосхои меъёpию хукукии хaвacмaндгapдонии моддии мехдати чyмхypй дap шapоити кунунй нaмyдхои гуногуни хaвacмaндгapдонихо, aз чyмлa музди
мехнaти acоcй вa иловaгй, мукофотпулихо, пapдоxтхои ичтимой, имтиёзхо вa дигap воcитaхои хaвacмaндгapдониpо дap бap мегиpaнд. Аз ин py, низоми хaвacмaндгapдонихои моддй бояд комил бошaд, то бapои тaтбики хaвacмaндгapдонихо мycоидaт нaмояд.
Мухим бyдaни музди мехгат хaмчyн усули хaвacмaндгapдонии моддии мехгат дap тaхкикоти пpофеccоp Уcмоновa Т.Ч. нaкши мapкaзй доpaд. Иктисодчии вaтaнй вдйд менaмояд, ки яке as мacъaлaхои кaлидии pyщди иктисодиёт зиёд нaмyдaни дapомaдхои мехнaтии aхолй мебошaд, aлaлxycyc, aa тapики ислохоти низоми тaшкили пapдоxти мехнaт вa бунёду иcтифодaи меxaнизми тaнзими пapдоxти мехгат [6, с.23]. Хдмин тaвp, мyaйян кapдa шуд, ки Уcмоновa Т.Ч,. a5 мaвкеи хaвacмaндгapдонии
зaxиpaхои мехгатй чунин нaзapи илмй доpaд: музди мехгат бояд меxaнизми вокей вa чaндиpии бозоpй бошaд, то бaйни кyввaи коpй тaкcим кapдa шyдa, caмapaнок иcтифодa бypдa шaвaд. Хдмчунин дap яке a5 мaколaхои илмии иктисодчии вaтaнй Сaидов Р.Н. вдйд мегapдaд, ки музди мехнaти киcмaти acоcии aхолии кишвap тaнхо тaлaботи истеъмолии ду aъзои xонaводapо конеъ кapдa метaвонaдy xaлоc [4, с. 128].
Бapобapи пещpaфти иктисодиёт тaлaботи зaxиpaхои мехнaтй низ зиёд мешaвaд, ки холaти мaзкyp тaтбики низоми биcёpчaбaхaи хaвacмaндгapдониpо тaлaб менaмояд. Чунин мaвкеъpо иктисодчии вaтaнй Хyчaмкyлов Р.Б. чонибдоpй нaмyдa, чунин нaзapи илмй доpaнд, ки дap шapоити pyщди иктисоди чaхонй конеъ нaмyдaни тaлaботи зaxиpaхои мехнaтй a5 тapики пapдоxти музди мехгати acоcй вa хaвacмaндгapдонии мехдат холaти объективй мебошaд [7, с.131]. Бо нaзapдошти нaкши мapкaзй доштaни музди мехнaти acоcй дap низоми хaвacмaндгapдонии моддии мехнaт paфти тaшaккyлёбии низоми хaвacмaндгapдонии моддии мехнaтpо дap коpxонaхои caноaтй пешниход менaмоем.
Дap pacми 1 чapaёни тaщaккyлёбии низоми хaвacмaндгapдонии моддии мехнaт дap коpxонaхои caноaтй овapдa щyдaacт. Аз yнcypхои дap pacм овapдaщyдa мaълyм мегapдaд, ки коpмaндон, вобacтa бa хaчми мехнaти ичpокapдa, дap acоcи низоми пapдоxти мехнaт мукофоти моддиpо дap нaмyди музди мехнaт хaмчyн кисми зaминaвии мукофотонии моддй бa дacт меоpaнд.
Расми 1.- 4apaë™ тaшaккyлёбии yнcypхои низоми хaвacмaндгapдонии моддии мехдат дap коpxонaхои caноaтй.
Сарчашма: Тaхияи мyaллиф.
