Efficiency of the organizations of resuscitative anesthetic care on the example of the ili Central district Hospital Текст научной статьи по специальности «Клиническая медицина»

Вестник Ка^НЖУ №1-2018

АНЕСТЕЗИОЛОГИЯ И ИНТЕНСИВНАЯ ТЕРАПИЯ ANESTHESIOLOGY AND INTENSIVE CARE

Э9Ж 617-089.5

Д. Цай^ыбасов, Е.С. Утеулиев, Т.В. Попова

«КДСЖМ» Казацстандъц Медициналыц Университетг

1ЛЕ АУДАНДЫЦ ОРТАЛЫЦ АУРУХАНАСЫНДАFЫ ХАЛЫЦЦА К0РСЕТ1ЛЕТ1Н ЖАН-САЦТАУ-АНЕСТЕЗИОЛОГИЯЛЫ Ц К0МЕКТ1 ОЦТАЙЛАНДЫРУДЫН, 9ЗЕКТ1 МЭСЕЛЕЛЕР1

Эрбiр хирургиялыц стационарда реаниматологиялыц цызмет науцастарды емдiк квмекпен цамтамасыздандыруда алгашцы орынга ие болып табылады. Улкен мекемелерде жан сацтау жэне царцынды терапия бвлiмдерiн (ЖСКТБ) взiндiк бвлiп кврсеmедi. Шагындау ауруханаларда анестезиология жэне жан сацтау бвлiмдерi болады, ал жан сацтау квмегiн арнайы царцынды терапия палаталарында (КТП) кврсетедi. Кврсетлген бвлiмдер ота жасайтын блокпен бiр цабатта орналасады[1]. ТYйiндi свздер: Жан-сацтау, жумысуацыты, анестезиология, хирургия.

взекпшп: Цалайсыз оны бiрiншi к;абатк;а орналастырган жагдайда, ол нау;астыц туыстарыныц жиналуын тудырып, ол ез кезепнде белiмшенiц ;ызметше керi эсерш тигiзедi. ЖС^ТБ жумыс тiзбесi ота блогына жа;ын болады. Санэпид шараларын са;тау кез;арасынан алганда, уш айма;ты белгiлейдi[2]:

1) ;атац режимдегi емдж айма; оган палаталар мен манипуляциялы; белмелер мред^

2) шекаралы; аймак; (жалпы режим), кiреберiстiк белiмдi ;амтиды;

3) ;ызметтж кецселердi ;амтитын а йма; (белiм дэрiгерi, мейiрбике) .

ЖС^ТБ негiзгi белiмдерiне жан са;тау залы, палаталар, биохимиялы; жылдам-зертхана, тацу, материалды, курылгылы, дэрiгерлер жэне мешрбикелер белмесi т.б жатады. Жан са;тау залы ауыр жагдайда жат;ан наукастарга кемек керсетуге арналган. Бул жерде ота белiмiнiц режимiн са;тайды, екпеге уза; жасанды желдету жумыстарын жасайды, торапты ;антамырларды катетрлейдi, трахеостамияны жузеге асырады, гемосорбция сеанстарын дэне бас;а экстракорпоралды детоксикация, бронхоскопия жэне ;ар;ынды емнiц бас;а да тYрлерiн жасайды. Залда екщен алты нау;астарга дешн болуы мYмкiн, оларды бiр-бiрiнен арнайы шпш пердерлер ар;ылы о;шаулайды.

Зерттеу ма^саты: 1ле ауданды; орталы; ауруханасындагы халыада керсетiлетiн жан-са;тау-анестезиологиялы; кемектi оцтайландырудыц езектi мэселелерiн жетiлдiру. Жан са;тау залыныц ;ажетт ;урылгыларыныц iшiнде тура;ты ба;ылау жасауга монитор жэне емiрлiк мацызды агзалар мен ЖYЙелердiц жумыс жасауыныц негiзгi паратметрлерiн тiркеу[3] (тамыр согысы, артериалды ;ысым, тыныс алу жишп жэне т.б.) Yшiн, дефибрилляторлар, наркозды ;урылгы, соргыш, жылжымалы рентген аппараты, кектамырга пункция жасайтын хирургиялы; аспаптар жиынтыгы, трахеостомия, дэрi-дэрмектер жиынтыгы жэне бас;а да ;урылгылар болады. Залда нау;астардыц болу уза;тьны нау;астыц жагдайына байланысты, агза жэне ЖYЙелердiц ;ызмет тура;талганда оларды ;ар;ынды терапия белiмiне ауыстырады. Цар;ынды терапия палаталары емiрлiк мацызды агзалар мен ЖYЙелердiц жагдайы салыстырмалы тYPде тура;талган нау;астарды му;ият ба;ылауга арналган. Палатада 8-24 ш.м. 1 кереуетке жан жагынан етуге болатындай орын ;алдырылатындай етш кереуеттер орналастырылады. Бул жерде нау;астар жан са;тау шараларын кермейдi, нау;астар тыныгу Yшiн тYнгi уа;ыттарда жары; сендiрiледi[4-5]. Палаталар арасында нау;астардыц жагдайын ба;ылауга мYмкiндiк беретiн шыныланган терезелер орнатылады. О;шаулау-палаталарын белуге кецес бершедь бiр бiрiнен о;шаулау ;ажет нау;астарды алып келгенде, мысалы, тырыс;а;та, ашы; формалы туберкулез жэне бас;а ауруларда. Жан са;тау мен ;ар;ынды терапия белiмiнiц мацызды белiмшелерiнiц бiрi клинико-биохимиялы; жылдам-

