CC BY
69
www.kaznmu.kz
УДК 378.147
А.Н. СЫЗДЬЩ, К.Ж. К¥ДАБАЕВ, А.С. БАЙД1ЛДАЕВА, Л.А. ИШАНХОДЖАЕВА
Оцтустк Цазацстан мемлекеттк фармацевтика академиясы Медициналыц биофизика, информатика жэне математика кафедрасы
ОКЫТУДЫН, ЖАНД ИННОВАЦИЯЛЬЩ ЭД1СТЕР1Н ОЦУ YДЕРIСIНДЕ ЦОЛДАНУДЬЩ ТИ1МД1Л1КТЕР1
Бул мацалада студенттердщ алган бшм-бшк дагдыларын цазiргi вмiр мен гылым, техника жацалыцтарымен байланыстыра отырып, бшм yдерiсiнде инновациялыц технологияларды оцып уйрент, вз ic эрекетiмiзде енгiзу цажеттыт туралы айтылады.
Tyümdi свздер: тэжiрибе, теория, эксперимент, удерк, инновация, технология, эдк.
Бшм беру жуйесшде каз1р технологиялардыц сан алуан TYрлерi бар. Соныц бiрi дэстYрлi педагогикальщ технология. Бул технология бойынша сабак ортак оку багдарламаларына негiзделiп ЖYргiзiледi. Окытудыц непзп бiрлiгi - сабак. Сабак бiр пэнге негiзделедi. Сабак барысында жоспарланган такырып кецшен TYсiндiрiледi. Бiлiмалушылар сол такырып бойынша бшм, бшк, дагдыларын игеру максатында жумыс iстейдi. Окытуды уйымдастыру тек окытушыныц басшылыгымен ЖYргiзiледi. Окытушы ез пэнi бойынша жалпы эр бiлiм алушыныц бiлiм сапасын корытындылап, багалайды. Бул эд^тердщ барлыгын ЖYЙелестiре келгенде мынадай топтарга белуге болады: тэжiрибенi зерттеу; теориялык зерттеу [2]. Тэжiрибенi зерттеу эдiстерi - бшм беру YДерiсiн уйымдастырудыц калыптаскан тэжiрибесiн зерттеудщ жолдары. Тэжiрибенi зерттеу барысында келесщей эдiстер колданылады: бакылау, эцпмелесу, жазба, эксперимент жолымен алынган деректемелердi ецдеу, зерттелiп жаткан кубылыстар арасындагы сандык тэуелдiлiктердi аныктау, эксперимент нэтижесш багалау, кортындылау, теориялык тужырымдарды негiздеу [2]. Теориялык зерттеу эдiстерi - кубылыстыц кей тараптарын, белгшерш, ерекшелiктерi мен касиеттерiн бiлiп карастыру Yшiн кажет. Жеке деректердi талдау олардыц эрбiрiндегi жалпылык пен даралыкты ескере отырып, ортак принциптерге келеу, талдауды бiрiктiру YДерiсiн катар ЖYргiзе отырып, зерттеудегi кубылыстыц мэн-жайын ашу.Теориялык эд^тщ кажеттлiгi проблема аныктауга, жинакталган деректердщ багасын шыгарудан туындайды. Теориялык эдю кептеген эдебиеттермен таныс болуды талап етедi [3]. Осы дэстYрлi педагогикалык технологиямен катар, оку YДерiсiне TYрлi инновациялык эдiстердi колдану оку YДерiсiнiн, сапасын кетеруге Yлкен ыкпалын тигiзетiнi сезсiз. Эрбiр окытушыныц сабак берудеп мiндетi де, iс-эрекетi де сол - оку YДерiсiне жаца инновациялык окыту технологияларын енгiзу. Оку -тэрбиесшде студенттердщ ез бетшше ойланып, эрекет етулерi жеткiлiксiз жэне бiр оку мiндетiн баска TYрлi жолдармен езгертiп, шеше бiлу кабшеттер^ сонымен катар алынган бiлiм-бiлiк дагдыларын казiргi емiр мен гылым, техника жацалыктарымен байланыстырып, салыстырып, зерттеп ез болжамдарын жасау кабiлеттерi элi де темен децгейде. Бул мэселеш шешу Yшiн, оку YДерiсiне инновациялык технологияларды енпзущ дамыту, жетiлдiру кажет деп ойлаймын. БYгiнгi окыту ЖYЙесiнде эртYрлi жаца технологиялар пайдалану тэжiрибелерге енiп, нэтижелер беруде. Эсiресе, технологиялык бiрлiктердiц арнайы ЖYЙесi, олар
педагогикалык нэтижеге багытталган жэне окытудыц жаца технологияларын мемлекеттiк стандартка жэне бшмдж езгерiстерге карай топтастыруга болады.