X,aвacмaндгapдонихое, ки aз киcмaти тaFЙиpёбaндa додa мешaвaнд, a5 шapоитy омилхои гуногун вобacтa мебошaнд. Вобacтa бa ин, низоми хaвacмaндгapдонии моддии мехнaти коpмaндон, ки a5 киcмaти тaFЙиpёбaндa capчaщмa мегиpaд, ниcбaтaн мypaккaб мебошaд. Унcypхои низоми хaвacмaндгapдонии бa киcмaти тaйиpёбaндa вобacтaбyдa имконияти зиёди тaFЙиpёбй доpaнд, a5 ин py, яке a5 мacъaлaхои мухими фaъолияти хaвacмaндгapдонии коpxонaхои caноaтй бa инобaт гиpифтaни чунин тaFЙиpёбй мебошад. Чунки мушкилоти acоcии беcaмap бyдaни
хaвacмaндгapдонихои моддй дap биcёpе aз коpxонaхо бa эътибоp нaгиpифтaни чунин холaт мебошaд.
Хдмин тaвp, a5 нyктaхои зикpщyдa xyлоca кapдa, пешниход менaмоем, ки низоми хaвacмaндгapдонии
коpxонaхои caноaтй бо нaзapдошти шapоитy имкониятхои коpфapмо вa коpмaндон yнcypхои хaвacмaндгapдонии дap pacм овapдaщyдa вa AHrap yнcypхои мyвофикpо бояд пешбинй ншояд.
Дap шapоити мyоcиp низоми
хaвacмaндгapдонии моддии мехнaти коpмaндони коpxонaхои caroarâ бояд тaвpе aмaл нaмояд, ки хосилнокии мехнaти xycycияти инновaтcионидоштapо тaъмин кyнaд. Коpxонaхои caноaтии минтaкapо зapyp acт, ки бо мaкcaди бaлaндбapдоpии caмapaнокжи мехнaти коpмaндон тaлaботи моддии онхоpо беш a5 пеш конеъ нaмоянд. Вобacтa бa ин, зapyp мещyмоpем, то хaвacмaндгapдонии моддии мехдат дap caтххои гуногун aмaлй кapдa мешaвaд (pacми 2).
Расми 2.- Амсилаи чорсатхаи низоми хавасмандгардонии моддии мехнати кормандони корхонахои саноатй.
Сарчашма: Тахияи муаллиф.
Тавре аз расми 2 дида мешавад, хавасмандгардонии моддии кормандон бояд дар чор сатх амалй карда шавад. Дар як сатх доираи муайяни худро дошта, вобаста ба тарафи хавасмандгардонанда ва натичахои мусбии мехнатй, аз якдигар фарк менамояд. Кормандони саноатй барои фаъолияти мехнатии босамар ва хусусияти инноватсионидошта на танхо аз чониби сохторхои алохидаи корхона, инчунин аз чониби рохбарияти олии корхона ва хатто макомоти ваколатдори соха бояд хавасманд гардонида шаванд. Самараи мехнати кормандони корхонахои саноатй дар мачмуъ, ба пешрафт ва рушди сохаи саноати Ч,умхурии Точикистон ва минтакахои он
мусоидат менамояд, аз ин ру, хавасмандгардонии захирахои мехнатй дар сатхи макомотхои болой мухим арзёбй мегардад. Чунки афзоиши хосилнокии мехнати кормандон дар заминаи самаранокии низоми хавасмандгардонй таъмин карда мешавад. Перомуни самаранокии низоми хавасмандгардонии мехнат иктисодчиёни ватанй Комилов С.Ч,., Шодибеки С. ва Шарипов Б.К. ибрози назар кардаанд. Онхо кайд менамоянд, ки дар шароити фаъолгардии чараёнхои инноватсионии сохаи саноат яке аз самтхои мухими ташаккул ва рушди идоракунии шугли ахолй-ин баландбардории самаранокии низоми
хавасмандгардонии мехнати кормандони сохахои
сэноэт мaxcyб меёбад [1, с.32]. Низоми xaвacмaндгapдонии моддии меxнaг бояд xa-Чми кaноaгбaxши вост^ои xaвacмaндгapдонй вa меxaнизми муноси6И pacонидaни воcигaxои мaзкyppо 6a коpмaндон бapои ичрои меx,нaги xycycияги нaвгонидошгa дap 6ap гиpифгa, бapои рушди шугли инновaгcионй дap коpxонaxои caноaгй мycоидaт нaмояд.
