Научная статья на тему 'СТРЕССДАН КЕЛИБ ЧИҚҚАН МИОКАРД ИШЕМИЯСИНИ БАҲОЛАШ УЧУН ҲАЛҚ ТИББИЁТДАН ФОЙДАЛАНГАНДА РЕОЛОГИК ВА КОАГУЛЯЦИОН ПАРАМЕТРЛАРДАГИ ЎЗГАРИШЛАР ДИНАМИКАСИНИ ЎРГАНИШ'

СТРЕССДАН КЕЛИБ ЧИҚҚАН МИОКАРД ИШЕМИЯСИНИ БАҲОЛАШ УЧУН ҲАЛҚ ТИББИЁТДАН ФОЙДАЛАНГАНДА РЕОЛОГИК ВА КОАГУЛЯЦИОН ПАРАМЕТРЛАРДАГИ ЎЗГАРИШЛАР ДИНАМИКАСИНИ ЎРГАНИШ Текст научной статьи по специальности «Медицинские науки и общественное здравоохранение»

1
0
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
экспериментал юрак ишемияси / реология / коагуляция / фитотерапия / ҳалқ табобати / даволаш / стресс / ташқи фактор / патогенез

Аннотация научной статьи по медицинским наукам и общественному здравоохранению, автор научной работы — Ж А. Миррахимов, Н О. Эргашева

Стресс бизнинг кундалик ҳаѐтимизда кенг тарқалган омил бўлиб, жисмоний ва руҳий фаровонлигимизга таъсир қилади. Стресс сурункали ѐки ҳаддан ташқари кучайганда, у турли хил соғлиқ муаммоларига, шу жумладан юрак-қон томир муаммоларига олиб келиши мумкин. Геморееология ва коагуляцион кўрсаткичлар стрессдан келиб чиққан миокард ишемияси мавжуд бўлганда қондаги ўзгаришларни баҳолашда муҳим кўрсаткичдир. Ушбу параметрларни кузатиш стресс ва ишемия пайтида юзага келадиган динамик ўзгаришлар ҳақида қимматли маълумотларни тақдим этиши мумкин, бу эса тиббиѐт ходимларига энг самарали даволаш стратегияларини аниқлашда ѐрдам беради.Стрессли миокард ишемиясини баҳолашда халқ табобатидан фойдаланиш беморнинг умумий фаровонлигини ҳисобга оладиган яхлит ѐндашувни ўз ичига олади. Анъанавий усуллар, масалан, ўсимлик препаратлари, акупунктур ва турмуш тарзини ўзгартириш, беморнинг натижаларини яхшилаш учун анъанавий тиббий аралашувларни тўлдириши мумкин.Халқ табобати организмнинг табиий шифо жараѐнларига эътибор қаратиб, стрессдан келиб чиққан миокард ишемиясини даволашнинг ўзига хос истиқболларини таклиф этади. Реологик ва коагуляцион параметрларни диагностик баҳолашга киритиш орқали халқ табобати шифокорлари юрак-қон томир касалликларининг эрта огоҳлантирувчи белгиларини аниқлашлари ва хавфларни камайтириш учун профилактика чораларини амалга оширишлари мумкин. Ушбу мақолада биз ушбу ҳолат учун динамик ўзгаришларни баҳолаш учун халқ табобатида гемореологик ва коагуляцион параметрлардан фойдаланишни кўриб чиқамиз.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по медицинским наукам и общественному здравоохранению , автор научной работы — Ж А. Миррахимов, Н О. Эргашева

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «СТРЕССДАН КЕЛИБ ЧИҚҚАН МИОКАРД ИШЕМИЯСИНИ БАҲОЛАШ УЧУН ҲАЛҚ ТИББИЁТДАН ФОЙДАЛАНГАНДА РЕОЛОГИК ВА КОАГУЛЯЦИОН ПАРАМЕТРЛАРДАГИ ЎЗГАРИШЛАР ДИНАМИКАСИНИ ЎРГАНИШ»

