Научная статья на тему 'ИСПОЛЬЗОВАНИЕ ВСПОМОГАТЕЛЬНЫХ ГЛАГОЛОВ WILL И SHOULD В СМЫСЛЕ РЕШЕНИЕ И ПРИНУЖДЕНИЕ'

ИСПОЛЬЗОВАНИЕ ВСПОМОГАТЕЛЬНЫХ ГЛАГОЛОВ WILL И SHOULD В СМЫСЛЕ РЕШЕНИЕ И ПРИНУЖДЕНИЕ Текст научной статьи по специальности «Языкознание и литературоведение»

CC BY
64
6
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ВРЕМЕНА ГЛАГОЛОВ / ФОРМАЛЬНЫЙ / НЕФОРМАЛЬНЫЙ / ОПРЕДЕЛЕНИЕ / ДАВЛЕНИЕ / ЦИТАТА / ЛИНГВИСТИКА / ТИПЫ ПРЕДЛОЖЕНИЙ

Аннотация научной статьи по языкознанию и литературоведению, автор научной работы — Бахтиёри Исматуллои Зухурзода, Садуллоев Диловар Давлатович

В первой статье рассматривается настоящее время, особенно в настоящем времени. Известно, что в каждом английском глаголе есть отдельные вспомогательные глаголы и разные формы построения предложений. Существует отрицание того, что произнесение этих вспомогательных глаголов в неправильном месте приводит к неуважению к языку речи некоторыми людьми. Некоторые люди считают, что знание и следование правилам и временам глагола не играет роли. В статье отмечается, что красноречие речи становится понятным только в том случае, если говорящий обращает внимание на нюансы грамматики языка и знает позицию их использования, а также уделяется внимание объяснению вспомогательных глаголов will и shall. Также, когда эти глаголы приобретают в данном случае значение решимости и давления. В личных местоимениях их употребление меняется на противоположное, то есть в лицах I, We используется вспомогательный глагол will и в остальных лицах должен использоваться. Этот фактор порождает новые идеи.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

THE USE OF AUXILIARY VERBS WILL AND SHALL IN THE SENSE OF DETERMINATION AND COMPULSION

The first article deals with the present tense, especially in the present tense. It is known that in each English verbs there are separate auxiliary verbs and different forms of sentence construction. There is a denial that speaking these auxiliary verbs in the wrong place leads to disrespect for the language in the speech by some people. Some people believe that knowing and following the rules and tenses of the verb does not play a role. The article points out that the eloquence of speech becomes clear only if the speaker pays attention to the nuances of the grammar of the language and knows the position of their use. The article also focuses on the explanation of auxiliary verbs will and shall. Also, when the above - mentioned verbs take on the meaning of determination and pressure, in this case their use is reversed in the personal pronouns, that is in the persons I, We the auxiliary verb will and in the remaining persons Shall be used. This factor gives rise to new ideas.

Текст научной работы на тему «ИСПОЛЬЗОВАНИЕ ВСПОМОГАТЕЛЬНЫХ ГЛАГОЛОВ WILL И SHOULD В СМЫСЛЕ РЕШЕНИЕ И ПРИНУЖДЕНИЕ»

be entered. However, few of them have retained the character of their original language, but they are currently little used in mass consumption and are considered representatives of another language.

Keywords civil society, creative laboratory, creative potential, commentary express, deductive conclusion, editorial office, inductive inference, informational activity, , producer, publication, reputation.

Сведение об авторе:

Рахматуллоев Махмадулло Саидуллоевич - ассистент кафедры языкознания и сопоставительной типологии Таджикского государственного педагогического университета им. САйни.

About the author:

Rakhmatulloev Makhmadullo Saidulloevich - assistant of the Department of Linguistics and Comparative Typology of the Tajik State Pedagogical University named after S. Aini.

ИСТИФОДАИ ФЕЪЛХРИ ЁРИДЩАНДАИ WILL ВА SHALL дар МАЪНОИ АЗМУ ИРОДА ВА ФИШОР

Бахтиёри И.З., Садуллоев Д.Д.