Мaводи гaxкикшyдa 6a мо имконият дод, го caмгxои aфзaлиятноки гaкмили низоми xaвacмaндгapдонии моддии меxнaтpо дap коpxонaxои caноaгй мyaйян вa ошкор нaмоем, aß чумлэ:
LX,aвacмaндrapдонии моддии коpмaндон дap carxe 6a pоx мондa шaвaд, ки он тaвонaд нaгичaи мусбии фaъолияги меxнaтии дacгaчaмъй вa caмapaи меxнaги xap як коpмaндpо нишон диxaд.
2.Мукофотонй бapои ноилгapдй 6a нишондиxaндaxои мyaйяни фaъолияги коpxонaи caноaгй бояд чaндиp, xapaкгеpи xaвacмaндй вa бapои pacидaн 6a мадсули инновaгcионии меxнaг неруи устувор дошгa бошaд.
3.Низоми пapдоxтxои xaвacмaндгapдонй 6ояд ДЭКИКУ одилонa aмaл нaмyдa, xaмa коpмaндони коpxонapо фapо гиpaд вa пapдоxги capивaкгиpо тaъмин нaмояд.
4.X,aвacмaндrapдониxо 6ояд 6a нaгичaxои мус6ии нишондиxaндaxое, ки дap надшадои cгpaгегии коpxонaxои caноaгй нишон додa шyдaaнд (пеш as xawa иcтиxcоли мaxcyлоги инновaгcионй), aлокaмaндии зич доштa бошaнд.
5.X,aвacмaндrapдонй гaвpе 6a pоx мондa шaвaд, ки мaйлy xоxиши коpмaндpо 6a меxнaги мaxcyлнок вa aфзоиши caмapaи меxнaг (aфзоиши мадсули инновaгcионй) зиёд нaмояд, яъне xaвacмaндгapдонй бapои 6эркэрор нaмyдaни неруи корй 6ояд мycоидaгкyнaндa бошaд.
6.X,aвacмaндrapдонии моддй 6ояд гaмоюли мус6ии нишондиxaндaxои устувории молиявии коpxонapо гaъмин нaмyдa, бaлaндшaвии caгxи некyaxволии коpмaндонpо гaъмин гамояд.
Дap мэчмуъ, xaмa усулдои xaвacмaндгapдоние, ки дap pacми 2 овapдa шyдaaнд, 6a мaнфиaги коpмaндон нигapонидa шyдaaнд. Аммо дap шapоиги кунунии коpxонaxои caноaгй ycyлxои xaвacмaндгapдоние, ки дap гapaфи чaпи pacм овapдa шyдaaнд, 6a монaнди музди меж^т вa мyкофогпyлиxо, иловaпyлиxо, кapзxои имтиёзнок вa чyбpонпyлиxо caмapaи мycбиaшон 6a шapоити мусоиди xaвacмaндгapдонй нaздик ме6ошад. Усу^ои мaзкyp paфгоpи конунии коpмaндонpо ниcбaг 6a коpxонa, caгxи бaлaнди xоcилнокии меx,нaг, мyттaxидии коллектив, коxишдиxии кучиши кaдpxо вa фaъолнокии инновaтcионии коpмaндонpо гaъмин менaмоянд, бинобap ин, онxо дap низоми xaвacмaндгapдонии моддй ниcбaт 6a дигap ycyлxо то aндозaе aфзaлияг доpaнд. Рочеъ 6a ин мacъaлa иктисодчии вaгaнй Сyлaймонзодa Ш.Ф. дap тэкя 6a та^р^ви xоpичй кэйд
менaмояд, ки вaзъияти мусоид дap 6озори меxнaг вa caгxи устувори aфзоиши музди меж^т дap нaвбaги xyд, пешгирии xypyчи кaдpxоpо дap коpxонaxо кaфолaг медиxaд [5, с.200].
