Научная статья на тему 'DORIVOR MOYCHECHAKNING OʻSISHI, RIVOJLANISHI, HOSILDORLIGIGA (MATRICARIA RECUTITA) MINERAL OʻGʻITLARNING TA'SIRI'

DORIVOR MOYCHECHAKNING OʻSISHI, RIVOJLANISHI, HOSILDORLIGIGA (MATRICARIA RECUTITA) MINERAL OʻGʻITLARNING TA'SIRI Текст научной статьи по специальности «Сельскохозяйственные науки»

133
31
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
Matricaria Recutita / oʻtloqli boʻz tuproq / meniral oʻgʻitlar / boʻyining oʻsishi / gullar hosildorligi / Matricaria Recutita / grassland gray soil / mineral fertilizers / height growth / flower productivity

Аннотация научной статьи по Сельскохозяйственные науки, автор научной работы — Nigina Zoxidjon Qizi Jabbarova

Ushbu maqola shuni koʻrsatadiki Matricaria Recutita ni oʻsishi rivojlanishi,hosildorligiga mineral oʻgʻitlarni ta'sirini Samarqand viloyati Jomboy tumanining oʻtloqli boʻz tuproqlarida toʻrt xil variantda 1-variant oʻgʻitsiz, 2-varaint N -180, 3-variant P2O5-120, 4-variant K2O -90 , mineral oʻgʻit ta'sir ettirib oʻrganilganda nazorat variantga nisbatan oʻsimlikning ya'ni (boʻyining uzunligi (sm), poyasining diametri (sm ), shoxlanishlar soni oʻsish fazalari,hosildorligining 114% ga oshishi kuzatilganligi)

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

This article shows that the effect of mineral fertilizers on the growth and productivity of Matricaria Recutita in four different options: option 1 without fertilizers, option 2 N-180, option 3 P2O5-120, option 4 K2O-90, compared to the control variant when studied under the influence of K2O-90 mineral fertilizer (length of the plant (cm), diameter of the stem (cm), number of branches, growth phases, increase of productivity by 114% was observed)

Текст научной работы на тему «DORIVOR MOYCHECHAKNING OʻSISHI, RIVOJLANISHI, HOSILDORLIGIGA (MATRICARIA RECUTITA) MINERAL OʻGʻITLARNING TA'SIRI»

Samarkand branch of Tashkent State Agrarian University Theoretical and practical foundations of introducing smart agriculture in Uzbekistan

O'zbekistonda aqlli qishloq xo'jaligini joriy etishning nazariy va amaliy asoslari

DORIVOR MOYCHECHAKNING O'SISHI, RIVOJLANISHI, HOSILDORLIGIGA (MATRICARIA RECUTITA) MINERAL O'G'ITLARNING TA'SIRI

Nigina Zoxidjon qizi Jabbarova

Sharof Rashidov nomidagi Samarqand Davlat universiteti Agrobiotexnologiyalar va

oziq ovqat xavfsizligi instituti talabasi j abborovanigina3 @gmail .com

ANNOTATSIYA

Ushbu maqola shuni ko'rsatadiki Matricaria Recutita ni o'sishi rivojlanishi,hosildorligiga mineral o'g'itlarni ta'sirini Samarqand viloyati Jomboy tumanining o'tloqli bo'z tuproqlarida to'rt xil variantda 1-variant o'g'itsiz, 2-varaint N -180, 3-variant P2O5-120, 4-variant K2O -90 , mineral o'g'it ta'sir ettirib o'rganilganda nazorat variantga nisbatan o'simlikning ya'ni (bo'yining uzunligi (sm), poyasining diametri (sm ), shoxlanishlar soni o'sish fazalari,hosildorligining 114% ga oshishi kuzatilganligi)

Kalit so'zlar: Matricaria Recutita,o'tloqli bo'z tuproq, meniral o'g'itlar, bo'yining o'sishi ,gullar hosildorligi

ABSTRACT

This article shows that the effect of mineral fertilizers on the growth and productivity of Matricaria Recutita in four different options: option 1 without fertilizers, option 2 N-180, option 3 P2O5-120, option 4 K2O-90, compared to the control variant when studied under the influence of K2O-90 mineral fertilizer (length of the plant (cm), diameter of the stem (cm), number of branches, growth phases, increase of productivity by 114% was observed)

Keywords: Matricaria Recutita, grassland gray soil, mineral fertilizers, height growth, flower productivity.

