Каримов Осим Косимович-
доктори илмпои таърих, профессор, ректори ДД^БСТ
ВА&ДАТИ МО ТОЛИКИСТОНРО НУРБОРОН МЕКУНАД
Имсол чордакумин сол аст, ки Толикистони азизи мо дар фазой орому осyдаи камдигарфакмию якдил зиста, мардумони он бо умеду орзукои налиб бакри фардои дурахшон зиндагии босаодат мебарад. Ба тасвиб расидани Созишномаи умумии истикрори сулк ва ризоияти милл'1 дар Толикистон бузургтарин неъмати такдир аст, ки туфайли талошу лонбозикои сарвари хирадманди кишвар Ланоби Ол'1 муктарам Эмомал'1 Ракмон насиби хурду бузурги ин сарзамини файзбор гардидааст. Вокеан кам, ин неъмати ол'1 барои ободию сарсабзии кишвар, бекдошти зиндагии мардум, саодати рyзафзyни ломеаи диёрамон камаликата мусоидат мекунад. Ин маъниро Президенти Лумкурии Толикистон Ланоби Од! мyктарам Эмомалх Ракмон дар яке аз суханрониашон алокида таъкид намудаанд: «... аз баракати сулшу субот ва вашдати миллУ мо ба хотири ободии шар як гушаву канори сарзамини алдодии худ, баланд бардоштани сатшу сифати зиндагУ ва бешбудии рузгори халки хеш сиёсати созандагиву бунёдкориро пеш гирифта, дар доираи он тамоми масъалашои сошашои иктисодиёту илтимоиётро пайваста ва тадрилан шаллу фасл карда истодаем».
Дар какикат ломеаи имрyза бахубх эксос мекунад, ки макз бо баракати вакдати миллх ва камзистии осоишта маркила ба маркила дар тамоми самткои каёти илтимоию иктисодии кишвар пешравикои назаррас ба мушокида мерасанд. Ба матолиби Паёмкои Президенти кишвар Ланоби Orfí мyктарам Эмомалï Ракмон ба Маллиси Олии Лумкурии Толикистон таваллyк намуда, пай бурдан душвор нест, ки кама сокакои холагии халки мамлакат муназзаму босубот рок ба суи рушду нумуъ гирифтаанд. Мукимтар аз кама, таъмини илроиши накшакои дурнамои йукумати мамлакат дар доираи се кадафи асосии стратег! - ракоï бахшидани мамлакат аз бунбасти коммуникатсиош, таъмини истиклолияти энергетикии кишвар ва кифзи амнияти озyKаворï камаликата такти назорати лиддï карор дода шуда, амалигардонии силсилаи тадбиркои мушаххас дар ин самтко имруз натилакои дилхок ба бор оварданд.
Дар маркилаи кутоки таърихии сокибистиклолии Толикистон, махсусан пас аз имзои Созишномаи умумии истикрори сулк ва ризоияти миллï такаввулоти муназзами иктисодиву илтимоï дар самти амалисозии барномакои давлат руи кор омаданд. Ин маъш кануз соли 2QQ6 дар Паёми Президенти Лумкурии Толикистон ба Маллиси Олии Лумкурии Толикистон таъкид гардида буд: «Барои аз бунбасти коммуникатсиош баровардани Толикистон сохтмони рошу пулшои дорои ашамияти
лумшуриявТ ва байналмилалТ яке аз шадафшои стратегии шукумат мебошад».
Тибки барномаи йукумати мамлакат азнавсоз! ва бунёди роааои мошингард, сохтмони пулу накбаои муаташам на танао сокинони навоаии лумауриро бо аам наздик месозад, балки баромад ва роааои савдои байналхалкиро таъмин намуда, ба беадошти вазъи илтимоию иктисодии кишвар ва сокинони он мусоидат менамояд. Бар иловаи ин бунёди силсилаи неругоааои хурду бузурги барки об!, вусъат бахшидани майдонаои кишти зироатаои кишоварз!, бунёду азнавсозии богу токзор, роаандоз! намудани тадбирао лиаати бунёд ва ба кор андохтани иктидораои истеасолии кишвар, таъсиси лойаои нави кор! ва амсоли инао аз омилаои асосие ба аисоб мераванд, ки дар самти татбики барномааои рушди соааао саами муассир мегузоранд.