СТРЕССДАН КЕЛИБ ЧИВДАН МИОКАРД ИШЕМИЯСИНИ БА^ОЛАШ УЧУН ХДЛК ТИББИЁТДАН ФОЙДАЛАНГАНДА РЕОЛОГИК ВА КОАГУЛЯЦИОН ПАРАМЕТРЛАРДАГИ УЗГАРИШЛАР ДИНАМИКАСИНИ УРГАНИШ

Ж. А. Миррахимов, Н. О. Эргашева

Тиббиёт ходимларининг касбий малакасини ошириш маркази

АННОТАЦИЯ

Стресс бизнинг кундалик хаётимизда кенг таркалган омил булиб, жисмоний ва рухий фаровонлигимизга таъсир килади. Стресс сурункали ёки хаддан ташкари кучайганда, у турли хил соглик муаммоларига, шу жумладан юрак-кон томир муаммоларига олиб келиши мумкин. Геморееология ва коагуляцион курсаткичлар стрессдан келиб чиккан миокард ишемияси мавжуд булганда кондаги узгаришларни бахолашда мухим курсаткичдир. Ушбу параметрларни кузатиш стресс ва ишемия пайтида юзага келадиган динамик узгаришлар хакида кимматли маълумотларни такдим этиши мумкин, бу эса тиббиёт ходимларига энг самарали даволаш стратегияларини аниклашда ёрдам беради.Стрессли миокард ишемиясини бахолашда халк табобатидан фойдаланиш беморнинг умумий фаровонлигини хисобга оладиган яхлит ёндашувни уз ичига олади. Анъанавий усуллар, масалан, усимлик препаратлари, акупунктур ва турмуш тарзини узгартириш, беморнинг натижаларини яхшилаш учун анъанавий тиббий аралашувларни тулдириши мумкин.Халк табобати организмнинг табиий шифо жараёнларига эътибор каратиб, стрессдан келиб чиккан миокард ишемиясини даволашнинг узига хос истикболларини таклиф этади. Реологик ва коагуляцион параметрларни диагностик бахолашга киритиш оркали халк табобати шифокорлари юрак-кон томир касалликларининг эрта огохлантирувчи белгиларини аниклашлари ва хавфларни камайтириш учун профилактика чораларини амалга оширишлари мумкин. Ушбу маколада биз ушбу холат учун динамик узгаришларни бахолаш учун халк табобатида гемореологик ва коагуляцион параметрлардан фойдаланишни куриб чикамиз.

Калит сузлари: экспериментал юрак ишемияси, реология, коагуляция, фитотерапия, халк табобати, даволаш, стресс, ташки фактор, патогенез

КИРИШ

Сунгги йилларда стресс патогенезида реологик ва коагуляцион омилларнинг ролини урганишга катта эътибор

September, 2024 Multidisciplinary Scientific Journal

45

каратилмокда. Маълумки, стресс фонида патологик жараёнлар мукаррар равишда бошка органлар ва тукималарнинг функциясини бузилишига олиб келади. Бу узгаришлар биринчи навбатда юрак-кон томир тизимига тааллуклидир, чунки улар нафакат турли органлар, балки тананинг турли тизимлари уртасида хам интеграцияни таъминлайди [1]. Сурункали стресс таъсирида ишемик миокард шикастланишида коннинг реологик ва гемокоагуляция параметрларини урганиш кон окимига кулланиладиган босимнинг деярли барча кийматларида узгаришлар мавжудлигини курсатди.

