Научная статья на тему 'ҲАМКОРЛИКНИНГ “ОТМ–МАКТАБ” ШАКЛИ ТАЪЛИМ КЛАСТЕРИ ЙЎНАЛИШИДАГИ ЯГОНА ТИЗИМ'

ҲАМКОРЛИКНИНГ “ОТМ–МАКТАБ” ШАКЛИ ТАЪЛИМ КЛАСТЕРИ ЙЎНАЛИШИДАГИ ЯГОНА ТИЗИМ Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

42
9
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
узлуксиз таълим / тасвирий санъат / кластер модели / семинар. / непрерывное образование / изобразительное искусство / кластерная модель / семинар.

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Хайтбой Эралиевич Султанов, Камола Юнусова, Мамура Маматқулова

Мақолада Республикамиздаги таълим тизимида мавжуд муаммолар, соҳада амалга оширилаѐтган ислоҳотлар ҳақида гап боради. Шунингдек, узвийлик ва узлуксизлигини таъминлашда ҳамкорликнинг “ОТМ – МАКТАБ” шакли, мактаблар билан ҳамкорлик ва унинг натижалари қисқача ѐритиб берилган..

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

"ВУЗ-ШКОЛА" ЕДИНАЯ СИСТЕМА СОТРУДНИЧЕСТВА ОБРАЗОВАТЕЛЬНОГО КЛАСТЕРА

В статье рассматриваются существующие проблемы в системе образования Республики, проводимые реформы в этой сфере. Также кратко описаны форма сотрудничества в обеспечении преемственности и непреривности в системе «ВУЗ ШКОЛА», сотрудничество со школами и ее результаты.

Текст научной работы на тему «ҲАМКОРЛИКНИНГ “ОТМ–МАКТАБ” ШАКЛИ ТАЪЛИМ КЛАСТЕРИ ЙЎНАЛИШИДАГИ ЯГОНА ТИЗИМ»

^АМКОРЛИКНИНГ "ОТМ-МАКТАБ" ШАКЛИ ТАЪЛИМ КЛАСТЕРИ ЙУНАЛИШИДАГИ ЯГОНА ТИЗИМ

Хайтбой Эралиевич Султанов

ЧДПИ тасвирий санъат кафедраси доценти [email protected]

Камола Юнусова

Бекобод тумани 29-умумий уртатаълим мактаби уцитувчиси

Мамура Маматкулова

ЧДПИ тасвирий санъат йуналиши талабаси

Аннотация: Мацолада Республикамиздаги таълим тизимида мавжуд муаммолар, сохада амалга оширилаётган ислохотлар хацида гап боради. Шунингдек, узвийлик ва узлуксизлигини таъминлашда хдмкорликнинг "ОТМ -МАКТАБ" шакли, мактаблар билан хдмкорлик ва унинг натижалари цисцача ёритиб берилган..

Калит сузлар: узлуксиз таълим, тасвирий санъат, кластер модели, семинар.

"ВУЗ-ШКОЛА" ЕДИНАЯ СИСТЕМА СОТРУДНИЧЕСТВА ОБРАЗОВАТЕЛЬНОГО КЛАСТЕРА

Аннотация: В статье рассматриваются существующие проблемы в системе образования Республики, проводимые реформы в этой сфере. Также кратко описаны форма сотрудничества в обеспечении преемственности и непреривности в системе «ВУЗ - ШКОЛА», сотрудничество со школами и ее результаты.

Ключевые слова: непрерывное образование, изобразительное искусство, кластерная модель, семинар.

"HIGHER EDUCATION INSTITUTION-SCHOOL" UNIFIED SYSTEM OF COOPERATION OF THE EDUCATIONAL CLUSTER

Abstract: The article examines the existing problems in the education system of the Republic, the ongoing reforms in this area. The form of cooperation in ensuring continuity and consistency in the system "Higher education institution - school", cooperation with schools and its results are also briefly described.

Keywords: lifelong education, fine arts, cluster model, seminar.