Солардыц бiрi де бiрегейi компьютерлiк окыту. Бул окыту эрбiр студенттщ ездтнен бiлiм алуын, акпаратпен жумыс ютей бiлуiн калыптастырады жэне катынас жасау кабшетш дамытады. Оку YДерiсiнде студенттердщ танымдык iс-эрекетiн колайлы уйымдастыруга MYмкiндiк тугызады, жаца таным куралдарын пайдалануга жэне уйымдастыруга жагдай жасайды, бшм беруд акпараттык-эдiстемелiк тургыда камтамасыз етедi [1, 6]. Осы негiзде оку Yдерiсiне жаца акпараттык технологияларды енпзу максатында, Оц^стж Казакстан мемлекеттiк фармацефтика академиясыныц «Медициналык биофизика, информатика жэне математка» кафедрасында «Медициналык биофизика», «Физика» пэндершен мемлекеттiк жэне орыс тшдершде 11 такырыпта вирьтуальды зертханалык жумыстар жэне электрондык оку куралы дайындалып, оку Yдерiсiнде колданылуда. Бул эд^тщ TYпкi негiзiнде интергациялык эдiс жатканы белгiлi. Окытушыга бшмалушыныц гылыми ойлауын калыптастыру мен окыту YPДiсiн уйымдастыру Yшiн осы байланысты бiлу пайдалы. K^азiргi гылымга интергациялык багыттардыц эсерi ерекше. Гылымныц интеграциялык негiзi бiр гылымныц зерттеу эдiстерiн баска гылымдарда пайдалану кубылыстыц негiзiне терец ену, терец мамандандыру болып табылады. Мысалы, фармацевтика мамандыгы студенттерiне «Информатика» пэншен физикалыка-химиялык жэне т.б фармацевтикалык мазмунды есептердi шыгаруга, соган сэйкес компьютерлж багдарламлар курып жэне фармацияга катысты пэндер бойынша алган бшмдерш де саралауларына тура келедi.
Дамыта окыту. Дамыта окыту - дэстYрлi окытудыц балама ЖYЙесi болып табылады. Дамыта окытудыц негiзi максаты: студеттердщ бiлiмiн, бiлiктiлiгiн, мецгеру дагдысын калыптастыру жэне байкампаздыгын, ойлау дэрежесiн, тэжiрибелiк ю-эрекетiн жетiлдiру. Окытудыц мундай TYрiнде: ауызша TYсiндiру, жагдайлык есептердi шешу, кернекiлiк, тэжiрибелiк, проблемалык баяндау, iзденушiлiк, зерттеушiлiк, ойлау жэне т.б. окыту TYрлерi мен эдiстерiн ез дэрежесшде колдану аркылы шагын топтармен жэне жуптармен жумыс ЖYргiзу барысында жаксы нэтижеге жетуге болады [5, 7] Дамыта окытуда студенттiц iзденушiлiк - ойлау эрекетiн уйымдастыру басты назарда усталады. Ол Yшiн студент езшщ буган дейiнгi бiлетiн амалдарыныц, тэсiлдерiнiц жаца мэселенi шешуге
www.kaznmu.kz
жеткшказ екенш сезетшдей жагдайга Tycyi керек. Содан барып онын, бшм алуга деген ынта-ы^ыласы артып, сол ушш эрекеттенедi [9]. Осы эдют негiзге ала отырып, кафедрада етшетш саба^тардыц пэн о;ытушылары уш ;урамдас белiктерден туратын ;агиданы алдына ;ойылган мiндет ретiнде ;олданады:
1. оку ма;саттарынын, ;ойылуы;
2. оны шешудщ жолын бiрлесе карастыру;
3. шеш1мнщ дурыстыгын дэлелдеу. Проблемалы; о;ыту. Дамыта о;ытудыц TYПкi негiзiнде проблемалы; о;ыту технологиясы жатыр. Проблемалы; о;ыту студенттердщ бiлiм ЖYЙесiн гана мецгерш ;оймай, сонымен бiрге бул нэтижелерге жетуш, студенттщ таным дербестiгiн
калыптастырып, онын, шыгармашылы; ;абшеттерш дамытады. Проблемалы; окытудын, негiзi ерекшелiгi - студенттщ бшет™ мен бшмейтшшщ арасында ;айшылы;тар жэне проблемалы; ситуациялар пайда болады, осыган орай студенттщ iзденушiлiк эрекетi мен ынтасы KYшейе TYседi жэне ойлау кабшеттерш дамытып сенiмдерiн ;алыптастыруды ;амтамасыз етедi [10].
