CENTRAL ASIAN JOURNAL OF MULTIDISCIPLINARY RESEARCH AND MANAGEMENT STUDIES
ARTICLE INFO
ICHKIISHLAR ORGANLARINING JINOYATCHILIKKA QARSHI KURASHISHDAGI MILLIY VA XALQARO HAMKORLIGI.
G'aniyev Farrux Taxirjanovich O'zbekiston Respublikasi IIV Akademiyasi Huquqbuzarliklar profilaktikasi faoliyati kafedrasi katta o'qituvchisi Toshkent, 100197, O'zbekiston,e-mail: [email protected] orcid.org/0009-0005-2423-050X G'aniyeva Gulandon Ibragimovna Namangan davlat universitetining Psixologiya (faoliyat turlari bo'yicha) yo'nalishi 2-kurs magistranti Jumanov Sobit Abdurauf o'g'li O'zbekiston Respublikasi IIV Akademiyasi Huquqbuzarliklar profilaktikasi faoliyati ixtisosligi bo'yicha tahsil olayotgan 3-o'quv
kursi 319-guruh kursanti https://doi.org/10.5281/зено,цо.14250203
ABSTRACT
Received: 19 th November 2024 Accepted:20th November 2024 Published:29th November2024 KEYWORDS Jinoyat ,Hamkorlik, Xalqaro xuquqiy
normalarjnterpol BMT,Minsk konvensiyasi ,jinoyatchilikkka qarshi kurashish sohasidagi konvensiyalar
Ushbu maqolaning yozilishdan asosiy maqsad ichki ishlar organlarida bugungi kundagi asosiy vazifasiu bo'lgan jinoyatchilikka qarshi kurashishda o'zaro hamkorligi va hamkorlikning samarasi hamkorlikdagi jinoyatlarnin oldini olish ularga qarshi kurashishning samarasi va muammolari yangiliklar batafsil yoritilgan
Kirish: Hamkorlik bu jinoiy faoliyatni oldini oluvchi huquqni muhofaza qiluvchi subyektlarning yani huquqni muhofaza qilish idorlari ichki ishlar organlari Davlat xavfsizlilk xizmati, prokuratura organlari qolaversa xalqaro tashkilotlar interpol ,jamoalar va jamoatchilik o'rrasida vakolatlaridan kelib chiqqan holdagi harakatlari hisoblanadi. Jinoyat sodir etilganligi natijasida javobgarlik kelib chiquvchi aybli,ijtimoiy xavfli , g'ayriqonuniy qilmish harakat yoki harakatsizlik jozo qo'llash tahdidi bilan jinoyat hisoblanadi .Jinoyat sodir etilishi natijasida shaxs shaxsiy ,mulkiy va boshqa turdagi huquqlari buzulishi shuningdek davlat va jamiyat manfaatiga jiddiy putur yetishi mumkin .Shu sababdan ushbu harakatni oldini olish uchun huquqni muhofaza qiluvchi organlarning faoliyati ,rolini sezilarli darajada ekanligini bilishimiz mumkin.
jinoyatchjilikni oldini olish uchun hamkorlikda faoliyat yuritish hammaga malum Jinoyatchilikka qarshi kurashish sohasidagi hamkorlik ayni vakolati, maqsadi,vazifasi biri biriga o'xshash bo'lgan davlat organlari xalqaro tashkilotlar o'rtasida batafsil va izchil yo'lga qo'yiladi.Misol uchun Respublikamizda Ichki ishlar organlari,bilan Davlat xavfsizlik xizmati prokuratura organlari,yoki ichki iishlar orlganl;ari bilan xalqaro miqiyosdagi INTERPOL milliy marakaziy byurosi o'rtasida hamkorlik amalga oshirilish mumkin.
Hamkorlik o'z navbatida ichkihamkorlik idoralar aro hamkorlik jamoa bila hamkorlik va xalqaro hamkorlik turlariga bo'linadi.]
Jinoyatchilikka qarshi kurashishda ichki ishlar organlarining hamkorligi bugungi kundagi judayam dolazarb masalalardan biri hisoblanadi.Respublika ichki ishlar tizimi ham ichki jinoyatlarga qarshi qolaversa xalqaro miqiyosdagi tashkilotlar davlatlar bilan hamkorlikni
a
Volume 1, Issue 16, November 2024
amalga oshirmoqda.O'z navbatida jinoyatchilikka qarshi kurashishning ichki yo'nalishi bu jinoyat bo'yicha hududiy ichki ishlar organi tuzilmalari bilan sohaviy xizmatlar bilan ma'lumot almashinish hisoblanadi. Hamkorlikning o'ziga yarasha istig'bollari mavjud bo'lib vakolatli organ davlat tashkilotlarining kam kuch va vaqt sarflagan holda o'z vazifasini bajarishi bilan bog'liqdir Ichki ishlar organlari o'rtasidagi hamkorlik respublikada huquqbuzarlik jinoyatchilikni oldini olishni tartibga solib turgan qonunlar ushbu sohaga masul bo'lgan vazirliklar, hukumat qarorlari ichki buyruqlari asosida amalga oshiriladi .Bulardan mavsumiy o'tklaziladigan tadbirlarni amalga oshirish bo'yicha hamkorlik turi bo'lib eng ko'p hamkorlik shu mavzuda bo'lib mavsumiy tartibda Antiterror arsenal tig' qoradori giyohvandlikni oldini olish bilan bog'liq holdagi tadbirlarni amalga oshirish bo'yich aichki ishlar organlar Davlat xavfsizlik xizmati prokuratura organlari o'rtasida hamkorllik amalga oshirilishi mumkin. SHuningdek Antikorrupsiy tadbirlari amalga oshirilishi mumkin. Jinoyatchilikni oldini olishda qidiruv ishlarini amalga oshirish da hamkorlik bu jinoyatchilikkka qarshi kurashishning muhim hamkorlik turlaridan biri hisoblanadi.
