CC BY
1522
УДК 8 Т 2 С.Н. ЗИЁЕВ
ББК 83, 3 (2 Т)
МАВЛОНО ЧАЛОЛУДДИНИ БАЛХИ ВА АДАБИЁТИ АРАБ
Вожа^ои калиди: Мавлоно Цалолуддинн Балхй, шеър, шоир, Мутанаббй, шоирони араб, асарпазирй.
Тохо Нада адабиётшиноси араб дар мавриди адабиёти татбикй ва таъсири як адабиёт ба адабиёти дигар чунин гуфтааст: «Адабиёти татбикй ба баррасии кунишхои мавчуд байни ду адабиёти мухталиф ва таъсиру таассури онхо бар якдигар мепардозад»(11,26). Дар хама давру замон ва таърихе, ки адабиёти точикй-форсй фаъолияти худро чорй намудааст адабиёти араб дар хар як давраи адабиёти мо бетаъсир набудааст. Агар ба корхои илмию-тахкикотии адабиётшиносон назар афканем, дар радифи дигар мавзуот мавзуи мухим ин асарпазирй ё таъсири адабиёти араб ба шеъри шоирони асрхои гуногуни мо ва равобити адабии Арабу Ачам мебошад.
Донишмандони шаркшинос аз кабили Точиддин Мардонй, Абдушукури Абдусаттор, Низомиддин Зохидов, Умеда Гаффорова ва дигарон равобити адабии точику арабро бо равиши хос ва дакиккорона омухтаву тахкику пажухиш намудаанд, вале то хол баъзе пахлухои хосе аз ин масъала хастанд, ки ниёзи тахкикоти махсусро доранд.
Арабхо то имруз даъвои онро доранд, ки шоирони точику форс шеърнависиро аз онхо омухтаанд. Аввалин шеърро аз шоирони даврони чохилй медонанд ва цасидаро аз аввалин навъи шеъри араб кабул кардаанд. Мухаккикони эронй арабуласл будани фанни цасидаро дуруст хисобида, вале такомулбахшии онро аз назари мазмун ва маънй аз шоирони форс гуфтаанд.Чуноне , ки Сибавайх худ форс асту асосгузори нахви забони арабй мебошад. Аммо шоирони араб фанни маснавиро аз шоирони форсй иктибос намудаанд ва шеъри маснавй дар адабиёти араб собика надорад, хамин тавр таркиббанду тарчеъбанд ва рубоиву газал аз ибтикороти шоирон ва гуяндагони номдори точикй-форсй аст.
Родуёнй дар бобати асарпазирии шоирони точик аз шоирони араб чунин гуфтааст: «Пас донистам ба якин, ки аз инчунин таълифе ба сомон низ хам неку рох набаранд ва аз дакоику назму наср ба дурустй нишон надиханд. Гуфтам, ки бад-он кадам, ки маро фароз ояд аз ин илм, бад-ин китоб кунам ва таснифи шофй биороям ва ачноси балогатро аз тозй ба порсй орам ва мисоли хар фасле алохида аз гуфтори устодон боз намоям, то рахнамой бошад хунарозмойро ва суханпаймойро»(9,3). Родуёнй дар ин иборот таъсиру истикболи назариву адабии арабхоро дар назар доштааст. Адабиётшиноси точик У.Юсуфов дар ин назар дар асоси «Махосин ул-калом»-и Хоча Имом Наср ибни Хдсани Маргинонй, ки араб мебошад, тасниф шудааст (15,13).
Е. Э. Бертелс низ гуфта буд, ки "... чакомахои порсии навин дар зери таъсири шеъри араб падид омадаанд"(3,108).
Пайдост, ки барои асосгузории сарфу нахв ва адабу мазхаби арабхо мардони донишманди точику форс аз кабили Салмони Форс, Сибавайх, Халил ибни Ахмади Фарохидй, Ибни Мукаффаъ, Ибн ал-Амид, Абумансур ас-Саолибй, Ибни ^утайба, Сохиб ибни Аббод, Рогиби Исфахонй, Абдулфазл Майдонии Нишопурй, Бадеъуззамони Хдмадонй, Х,арирй, Ч,оруллох Замахшарй, Абдулкохири Чурчонй ва садхо тан аз донишманди мо дар даврони хилофат ва баъд аз он хизмати шоиста кардаанд. Дар карнхои оянда равобити шоирони Арабу Ачам кавй гардид ва шоирони мо аз адабиёти арабхо бардоштхои пурсамар карданд.