зертхана болып табылады. Онда тэулж бойы ;алыпты талдаулар (;ан мен несептi клиникалы; талдау, ;анныц агуы мен тут;ырлыгын, ;андагы ;ант децгейiн, несеп диастазасын, а;уыздыц жалпы санын, билирубиндi, несепзэрдi жэне ;ан сарысуын) ЖYргiзiледi, олар ез кезепнде нау;астыц емiрлiк мацызды агзалар мен ЖYЙелерiнiц жагдайын ба;ылауга мYмкiндiк бередi. Айтылган белiмшелерден бас;а ма;сатты тYPде экстракорпоралды уытсыздандыру ЖYргiзуге арналган кабинеттi белiп керсету керек, онда лимфосорбция жэне гемосорбция, плазмаферез бен гемодиализ жумыстары ЖYргiзiледi,сонымен ;атар казiргi тацда ;олданылмайтын ;урылгыларды са;тайтын ;урылгылы белмесi орналасады. ЖСБЦТ жумысы кэсiптiк зияндыльщтар мен ;иынды;тарга жэне де ауыр жагдайдагы нау;астардыц арасында Yнемi болуына негiзделедi. Осыпан орай, дэр^ерлер мен медбикелерге арнайы белмелер белшедь ол жерде бос уа;ыттарында тыныгады немесе тама;тануга Yзiлiстер жасай алады. ДСМ буйрыгына сэйкес ЖСБЦТ жумысымен ;амтамасыз етiлуiне ;ажетт оныц медициналы; штаты 6 кереуетке 4,75 ставка есебi ;ажет. Мундай есептеу нау;асты KYтiм жасайтын фельшер-лаборанттар мен кiшi мейiрбике санын аны;тауда ;олданылады. Мейiрбикелер 2 есе кеп (3 кереуетке 4,75 ставка) болуы керек жэне 6 кереуетке арналган 1 ставкада KYндiзгi уа;ытта KYтiм жасайтын ;осымша мейiрбике болады. Белiмде есеп-тiркеулiк ;ужаттама, сонымен ;атар ауру тарихы, жан са;тау ;артасы жэне ;ар;ынды терапия картасы ЖYргiзiледi. Осы орайда, дэрi тагайындау ;агазымен бланкiлерiн сэйкестендiруге, ба;ылауга жэне талдауга женелтуге кеп кецы белiнедi. ЖСБЦТ санитарльщ-эпидемиологиялы; тэртiптi са;тау, ауыр жагдайда жат;ан нау;астардыц ;осымша ауруды жэне ауруханаiшiлiк инфекцияны жу;тыруды темендетуге багытталады. Мэселен, анестезиогиялы;-жан са;тау кемегiн керсетудегi жэне де ;ар;ынды терапияны ЖYргiзудегi, кектамырлы; пункция, магистралды катетеризация, ларингоскопия, кецiрдек интубациясы, эпидуралды кецiстiк пункциясыныц техникалы; эдiстерi мне тэсiлдерi ;амтиды. Сонымен ;атар жу;па пайда болуына жаца ;а;палар ашылуынан ;утылу мYмкiн болмайды. Эпидемияга ;арсы ;ызмет режимiн са;тау Yшiн жан са;тау жэне ;ар;ынды терапия ;ызметтерш стационардыц бас;а белiмдерiнен о;шаулайды отадан кешнп палатаны, соматикалы;, «таза» жэне жу;памен ауыратын нау;астарды, ;ызметкерлеге белек иру есiгiн жасай отырып, оларды осылай белуге болады. ЖСЦТБ ;ызметкер емес адамдарга кiруге тыйым салынады. Бул белiмдердiц есiктерi Yнемi жабы; болуы тшс. Ал есiктерiнде «Жан са;тау белiмi! Кiруге болмайды!» деген жазудыц болуы усынылады. Кiру Yшiн ;оцырау шалу ;ажет, ;ызметкер есж^ кiлтпен ашады. Туган туыстарыныц езше ерекше жагдайларда гана кiруге ру;сат етiледi. АЖСЦТБ, кереует тыгыздыгына, мекеме профилше, 6 жэне одан да анестезиолог-жан са;тау дэрiгерлерiнiц штатты;