Сунги йилларда юртимизда юкори малакали, халкаро стандартларга жавоб берадиган педагогик кадрлар тайёрлаш муаммоси давлат сиёсати даражасига кутарилганлиги барчамизга аён. Таълим сохасини ислох килиш, илмий ва инновацион фаолиятни хар томонлама куллаб кувватлашга каратилган ислохотларга кенг йул очиб берилди. Сифатли таълим хизматлари курсатиш, мехнат бозорининг замонавий эхтиёжларига мос юкори малакали кадрлар тайёрлаш янгиланишларнинг пировард максадига айланди. Олий таълим муассасаларида илмий-тадкикот ишлари натижадорлигини ошириш, ёшларни илмий фаолиятга кенг жалб этиш, илм-фаннинг инновацион инфратузилмасини шакллантириш, маънавий-маърифий ва тарбиявий ишлар таъсирчанлигини ошириш;1 тизимни ривожлантиришнинг стратегик максадлари ва устувор йуналишлари сифатида белгилаб берилган.

Чирчик давлат педагогика институти педагогик таълимни ислох килиш, замонавий талабларга мослаштириш, тизимдаги муаммолар ва уларни хал килишда таълим фан ва ишлаб чикариш бугинлари уртасидаги таркокликни бартараф килиш максадида узлуксиз педагогик таълимни кластер ривожланиш моделига утказиш таклифи билан чиккан эди. Бу гоя давлатимиз томонидан куллаб-кувватланди.

Педагогик таълим кластерини шакллантириш вазифаси Узбекистон Республикаси Вазирлар Махкамасининг 2021 йил 14 апрелдаги "Тошкент вилояти Чирчик давлат педагогика институти фаолиятини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тугрисида"ги 213-сон ^арори билан айнан бизнинг институтга юкланди. Мазкур топширикни сифатли амалга ошириш бутун институт жамоаси, шунингдек Тасвирий санъат кафедраси аъзоларининг хам асосий вазифаси хисобланади. Шу муносабат билан кафедра жамоасининг илмий тадкикот йналиши белгилаб олинган булиб, унда профессор-укитувчилар, мактаб укитувчилари ва талабалар хамкорликда ишлашни йулга куйилган. Узлуксиз таълим тизимида узаро алокага асосланган "ОТМ -мактаб" шаклининг янги куринишларини ишлаб чикиш, тажриба-синов ишларини амалга ошириш буйича манфаатдор томонларнинг фикрлари, имкониятлари урганиб чикилмокдаа. Бунда узлуксиз таълим умумий таълим тизими ривожланишининг навбатдаги

1 Узбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 8 октябрдаги Узбекистон Республикаси олий таълим тизимини 2030 йилгача ривожлантириш концепциясини тасдиклаш тугрисида ПФ-5847-сонли фармони

боскичи эмас, балки фан, таълим ва ишлаб чикариш интеграциясининг зарур таркибий кисми2 эканлигини яхши тушуниб олишимиз керак.

Умумий урта, урта махсус ва олий таълим дастурларининг уйгунлиги ва изчиллигини таъминлаш таълим узлуксизлигига эришишнинг асосий максади хисобланади.

Шундан келиб чикиб кафедрада инновацион янгилик ва ислохотларни амалиётга жорий килиш, таълим, фан ва педагогик амалиётнинг турли шакл ва турларини излаб топиш ва таълимга татбик этишга каратилган "ОТМ -мактаб шакли таълим кластери йуналишидаги ягона тизим" мавзусида семинар-тренинглар утказиб келинмокда.

Кафедрада асосий тадкикот ишлари узлуксиз таълим тизимининг тасвирий санъат таълимида Педагогик таълим инновацион кластер моделини яратиш, уни амалиётга жорий этиш асосида узаро манфаатли алокадорликнинг янги куринишлари ишлаб чикишни максад килади. Тадкикот доирасида тасвирий санъатни укитиш методикаси фани дарсларида мактаб укитувчилари ва методистлари, шунингдек, мактабдаги тасвирий санъат дарсларида институт профессор-укитувчиларининг майорат дарсларини уюштириш чора-тадбирлари режаси ишлаб чикилди.