И. Ю. Крачковский дар ин хусус навиштааст: «Дар рушду такомули фарханг ва адабиёти араб на танхо арабхо, балки як катор халку миллатхои дигар низ сахмгузоранд(4)». Аз гуфтаи ин мухаккик бармеояд, ки вакте донишмандону шоирони мо барои рушди адабиёти тозиён сахмгузор бошанд, албатта, таъсири илму адаби тозиён ба осору ашъори онхо расидааст.
Маликушшуаро Бахор низ дар перомуни асарпазирии адабиёти точикй-форсй аз адабиёти араб ибрози андеша намуда, дар китоби «Сабкшиносй» чунин нигоштааст: «Адабиёти форсй то сй-чихдл сол пеш ду поя беш надошт: яке улуми му;аддамотии забони араб, дигар татаббуот ва мутолиот дар матни забони форсй ва фаро гирифтани ;авоиди но;иси забону таърихи лугат»(8,14).
Дар солхои аввали ривочу равнаки адабиёти форсй-точикй, дар даврони зиндагии Абуабдуллох Рудакй забон ва адабиёти араб дар Хуросону Мовароуннахр пахн шуда буд ва олимону муаррихону адибон ва шоирон бо ин забон асархо эчод мекарданд. Дар асрхои IX-X шоирони хамасри Рудакй низ аз забону адаби тозиён бархурдор будаанд ва ба тозй таълифот доштанд. Хдмон гуна, ки Абдулкарим ибни Мухдммад ас-Самъонй дар «Китоб ал-ансоб» навиштааст: «Рудакиро дар Арабу Ачам назир нест»(9,147).
Т. Мардонй дар китоби «Рудакй ва адабиёти араб» перомуни чанд шеъри Рудакй ва таъсири адаби араб ба эчодиёти шоир ишорахо намуда, як шеъри бисёр чаззоби Рудакиро, ки тарчумааш ба шеъри шоири шинохтаи араб Абулхасан ибни Ч,ирчис, ки бо лакаби Ибн ар - Румй машхур аст, монандй дорад, зикр намудааст. Ин шеъри Рудакй чунин мебошад:
Ман муи хешро на аз он мекунам сиёх, То боз навчавон шаваму нав кунам гунох. Чун чомахо ба вакти мусибат сиёх кунанд, Ман муй аз мусибати пирй кунам сиёх,.
Шеъре аз Ибн ар-Румй хаммаънои шеъри Рудакист, ки чунин мебошад:
ЬЬ j l&Ak. 4j ^¿jl ^jljill I—nuiil ' ' ■ i-1
iJlxJ ¿ул llbjull jjJc. (_lLjaaJl (Jj
Ман муи пиронаамро бахри сохибчамолон ранг накардаам, Ки бо инназдашонмехру мухаббатхохам. Балки ба ёди чавониам онро ранг кардам,
Чунгузашт (чавониам)либоси сиёхимотам ба бар кардам(12,15).
Шоири машхури асри XIII-и мелодй Мавлоно Ч,алолуддин Мухаммади Балхй аз шоироне ба хисоб меравад, ки ба забони арабй тасаллути комил дошта, дар ин забон низ ашъор эчод намуда, аз адабиёти тозй тазминхо дорад. Ин намунахои арабии ашъори у нишонаи огахй аз забону фарханги арабхо мебошад ва табиист, ки баъзе онхо аз адаби арабхо асарпазирй шудааст.
Ин шоири донандаи забонхо рубоии муламмаи дилнишине дорад, ки бо забонхои точикиву арабй ва туркй навишта шудааст ва гувохии асарпазирии забону адабиёти турку араб ба шеъри Мавлоно мебошад:
Ё авхаду бил чамоли, ё чонум сен, Аз ахди ман ай дуст, магар нодум сен ^ад кунта тухиббунй, фа кул точик сен, В-ал явма хачартанй, фа кул сен ким сен.