Сунгги бир неча йил ичида юрак-кон томир патологиясининг ривожланиши ва ривожланишида эндотелиал омиллар ва микроциркуляция ролига катта эътибор каратилмокда. Патологик таъсирларни амалга ошириш коннинг окими ёки реологик хусусиятлари, хусусан, унинг ёпишкоклиги билан чамбарчас боглик булиб, физик маънода коннинг бир катлами бошкасига нисбатан харакат килганда юзага келадиган ички ишкаланиш микдорини билдиради. Кон, асосан, оксиллар ва плазманинг бошка таркибий кисмларини таркатувчи мухитда хосил булган элементларнинг концнтрланган суспензиясидир [2].

Натижада, кон ёпишкоклиги сирт бирлигидаги ички ишкаланиш катталигига караб узгаради - силжиш кучланиши ва тезлик градиенти - кесиш тезлиги. Бу хусусият конни доимий ёпишкоклиги суюкликлардан ажратиб туради, улар Нютон конунига (1687) амал килади ва бу унинг "Нютон булмаган суюклик" сифатида таснифланишига олиб келади. Кон окими хусусиятларининг мураккаб табиати юрак-кон томир касалликларининг патофизиологиясида хал килувчи рол уйнайди.

Эндотелиал хужайралар кон томирларининг ички деворларини коплайди ва кон томир гомеостазини саклашда хал килувчи рол уйнайди. Улар кон томирларининг тонусини, яллигланишини, коагуляциясини ва тромбоцитлар агрегациясини тартибга солади, буларнинг барчаси юрак-кон томир саломатлиги учун зарурдир [3]. Эндотелийнинг дисфункцияси атеросклероз, гипертензия ва бошка юрак-кон томир касалликларининг ривожланишига хисса кушадиган ходисалар каскадига олиб келиши мумкин.

Бошка томондан, кон ивишининг бузилиши тананинг кон куйкаларини хосил килиш кобилиятига таъсир киладиган шароитларни англатади. Коннинг ивиши танадаги жарохатлар содир булганда кон кетишини тухтатишга ёрдам берадиган хал килувчи жараёндир. Бирок, кон куйкалари нотугри шаклланганда, улар чукур томир тромбози, упка эмболияси ва инсулт каби жиддий соглик муаммоларига олиб келиши мумкин.Юрак ишемияси ва кон ивишининг бузилиши

September, 2024

https://t.me/ares uz Multidisciplinary Scientific Journal

биринчи карашда бир-бирига боглик эмасдек туюлиши мумкин булса-да, улар аслида бир-бирига сезиларли таъсир курсатади [4]. Ишемия туфайли юракни кон билан таъминлашда чеклов мавжуд булганда, тананинг табиий реакцияси зарарни тиклашга харакат килиш учун кон тхтшарш1 хосил килишдир [5].

Бирок, коагуляцион бузилишлари булган шахсларда бу жараён бузилиши мумкин, бу эса жуда куп ёки жуда кам кон ивишига олиб келади. Бу юрак ишемиясини бошкаришни мураккаблаштириши ва юрак хуружлари ёки кон томирлари каби нохуш ходисалар хавфини ошириши мумкин [6].

Юрак ишемиясининг анъанавий даволаш усуллари дори-дармонлар ва жаррохлик муолажаларни уз ичига олган булса-да, фитотерапия ушбу холатни бошкариш учун табиий ва яхлит ёндашувни таклиф килади. Усимлик дори сифатида хам танилган фитотерапия турли хил соглик шароитларини даволаш учун усимликлар ва усимлик экстрактларидан фойдаланишни уз ичига олади. Куп утлар юрак соглигини яхшилаш ва юрак ишемияси аломатларини энгиллаштириш учун асрлар давомида анъанавий равишда ишлатилган. Ушбу усимлик препаратлари кон айланишини яхшилашга, яллигланишни камайтиришга ва умумий юрак-кон томир фаолиятини куллаб-кувватлашга ёрдам беради [7, 8]. Юкорида кайд этилгандек бугунги кунда фитотерапиядан фойдаланган холда юрак-кон томир касалликларини ривожланишини ва бунинг окибатида улим курсаткичларини пасайтиришга имкон беради, ва бугунги кунда бу долзарб мухокама учун долзарб мавзулардан биридир.