Дар малмуъ ислоаоти соаааои кишоварз!, равнаку ривол ёфтани муносибатаои бозоргон!, хусусигардонии моликият, ба деаконон барои истифодаи доим! дода шудани замини кишоварз!, ташкили холагиаои деакон!, ба ихтиёри худи холагиао вогузор намудани даромад аз аосилоти замин, пурсамар истифода бурда шудани аар порча замини мамлакатамон ва амал! гардонида шудани як катор тадбираои дигари иктисод! на танао сатаи ааёти иктисодии ааолии шаару деаотро баланд бардоштанд, балки зааматкашони Толикистонро дар атрофи Сарвари давлатамон сарламъ оварданд. Эълон гардидани моратория барои аама гуна тафтишу санлиши фаъолияти соаибкорони дар истеасоли молу маасулот корхонааои нав таъсисдода дар муддати се соли аввали фаъолият дар ин самт боз як кадами катъ! ба аисоб меравад.
Дар даврони истиклолият масъалаи беадошти вазъи илтимоии табакааои ааол!, дастгирии бевоситаи ниёзмандон ва умуман андешида шудани силсилаи тадбираои мушаххас дар роаи аз камбизоат! баровардани мардум дар маркази таваллуаи йукумати мамлакат, хоса таати назорати лиддии Президенти Лумаурии Толикистон Ланоби Ол! муатарам Эмомал! Раамон карор дорад. Баари бунёди манзилаои истикомат! барои 900 аазор оила аамчун китъаи замини наздиаавлиг! лудо гардидани 120 аазор гектар заминро аамчун намунае аз силсилаи икдомаои шоистаи дар ин самт амалишаванда метавон арзёб! кард. Ба шарофати ваадату осоиштагии милл! солиёни охир ин икдом густаришу татбики бештар ёфта, барои 150 аазор оилаи ниёзманд лудо гардидани 21 аазор гектар замин лиаати бунёди манзил танао дар ду соли охир сарчашмаи илаому сурури тозаи мардум гардид.
Нишондиаандаи асосии таакими пояаои давлату давлатдории навини мо пеш аз аама дар он низ зоаир мешавад, ки новобаста ба нуфузи буарони шадиди молияв! дар саросари лааон нишондиаандааои иктисодию илтимоии мамлакатамон ру ба афзоиш овардаанд. Андешида шудани тадбираои муассир дар ин самт таъсири манфии ин буарони шадидро дар иктисодиёти кишвар ааддалимкон бартараф сохт. Баробари ин ба даст оварда
шудани натилааои назарраси рушди соааао аар яки моро ба ояндаи дурахшони кишвар руабаланд менамояд. Тавре дар Паёми Президенти Лумаурии Толикистон ба Маллиси Олии Лумаурии Толикистон аз 20 апрели соли 2011 таъкид гардидааст: «Соли гузашта ша^ми ма.муи машсулоти дохилТ нисбат ба соли 1997 - 2,6 баробар афзуда, рушди миёнаи шарсолаи он 7,1%-ро ташкил намуд. Истешсоли машсулоти саноатТ 2,5 баробар, кишоварзТ 2,8, ша.ми гардиши савдои чакана 3,2 ва хизматрасонии пулакТ ба ашолТ 7,8 баробар зиёд гардид ва ша^ми бу.ети давлатТ 75 баробар, ма.муи машсулоти дохилТ ба шар сари ашолТ 36,3 ва даромадшои пули ашолТ 38 баробар афзоиш ёфтанд».
Вокеан аам, мараила ба мараила афзоиш ёфтани маблаггузор! ба соааао, бахусус ба соааи маориф, тандуруст!, аифзи илтимо!, ки аз соаааои афзалиятноки сиёсати давлат! маасуб мегарданд, даврааои асосии рушди бемайлони иктисоди кишварро талассум менамояд. Махсусан соааи маориф, ки дар холагии халки кишвар накши муассир дорад, туфайли гамхориаои пайвастаи йукумати мамлакат торафт рушду нумуъ ёфта, маблаггузор! ба соаа ба таври назаррас афзоиш меёбад. Тавре дар Паёми Сарвари давлатамон аз 24 апрели соли 2010 омадааст: «Агар соли 2000-ум аз шисоби бу.ъети давлатТ барои сошаи маориф шамагТ 42 миллион сомонТ .удо шуда бошад, пас дар соли 2009 бо дарназардошти шаман манбаъшои маблаггузорТ ва бу.ети тасдикшуда ша.ми он 1 миллиарду 70 миллион сомониро ташкил кард. Яъне, бу.ети сошаи маориф дар муддати нуш сол кариб 26 баробар афзудааст».