Мавлоно Ч,алолуддини Балхй шеъри арабй навиштааст ва ин ашъор аз оёти ^уръон ва аходиси набавй асарпазир шудааст. Дар тули таърихи адабиёти форсу точик шоироне буданд, ки ба забони арабй шеър эчод мекарданд ва аз ашъори шоирони араб тазмин мекарданд, ба монанди Манучехрй, Фаррухй, Унсурй, Хрконй ва дигарон. Баъзе аз онхо аз шоирони араб пайравй менамуданд. Вале таъсири адабиёти араб ба ашъори Мавлоно кам ба назар мерасад. Агар ^уръону хадисро дар алохидагй бишморем ва аз адабиёти араб берун донем, таъсири адабиёти араб ба эчодиёти шоир кам дида мешавад. Аммо дар ин айём таъсири шеъри Мавлоно ба адабиёти араб бисёр расида истодааст, ки ашъору осори шоирро адибону пажухишгарони муосири араб ба забони арабй тарчума намудаву омухта истодаанд. Мавлоно, ки сафари дуру дарозтарини худро дар Шом гузаронидааст ва дар он чо ба тахсил пардохтааст, ба лахчаи суриягй ошноии зиёд доштааст. Имруз мухаккикини суриягй барои пажухиши осори шоир пардохтаанд. Дар Паёми электронии Нур мусохибаеро хондам, ки бо номи «Дурдонахои форсй дар дарёи забони арабй» мусаммо шудааст. Дар ин мусохиба рузноманигоре бо як мавлавишиноси суриягй бо номи Исо Алии ал-А'куб дар мавриди таъсири шеъри Мавлоно ба адабиёти суриягй бахс кардаанд. Аз байни шоирони форсу точик у ба осори Мавлоно бештар таваччух намуда, чандин китоб дар бораи Мавлоно ва осори у тарчума карда, фикру андешаи Мавлоноро ба хонандагони арабизабон муаррифй намудааст. Исо Алй аз нафаронест, ки дар асри хозир ба фарханги форсй-исломй хидмати бисёре карда, барои шиносондани ин фарханг ва таъсири он ба фарханги арабй тахкикоти арзишманде анчом додааст. «Та'сир ал-хикам ал-форсия фил-адаб ал-а'раби ал-му'асир фил-аср ал-а'ббаси ал-аввал» аз чумлаи ин гуна тахкикоти уст, ки бо номи «Таъсири панди порсй бар адаби араб» аз чониби Абдуллох Шарифи Хучаста ба форсй тарчума шудааст (16,20-27). Аз корхои мондагори Исо Алии А'куб тарчумаи «Фихй мо фихй»; «Мачолиси сабъа» ва рубоиёти Мавлоно мебошад. Бидуни ин тарчумон тадкикотеро бо номи «Румй ва тасаввуф» тарчума намудааст. «Фихимо фихй» яке аз асархои мансур ва фалсафиву ирфонии Мавлоно мебошад, ки
дар он шеърияке аз шоирони машхури араб Абутайиб Ахмад ибн ал-Мутанаббй (915-965) ба шакли мисол оварда шудааст.
Чунон ки зикраш рафт аксари шоирони точику форс ба шеъри ал-Мутанаббй пайравй намудаанд.Мавлоно дар маколоти 8-уми "Фихи мо фихи" дар мавриди "Шинохти Х,ак" масали арабиеро овардааст, ки ин масалро баъзехо хадис хам гуфтаанд, ки чунин мебошад:
Л «- - . - - о Л - »1 ' . - - о. -
Ajj (_>jc. Л9 (_>jc. ¿¿я
Х,ар, ки худшинос аст, худошинос аст. ва ба шакли мисол байте аз ашъори Мутанаббиро овардааст: (7,52)^1 ^tf-a^Stift ¿¿Ok&V ^¡>ч1
Тарчума: Пушиданд либоси рангоранг, на аз барои худнамой, Балки махфуз монад он чамолу зебой.
Мавлоно ин чо хам масале, ки бо забони арабй навишта шуда буд, кайд намуда, боз шеъри ал-Мутанаббиро зикр намудааст, ки далели боризи асарпазирии шеъри Мавлоно аз адабиёти араб шуда метавонад.