Уcyлxои xaвacмaндгapдонии моддии Faйpипyлй дap нaмyди xaвacмaндгapдониxои xycycияти ичтимоидошта (додaни pоxxaгxо 6a коpмaндон; 6о гaбобaг вa xизмaги гаклиётй фapо гиpифгaни коpмaндон; пешниxоди мaводи xypокa, додaни пpедмегxои гaъйиноги мaишидоштa вa xонaxои иcгикомaгй), инчунин усу^ое, ки aз тарики беxгapcозии paвaнди гaшкили меxнaг вa cолимгapдонии мyxити фaъолияги меxнaгй шapоиги мусоиди меxнaтии коpмaндонpо гaъмин менaмоянд, 6a caмapaи меxнaги коpмaндон низ гaъcиpи мус6й меpacонaнд. Аммо, 6о нaзapдошги шapоити имрузэи коpxонaxои caноaгии вaгaнй, урфу одaги миллй вa мyxимияги xaвacмaндгapдонии пулй, ycyлxои зикpшyдa дap чойи дуввум меиcгaнд.
Низоми xaвacмaндгapдонии моддии меxнaт, ки дap acоcи усу^ои 6олозикр aмaл мекyнaд, дap xоле aфзоиши xоcилнокии меxнaгpо гaъмин мегамояд, ки aгap одилонa, acоcнок, шaффоф, инчунин вобacгa 6a гaFЙиpоги шapоит pyшдёбaндa 6ошад.
Дaр мaтмчaм 'laxuiiKii низоми xaвaсмaмдгapдоммм моддии Me^Han кормиимом! KopxoHaxoi сaмоaтй мyaйям Kapia шуд, ки .ap шapомтм Чумхурии Точикистон низоми м&зкур 6ояд xaчми восшадоро дap xaдде фapогиp 6ошад, ки кaноaтмaндии гaлaбоги моддии зaxиpaxои меxнaгиpо гaъмин ншояд. Рaвшaнгap кэйд гамоем, 6узургии xaвacмaндгapдониxои моддии меxнaг 6ояд мушкилоти ичтимоию иктисодии зaxиpaxои меxнaтии cоxapо xaл нaмояд. Чунки моxияти ичтимоии xaвacмaндгapдонй дap он зоxиp мегapдaд, ки он 6ояд caтxy cифaги зиндaгиии коpмaндонpо беxгap ншояд [2, с.247].
Хдмин lapm.;, дap нaгичaи тадкики имконият вa шapоитxои xaвacмaндгapдонии коpмaндони коpxонaxои caноaгй xyлоcaю пешниxодxои зеринро перомуни гaкмили низоми идоpaкyнии он гaxия менaмоем:
1.Дap штичэи гaxкикоги гyзapонидaшyдa низоми мyкaммaли (гaвcияшaвaндaи) xaвacмaндгapдонии моддии меж^т бapои коpxонaxои caноaгй коpкapд Kap.a шуд. Низоми Ma3Kyp xaвaсмaмдгapдоммм моддии Melara коpмaмдомpо тибки меъёpxои конунгузории меxнaти чумжурй дap нaзap дошгa, музди меxнaти acоcй вa иловaгй, мyкофотпyлиxо, пapдоxгxои ичтимой, имгиёзxо вa дигар воcигaxои xaвacмaндгapдонии моддиро дap бap мегирад. Низоми xaвacмaндгapдонии гaвcияшaвaндa 6о нaзapдошги шapоиг гaFЙиpпaзиp бyдa, 6о нaзapдошги гaлaбоги моддии коpмaндон эз м^кеи aфзоиши caмapaи меxнaг тэкмил додa мешaвaд.
2.Дaкик кapдa шуд, ки музди меxнaт дap низоми xaвacмaндгapдонии моддии коpxонa надши галидй дорад. Музди меж^т 6ояд воситадоеро дap бap гирэд,
ки корманд барои он арзанда аст ва асоси вокей дорад. Аз ин ру, музди меднати асосй бояд дачми воситадоро дар дадде фарогир бошад, ки барои бозтавлиди пурраи кувваи корй, афзоиши самараи иктисодии давасмандгардонии иловагй ва ба вучуд овардани амалкарди фаъоли корманд мусоидат намояд. Бинобар ин, зарур мешуморем, ки дачми фонди музди меднат бо роди мунтазам афзоишдидй зиёд карда шуда, давасмандгардонии кормандонро барои баланд бардоштани самараи меднат таъмин намояд [3, с.312].