Vestnik KazNMU №1-2018

курамына ораи стационарлык кемек керсетет1н денсаулык сактау уйымы курылымында курылады . АЖС^ТБ кызметшщ барысын бел1м баскарушысы аткарады, ал тунг1 ауысымда, демалыс жэне мерекерл1к кундер1 бел1м басшысы тагайындаган, жумыс тэж1рибес1 мол жэне жогары б1л1кт1л1к (б1р1нш1, жогаргысы болмаган жагдайда) децгей1 бар жауапты кезекш1 анестезиолог-жан сактау дэр1гер1 аткарады.

АЖС^ТБ келес1 косымша белмелер болады: медициналык кызметкерлерге орын, кыскаша демалуга жэне тэулж 1ш1нде тамактануга арналган шеш1ну белмеамен жабдьщталган кезекш1 кызметкерлерге орын,

санруксатнама, себезг1, эйелдер жеке гигиенасына арналган белме, санитарлык торап, аспаптарды, дэр1-дэрмектерд1, суйык орталарды, тесек жабдыктарын сактауга арналган белме. Царкынды терапия жэне жан сактау палаталары болган жагдайда АЖСЦТБ белек жан сактау залы, уытсыздардыру шараларын жург1зуге арналган орын, емдж шараларды, егуд1, орап тацуды, ерте жастагы балаларга арналган белек палаталары, сепсисл жэне жукпалы аурумен ауыртатын наукастарга арналган белек палаталары, жылдам-зертхана сонымен катар наркоз алды жэне наркоздан «ояну» ота блогындагы (б1р хирургиялык устелге 2 кереует есебшен б1рак ота блогында 12 кереуеттен аспауы кажет, егерде баска орындар болмаган жагдайда наркоз алды жэне наркоздан «ояну» палаталарын б1р1кт1ред1) палаталары болады.

Анестезиологиялык жэне жан сактау кемегш керестуд1 уйымдастыру осы уакытта кушш жоймаган Стандарттыц 3 тарауына сэйкес журпзыедь

Наукаска анестезиологиялык жэне жан сактау кемектер1 б1р1кт1ред1:

1) наукастарга жедел жэне жоспарлы турде мамандандырылган жэне жогары мамандандырылган сонымен катар жогары технологиялык кемек керсету;

2) анестезия эд1стш аныктау, ота алдындагы дэр1-дэрмект1 дайындалу жэне босандыру, диагностикалык жэне емд1к шаралар сынды эр турл1 жедел араласуларда анестезия эд1стершщ турлер1н журпзу;

3) отадан кешнп кезецде наукастардыц жагдайын «ояну» палаталарында ес1н жиганга жэне ем1рл1к мацызды мушелерд1ц кызмет1 туракталганша бакылау;

4) ем1рл1к мацызды мушелер мен жуйелер кызмет1н1ц бузылу децгей1н багалау, эр турл1 шугыл жагдайлардагы, сонымен катар экстракорпоралды уытсыздандыру, гипербарилы оттектенд1ру, электрокардиостимуляция жэне т.б. эд1стер1 аркылы жан сактау мен каркынды терапия бойынша аукымды шаралар кешен1н журпзу;

5) каркынды бакылау (ем1рмен камтамасыз ететш жуйе жагдайын, сонымен катар зат алмасуды, тыны салу

мониторинпн жэне канаиналымды зертханалык жэне функционалды диагностика эд1стерш колдана отырып, жылдам-бакылау), максатты турде багытталган жэне толыкканды бузылыстарды тузету;

6) наукастарга (керсет1л1м1 бар жагдайда) жан сактау шараларын баска бел1мдерде жург1зу;

7) АЖСЦТБ жагдайында наукастарга келес1 ем шаралар журпзуге керсет1л1мдер жасау, сонымен катар, ем1рл1к мацызды мушелерд1ц кызмет1 туракталганнан кейш жакын аралыкта жург1з1лген ем шаралар мен тексерулерден кейш АЖС^ТБ - дан наукастарды профильд1 бел1мге ауыстыру;

8) тэж1рибел1к анестезиология мен жан сактау сурактарына катысты баска бел1м дэр1герлер1н1ц кецесу1;

9) № 907 буйрыгына сэйкес рэс1мдеуд1 жэне медициналык кужаттаманы жург1зу;