Ч,ои дигаре Мавлоно фармудааст:
(6,85)g^ jiIW ^ ish Х,ар ки уро дид андар манзиле. Ончуноне, дид хама инсонхову маконхоро Алиризо Манучехриён дар маколаи "Мутанаббй ва шоирони порсй" таъсири шеъри Мутанаббиро ба ашъори шоирони форсу точик аз кабили Унсурй, Фаррухй, Манучехрй, Саной, Носири Хисрав, Анварй, Хрконй, Мавлавй, Саъдй, Х,офиз, Бедил, Соиби Табрезй ёдоварй намудааст. Муаллифи ин макола дар бобати асарпазирии Мавлоно аз Мутанаббй ба накл аз "Манокиб ул-орифин"-и Афлокй чунин навиштааст: "Маълум аст, ки хазрати Мавлоно дар авоили иттисол ба Мавлоно Шамсиддин шабхо девони Мутанаббиро мутолаа мекард. Мавлоно Шамсиддин фармуд, ки ба он намеарзад, онро дигар мутолеа макун. Як ду навбат мефармуд ва у аз сари истигок боз мутолеа мекард, магар шабе ба чидд мутолеа карда, ба хоб рафт...[2,54]"Дар чои дигари китоби "Фихи мо фихи" Мавлоно дар мавриди ишки хакикии Лайливу Мачнун байти арабиро, ки бехтарин лахазоти мухаббат ва дустдории беолоиши ин кахрамононро овардааст, ки чунин мебошад:
(6,169)Хаёли ту мукими чашм аст, Л ^ и* ^'jfe j «-S^l j Jijp- Ji
ва номи ту аз забон холй нест, Ва зикри ту дар самими чон чой дорад, пас нома пеши ки нависам. Дар чои дигари ин асари фалсафй шеъри зерин оварда шудааст: (6,159)
JjC. [jc. J tijic. '¿)C- ¿Jjllll (J^kj] V IjJ^ak (jji
JjuuJl ASJS '¿¡л JU1I AjkjLa '¿¡л ^jjjc.1 bj V j ¡jSJu ^»SUS
Мавлоно се байт аз ашъори Х,аллочро дар Маснавй тазмин овардааст:
ISJlL JAj ts^JJ '. ''^f ^ liuil ¿JJ IJ Skit jjjii Uj
[хал ¡jjjp- ^yJc. ^ nuj U2h jJ LuiaJl I_sjAj Ajk С-Шл ¡j\
Бикушед маро, бикушед маро эй сукот Куштани ман хаёте аст дар хаёт Эй хубруву эй рухи бако
Ч,алб кун рухи марову бикуш барои ликои ман(5,509) Бахоуддини Хуррамшохй ва Сиёмаки Мухторй дар китоби «^уръон ва Маснавй» дар бобати тазмини шеъри Лабид аз чониби Мавлоно ишорае намудаанд: Диди руи чуз ту шуд гуллу калу, Кулла шайъин мо сиваллох ботилу.
¿JjaU LSJ^ ^ Ls"^
Тарчума: (Х,ама чиз чуз зоти Худо ботил аст)
Мусаннифи «^уръон ва Маснавй» ин шеъри Мавлоноро ишора ба ояти 8-уми Сураи Ёсин медонад, ки дар фасли таъсири ^уръон ба шеъри Мавлоно онро зикр намудаем. Асли шеъри Лабид ибни Муаммар дар девони у чунин омадааст:
cJji j Vto^A U рм cJS j 'JLU Л1 ¡j'jui i^i
Тарчума: Х,ама чиз чуз зоти Худо ботил аст
Х,ар неъмате, ки ломахол аст зоил аст. Ин чо мебинем, ки Мавлоно на факат бо хадису оёт, балки бо адабу фарханги арабхо низ ошной доштааст ва аз шоирони мухазрамй тазмин кардааст. У дар ду мисраъ хам аз оят ва хам аз
НОМАИ inimiiimx. учёные записки, sctenttftc NOTES, № 3(48) 20t 6
шеъри яке аз шоирони мухазрамии араб истифода кардааст, ки ин далели хуб балад будани шоир бо забони арабй мебошад.
Дар ашъори у садокату самимият накши асосиро мебозад ва аз хамин хотир Мавлоно аз ашъори у иктибос намудааст.
Ба хамин минвол, хулоса намудан мумкин аст, ки Мавлоно Чдлолуддини Балхй аз чумлаи он шоироне буд, ки мисли дигар шоирону донишмандони хамасраш аз забони арабй бархурди зиёд намуда, бо эчодиёти шоирони арабй ошноии зиёд дошт ва аз ин сабаб аз шеъри шоирони араб асар пазируфтааст. Мавлоно дар натичаи наздикии зиёдаш ба эчодиёти на факат шоирони араб, балки бо шоирони турку курду хиндиву дигарон, дар бисёр чойи асархояш аз хулку атвор, рафтору кирдор, танзими анъана ва чашну маросим, тарзи зиндагиву одобу русум, фархангу арзишхои мардумони гайриточику форс ёдовар мешавад.
ПАЙНАВИШТ:
1. Абдушукури Абдусаттор.Таърихи адабиёти араб/ А. Абдушукури.- Душанбе: Шучоъиён, 2010.260 с.