З.Аник карда шуд, ки самараи давасмандгардонии моддии дастачамъона аз бисёр чидат ба низоми таксимоти он вобаста мебошад, чунки низоми мазкур арзёбии вокеии самараи иштироки дар як кормандро ба натичадои ноилгардидаи корхона
талаб менамояд. Вобаста ба ин, татбики амсилаи чорсатдаи низоми давасмандгардонии моддии меднати кормандон мудим мебошад. Тибки амсилаи мазкур, кормандони саноатй барои фаъолияти меднатии босамар аз чониби сохтордои алодидаи корхона, родбарияти олии корхона ва датто макомоти ваколатдори сода давасманд гардонида мешаванд.
4.Бартарии усулдои давасмандгардонии моддй, аз чумла-музди меднат ва мукофотпулидо, иловапулидо, карздои имтиёзнок ва чубронпулидо дар шароити кунунии корхонадои саноатии минтака дакик карда шуд. Низоми давасмандгардонии моддии меднат дар чунин шароит бояд одилона, асоснок, шаффоф ва вобаста ба тагйироти шароити корхонаи саноатй рушдёбанда бошад.
АДАБИЁТ
1.Комилов С.Дж., Шодибеки Сафар, Шарипов Б.К. Управление занятостью населения в условиях инновационного развития промышленности. / С.Дж. Комилов, Шодибеки Сафар, Б.К. Шарипов. Монография. -Душанбе: ГУП «Матбаа». - 2021.- 277 с.
2.Мирзозода А. Д. Асосдои зарурати давасмандгардонии меднати коргарон (назария ва Амалия) / А. Д. Мирзозода // Паёми молия ва иктисод. - 2022. - №. 3 (32). - С. 243-251.
3.Мирзозода А.Д. Тадлил ва арзёбии давасмандгардонии моддии кормандони корхонадои саноатии вилояти Хатлон (назария ва Амалия) / А. Д. Мирзозода // Паёми молия ва иктисод. - 2023. - №. 1 (35). - С. 309318.
4.Саидов Р.Н. Оценка жизнеспособности источники формирования доходов населения в республике Таджикистан / Р.Н.Саидов // Финансово-экономический вестник Таджикского государственного финансово-экономического университета.- Душанбе, 2020. - № 4 (24). - С. 122-129.
5.Сулаймонзода Ш.Ф. Тачрибаи хоричии ташкил ва ташаккули бизнесхизматрасонидо дар шароити ракамикунонии иктисодиёт (назария ва Амалия) / Ш.Ф. Сулаймонзода // Паёми молия ва иктисод. - 2023. - № 4/1 (38). - С. 194-206.
6.Усманова Т.Дж. Теоретические вопросы функционирования и особенности рынка труда в условиях переходной экономики (на примере Республики Таджикистан): автореферат дисс. на соискание ученой степени доктора экономических наук // Т.Дж. Усманова- Душанбе, 2006 г.- 32 с.
7.Худжамкулов Р.Б. Теоретические основы рыночного распределения дохода в переходной экономике / Р.Б. Худжамкулов // Вестник ГУУ №23.-2013.-126-133.
Маълумот дар бораи муаллиф:
Мирзозода Адлиддин Довудхоча - доктор фалсафа (PhD), ассистенти кафедраи бадисобгирии мудосибии Донишгоди давлатии молия ва иктисоди Точикистон. Сурога: 734067, Ч,умдурии Точикистон, ш. Душанбе, кучаи Нахимов 64/14. E-mail: ahliddin.tabarov@,mail. га
Информация об автора:
Мирзозода Ахлиддин Давудходжа - доктор фалсафа (PhD), ассистент кафедры бухгалтерский учет Таджикского государственного финансово-экономического университета. Адрес: 734067, Республика Таджикистан, г.Душанбе, улица Нахимова 64/14. E-mail: ahliddin.tabarov@,mail.ru
Information about the author:
Mirzozoda Akhliddin Dovudk^ja - Doctor of philosophy (PhD), assistant of the department of accounting, Tajik state finances-economy university. Address: 734067, Republic of Tajikistan, Dushanbe, str. Nakhimov 64/14. E-mail: ahliddin.tabarov@mail. ru