CC BY
28
УДК 616.718-007.24
У.А. Абдуразаков, А. У. Абдуразаков, Ж.А. Тажиев
Казак; медициналык, узд1кс1з бЫм беру университет! г. Алматы, Казахстан
Б¥ГАНА СУЙЕГ1НЩ ДИАФИЗАРЛЫ СЫНЫГЫНЫЦ ОТАЛЬЩ ЕМ1НЩ НЭТИЖЕЛЕР1
АННОТАЦИЯ
Статьяда 28 наукастагы бугананыц диафизарлы сынь^ында колданган жалпыга мэл1м беютюштерд1 колдангандагы оперативл емнщ талдау нэтижелер1 келлртген. Алынган деректердщ непзЫде остеосин-тездщ дурыс журпзтмегенше байланысты, операциядан кей1нг1 асуынудыц жогары пайызы (31,1%) аныкталды, бул мундай сыныктардыц оперативл емЫде эффективттИ жогары беютюштерд1 жасап шыгару кажетттИн керсетедк
Туйшд1 сездер: диафизарлык б^аианы сынуы, фиксаторлар, остеосинтезк
Эзекткпгъ Бугана суйегшщ сыныгы TipcK-кимыл жуйесшде жш кездесетш жара-кат болып табылады. Эдеби деректерге суйен-сек, барлык, сынык,тардын, шинде бугана суйегшщ диафизарлы сыныгы 3-5 % жэне к, о л суйектершш сыпыктары шинде 35-45 % курай-ды. Бугана суйеп сынган паукастардын ара-сында жумыск,а к,абшетп жастардын, саны 70 %-дан асады. Бугананьщ диафизарлы белт, ягни ортацгы 1/3 бел1п, жшппке spi элшз жер1 биомеханикальщ зерттеу петшде дэлелденген. Бугана суйеп ^урылымыньщ мундай анатоми-яльщ ерек[пел1п бугана суйегшщ диафизарлы белггшщ жш сынуына алып келел1 жэне бул сыпык барлык; бугана суйеп сынуыньщ 70-80 % курайды. Бугана суйеп сыныгыныц жиЫгше жэне кец таралганына карамастап, осы кунге лейш емдеу тэсшш тацдауда, мамандар ара-сында о рта к; гпклрлер жок.
Бугана суйегшщ диафизарлы сыныгын бекгту копсервативт1 жэне оперативт1 емдеу тэсшдер1мен жузеге асады. Копсервативт1 емл1 балаларда жэне жас адамдардагы бугана суйегшщ орнынан ыгыспаган сыныгында жш ^олданылады. Ken жагдайда клиникальщ тажлрибеле бугана суйегшщ орнынан ытыскап сыныгы жгп кездеседь Мундай жагдайда эртул1 остеосинтездеу операциялык емдеу тэсшдер1 колдапылады. Мундай суйек сыньщтарын бе-кгту суйекусткик, суйекшилпс, суйекаркылы бекгткпптермеп жузеге асады. Хирургтардыц
басым болт бугана суйегшщ диафизарлы сыныгында остеосинтездеу унин суйекшЫк бекгткшгтерл1 жш пайдаланады. Бул суйекппшк остеосинтездщ жан-жагындагы тшдер, 1^ан тамырлар мен нервтерд1 аз жарак,аттауга мумкшдж берш, аз тЫк жасап, оте жецш жузеге асуымен тусиадршедь Алайда остеосинтез-ден кешнп эртурл1 аскыпулары 16-45% курай-ды, бул бугана сыныгыныц оператиглл емшш жет1лл1ру кажетт1Г1п керсетель Зерттеу мацсаты. Бугана суйегшщ диафизарлы сынынгыньщ оперативт1 емшщ нэтижелерш талдау жэне пэтижелерл1 жаксарту жолдарын апыктау.