Тадкикотимизнинг максади экспериментал стресс натижасида келиб чиккан миокард ишемиясида гемодинамик принципларга асосланган воситалардан фойдаланганда, уларнинг динамик эволюциясини кузатиш учун реологик ва коагуляцион параметрларнинг узгаришини урганиш.

МАТЕРИАЛЛАР ВА ТАДЦЩОТ УСУЛЛАРИ

Эксперимент давомида юрак ишемиясининг ривожланишига ташки омилларнинг юкори интенсивликдаги эшитиш стимуллари (80-90 дБ) ва ёркин ёруглик (1000 люкс) оркали хайвонларда стресс даражасини ошириш эди, натижада "экспериментал невроз" деб номланган холатни чакириш. Назорат ва экспериментал гурухларга ташки омиллар таъсири утказилгандан кеен, тажриба гурухларига тузатиш чораси сифатида "OMAR CLINIC" МЧЖдан "Herba Ziziphora" ва "Crataegi fructus" биологик фаол кушмчалар берилди. "Экспериментал стресс" таклид килингандан сунг, насл булмаган каламушлар 300 тадан иборат булиб, улар туртта гурухга булинган: 1 гурух - интакт (n=30), 2 гурух - назорат (n=90), 3 гурух

https://t.me/ares uz

Multidisciplinary Scientific Journal

September, 2024

"Crataegi fructus" ва 4 гурух "Herba Zizíphora" билан коррекция килинадиган гурухлар (хар бир гурухда 90та).

Коннинг реологик ва коагуляцион хусусиятларини урганиш учун Humana (Германия) компаниясининг Humaclot DUO анализаторидан фойдаланилди.

НАТИЖАЛАР ВА УЛАРНИНГ МУ^ОКАМАСИ

Тадкикотдан 1 соат утгач, экспериментал гурухида хам, назорат гурухида хам тажриба гурухида интакт гурухига нисбатан коннинг реологик хусусиятларининг узгариши кон окимининг кесиш тезлигининг узгариши билан тавсифланади ва унинг динамик ёпишкоклиги.

Барча тадкикот гурухларида босимни улчашнинг турли боскичларида кон ёпишкоклиги фарк килди. Шундай килиб, интакт гурухнинг кон ёпишкоклигининг кийматлари 6,21±0,21 сПз (4 мм сув устуни) га; 5,48±0,05 сПз (8 мм сув устуни); 4,12±0,15 сПз (12 мм сув устуни) ва 2,31±0,15 сПз (16 мм сув устуни) тенг эди (Жадвал 1). Бир соатдан сунг, тадкикот гурухларидаги барча урганилган босим курсаткичлари учун коннинг ёпишкоклиги ошди, бу интакт гурухнинг кийматларидан ошиб кетди ва уртача фарк мос равишда 51,9; 11,9; 10,7 ва 47,2% ташкил этти. Биз энг юкори фарклар 4- ва 12 мм сув устуни босимларда кузатилганлигини курамиз. 5 соатдан сунг коннинг ёпишкоклиги назорат гурухида ва биологик фаол модда билан даволовчи гурухида бир-бирига ухшаш булиб, уларнинг фарки 4 мм сув устунида уртача Crataegi fructus ва Herba Zizíphora ларда - 44,3% га усган булса, назорат гурухида 8 мм сув устунида фарк 23,2% ни ташкил этди, лекин усимлик кушимчаларини кабул килувчи гурухларда мос равишда интакт гурух натижалари билан 17,3% фаркини намаен этти. Хрзирги вактда бу курсаткичлар 12- ва 16 мм сув устуни босимида бир-биридан фарк

Жадвал 1

Сурункали стресс фонида миокард ишемияси учун усимлик препаратларини куллашда конининг реологик хусусиятларининг (коннинг ёпишкоклиги) узгариши динамикаси (М±т)