Бундан максад "Ургатиб-урганамиз" лойихаси асосида умумтаълим мактабларидаги тасвирий санъат ва чизмачилик фанларини укитишда мавжуд муаммоларни бартараф этиш, умумтаълим ва махсус мактаблар билан самарали хамкорликни йулга куйиш, ёш мутахассисларни куллаб-кувватлашдан иборат. Бу билан узлуксиз таълимдаги муаммоларни чукуррок англаб етиш, аниклаштириш ва уни биргаликда бартараф этиш тизими яратилади

"Ургатиб-урганамиз", "Инновация-таълимга", "Билим, харакат, натижа" лойихалари буйича кафедра профессор-укитувчилари, талабалар, мактаб укитувчиларидан иборат сайёр Ишчи гурухи ташкиллаштирилган булиб, мана икки йилдирки бу гурух мактаблар билан куплаб тадбирларни амалга ошириб келмокда.

Кафедрада ташкиллаштирилган ушбу Ишчи гурухнинг асосий максади Тошкент вилояти ва Чирчик шахридаги таълим муассасаларида тасвирий ва амалий санъат, чизмачилик фанлари буйича тадбирлар (таълим муаммоларига багишланган конференция, махорат дарслари, суровномалар) утказишни йулга куйишдан иборат.

2 Султанов Х. Э., Худайбердиев П. У., Собиров С. Т. Непрерывное образование в Узбекистане как требование времени // Педагогика «Молодой учёный» . № 4 (138) . Январь, 2017.-с.385-388.

ОТМ талабаларининг мактабларга ва мактаб укувчиларининг кафедрага амалий ташрифларини уюштириш оркали узаро тескари алокани йулга куйиш, узаро манфатли амалий машгулотлар буйича майорат дарслари утказиш лойихани амалга ошириш механизми хисобланади.

Хдмкорликда утказилган мана шундай семинар-тренинглар, тажриба алмашиш, махорат дарслари уюштириш оркали хар бир томонда маълум натижаларга эришиш кузда тутиган. Масалан: институт учун:

- Замонавий узлуксиз таълим тизимида кластер хамкорлигининг зарурияти асосланади;

- Таълим сифатини оширишда инновацион педагогик технологиялардан самарали фойдаланиш йулга куйилади;

- Хдмкорликда мактаблар ва олий таълимда узвийлик ва узлуксизлик буйича тасвирий санъат таълимида мавжуд муаммоларни батафсил урганиш имконияти яратилади;

- Тадкикотлар буйича назарий билимлар мактаб таълимида амалиётга жорий этилади;

- Сифатли кадр тайёрлаш муаммоларини урганиш, кластер технологияларни амалиётга жорий этиш оркали таълимдаги узвийлик ва узлуксизлигини таъминлаш модели яратилади;

- Институтнинг 2019 йил 21 ноябрдаги "Мактаб-лоборотория инновацион тажриба-синов ишларини йулга куйиш тугрисида"ги 01-852-сонли карорининг ижроси таъминланади;

Талаба:

- Мактаб фаолияти, узлуксиз таълимда мавжуд муаммолар ечими хакида керакли маълумотларга эга булади;

- мактабларда тасвирий санъат таълимига куйиладиган талаблар билан якиндан танишади;

- касбий фаолиятида учрайдиган муаммолар ва унинг ечимига оид маълумотларни тугридан-тугри мактаб укитувчиларидан билиб олади;

- Мактаб шароитига куникиб боради;

- ОТМ ва мактаб укитувчилари рахбарлигида узлуксиз таълимдаги мавжуд муаммоларни урганиш жараёнига жалб этилади;

Укувчи:

- Институт фаолиятини урганади, узлуксиз таълимда унинг урни хакида билиб олади;

- назарий ва амалий билимлари мустахкамланади;

- y3 Kena^aruHH Kypum, Kac6 TaHnam xaKugaru aHHK TacaBBypra эга 6ynagu;

- OnHH TatnHM Ba yHHHr HMKoHHaTnapu xaKugaru TacaBBypra эгa 6ynagu, yKumHH HHCTHTyTga gaBOM эттнpнm ynyH HMKoHHaTnap эmнгн onunagu;

MaKTaSnap ynyH эса:

- y3apo Tatcup opKanu MyaMMonap eHHMH xan этнnagн, TatnHM 6epum cu^ara omupunagu;

- ^apcnapHH unMHH ycynnap acocuga TamKHnnamTupum Ta^pu6acH y3namTHpunagH;