Hamkorlikning istig'lbollari sifatida quyidagilarni sanab o'tishimiz mumkin bo'lib vakolatli organlarning ayni bir maqsan yo'lida kelishib yuritgan faoliyati kam kuch va vaqt sarflab ko'zlangan ustuvor vazifani amalga oshirishda yengilliklar keltirib chiqaradi.Undan tashqari jionoyatchilikdagi hamkorlik yuzasidan jinoyat dunyoning barcha mamlakatlarida sodir etilishi taqiqlangan jamiyat va davlat manfaatlariga katta taxdidni yuzaga keltiruvchi harakat sifatida qaraladi.Shu sababdan o'zaro yordam tushuinchasini ham etirof etishimiz mumkin yani bir huquqni muhofaza qiluvchi organninig ikkinchisiga her qanday kelishuvlarsiz berga yordami bo'lib bu xalqaro miqiyosda davlatlar o'rtasida ham bo'lishi mumkin.Hamkorlikning milliy turi o'zaro mamlakat ning hukumati va qonun chiqaruvchi hokimiyati tomonidan chiqarilgan qonun yoki normative hujjatga asoslangan bo'lishi mumkin .Bu mamlakat ichki tinchligini xavfsizligini ta'minlash jinoyatchilikni oldini olishda samarasini beradi .Bugungi kunda jinoyatlarning sodir etilish va javobgarlikka tortilishdan sud va huquqni muhofaza qiluvchi organlardan qochish uyoki jinoyatchilikning uyushishi xalqaro darajaga ko'tarilishi transmilliy jinoyatlarning yuzzaga kelishi ichki ishlar organlarida hamkorlikning yana bir turi ya'ni xalqaro hamkorlikni yuzaga keltiradi
Xalqaro hamkorlik Bu bevosita xalqaro huquq subyektlari hisoblangan davlatlar tashkilotlar o'rtasida xalqaro jinoyatlarni oldini olish uchun amalga oshiriladi.Xalqaro miqiyosdagi jinoyatlar sifatida kiberxavfsizlik sohasidagi, TERRORIZM Odam savdosi uyushgan jinouyatchilik va hokazai
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. G'aniev F. T. TURKIYA RESPUBLIKASI: TABIYATI, MADANIYATI VA AN'ANALARI //Results of National Scientific Research International Journal. - 2024. - T. 3. - №. 3. - S. 101116.
2. G'aniev F. T. O 'ZBEKISTONDA INSON HUQUQLARINI HIMOYA QILISH MILLIY PREVENTIV MEXANIZMI //Results of National Scientific Research International Journal. -2024. - T. 3. - №. 3. - S. 84-90.
3. Ganiyev F., Ganiyeva G. O 'G 'IRLIK HAQIDA TUSHUNCHA, O 'G 'IRLIKNING PSIXOLOGIK GENEZISI VA MEHANIZMLARI //Evraziyskiy jurnal prava, finansov i prikladnbix nauk. - 2023. - T. 3. - №. 4. - S. 43-47.
4. Ganiyev F., O'zoqboyev S. VOYAGA YETMAGANLAR TOMONIDAN SODIR QILINADIGAN JINOYAT ISHLARINIYURITISH //Evraziyskiy jurnal texnologiy i innovatsiy. - 2023. - T. 1. - №. 12 Part 2.-S. 131-134.
5. Ganiyev F., O'zoqboyev S. VOYAGA YETMAGANLAR TOMONIDAN SODIR QILINADIGAN JINOYAT ISHLARINI YURITISH //Evraziyskiy jurnal texnologiy i innovatsiy. - 2023. - T. 1. - №. 12 Part 2.-S. 131-134.
6. Ganiev F. O'g'irlik jinoyatlarining profilaktikasi tushunchasi va turlariga oid ayrim mulohazalar //Evraziyskiy jurnal prava, finansov i prikladnbix nauk. - 2023. - T. 3. - №. 4. - S. 37-42.
7. G'aniev F. T. O'G'RILIK JINOYaTINING JINOYaT-HUQUQIY JIHATLARI VA OLDINI OLIShGA DOIR FIKR-MULOHAZALAR //Results of National Scientific Research International Journal. - 2023. - T. 2. - №. 12. - S. 301-313.
8. G'aniev F. PROFILAKTIKA INSPEKTORLARI TOMONIDAN O'G'RILIKLARNING OLDINI OLISh FAOLIYaTINI TAShKIL ETISh YO'NALIShLARI //Evraziyskiy jurnal prava, finansov i prikladnbix nauk. - 2022. - T. 2. - №. 12. - S. 159-162.
9. G'aniev F. "OBOD VA XAVFSIZ MAHALLA" TAMOYILIGA ASOSLANGAN TIZIMNIJORIY ETIShDA FUQOROLAR YIG'INLARINI FAOLIYaTINI TIZIMLI YO'LGA QO'YISh //Evraziyskiy jurnal prava, finansov i prikladnbix nauk. - 2023. - T. 3. - №. 3. - S. 96-98.
10. G'aniev F. AXBOROT XAVFSIZLIGI HAMDA MUHOFAZASI TA'MINLANGANIGA QARAMASDAN SODIR ETILADIGAN JINOYaTLAR //Evraziyskiy jurnal prava, finansov i prikladnbix nauk. - 2023. - T. 3. - №. 1. - S. 129-138.