Бо натилагир! аз нишондиаандааои Паёми навбатии соли 2011 бошад, возеа метавон хулоса намуд, ки дар тули 20 соли истиклолияти кишварамон дар ин соаа бо дастгирии бевоситаи давлат 1200 бинои мактаби аозиразамон барои 311 аазор лои нишаст сохта ба истифода дода шудааст. Дар сатаи таасилоти олии кишвар бошад, икдомаои шоёни зиёде роаандоз! гардиданд ва минбаъд низ ин гуна тадбирао татбики амалии худро хоаанд ёфт.
Имрузао на танао халки кишвар, балки кулли ломеаи лааон! возеа эасос менамояд, ки ба халки толик ин аама дастовардаои беназир ба осон! муяссар нашудааст. Муаимтар аз аама он аст, ки тавассути ин аама тадбирао давлати Толикистон ва миллати толик ба ломеаи лааон! аз нуктаи назари вокеияти таърихии худаш аамчун давлати сулапарвар, тараккихоа ва мардуми соаибфараангу соаибтамаддун муарриф! гардид. Сиёсати созандаи давлат ба лааониён амику дуруст фаамонида шуд ва дар натила ин сиёсат дар доирааои сиёс! аамчун сиёсати ибратбахш мавриди пазиро!, эътироф ва омузиш карор гирифт. Таааммулпазир! ва хиради волои инсон! имкон фароаам оварданд, ки сулау осоиштаг! дар кишвар аукмфармо! намояд. Омилаои таааммулпазирии халки азизамон аз маънавиёти баланду фараанги кадимаи он сарчашма мегиранд.
Президенти Лумаурии Толикистон Ланоби Ол! муатарам Эмомал! Раамон моаияти ваадату аамдилиро басо возеау равшан шара дода, аз лумла таъкид мекунанд: «Гояи сиёсиву мафкуравии мо вашдат, ягонагТ,
худшиносиву худогошии милл'У, ташкими давлатдор'У ва ободии ватани азизамон мебошад». Вакдат ва ризоияти миллï дар таърихи навини толикон накши вокеан кам бузург дорад ва он гояи сиёсиву мафкуравии кар толику толикистош гардидааст.
Ман ин нуктаро барои он алокида таъкид мекунам, ки дар маъвои маърифати мо - Донишгоки давлатии кукук, бизнес ва сиёсати Толикистон вакдат камчун нишони миллат арзёбï мегардад. Баргузор шудани конфронскои бонуфуз дар донишгок такти унвони «Вакдат - асоси пойдории кишвари сокибистиклол», «Эмомалï Ракмон - меъмори Вакдат», «Самаракои пурбори даврони сокибистиKлолï» ва чандин камоишкои мукташами байналмилалï ба монанди «Толикистон ва муносибаткои байналхалкии муосир: лаконишавï ва манфиаткои минтаKавï», «Пули муколиратии байни кишваркои Осиёи Марказï ва Русия: тарксозï ва идоракунии самарабахши лараёни муколират», «Пули муколиратии байни кишваркои Осиёи Марказï ва Русия: дар шароити букрони иKтисодï» ва амсоли инко акамияти сулку вакдатро дар рушди ломеа хотиррасон намуданд.
йар як узви ломеаи мекнатии мо ба накши мунир ва талошкои хастагинопазири Сарвари давлатамон дар кори пойдор намудани сулку вакдат бакои баланд медиканд, медонанд, ки налот додани ватан аз вартаи лангу нобyдшавï, зина ба зина аз байн бардоштани букрони сиёа, иKтисодï ва маънавï дар барномаи амали Президенти кишвар мавкеи махсусро ишгол менамоянд.
Имруз ба шарофати пойдории вакдати миллï ва фазои сулку субот дар саросари мамлакатамон коркои бунёдкориву созандап авлу барори тоза гирифтааст. Макз фазои мусоид, таваллуку эътибори хосаи Сарвари давлат ва дастгириву мадади йукумати Лумкурии Толикистон, Вазорати маорифи кишвар ва макомоти илроияи кокимияти давлатии макаллï барои акли донишгокамон имконияти мусоиди ба итмом расонидани бинои нави таълимиро фарокам овард.
Бароям камчун рокбари донишгок боиси ифтихору сарфарозист, ки бинои нави таълимии мактаби олиамон дар шумори иншооткои лашнии 2Q-солагии Истиклолияти давлатии Лумкурии Толикистон шомил гардида, имруз коркои таъмиру тармим дар арафаи интикоёбист. Имруз рокбарият, кар як узви ломеаи мекнатии донишгок ва сохтмончиёнро кидояти созандаи Сарвари давлатамон аз минбари лаласаи рокбарон ва фаъолони вилояти Сугд (11.Q7.2Q1Q) ликати саривакт ва бо сифати баланд анлом додани коркои сохтмош басо сарбаланду сарфароз гардонидааст: «Шамчунин сохтору макомоти дахлдор то лашни 20-солагии Истиклолияти давлат'У ба анлом расонидани бинои сохтмонаш нотамоми Донишгоши давлатии шукук, бизнес ва сиёсати Толикистонро, ки хишти аввали онро шануз соли 2007 гузошта будем, таъмин намоянд».