Донишгоу давлатии Дангара

Барои омузандагони дилхох забон донистану аз худ кардани замонхои феълй шарти аввалиндарача мебошад. Ба гумони камина агар мо замонхои феълиро хангоми суханронй дуруст ва дар мавккеи худ истифода бурда натавонем, мусохиб аз мак;сади аслии мо вокиф намегардад ва ё дар оханги гуфтори мо як ночурие ба миён меояд.

Барои пурра огохй пайдо кардан аз замонхои феълй диккати бештарро аввалан бояд ба донистани пахлухои гуногуни худи феъл равона созем. Зеро дар китоби забони адабии хозираи точик феъл хамчун мураккабтарин хиссаи нуткест, ки дар доираи васеи маъной ва муносибати грамматикй дорад, ки он дар шаклхои феълй, тарзхо, намудхо, сигало ва замонхои феъл ифода меёбад. [4, с. 115]

Дар забонхои англисй ва точикй доир ба чанбаъхои гуногуни феъл олимону донишмандон корхои зиёди илмиро ба сомон расонидаанд, аммо бахусус оиди баёни азму ирода ва водоркунии феълхои ёридихандаи will ва shall дар забони англисй ва ифодаи он дар забони точикй тахдакоти махсуси илмй руи кор наомадааст, ки мавриди баррасй карор додани мавзуи пажухиши мазкур кобили кабул аст.

Пеш аз он ки дар мавзуи баёни азму ирода ва водоркунии феълхои ёридихандаи will ва shall харф бизанем банда тасмим гирифтам, ки дар бораи замони хозираи одй маълумоте дода бошам, зеро замони мазкур бо ёрии феълхои ёридихандаи will ва shall сохта мешавад, аммо ифодаи маънохо нисбат ба феълхои ёридихандаи will ва shall, ки дар баёни азму ирода ва водоркунй истифода мешаванд, тафовут доранд.

Дар забони англисй замони ояндаи оддй барои баён намудани амалхои гайридавомдор, ки дар оянда баргузор мегарданд, истифода мешавад. Дар чумлахои зерин ба зери феълхое, ки дар замони ояндаи одй меоянд, хат мекашем, то ин ки хонанда аз вокеияти мазмуну мухтавои мавзуъ бархурдор гардад. Чунончи:

They will finish the work tomorrow morning.

Онхр паго.у сащр корро тамом мекунанд.

She will arrive next Sunday.

Вай якшанбеи оянда мерасад.

Бояд зикр намуд, ки замони ояндаи одй бо ёрии феълхои ёридихандаи will ва shall сохта мешавад, ки пас аз ин феълхои ёридиханда масдари аслии феъл бе хиссачаи «to» меояд.

Ёридихандаи will зуд - зуд бо ин зайл 'll мухтасар карда мешавад. Х,амин тарик дар забони англисии гайрирасмй феъли замони ояндаи одии «to discuss» «мух,окима кардан» одатан ба тарики зерин тасриф карда мешавад:

EHgyHH HXTHCop Eo hxthcop

I will discuss. I'll discuss.

You will discuss You'll discuss.

He will discuss He'll discuss.

She will discuss She'll discuss.

It will work It'll work.

We will discuss We'll discuss.

They will discuss They'll discuss.

Дар ин тасрифкунй феълхои бо мубтадоихои I - ман ва We - мо истифода шуда, маъмулан ба шахси якум тааллук доранд; феълхои бо мубтадои You - ту бошад ба шахси дуюм тааллук дорад; ва феълхои бо мубтадохои he - у, she - вай, it - он, вай бошанд маъмулан ба шахси сеюм мансуб мебошанд.

Замони ояндаи одй, ки яке аз шаклхои замони оянда мебошад, дар нутки расмй (ахборотй, матбуотй, мукотибахои расмй) барои ифодаи амалу холати минбаъда хизмат менамояд. [11, с.47] The Prime Minister will speak on TV at 5 p. m.