2. Алиризо Манучехриён. Мутанаббй ва шоирони порсй/ Манучехриён Алиризо // Фаслномаи матнпажухии адабии Донишгохи Аллома Таботабой.-Техрон: Шумораи 55. Бахори соли 1392.-С 43-64.
3. Бертелс, Е.Э. Таърихи адабиёти форсй - точикй/ Е.Э.Бертелс - Аз рузгори бостон то поёни ахди Салчукиён. Тарчумаи дуктур Сируси Издй. Техрон: нашриёти Ваззор, 1375.- 108 с.
4. Крачковский, И. Ю. Общие соображения о плане истории арабской литературы/И. Ю. Крачковский. Избранные сочинения. Т.2. -М.-Л.- 1956.
5. Румй, Ч,алолиддини. Маснавии маънавй/Р.Ч,алолиддини.- Дафтари саввум. Абёти 3839-3841. с.509.
6. Мавлавй Ч,алолуддин Мухаммад. Фихи мо фихи. Бо тасхех ва хдвошии Бадеъуззамони Фурузонфар/М.Ч,алолуддин.- Техрон: Заввор, 138б.-350с.
7. Мавлоно Чдлолуддини Румй. Гузидаи Фихи мо фихи. Талхис, мукаддима ва шархи Доктор Хусейн Илохии ^умшай. Баргардон, тахия, тавзехот ва лугатномаи Абдулло Муллобокизодаи Шаваткй/Р.Чдлолуддин.-Душанбе: Пайванд, 2007.-302с.
8. Маликушшуаро, Бахор. Сабкшиносй ё таърихи татаввури насри форсй/Б.Маликушшуаро. -Душанбе: Бухоро, 2012.-570 с.
9. Родуёнй, Мухаммад ибни Умар. Тарчумон ул-балога. Тахияи матн, мукаддима ва тавзехоти Х. Шарифов/М.Родуёнй. -Душанбе: Дониш, 1987.-144с.
10. Самъонй,Абусаъд. Китоб ал-ансоб/ А.Самъонй.- Багдод: Мактабат ал-Мусанно. С.510.
11.Тохо, Нада. Адабиёти татбикй. Тарчумаи Х,одй Назрии Мунфарид. Чопи аввал/Н. Тохо. -Техрон: нашри Най,1383.
12.Точиддин,Мардонй. Рудакй ва адабиёти араб/М.Точиддин.-Душанбе:«Ирфон»,2010.-128с.
13.Унсурй Балхй. Девон. Ба кушиши Мухаммад Дабири Сиёкй/ Б.Унсурй.- Техрон:1342.
14. ФахурйДанно.Таърихи адабиёти забони арабй.(Аз асри чохилй то карни хозир)/ Х,анно, ал-Фахурй; Тарчумаи Абдулмухаммад Оятй. Чопи 7.-Техрон:Тус, 1386. (сах.471).
15. Юсуфов, У.А. Ибни Раши; ал - Кайравонй ва асари у «ал - "Умда фи Махасин - аш - шеър ва адабих ва накдих»: Рис... номз. илм. филол. (10.01.03)/У.А.Юсуфов. - Душанбе: Донишгохи миллии Точикистон . 2010. - 169 с.
16. http://www.noormags.com/view/fa/articlepage/37446. Марворидхои форсй дар дарёи забони арабй. Иттилои расонай ва китобдорй: Китоби Мохи адабиёт ва фалсафа: шахривари 1382.-шумораи 71 аз 20 то 27
REFERENCES :
1. Abdushukur Abdusattor. History of Arab Literature. Dushanbe. Shujoiyon, pp. 2010.-260.
2. Aliriza Manuchehriyon. Mutanabi and Persian poets. Publication of literature of Alloma Tabotaboyi.-Tehran: Edition 55. Spring of 1392 year.-p. 43-64.
3. Bertels E.E. History of Persian-Tajik Litrature . From ancient time till the end of Saljukis dynasty. Translated by D-r. Sirusi Izdi. Tehran: Vazzor Publishions, 1375.-p.108
4. Krachkovskiy I Y. The main idea of plan of history of Arab literature //I. Yu. Krachkovskiy. Selected works. P.2. -M.-L.- 1956.
5. Jaloluddin Rumi. Masnavi-ye manavi. The third part. Poetry. 3839-3841. p.509.
6. Mavlavi Jaloluddin Muhammad. Fihi mo fihi. Edition and notes by Badeuzzamoni Furuzonfar . Tehran: Zavvor, 1386.-p.350.