- TacBHpHH caHtar gapcnapuga OTMga Hmna6 HHKunraH нннoвaцнoн HmnaHManap, TexHonoruanapHH cHHa6 Kypum hmkohh naHgo 6ynagu;

- ^apcnapHH unMHH ycynnap acocHga TamKHnnamTHpHm Ta^pu6acH y3namTHpunagH;

- nTHK goHpacHga OTM 6HnaH Ty3HnraH xaMKopnHK mapTHOManapH 6yHHHa Ba3H^anap aManra omHpHnagH, H^pocu TatMHHnaHagu;

ByHgan TH3HM op^anH Hmnam TatnHM KnacTepHgarH 6apna cy6teKTnapHHHr ^aonnamumu Ba aHHK Harn^anapra эpнmнmн hmkohhath KynnurHHH KypHmHMH3 MyMKHH. Xynoca Kunu6 aHTaguraH 6yncaK xaMKopnHKHHHr "OTM -MaKTa6" ano^anapHHHHr aHru maKnHHH aparum op^anu TatnHM KnacTepu HyHanumugarH 6apna ynyH MaH^aarnu 6ynraH aroHa TH3HM aparnnagu. Tu3HMga нннoвaцнoн negaroruK TexHonoruanapgaH caMapanu ^onganaHHm op^anu TatnHM cu^ara omumu, KnacTep TexHonoruanapHH aManueTra ^opHH этнm op^anu TatnHMgaru y3BHHnHK Ba y3nyKcu3nurHHH TatMHHnam Mogenu apaTHnumura onu6 Kenagu ge6 yftnaHMH3. fflyHHHrgeK, TacBupuH caHtar gapcnapuga OTMga umna6 HHKunraH нннoвaцнoн HmnaHManap, TexHonoruanapHH cHHa6 Kypum hmkohh naHgo 6ynagu.

REFERENCES

1. Y36eKHcTOH Pecny6nHKacu npe3ugeHTHHHHr 2019 Hun 8 oKTa6pgaru Y36eKucToH Pecny6nHKacu onHH TatnHM th3hmhhh 2030 fiunrana puBo^naHTupum кoнцeпцнacннн TacgHKnam Tyrpucuga nO-5847-coHnu ^apMoHH

2. G.I.Muhamedov. (February 15, 2019. № 93. ). Innovative Cluster of Pedagogical Education: Need, Necessity, Result. . People"s Word newspaper.

3. G.I.Muhamedov. (February 15, 2019. № 93.). Innovative Cluster of Pedagogical Education: Need, Necessity, Result. People"s Word newspaper,.

4. Sultanov X. E., X. P. (January, 2017. P. 388.№ 4 (138)). Uninterrupted education in Uzbekistan as a requirement of time . Pedagogy "Molodoy uchënyy".

5. Baymetov B.B., S. H. ( P. 87.). Scientific and Theoretical Aspects of the Formation of Compositional Abilities Of Students In Painting Classes. Modern Scientific Thought AllRussian Scientific and Practical Conference.

6. Султанов, Х. Э. (2020). Innovation technology clusters use of technology in illustration. International Journal of Psychosocial Rehabilitatio, 24(04).

7. Sultanov X.E., (2016. P. 12.№ 4 ). Development of Creative Abilities of Students in the System of Continuing Education (On the Example of Fine Arts Lessons) . Modern Education scientific-practical, popular magazine;

8. Султанов Х. Э., Худайбердиев П. У., Собиров С. Т. Непрерывное образование в Узбекистане как требование времени // Педагогика «Молодой учёный» . № 4 (138) . Январь, 2017.-с.385-388.

9. Sultanov H.E., P. V. (2016. P. 832.). The use of New Information Communication Technologies in the Lessons of Fine Art . Young Scientific Journal No. 4 .

10. Sultanov H.E., (04, 2020.). Innovation Technology Clusters use of Technology in illustration / International Journal of Psychosocial Rehabilitation. ISSN: 14757192: -3877.

11. Boltaboevich, B. B., & Ogiloy, K. (2008). Master of historical portrait genre, a teacher who created a school in the field of fine arts people's artist of Uzbekistan professor Malik Nabiev (1906-2008).

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.