Гурухлар ^улланиладиган босимнинг (мм.сув.ст.) турли кийматларида коннинг ёпишкоклиги (сПз)

4 8 12 16

М±т Р М±т Р М±т Р М±т Р

Интакт. 6,21±0,21 - 5,48±0,05 - 4,12±0,15 - 2,31 ±0,15 -

1 соат Н 9,43±0,59 0,001 6,13±0,22 0,001 4,56±0,31 0,01 3,40±0,65 0,001

CF 9,41 ±0,65 0,001 6,09±0,15 0,05 4,49±0,39 - 3,36±0,28 -

September, 2024 Multidisciplinary Scientific Journal

48

HZ 9,43 ±0,55 0,001 6,11±0,16 0,01 4,54±0,30 - 3,39±0,57 -

5 соат Н 8,97±0,37 0,001 6,75±0,49 0,001 6,04±0,51 0,001 4,48±0,73 0,001

CF 8,96±0,22 0,001 6,43±0,54 - 5,43±0,38 0,05 2,41±0,45 -

HZ 8,96±0,29 0,001 6,41±0,59 - 5,44±0,26 0,05 2,43±0,58 -

12 соат Н 8,56±0,21 0,001 6,52±0,16 - 5,19±0,14 0,01 4,42±0,15 0,001

CF 8,27±0,62 0,01 6,37±0,48 - 5,08±0,41 0,05 2,33±0,11 -

HZ 8,31±0,31 0,01 6,40±0,26 - 5,10±0,32 0,05 2,36±0,09 -

24 соат Н 10,96±0,15 0,001 6,74±0,15 0,001 6,04±0,07 0,001 4,48±0,11 0,001

CF 7,54±0,39 0,01 5,31±0,40 - 4,44±0,09 - 2,47±0,23 -

HZ 7,02±0,31 0,05 5,19±0,26 - 4,03±0,12 - 2,11±0,15 -

48 соат H 11,86±0,20 0,001 6,81±0,24 0,001 6,06±0,23 0,001 4,48±0,11 0,001

CF 7,93±0,17 0,001 5,33±0,37 - 4,28±0,19 - 2,61 ±0,13 -

HZ 7,01±0,18 0,01 5,28±0,41 - 4,06±0,15 - 2,15±0,21 -

72 соат H 13,14±0,12 0,001 7,04±0,12 0,001 6,71 ±0,28 0,001 4,19±0,23 0,001

CF 8,09±0,33 0,001 5,59±0,19 - 4,07±0,21 - 2,37±0,09 -

HZ 7,13±0,25 0,01 5,51±0,28 - 4,15±0,17 - 2,34±0,08 -

Изох: интакт ва урганилаетган гурухлар уртасидаги фарклар ахамияти;

^ Н- назорат гурухи;

Т- тажриба гурухи

килади, бу назорат гурухидаги интакт гурухнинг кийматларидан 1,46 ва 1,9 марта, тажриба гурухда эса 1,3 ва 1,04 баравар купдир.

Тадкикотнинг 12-соатида, экспериментал юрак ишемияси тугагандан сунг, биз барча гурухларда кон ёпишкоклигининг пасайишини кузатдик, бу 1, 2 ва 3 кундан кейин олинган натижалар хакида гапириб булмайди. Натижалар барча урганилган проекциялар учун курсаткичларнинг усишини курсатди, хусусан, биз назорат гурухидаги тадкикотнинг 12 ва 24 соатлари орасидаги фаркнинг 2,4; 0,22; 0,85 ва 0,06 сПз баравар ошишини кузатдик. Тажриба гурухда натижалар бошкача булди, яъни улар юрак ишемиясини тузатиш сифатида биз куллаган биологик фаол кушимчасининг ижобий таъсирини курсатди ва олдинги натижалардан пастрок булиб, Crataegi fructus - 0,73; 1,06; 0,64 ва 0,14 сПз; Herba Ziziphora - 1,29; 1,21; 1,07 ва 0,25 сПз фарк билан ажралиб турди.