Материалдар мен зерттеу эдктеръ Алматы каласыпла ОККА травматология жэне ортопедия клиникасында 2013-2014 ж дейш бугана суйегшщ диафизарлы сыныгымен 28 паукас б1здщ ба^ылауымызда болды. Олардыц ара-сында ерлер - 24 (85,7%), эйелдер - 4 (14,3 %) болды. Жастары 16-дан 70 жаск,а дешнп аральщта, кебшесе басым бел1п ецбекке жа-рамды жастагы паукастар болды. Турмыстьщ жара^аттар - 36 %>, кешедеп - 41,5 %>, жол колпс окигасы нэтижесшде - 21,5 %, спорттьщ-3,5 %> жагдайда кездесть Оц бугана сыныгы -15 паукаста, сол бугана сыныгы - 13 паукаста ба^ыланды. Бугананыц жабьщ жара^аты -27 паукаста, ашык жаракаты - 1 паукаста кез-лесть Бугана суйеп сыныгында б1зде Эдинбург классификациясы коллапыллы, олар: 1 тур1
/ ----1 КАЗАХСКИЙ МЕДИЦИНСКИЙ
/ / _ IУНИВЕРСИТЕТ НЕПРЕРЫВНОГО
ЛК ОБРАЗОВАНИЯ__
- акромиальд1 сонынын сыныкгары, 2 тур1 -диафиздщ сыныкдары, ал 3 тур1 бугана суйспнщ стсрнальд1 сонынын сыныктары. Сыныктардыц орнынан ыгысу турлерше бай-ланысты 2 топка болшсдк А - сш бойынша ыгысусыз, Б - еж бойынша тольщ ыгысумен. 9з ксзсгшде сыныктар тур1 ойынша 2А1-ыгысусыз, 2А2-бурыштык ыгысумен, 2В1-сына тэргзд1 жарыкшакпсн, 2В2-жарыкшакты немесе фрагментарлы сынык,тармен. Бпдш бакылауымыздагы наукастарга остсосинтсз корсетшген классификапия бойынша 2 турдеп бугана сыныгына жасалды. Суйсктщ жарык-шакты жэне фрагментарлы ыгысумен сынган сыныктары оператишт смге корсетюштер бо-лып табылды. Остеосинтезге б1з келеа бекчт-юштсрд1 колданды*: 1- наукаста бурыштык турацтыльщпен пластиналар, 8-не спицалар, 16-на Богдан шегса. Жарыкшакты сыныктар да Косымша беюту ретшде сыммен немесе лавсан ж4б1мен ссркляжды тспстср салынды. Осы беютюштерд1 к;олданылган операция жасау тсхникасы жалпыга белгш эдютсрден айыр-машылыгы жок- Опсраниядан кейшп кезенде сыныктын бсктлу турактылыгына, жасына жэне жалпы жагдайына байланысты сыртк,ы ортсздщ, гипстк тангыштын немесе жана материал скотчкасттьщ комепмен иык; белдеу1 бсктлдь
Нэтижелер жэне оларлы талцылау: Клини-калык деректерд1 талдау бойынша, бугананын диафизарлы сыныгы жас адамдарда жэне ецбекке «абшетп жаста жш кездесетшш дэлел-дейди Бул сыпытарда кобшесе жумсак тшдср мен суйек жарык,шак,тарымен болган суйек сынык,тарынын интерпозициясы байкалады, бул жагдай жабык репозиция кезшде орнынан ыгыскан сыныкгы жоюда кедерп келтсредк Бул жагдай кобшесе опсрациялык, смге керсетюш болып табылады. Б1здщ наукастар-да остеосинтезге тжелей керсетюштер: буга-на суйегшш диафизарлы окшауланган, жарыкшакты немесе фрагментарлы орнынан ыгыск-ан сыныктар болып табылды.
Кейб1р жагдайда тер1 жабындысынын перфорация кауш немесе суйек сыныгыныц отмр ушымен к,ан-тамырды зацымдау кауш операцияга керсетюш болды. Жумсак жэне суйек пндершщ интерпозициясы эсершен суйек сынык,тарыныц жабык, репозициясы дурыс нэтижс бсрмедь Бугана курылымынын анато-
Вестник АГИУВ № 3-4, 2015
миялык жэне биомеханикалык ерешелжтер1 жаракат кезшде суйектщ орнынан ыгысып сынуына алып келедь Мундай сыныкдарда консервативп смдсу эдюмсн суйсктщ бгпсуь нс дсйш суйек сыньщтарын сырткы фиксаци-ямен дурыс калыпка кслт1ру жэне устау ¡скс аспайды. Осы жагдайга байланысты б1здщ наукастарга кобшесе ашык репозиция жэне суйекпншк беюткш1терд1 колдана отырып ос-теосинтез жасалды. Косымша, жарыкшакты сыныцтарга байланысты суйек фрагменттерш беюту лавсан ж1б1мен серкляжды ттстермен немесе сымдармен жузеге асты. Операциядан кейшп кезенде 1,5-2,0 ай сырткы фиксациялар колданылды.