Соати 5 - и бего.у сарвазир дар телевизион баромад мекунад. хабаруои газетавй) The Prime Minister is going to speak on TV today. Имруз сарвазир дар телевизион баромад мекунад. (нутци дауонй) Х,ангоми истифода бурдани феълхои ёридихандаи will ва shall ба расмй ва гайрирасмй будани он низ бояд таваччух зохир намуд. Барои забони англисии расмй коидае мавчуд аст. Он баён менамояд, ки дар замони ояндаи одй феъли ёридихандаи shall бояд дар шахси якуми танхо ва чамъ истифода шавад ва ёридихандаи will бояд дар шахсхои дуюм ва сеюм истифода шавад. Монанди феъли ёридихандаи will феъли ёридихандаи shall ёридихандаи модалй аст. [3, с. 89]

Аз суханхои боло маълум мегардад, ки дар забони англисии расмй замони ояндаи одии феъли «to work», «кор кардан» метавонад ба тарики зерин тасриф шавад:

I shall work Ман кор мекунам (хохам кард).

You will work Ту кор мекунй (хохй кард).

He will work У кор мекунад ( хохад кард).

She will work Вай кормекунад( хохад кард).

It will work Он (вай) кор мекунад ( хохад кард).

We shall work Мо кор мекунем (хохем кард).

They will work Онхо кор мекунанд (хоханд кард).

Х,атто дар забони англисии гайрирасмй ( юъли ёридихандаи «shall» одатан дар шахси якум

барои саволхое, ки дар он хохиш барои ичозат гирифтан равона мегардад, истифода мешавад. [3, с. 90] Чумлахои зерин далели гуфтахои болост.

Shall I call the prime Minister? Ба сарвазир занг занам?

Shall we go to the museum? Ба осорхона биравем?

Дар ин хусус истифодаи will барои шахси якуми замони ояндаи одй дар забони англисии расмй кобили кабул шумурда шуда истодааст. Бинобар ин, ба истиснои саволхое, ки дар он хохиш барои ичозат ишора карда мешавад, хам феъли ёридихандаи will ва хам shall метавонад барои шахсони якуми танхо ва чамъи замони ояндаи одй истифода шавад.

I shall agree or I will agree.

We shall succeed or we will succeed.

We shall hurry or we will hurry.

I shall follow or I will follow. [3, с. 99]

Ман розй мешавам (Ман розй хоуам шуд).

Мо комёб мешавем (Мо комёб хоуем шуд).

Мо шитоб мекунем (Мо шитоб хоуем кард).

Ман мефаумам (Ман хоуам фаумид).

^оидахои барои истифодаи will ва shall, ки барои замони ояндаи одй ба кор мебаранд, хамчунин барои замонхои ояндаи дигар низ истифода мебаранд. Дар бобати сохтани чумлахои саволии замони ояндаи одй ва дар китоби грамматикаи забони англисии Каушанская В.Л. чунин чумлахо оварда шудааст.

Shall/ will I work? Оё ман кор мекунам (хохам кард)?

Will he work? Оё у кор мекунад (хохад кард)?

Will she work? Оё вай кор мекунад ( хохад кард)?

Shall/ will we work? Оё мо кор мекунем (хохем кард)?

Will you work? Оё шумо кор мекунед ( хохед кард)?

Will they work? Оё онхо кор мекунанд (хоханд кард)? [6, с. 104]

Каушанская В.Л. низ дар китоби худ истифодаи феъли ёридихандаи will - ро барои шахсхои якуми танхо ва чамъ кобили кабул донистааст. Барои чумлахои инкории ин замон низ дар шакли

пурра ва мухтасар як колаби муайяне вучуд дорад, ки Аракин В. Д. Дар китоби худ «практический курс английского языка « чунин тарзи сохтани чумлахои инкориро пешниход наамудааст:

I shall not (shan't) go to the country next Saturday. Ман рузи шанбеи оянда ба мамлакат меравам.