7. Mavlono Jaloluddin Rumi. Fihi mo fihi. Conclusion, introduction and interpretation by D-r. Husein Ilohiyi Kumashi. Edition and notes and dictionary of Abdullo Mullobokizoda Shavkati. Dushanbe: Payvand, 2007.-p.302.
8. Malikussuaro Bahor. Stylistics or history of Persian prose.-Dushanbe: Bukhoro, 2012.-p.570.
9. Roduyon Muhammad ibni Umar. Tarjumon -ul-balogha. Revision of text and introduction by Kh. Sharipov.-Dushanbe: Donish, 1987.-p.144.
10. Al Samohi Abusaid. Kitob-al-.Bagdad: Maktabat-al-Musanno p.510.
11. Taha Hada. Comparative literature. Translated by Hodi Nazri Mubfarid. The first publishion,-Tehran: Nay Publishions,1383.
12. Tojiddin Mardoni. Rudaki and Arab literature. Dushanbe: «Irfon», 2010.-p.128.
13. Unsuri Balkhi. Divan. Muhammad Dabiri Siyoki. Tehran:1342.
14. Al-Fahuri. History of Arab (From ancient age till today) / Hanno -al- Fahuri; Translated by Abdulmuhammad Oyati. The Seven Edition .-Tehran: Tus, 1386. (p.471).
15. Yusufov. U. A. Ibni Rashik-al- Kayravoni and his book «al - "Umda fi-Mahasin-ash sher va adabikh va nakdih »: PhD. Thesis of Candidate of philological sciences. Yusufov Umriddin Abdukofievich( 10.01.03). - Dushanbe: Tajik National Un-ty. 2010. -p. 169.
16. http://www.noormags.com/view/fa/articlepage/37446. Persian pearls in the river of Arabic language. Book- Literature and philosophy 1382.-N 71 from p. 20 to p. 27
Джалолуддини Румии арабская литература
Ключевые слова: Поэзия, поэт, ал-Мутанабби, арабские поэты, восприимчивость.
В статье раскрываются проблемы влияния арабской литературы на поэзию Руми. Автор приходит к выводу, что Мавлоно Балхи был одим из тех поэтов, кто прекрасно знал арабский язык и был хорошо знаком с творчеством арабских поэтов. Это способствовало обогащению творчества поэта. Мавлоно в своих книгах "Маснави манави" и "Девони Кабир" использовал не только прямые цитаты из аятов и хадисов, но и их разъяснение на таджикском языке. В "Фихи мо фихи" широко исползовал стихотворение арабских поэтов, таких как Мутанабби, Лабит ибни Муаммар и арабские строчки Мансура Халлоджа. Автором сделан детальный сопоставительный анализ поэзии Мавлоно Руми и арабских средневековых поэтов.
Jaloluddin Rumi and Arabic literature Keywords: Mawlana, poetry, poet, al-Mutanabbi, Araicpoets, susceptibility.
This article includes the influence of Arabic literature in the poem of Mawlana Rumi. Mawlana Balkhi was one of those poets who knew Arabic as other poets and scholars of his contemporaries, and he was also well-acquainted with the works of Arabic poets, and hence could benefit from their poems and enriched his work. Mawlana was not only familiar with the works of Arabic poets, but also with the Turkic, Kurdish and Indian ones, furthermore he in his literary works mentioned about their customs, rituals, holidays, lifestyle, tradition, morality, culture and values. Mawlana in his books "Masnavi Manavi" and "Devon Kabir" used not only direct quotations of verses and hadiths, but also their explanation purely in the Tajik language.
Маълумот дар бораи муаллиф:
Зиёев Субхиддин Насриевич, аспиранти Пажухишгохи забон, адабиёт, шаркшиносй ва мероси хаттии ба номиРудакии Академияи Илмхои Цумхурии Точикистон (Цумхурии Точикистон,ш. Душанбе) E-mail: Rakesh-23@mail.ru
Сведения об авторе:
Зиёев Субхиддин Насриевич, аспирант Института языка, литературы, востоковедения и рукописей Академии Наука Республики Таджикистан (Республика Таджикистан, г.Душанбе) Email: Rakesh-23@mail.ru
Information about the author:
Ziyoev Subhiddin Nasrievich, chairman young scientist at the Institute of Language, Literature, of Oriental manuscripts and the Academy of Science (Republic Tajikistan, Dushanbe)E-mail: Rakesh-23@mail.ru