KIRISH

Dorivor moychechak (Matricaria Recutita) Astradoshlar (Asteraceae) oilasiga mansub, madaniylashtirilgan va yovvoyi holda o'suvchi bir yillik o'tsimon o'simlik Vatani Janubiy va Sharqiy Yevropa hozirda Germaniya,Fransiya , Vengriya, Rossiya,Braziliya Yugoslaviya davlatlarida yetishtiradi.Hozirgi vaqtda u tabobatda va an'anaviy tibbiyotda juda keng qo'llaniladi. Ko'p ishlatiladigan dorivor o'simlikdir. Uning ko'p terapevtik, kosmetik va ozuqaviy xususiyati, ko'p yillik an'anaviy va ilmiy foydalanish va

May 12-13

689

Samarkand branch of Tashkent State Agrarian University Theoretical and practical foundations of introducing smart agriculture in Uzbekistan

O'zbekistonda aqlli qishloq xo'jaligini joriy etishning nazariy va amaliy asoslari

tadqiqotlar natijasida o'rnatildi Chamomile (Matricaria chamomilla L.): an overviewOmpal Singh, Zakia Khanam, Neelam Misra, Manoj Kumar Srivastava .Pharmacognosy reviews 5 (9), 82, 2011.Moychechak gullarining damlamasi surunkali gastrit, oshqozon yarasi va o'n ikki barmoqli ichak yarasi, jigar va o't yo'llari kasalliklari, surunkali enterit, surunkali kolit, meteorizm, ichak spazmlari, diareya kasalliklarini davolashda qo'llaniladi. Savatchaga to'plangan gullar tarkibida 0,22-0,8%) efir moyi, apiin, kversimeritrin, kversetin, lyuteolin va boshqa (35 tacha birikmalar) flavonoidlar, gvayyanolid guruh laktonlaridan matrikarin va matritsin, geterotsiklik halqali poliin laktonlar, proxamazulen, kumarinlar (umbelli-feron, gerniarin), dioksikumarin, karotin, vitamin S, shilliq, achchiq va boshqa moddalar bo'ladi.

Hozirda dorivor moychechak o'simligini yetishtirish sug'oriladigan yerlarning kamligi, tuproqning sho'rlanish darajasining ortayotganligi tuproq irroziyalarining ortishi, yerlarni sug'orma dehqonchilikka asoslanib borilishi ortib borayotganligini hisobga olgan holda o'tloqli bo'z tuproqlarda yetishtirish texnologiya sini ishlab chiqarish yuqori iqtisodiy sardorlikni oshiradi.

TADQIQOT MATERIALLARI VA METODOLOGIYASI

Tajriba Samarqand viloyati Jomboy tumani o'tloqli bo'z tuproqda o'tkazildi.Dastlab Dorivor moychechak (Matricaria Recutita ) o'simligini urug'idan maxsus ko'chat yetishtiradigan kasetalarda yetishtirdim.Jami 700ta urug' mart oyining ikkinchi dekadasi boshida ekildi.Urug'lar 8-10 unib chiqdi va ko'chatlar tayyor bo'lgandan so'ng dalaga, tajriba maydonchasiga o'tkazildi.O'simlik poyalari o'sishi va rivojlanishiga mineral o'g'itlar ta'sir ettirilib,tajriba jarayonlari kuzatib borildi.