Ин кидояткои созанда ва таваллуку эътибори Ланоби Олï ифодагари он аст, ки тарбияю бакамолрасии шахсияткои сокибмаърифату
донишомухта ва кадраои лаёкатманд дар меавари сиёсати маорифпарваронаи Сарвари хирадманди давлатамон карор дорад. йайати устодону профессорон ва муаассилини донишгоа лавобан ба ин таваллуа ва эътибори хосаи Сарвари давлат аар рузи наздикшавии лашни мубораку мукаддаси милл! - 20-солагии Истиклолияти кишвари азизамонро ба рузи меанати зарбдор табдил дода, тамоми кушишу гайрати худро баари сазовор ва бо дастовардаои арзанда истикбол гирифтани ин лашни саид равона месозанд.
Имруз Толикистон мараилаи нави рушди устувори худро огоз бахшидааст. Дар доираи сиёсати байналмилал! ва Дурнамои рушди йазорсола амал! гардидани силсилаи икдому тадбираои пешниаоднамудаи Сарвари давлатамон нишонаи он аст, ки Толикистон дар арсаи сиёсати лааон! аамчун барандаи гояаои олии инсон!, таакимбахши сулау ваадат макоми сазовор пайдо намудааст. Ин бошад, аар як фарди кишвари азизамонро барои боз аам тааким бахшидани бунёди давлатдории милл! ба фаъолияти пурсамару созанда масъул месозад.
Калидвожашо: се аадафи асосии стратег!, соаибистиклолии Толикистон, ваадат, ислоаот, буарони молияв!, сиёсати созанда, таакимбахши сулау ваадат.
Ключевые слова: три основные стратегические цели, независимость Таджикистана, единство, реформы, финансовый кризис, созидательная политика, гарант мира и единства. Key words: three main strategic purposes, independence of Tajikistan, unity, reforms, financial crisis, creative policy, peace and unity guarantee.
Пайнавишт:
1. Эмомал! Раамон. Истиклолияти Толикистон ва эаёи миллат. Л.5.-Душанбе, 2006.
2. Эмомал! Раамон. Толикистон: даа соли истиклолият, ваадати милл! ва бунёдкор!. -Душанбе, 2001. л.1-3.
3. Паёми Президенти Лумаурии Толикистон ба Маллиси Олии Лумаурии Толикистон, 20 апрели соли 2006.
4. Паёми Президенти Лумаурии Толикистон ба Маллиси Олии Лумаурии Толикистон аз 24 апрели соли 2010.
5. Паёми Президенти Лумаурии Толикистон ба Маллиси Олии Лумаурии Толикистон аз 20 апрели соли 2011.
6. Суханронии Президенти Лумаурии Толикистон дар лаласаи роабарон ва фаъолони вилояти Сугд (11.07.2010).//Рузномаи «Лумаурият», 15.07.2010.
Каримов Осим Косимович-
доктор исторических наук, профессор, ректор ТГУПБП
Наше единство - условие процветания Таджикистана
Единство и национальное согласие - самое ценное из того, что удалось установить в Таджикистане путём мирного урегулирования военного противостояния.
Автор статьи излагает мысль о роли личности в истории. Благодаря Президенту Эмомали Рахмону, сегодня Республика Таджикистан устойчиво идёт по избранному пути развития в политике, экономике, образовании, культуре и социальной сфере. Наше государство приобрело политическую значимость во всём мире благодаря многим достижениям, в том числе разработке идеи и приобретению опыта культуры мира. Об этом свидетельствуют цифры и факты, которые приведены автором.
В качестве примера развития науки и инноваций в области образования приведен Таджикский государственный университет права, бизнеса и политики.
Karimov O.K.
Our Unity - Is a Prosperous Condition for Tajikistan
Unity and national consent is the most valuable thing which we could establish in Tajikistan by peaceful regulating military way.
The author of the article gives his opinion about the role of individuals in the history. Thanks to Emomali Rahmon, Republic of Tajikistan is steadily promoting in the sphere of policy, economy, education, culture and social. Our state gained its political significance all over the world thanks to many achievements , as in working out of ideas so in getting world culture experience. It is certified by figures and facts which is given by the author. As a sample of science and innovation promotion in the sphere of education is brought TSULBP.