Кейшнсн наукастар амбулаторлы жагдайда дэршер карауында болды. Рентгенология-лык, бак,ылауда бугана сыныгы бтскеннсн кейш сырткы фиксация алынып, соцынан кал-пына келпру ем1 тагайындалады. Бугана суйегппц диафизарлы оперативт1 ем ¡и талдау нэтижесшде, бакылауда болган 28 наукастыц йшнде 9 паукаста операциядан кейшп кезец-деп аскынулар болды, олар 32,1 % курады. Солардын ¡ш¡нде 7 наукаста гер1 жабындысынын перфорациясымен жэне б1р сонынын сыр-тк;а шыгуымен болган суйек ¡шинк бек1гк1шт1ц миграциясы, б1рсу1нде спицанын буплген жа-гынан болган 1шк1 перфорация к;ауш жэне б1ре-у1нде жалган буын пайда болган. CYЙcкiшiлiк бекггюштщ миграциясында суйьщты» бвЛ1нет1н жаралар жэне операциядан кейшп жарадан болган келлоидты тыртык;тар туз1лген. Бул наукастардагы бекгтштерд! алып тастап, кей-¡ннен суйектердп! 01Т1су1 болганша торакобра-хиалды тацгышпен иык белдеу1н1ц иммобили-зациясы жасалды. Бугананын жалган буыны пайда болган наукас кайта операция жасаудан бас тартты.
Б1р наукаста суйек устшк пластинамен остеосингезден кей1н сыны'тыц бтсушщ бая-улауы жэне остесинтезден 6 айдан кейш азда-ган жаракаттан бек1тк1шт1ц дсфоромациясы байкалды, бул кайтадан операция жасауга се-бсп болды. Тагы 61 р наукаста 6 винтпен бск-¡т1лген бурыштык турактылыкпен пластинаны алып тастаганда, операциядан 1,5жылдан кейш 2 вингпц басындагы пластина "суык дэнекер" тур1нде жабысып калган, бул оларды алып тастауга улкен киындык тугызды жэне операция уакыты 2сагатка созылды.
Клиникальщ бакылаудагы талдау нэтиже-лсрг бугананыц диафизарлы сыныгыныц жш кездесетшш, суйек сыпыктарыпын орнынан ытысумен 6ipre журетшш, бул жш опсративт1 емдеу тэсшше керсеткпп болатыны дэлелдейдь Клипикалык практикада спицаларды колдапу аркылы суйек шилнс бскгткшгтер жэне эласти-калык; стерженьдер жш колдапылады, олар остеосинтезден кешн суйек сыньщтарыныц бекуiпс сешмдЫк бермейдь Бул жатдайларда суйек сыпыктарыпын тура^сыздыгы, бекгткь штердщ миграциясы жэне сыньщтардыц 6iTicyiHiH, баяулауы, жалган буынныц пайда болуы жш байкалалы. Калрп заманауи суй-скуст1Л1к бекгткпптерд1 колдапгапда, оларды алып тастауында жаракаттау децгешнщ жога-рылытымен ерекшелепдг "Суык дэнекер" болтан жатдайда пластиналарды алып тастау улкен киыплыктар тудырады жэне косымша жара-Каттарга алып келедг
Тужырымдама. Клиникалык, деректерге суйе-не отырып, эдебиет кездершде керсетшгендей, бутана суйегшщ диафизарлы сынытыныц остеосинтезден кешн, жалпыга мэл1м бекгткпп-тсрл1 к,олданганда аск,ынулар саныныц жотары болуын керсстедь Опсративт1 емпш нэтиже-лср1 керсетшген сынык, турлершде к,олданыл-тан жалпыга мэл1м бекгткпптер, оларга к,ойыл-ган талаптарды к,анагаттандырмайды. Жогары-да айтылган бекгткшгтерд1 к,олданганда, буга-наныц диафизарлы сыныгыныц остсосиптсл-нен кейш бак,ыланган наук,астарда аск,ынулар-дыц жогары пайызда болуы, жаца гылыми пде-УД1 жэне K,a3ipri заманауи тшмдЫп жогары бекгткшгтерд1 ойлап табуды кажст етедь Бул K,a3ipri кездеп травматология мен ортопедияда мацызды тапсырма болып табылады. Мундай тапсырмалардыц ineiniMi бугананыц диафизарлы сыныгыныц оперативт1 емшш нэтижелерш жак,сартуга алып келедь
АННОТАЦИЯ
Выполнен анализ результатов оперативного лечения диафизарных переломов ключицы с применением общеизвестных фиксаторов у 28 пациентов. Выявлен высобйй процент (31,1%) осложнений после операций из-за несостоятельности остеосинтеза, что диктует необходимость разработки более эффективных фиксаторов для оперативного лечения таких переломовП
Ключевые слова: диафизарные переломы ключицы, фиксаторы, остеосинтез.
SUMMARY
The article provides an analysis of surgical treatment results of shaft fractures of clavicle by using the common fixators of the 28 patients. On the basis of the obtained data a high rate of complications after surgery due to non-viability of osteosynthesis has been revealed, which requires the development of more effective fixators for surgical treatment of such fractures.
Key words: shaft fractures of clavicle, fixators, osteosynthesis.