OLINGAN NATIJALAR VA ULARNING TAHLILI

Tajriba kuzatishlar natijasida Matricaria Recutita o'sishi rivojlanishi va hosildorligi mineral o'g'itlar quyidagicha ta'sir etdi. Urug'lar unishi 6-7°C dan optimal harorat 20-25°C hisoblanadi. Urug'lar ekingandan keyin namlik yetarli bo'lsa tezda unib chiqadi 20-40 kunda har bir niholda 7-9 tadan rozetka barglari o'sib chiqadi bahor yomg'irli kelsa o'simlik o'sishi tezlashadi va shoxlanishlar ortadi. O'simlik ko'chat qilinganda tezroq o'sib rivojlanadi.Hosildorligi ortadi . Dorivor moychechak o'sishi rivojlanishiga mineral o'g'itlar quyidagicha ta'sir qildi.Tajriba maydoniga ekilgan o'simlik 5- aprelda o'lchandi . O'simliklarning bo'yi 8.10 dan 8.20 va gacha diametri 0.6 dan 1.0 gacha bo'lishi kuzatildi.

25-aprelda mineral o'g'itlar ta'sir ettirganda . Nazorat variantida 13.5sm diametri 1.24 mm ikkinchi , uchinchi , to'rtinchi variantlar bo'yi

16.7, 21.4, 28.6, diametri esa 1.27 ,1,47, 1.60 mm ni tashkil qildi.

May 12-13

Samarkand branch of Tashkent State Agrarian University Theoretical and practical foundations of introducing smart agriculture in Uzbekistan

O'zbekistonda aqlli qishloq xojaligini joriy etishning nazariy va amaliy asoslari

O'simlikni mineral o'g'itlarga ta'siri bo'yining o'sishi poyasining diametri nazoratga nisbatan 114% oshishi aniqlangan.

Xulosa qilib aytganda dorivor moychechak o'simligiga mineral o'g'itlarning ta'sir ettirilishi o'simlikni o'sishi, poyalarining shoxlanishini ortishi,fenologik fazalarining ortishi, hosildorlikni ortishi kuzatildi.

REFERENCES

1 Axmedov.O', Ergashov .A, Abzalov .A, Yo'lchiyeva .M, Mustafakulov.D Dorivor o'simliklarni yetishtirish texnologiyasi Toshkent -2020 115- bet

2 Yoziev.I.X, Arabova.I.Z, Dorivor o'simliklar ( botanik tavsifi , geografik tarqalishi , kimyoviy tarkibi , tabobatda hamda tibbiyotda qo'llanilishi ) Toshkent -

3 . U.Ruzmetov,Sadargul Ulug'ova,Dinora To'xtayeva..Dorivor moychechak ko'chatlari rivojlanishning fenologik va biometrik ko'rsatgichlari. AGRO ILM 5(68)-

4 J Fallahi, A Koocheki, P Rezvani Moghaddam Effects of biofertilizers on quantitative and qualitative yield of chamomile (Matricaria recutita) as a medicinal plant 6th Conference on Medicinal and Aromatic Plants of Southeast European Countries, 2010

5 Moumita Das CRC Press, 2014 Chamomile: medicinal, biochemical, and agricultural aspects

6 Katarzyna Barbara B^czek, Magdalena Wisniewska, Jaroslaw L Przybyl, Olga Kosakowska, Zenon W^glarz Arbuscular mycorrhizal fungi in chamomile (Matricaria recutita L.) organic cultivation Katarzyna Barbara B^czek, Magdalena Industrial Crops and Products 140, 111562, 2019

7 Rajeshwari Nidagundi, Laxminarayan Hegde Cultivation prospects of German chamomile in South India CSIR, 2007

8 Katarzyna Seidler-Lozykowska Chamomile cultivars and their cultivation in Poland I International Symposium on Chamomile Research, Development and Production 749,111-114, 2006

XULOSA

2017

son 2020

May 12-13

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.