We shall not (shan't) go to the country tomorrow. Мо пагох ба мамлакат меравем.

He, she, you, they will not (won't) go for a walk next week. [7, c. 214] У хафтаи оянда ба сайругашт меравад.

Агар ба чумлахои саволй - инкории ин замон назар афканем бараъло маълум мешавад, ки феъли ёридихандаи will пеш аз мубтадо меояд ва калимаи not пас аз мубтадо чой мегирад, аммо хангоми истифодаи шакли мухтасари онхо, шакли мухтасаршудаи not фавран пас аз феъли ёридиханда карор мегирад. Чумлахои зерини саволй - инкории дар шакли ихтисор ва бидуни ихтисор овардашуда суханхои болоро таквият мебахшад.

Will she not notice us?

Won't she notice us? [3, с. 100]

You will not wash the windows.

Won'tyou wash the windows? [3, с.106]

Акнун ба баръакс истифода шудани феълхои ёридихдндаи will ва shall дар шахсу шумора ру меоварем. Дар забони англисии расмй коидае мавчуд аст. Он мукаррар мекунад, ки бо максади баён намудани азму ирода ва водоркунй феъли ёридихандаи will дар шахсони якуми танхо ва чамъ истифода мешавад. Феъли ёридихандаи shall бошад дар шахсони дуюм ва сеюм ба кор бурда мешавад. Ин баръакси истифодаи феъли ёридихандаи will ва shall, ки дар боло барои шахсу шуморахо дар замони ояндаи одй шарх додем, мебошад. Истифодаи феъли ёридихандаи will дар шахси якум барои баён намудани азму ирода равона мегардад. Истифодаи феъли ёридихандаи shall бошад, дар шахсони дуюм ва сеюм барои изхор кардани водоркунй ва фишор ба кор меравад. Чунончи: барои феъли «to work» «кор кардан», тасрифкунии одие, ки азму ирода ва водоркуниро изхор мекунад, ба тарики зерин мебошад:

I will work Ман кор мекунам. (азм)

You shall work Ту кор мекуни. (фишор)

He shall work У кор мекунад (фишор)

She shall work Вай кор мекунад. (фишор)

It shall work Он (вай) кор мекунад

We will work Мо кор мекунем.

They shall work Онхо кор мекунанд. [3, с. 91]

Дар ин тасрифкунй, баёнхои I will work ва We will work маънои « Ман карори кор кардан» -ро дорам ё « Мо тасмим гирифтаем, ки кор кунем» - ро доранд. Дар мукоиса баёнхои You shall work ва They shall work маънои « шуморо барои кор кардан мачбур мекунанд.» ё « Онхоро барои кор кардан водор мекунанд» - ро доранд. Чумлахои зерин гуфтахои болоро таквият мебахшад. We will pass the exam. (determination) I will go home. (determination) I will help you. (determination) We will earn the money. (determination) You shall finish the work on time. (compulsion) They shall buy the tickets. (compulsion) He shall be our guide. (compulsion) She shall call us. (compulsion) [3, с. 101]

Мо имтицонро месупорем.(азм) Ман ба хона меравам. (ирода) Ман ба ту кумак мерасонам. (азм) Мо пул кор мекунем. (ирода)

Шумо дар вацташ корро ба охир мерасонед. (фишор) Онхр чиптщоро мехаранд. (водоркунй)

У роубалади мо мешавад. (фишор)

Вай ба мо занг мезанад. (водоркуни)

Х,амин тарик, бараъло маълум гардид, ки феълхои ёридихандаи will ва shall аз руи маъно дар чумлахои забони англисй мазмуну мухтавои гуногунро ифода мекунад ва дар ифодаи маъно мавкеи калон мебозад.

АДАБИЁТ

1. Арзуманов, С.Д. Русско - таджикский словарь / С.Д. Арзуманов, Х.А.Ахрори, М. Бегбуди и др. - М. : Русский язык, 1985. - 1280 с.