Экспериментнинг 2-кунида утказилган тадкикотлар аввалги даврдаги каби курсаткичлардаги узгаришларни курсатди. Тадкикот охирида биз назорат гурухидаги барча урганилган босим нукталарида мос равишда интакт гурухга нисбатан 111,6 28,4; 62,9 ва 81,4% фаркни кузатдик. Биологик фаол кушимчалардан фойдаланган гурухда биз ижобий натижани кузатдик, бу эса интакт гурух натижаларидан Crataegi fructus - 30,3; 2,0; 1,2 ва 2,6% ва Herba Ziziphora - 14,8; 0,54; 0,72 ва 1,3% га фарк килди. Олинган натижалар биз куллаган биологик фаол

September, 2024 Multidisciplinary Scientific Journal

49

кУшимчaнинг коннинг реологик xyсyсиятлaригa ижобий тaъсирини кyрсaтaди, 6у конни суюлтириш пaйтидa, aйниксa 8, 12 Ba 16 мм сув устунининг босимлaридa коннинг xоссaлaрини яxшилaйди.

Конни куйилиш тезлиги yргaнишдa биз тaдкикот гyрyхлaридa кyйидaги нaтижaлaрни кyзaтдик. Экспериментaл юрaк ишемиясидaн 1 соaт yтгaч, нaзорaт Ba тaжрибa гyрyхлaрдa конни куйилиш тезлиги бир xил 6ули6, коннинг реологик xyсyсиятлaрини yргaниш нaтижaсидa олингaн нaтижaлaр коннинг реологик Ba коaгyляцион xyсyсиятлaри yртaсидaги богликликни кyрсaтaди. Кон ивиш xyсyсиятлaрини yргaниш бошлaнгaнидaн 3 соaт утгач, биз Ургaнилгaн кyрсaткичлaрнинг нaзорaт гyрyхидa 0,44 сек-1 гa Ba экспериментaл гyрyхдa 1,31 сек-1 гa олдинги нaтижaлaргa нисбaтaн 4 мм сув устунини нyктaсидa пaсaйиши тенденциясини кyзaтдик. 8-, 12- Ba 16-мм сув устунини yлчaш нyктaсидa бу кyрсaткичлaр турли киймaтлaргa эгa эди: нaзорaтдa - 2,3; 9,56 Ba 6,85 сек-1, биологик фaол кУшимчa олaетгaн гyрyхдa - 1,46; 5,97 Ba 0,57 сек-1 - тaдкикотнинг ушбу боскичидaн олдин олингaн кyрсaткичлaр билaн солиштиргaндa фaркини кyзaтиб бордик (Жaдвaл 2). Олингaн мaълyмотлaр бизнинг тaдкикотлaримиз бошлaнгaнидaн бир соaт yтгaч олингaн нaтижaлaргa нисбaтaн бaрчa yлчов нyктaлaридa конни куйилиш тезлиги Усишини кyрсaтaди.

Тaдкикотнинг ун иккинчи соaтидa биз конни куйилиш тезлиги пaрaметрлaрининг яxшилaнишини кyзaтдик, бу тaдкикотнинг ушбу дaвридa коннинг реологик xyсyсиятлaрини yргaнишдa олинган нaтижaлaрни тaккослaшдa aйтиш мумкин эмaс. Тaдкикотнинг 24-соaтидa биз тaдкикотдa урганган бaрчa босим нyктaлaридa коaгyляцион xyсyсиятлaр aмaлдa yзгaрмaди, aммо тaдкикотнинг 48-соaтидa биз олингaн нaтижaлaрнинг бошкaчa рaсмини кyзaтдик. Нaзорaт гyрyхидaги конни куйилиш тезлиги 4 мм сyв yстyнидa интaкт гурухга кaрaгaндa 8,75% таст булди Ba тaжрибa гyрyхлaрдa мос рaвишдa 10,6% ни тaшкил этди. Нaзорaт гyрyхидaги 8-, 12- Ba 16 мм сyв yстyнлaри нyктaлaридa текширилгaндa фaрк 9; 23,3 Ba 15% ни тaшкил этди, биз yргaнгaн кyрсaткичлaр бyйичa биологик axraB кУшимчaлaр билaн дaволaнгaн гyрyхидa Crataegi fructus - 3,2; 15,2; 0,3% Ba Herba Zizíphora -7,09; 12,4 Ba 12,8% фaркни кyзaттик.