Жан,а о;ыту технологиясын ЖYзеге асыруда о;ытушыныц белсендiлiгi, шыгармашылы; iзденiсi дамып, о;у тэрбие Yдерiсiн тиiмдi уйымдастыруына кемектеседi жэне студенттщ ез мамандыгына деген CYЙiспеншiлiriнщ артуына, жеке тулга ретiнде ;алыптасуына ы;палын тигiзедi.
ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1:
1 Казахстан жэне ТМД елдерiндегi бiлiм берудi а;параттандырудын, IV Халыкэралы; форумынын, гылыми ма;алалар жинагы. - С. 18-19, 38-39, 118-119, 460-461.
2 Му;аметк;али М. МyFалiмдердi кэсiби педагогикалы; инновациялы; ic-эрекетке даярлау жолдары. - бскемен: 2004. - С. 25-30.
3 Гузеев В.В. Педагогическая техника в контексте образовательной технологии. - М.: 2001. - С. 32-34.
4 Калиева М. Бшм беру технологиялары жэне оларды оку-тэрбие Yрдiсiне енпзу жолдары. - Алматы: 2002. - С. 1015
5 Орманова Г.К., Берюмбаев К.М. Использование комьютерных моделей в процессе обучение студентов физике // Вестник Российского университета дружбы народов. - 2012. - № 3. - С. 88-92.
6 Матрос Д.Ш., Полев Д.М., Мельникова Н.Н. Управление качеством образования на основе новых информационных технологий. - М.: 2001. - С. 30-33.
А.Н. СЫЗДЬЩ, К.Ж. К¥ДАБАЕВ, А.С. БАЙД1ЛДАЕВА, Л.А ИШАНХОДЖАЕВА
Южно-Казахстанская государственная фармацевтическая академия Кафедра медбиофизики, информатики и математики
ЭФФЕКТИВНОСТЬ ИСПОЛЬЗОВАНИЯ НОВЫХ ИННОВАЦИОННЫХ МЕТОДОВ В УЧЕБНОМ ПРОЦЕССЕ
Резюме: В данной статье говорится о необходимости изучения инновационных технологий образовательного процесса и введения их в свою деятельность, связывая знания, умения и навыки студентов с современной действительностью, достижениями наукой и технологией.
Ключевые слова: практика, теория, эксперимент, процесс, инновация, технология, метод.
A.N SYZDYK, K.J. KUDABAEV, A.S. BAIDILDAEVA, L.A ISHANHODJAEVA
Southern Kazakhstan state pharmaceutical academy Department of Medical Biophysics academy, information scientists and mathematics
EFFICIENCY IN THE USE OF NEW INNOVATIVE METHODS IN TEACHING PROCESS
Resume: This article addresses the need to explore innovative technologies of the educational process and introducing them into their work, linking knowledge, skills and abilities of students with contemporary reality, the achievements of science and technology.
Keywords: practice, theory, experiment, process, innovation, technology, method.