2. Беляева, Е.И. Модальност в различных типах речевых актов/ Е.И. Беляева. - ФН.- N°3 1985.- 69 с.

3. Mary, A. Free English grammar/ A, Mary. - Москва, 1970. - 380с.

4. Грамматикаи забони хозираи точик. Кисми 1.- Душанбе: маориф, 1973.- 450 с.

5. Грамматикаи забони хозираи точик. Кисми 1.- Душанбе: Дониш, 1985.- 385 с.

6. Каушанская, В. Л. / A grammar of English language/ . В. Л. Каушанская, Р.Л. Ковнер, О.Н. Кожевникова и др. -Москва, 2014. - 381 с.

7. Аракин,В.Дпрактичискй курс англисков язика.В.Д. Аракин. сентр Владос, 2005 -536с.

8. Калонтаров Я.И. /Русско Таджикского - руски словар лингвистичискх терминов /Я.И.Калонтаров, В. А. Капран .-/Б.Рахмонов.-280с.

9. Рахмонов, Б. Лексикого-грамматчиски особенности глагола/Б. Рахмонов.- Душанбе, 2017.-187с.

10. Сиёев, Б. Очерк доир ба таърихи феъли забони адабии точик / Б.Сиёев.-Душанбе: Дониш, 1986.-165с .

11. Олимшо, И. Грамматикаи забони англисй/ Икболов, О. - Душанбе, 2010. - 80 с.

ИСПОЛЬЗОВАНИЕ ВСПОМОГАТЕЛЬНЫХ ГЛАГОЛОВ WILL И SHOULD В СМЫСЛЕ

РЕШЕНИЕ И ПРИНУЖДЕНИЕ

В первой статье рассматривается настоящее время, особенно в настоящем времени. Известно, что в каждом английском глаголе есть отдельные вспомогательные глаголы и разные формы построения предложений. Существует отрицание того, что произнесение этих вспомогательных глаголов в неправильном месте приводит к неуважению к языку речи некоторыми людьми. Некоторые люди считают, что знание и следование правилам и временам глагола не играет роли. В статье отмечается, что красноречие речи становится понятным только в том случае, если говорящий обращает внимание на нюансы грамматики языка и знает позицию их использования, а также уделяется внимание объяснению вспомогательных глаголов will и shall. Также, когда эти глаголы приобретают в данном случае значение решимости и давления. В личных местоимениях их употребление меняется на противоположное, то есть в лицах I, We используется вспомогательный глагол will и в остальных лицах должен использоваться. Этот фактор порождает новые идеи.

Ключевые слова: времена глаголов, формальный, неформальный, определение, давление, цитата, лингвистика, типы предложений.

THE USE OF AUXILIARY VERBS WILL AND SHALL IN THE SENSE OF DETERMINATION

AND COMPULSION

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

The first article deals with the present tense, especially in the present tense. It is known that in each English verbs there are separate auxiliary verbs and different forms of sentence construction. There is a denial that speaking these auxiliary verbs in the wrong place leads to disrespect for the language in the speech by some people. Some people believe that knowing and following the rules and tenses of the verb does not play a role. The article points out that the eloquence of speech becomes clear only if the speaker pays attention to the nuances of the grammar of the language and knows the position of their use. The article also focuses on the explanation of auxiliary verbs will and shall. Also, when the above - mentioned verbs take on the meaning of determination and pressure, in this case their use is reversed in the personal pronouns, that is in the persons I, We the auxiliary verb will and in the remaining persons Shall be used. This factor gives rise to new ideas.

Key words: Type of tenses, formal, informal, determination, compulsion, linguistics, sentence types.

Сведения об авторах:

Бахтиёри Исматуллои Зухурзода - Дангаринский государственный Университет, преподаватель кафедры теории и практики иностранные языки. Адрес: 735320, Республика Таджикистан, Дангара, ул. Маркази, 25. Тел.: (+992) 900106816 Садуллоев Диловар Давлатович - Дангаринский государственний Университет, преподаватель кафедры теории и практики иностранные языки. Адрес: 735320, Республика Таджикистан, Дангара, ул. Маркази, 25.