Тaдкикотнинг 72-соaтидa нaзорaт Ba интaкт гурухдар yртaсидaги босим нyктaлaридa биз урганган индикaторнинг фaрки 9,3; 5,5; 19,2 Ba 12,5% ни тaшкил этди. Биологик фaол кУшимчaлaрини кaбyл килyвчи гyрyхлaрдa биз нaзорaт гурухининг нaтижaлaригa нисбaтaн ижобий нaтижaни кyзaтдик, бу ердa тaжрибa Ba интaкт гурухтар yртaсидaги фaрк Crataegi fructus - 4,7; 3,2; 15,2; 0,3% Ba Herba Zizíphora - 2,2; 0,93; 0,49 Ba 0,03% ни тaшкил этди. Олинган нaтижaлaр шуни

September, 2024

https://t.me/ares uz Multidisciplinary Scientific Journal

курсатадики, тажриба гурух натижалари коннинг реологик хусусиятларини урганишда олинган натижаларга тугри келадиган интакт гурух натижаларига якинрокдир.

Хулоса. Коннинг хусусиятлари юрак фаолияти ва умумий юрак-кон томир соглигида хал килувчи ахамият уйнайди. Коннинг окими ва

Жадвал 2

Сурункали стресс фонида миокард ишемияси учун усимлик препаратларини куллашда конининг реологик хусусиятларининг (конни куйилиш тезлиги) узгариши динамикаси (М±т)

Гурухлар ^улланиладиган босимнинг турли кийматларида (мм вод.ст.) конни куйилиш тезлиги (сек-1)