10) бел1м жумысыныц ти1мд1л1г1н жэне керсет1лген медициналык кемект1 талдау, ауруханалык ел1м-ж1т1мд1 темендету жэне медициналык кемек сапасын жаксарту шараларын журпзу жэне уйымдастыру;

Ота залы, жан сактау жэне каркынды терапия палаталары АЖСЦТБ (ЖСЦТБ) келес1 медициналык жабдыктармен камтамасыздандырылуы м1ндетт1:

1) жоспарлы жэне шугыл ота залдарында ота устелдершщ санына сэйкес наркозды-тыныс алу курылгылары мен жасанды желдету курылгылары;

2) жан сактау жэне каркынды терапия палаталарында 1 косымша (кордагы) жэне кереует санына байланысты екпен1 жасанды желдету аспаптары;

3) жоспарлы жэне шугыл ота залдарында ота устелдершщ санына сэйкес мониторлар;

4) жан сактау жэне каркынды терапия палаталарында 1 косымша (кордагы) жэне кереует санына байланысты мониторлар;

5) жоспарлы жэне шугыл ота залдарында ота устелдершщ санына сэйкес электроаспираторлар (соргыш аспаптар);

6) жан сактау жэне каркынды терапия палаталарында 1 косымша (кордагы) жэне кереует санына байланысты электроаспираторлар (соргыш аспаптар) (орталык вакуумды жел1с1н колдануга руксат ет1лед1);

7) жоспарлы жэне шугыл ота залдарында ота устелдер1н1ц санына сэйкес перфузорлар (шприцт1 соргыштар);

8) жан сактау жэне каркынды терапия палаталарында эр кереуетке 3 данадан кем емес перфузорлар (шприцт1 соргыштар) жэне инфузоматтар;

Цорытынды: Осылайша, реанимациялык-

анестезиологиялык кемект1 уйымдастыру м эселелер1 бойынша эдебиеттерге шолу жасау кемек керсету курылымы, сондай-ак сапа елшемдерше сэйкес халыкты мамандандырылган кемекпен камтамасыз ету келем1 мен децгейшщ ез1нд1к ерекшел1ктер1 болатынан аныктады.

ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1

1 О.А.Долина Анестезиология и реаниматология. - М.: «Медицина», 2006. - 103 с.

2 Бунятян А.А., Рябов Г.А., Маневич А.З. Анестезиология и реаниматология. - М.: «Медицина», 1984. - 249 с.

3 Прасмыцкий О.Т., Канус И.И., Олецкий В.Э. и др. Сердечно-легочно-мозговая реанимация. Уч.-метод. пособие. - Минск: БГМУ, 2002. - 416 с.

4 Прасмыцкий О.Т., Павлов О.Б. Основы анестезиологии и реаниматологии. Метод. рекомендации для студентов. - Минск: БГМУ, 2002. - 129 с.

5 А.А.Бунятян Руководство по анестезиологии.- М.: Медицина, 1994. - 152 с.

Вестник Ка^ЖМУ №1-2018

Д. Цай^ыбасов, Е.С. Утеулиев, Т.В. Попова

Казахстанский медицинский университет «ВШОЗ»

ЭФФЕКТИВНОСТЬ ОРГАНИЗАЦИЙ РЕАНИМАЦИОННО-АНЕСТЕЗИОЛОГИЧЕСКОЙ ПОМОЩИ НА ПРИМЕРЕ ИЛИЙСКОЙ ЦЕНТРАЛЬНОЙ РАЙОННОЙ БОЛЬНИЦЫ

Резюме: занимает ведущее положение в обеспечении лечебной помощи больным. В крупных учреждениях выделяют самостоятельное отделение реанимации и интенсивной терапии (ОРИТ). В менее мощных больницах существует отделение анестезиологии и реанимации, а реанимационную помощь оказывают в специальных палатах интенсивной терапии (ПИТ). Указанные отделения располагают на одном этаже с операционным блоком. Ключевые слова: реанимация, время работы, анестезиология, хирургия.

D. Kaikybasov, Y. Uteuliev, T. Popova

Kazakhstan's Medical University «KSPH»

EFFICIENCY OF THE ORGANIZATIONS OF RESUSCITATIVE ANESTHETIC CARE ON THE EXAMPLE OF THE ILI CENTRAL DISTRICT HOSPITAL

Resume: occupies a leading position in providing medical care to patients. In large institutions, an independent department of resuscitation and intensive care (ICU) is allocated. In less powerful hospitals, there is an anesthesiology and resuscitation department, and intensive care is provided in special intensive care units (ICU). These offices are located on the same floor as the operating unit. Keywords: resuscitation, work time, anesthesiology, surgery