About the authors:

Bakhtiyory Ismatulloi Zuhurzoda - Dangara State University, teacher at the Department of theory and practice of foreign languages. Address: 735320, Republic of Tajikistan, Dangara, Markazi str. 25.

Sadulloev Dilovar Davlatovich - Dangara State University, teacher at the Department of theory and practice of foreign languages. Address: 735320, Republic of Tajikistan, Dangara, markazi str. 25.

ДИНАМИКА РАЗВИТИЯ ТАДЖИКСКОЙ АНТРОПОНИМИИ

Баротзода Ф.К.

Таджикский государсвенный педагогический университет им.Садриддина Айни

Собственные имена существительные еще с древних времен привлекали внимание ученых и исследователей разных эпох. Классы и отдельные пласты слов, характерные для собственных имен, были разделены как устойчивые единицы. Антропонимика в свою очередь является частью ономастики. Как пишут ученые и исследователи данной части языка, «антропонимика» (с греческого «^tropos» - человек, индивид, «onim» - имя, титул) -составная часть ономастики, изучающий имена людей, фамилий, прозвищ и кличек и других особенностей связанные с именами. История развития антропонимки как одной частей ономастики относится к 60-70 годам XX века.

Как известно из научных работ, термин «ономастика» имеет социальный характер и обычно использовался вместо антропонимики. Наконец в настоящее время антропонимика признается как продуктивная часть ономастики и наряду с терминами антропонимики художественные произведения и книжные широко используются, цель которых исследование имен людей использованных в письменных и художественных работ [2, - С. 60 - 64.].

В целом история изучения имен собственных охватывает два парадигмы: с одной стороны, как научный очерк антропономики с ее различными аспектами в ономастике, а с другой - изучение только антропономии. Язык, в сущности, является продуктом общества, его развитие, усовершенствование или исчезновение связаны с тем же обществом. Каждый язык в процессе своего постоянного развития и постепенно обогащается.

Новые понятия и слова появляются на основе словарного состава и грамматической структуры самого языка и заимствований из других языков. Антропономия является составной частью языка и проходит через те же процессы, что и лексический фонд языка. Поэтому, ее нельзя представить без языковых закономерностей. Имена людей выражают и отражают изменения в обществе. По мнению известного русского языковеда З.Г. Исаевой, они отличаются друг от друга по своей мобильностью и изменчивостью. Но это не означает, что имена собственные не имеют системности. Знакомясь с несколькими из них, мы сможем определить их соотнесенность к отдельным языкам, так как их национальные особенности выражаются в структуре и значении (семантике), звуковой структуре (фонетике) и грамматике [4, 107с.].

Исследование антропономии в тесной связи с социальной сферой является особенностью социолингвистики, которая в свою очередь, является составной частью общего языкознания. С одной стороны антропонимические изменения показывают изменения в структуре общества, с другой - доказывают, что члены общества небезразличны к этим изменениям и используют их в своем лексиконе. В результате информация выражает отношения между обществом, мышлением, сознанием, знанием и языком.

В свою очередь ономастика (номинация) разделяется на другие части и главы, которые рассматривают имен собственных по разным параметрам: топономика - географические названия, этномика - названия этнических групп (этносы), зоонимка - названия и клички животных, космонимика - космические названия, гидронимика - названия рек и места связанные с водой, антропономика - имена людей, урбонимика - названия внутренных частей городов, поселков, фитонимика - названия растений и другие .

Необходимо особо отметить, что группа других ученых-номинатологи (ономатологи) и или ученые и исследователи-языковеды считают ономастику особой частью лексикологии. В том числе в «Словаре лингвистических терминов» существует такое мнение, которое поддерживается большинством учеными и исследователями: «Ономастика - часть лексикологии, которая изучает имен собственных. В исследованиях номинации (ономастики) термин «онима» с греческого языка означает собственные имена» [8, 544с].

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.