4 8 12 16

М±т Р М±т Р М±т Р М±т Р

Интакт. 9,6±0,33 - 25,60±0,51 - 37,10±0,48 - 66,73±1,28 -

1 соат Н 12,48±0,62 0,001 27,22±1,14 0,01 37,25±2,97 - 69,52±4,78 0,05

CF 12,42±0,54 0,001 27,26±1,13 - 37,29±3,68 - 69,33±6,67 -

HZ 12,45±0,59 0,001 27,25±1,02 - 37,26±2,56 - 69,47±5,23 -

5 соат Н 12,04±0,33 0,001 29,52±0,97 0,001 46,81±1,93 0,001 76,37±3,90 -

CF 11,29±0,96 0,001 28,72±2,11 0,01 43,26±3,03 0,01 69,90±3,50 -

HZ 11,02±0,53 0,001 28,03±1,27 - 41,79±1,08 - 69,06±2,98 -

12 соат Н 11,88±0,47 0,05 28,75±0,61 0,05 43,45±3,04 0,001 76,50±5,44 0,01

CF 10,68±0,51 - 27,67±0,91 0,01 41,81±1,12 0,001 69,56±3,33 -

HZ 10,72±0,34 - 27,62±0,75 - 41,56±2,71 0,001 68,97±3,39 -

24 соат Н 11,40±0,53 0,01 28,26±0,60 0,001 47,27±3,41 0,01 75,09±4,72 -

CF 10,73±0,15 0,01 27,08±1,53 - 43,26±0,36 0,001 67,90±1,02 -

М 10,70±0,18 0,01 27,53±0,92 - 43,22±1,32 0,001 67,05±2,68 -

48 соат Н 10,44±0,61 - 27,91±2,03 - 45,73±3,19 0,01 76,73±4,95 -

CF 10,62±0,25 0,05 26,41±0,83 - 42,74±1,13 0,001 66,90±0,93 -

М 10,07±0,53 - 25,93±1,44 - 40,05±2,51 0,05 66,88±2,69 -

72 соат Н 10,49±0,55 - 27,01±1,82 - 44,23±2,58 0,01 75,04±5,43 -

CF 10,05±0,12 - 26,05±0,24 - 37,51±0,94 - 66,78±1,21 -

М 9,81±0,35 - 25,84±1,09 - 37,28±1,83 - 66,75±4,75 -

Изох: интакт ва урганилаетган гурухлар уртасидаги фарклар ахамияти; Н- назорат гурухи; Т- тажриба гурухи

REFERENCES

1. Иноятов, А. Ш. (2021). 4. АШ Иноятов Кекса ёшдаги кишилар учун согломлаштирувчи машгулот методикасининг тажрибавий асослари: АШ Иноятов, НН Хусенов, ШН Намозов. Образование и инновационные исследования международный научно-методический журнал, (1), 30-43.

2. DJANAYEV, G. (2023, May). ЭКСПЕРИМЕНТАЛ ГАСТРОПАТИЯ МОДЕЛИДА" ГАСТРАНОЛ" ВОСИТАСИНИНГ ФАРМАКОТЕРАПЕВТИК ФАОЛЛИГИ.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

September, 2024 Multidisciplinary Scientific Journal

51

РЕСПУБЛИКАНСКОЙ НАУЧНО-ИССЛЕДОВАТЕЛЬСКАЯ КОНФЕРЕНЦИИ «ШКОЛА МОРФОЛОГОВ АКАДЕМИКА КА ЗУФАРОВА».

3. Стукалова, О. В., Ширяев, Г. А., Нарусов, О. Н., & Терновой, С. К. (2012). Некомпактный миокард. Кардиология, 52(9), 94-96.

4. Голухова, Е. З., & Шомахов, Р. А. (2013). Некомпактный миокард левого желудочка. Креативная кардиология, (1), 35-45.

5. Asqarov, I., & Mo'minova, G. Y. (2023). DALACHOY TARKIBIDAGI VITAMINLAR MIQDORINI ANIQLASH VA ULARNING ORGANIZMGA TA'SIRI. Farg'ona davlat universiteti, (3), 171-171.

6. Кондратенко, Л. Н. "Коагуляция солей тяжелых металлов при электромагнитной обработке водного раствора. В сборнике: Итоги и перспективы развития агропромышленного комплекса." Итоги и перспективы развития агропромышленного комплекса: сборник материалов Международной научно-практической конференции. с. Соленое Займище. 2020.

7. Кароматов, И. Д., & Садирова, Д. Р. (2017). Фитотерапия. Биология и интегративная медицина, (7), 118-125.

8. Мамасолиев, Н. С., Аскаров, И. Р., Хакимов, Н. С., & Усмонов, Б. У. (2023, April). ИЖТИМОИЙ АХДМИЯТЛИ ЖИГАР КАСАЛЛИКЛАРИНИ ХДЯК ТАБОБАТИ УСУЛЛАРИ БИЛАН ДАВОЛАШДА ЯНГИ ТОПИЛМАЛАР ВА УЛАРДАН ФОЙДАЛАНИШ НАТИЖАЛАРИ. In E Conference Zone (pp. 36-37).

9. Абатуров, А. Е., Агафонова, Е. А., Кривуша, Е. Л., & Никулина, А. А. (2020). Патогенез covid-19. Здоровье ребенка, 15(2), 133-144.

https://t.me/ares uz

Multidisciplinary Scientific Journal

September, 2024

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.