КОМПЕТЕНТНОСТНЫЙ ПОДХОД-ОСНОВА ОРГАНИЗАЦИИ САМОСТОЯТЕЛЬНОЙ РАБОТЫ СТУДЕНТОВ
В данной статье расматривается компетентностный подход как основа организации самостоятельной работы студентов. Посредством данной проблемы отражены мнения русских педагогов. В этом процессе понятия ключевые компетенции, социальные компетенции, коммуникативные компетенции, когнитивные компетенции, специальные компетенции, компетентность или быть компетентным, ценностно-нравственные компетенции, общекультурные компетенции, учебно-познавательные компетенции, информационные компетенции, социально-трудовая компетенция, компетенция личностной самостоятельной работы студентов под руководством преподователяраскрыты чётко и ясно.
Ключевые слова: концепция, ключевые компетенции, социальные компетенции, коммуникативные компетенции, когнитивные компетенции, учебно-познавательные компетенции, компетенции личностного самосовершенствования.
KOMPETENTNOSTNYY PODKHOD-OSNOVA ORGAHNIZATSII SAMOSTYATEL NOV RABOTY STUDENTOV
This article considers the competence approach as the basis for the organization of students» independent work. Through this problem the opinions of Russian teachers are reflected. In this process, the concepts of key competence, social competence, communication competence, cognitive competence, special competence, competence or to be competent, value-moral competence, general cultural competence, educational and cognitive competences, information competence, social and labor competence, students» individual self-work under the guidance of the teacher are disclosed clearly.
Key words: concept, key competences, social competences, communicative competences, cognitive competences, educational and cognitive competences, competences of personal self-improvement.
Сведения об авторе:
Каюмова Хурилико Тагайевна- номзади илщои педагоги .и.в.дотсент мудири кафедраи назария ва методикам тщсилоти томактабии факултаи тщсилоти томактабии Донишго^и давлатии омузхгории ба номи С. Айни. Тел (+992) 904406690, Е-mail: kayumova. 1973@inbox. ru
About the author:
Kayumova Khuriliko Tagaevna - Candidate of Pedagogical Sciences, Acting Associate Professor, Head of the Department of Theory and Methods of Preschool Education, Faculty of Preschool Education, S. Toraighyrov State Pedagogical University. Ayni. Tel (+992) 904406690, E-mail: [email protected]
АСОС^ОИ РАВОНЙ-ПЕДАГОГИИ ТАШАККУЛИ САЛОХДЯТИ КАСБИИ ДОНИШ^УЁН
Кенцаева З., Цаюмова X
Донишгощ давлатии омузгории Тоцикистон ба номи С.Айни
Таълими босалох,ият истифодаи технология ва шакли ташкили самараноки чараёни таълим ва методх,ои ба он мувофикро талаб менамояд. Барои муайян кардани технологияи равонй- педагогй, шакл ва методхои ташкили чараёни таълим дар муассисах,ои тах,силоти олии касбй, бояд ба тамоили муносибати босалох,ият такя намояд.
Муносибати босалох,ият дар тах,силоти олии касбй сифатан дигар хел муносибатро дар байни устодону шогирдон такозо менамояд. Максади ин технология аз он иборат аст, ки донишчу омузад, аз худ кунад ва дар амал татбик намояд.
Он диккате, ки дар солх,ои охир махсусан ба истифодабарии технологияи нав дар раванди тах,силот дода мешавад, хусусиятх,ои оммавиро дар тах,силоти олии касбй пайдо намудааст. Ин таваччух,,бо максади омода намудани мутахассисони чавобгуйи талаботи бозори мех,нат гардидан, муассисах,ои таълимии кишварро водор месозад, ки дар татбикии он тавачух,и хоса зох,ир намоянд.
Ин мyшкилaтрo бе истифoдaи тexнoлoгияи нав тибки мaълyмoти кoркaрдшyдa ва дар тачрибаи oммaвй санчидашуда хал нaмyдaн нoмyмкин мeбoшaд. Раванди истифoдaи тexнoлoгияи нав дар чараёни таълим ба даст oвaрдaни натичаи дишxoхрo кaфoлaт дoдa мeтaвoнaд.
Нишонахои aсoсии тexнoлoгияи навин дар чараёни тахсилот дар зaмoни мyoсир иихояид:
- максади пyррaи тахсилот;
-номгуйи пайдархамии тарзи ба даст oвардани натичаи супоришхо;
- истифoдa бурдани алокаи баргарданда 6o максади ислох намудани чараёни тахсилот;
- кaфoлaти ба даст oвaрдaни натича;
-сaмaрaнoкии чараёни тахсилот аз махорати омузгор вoбaстaгии кофи дoрaд. (1,34)
Нишонахои фарккунандаи тexнoлoгияи мyoсири таълим ифoдaкyнaндaи xyсyсияIхoи фаъолияти омузгор мeбoшaд, ки дар oн хамчун дар накши тaшкилaтчии шаклхои гyнoгyни фаъoлияти донишчуён бaрoмaд мекунад. Дар ин тexнoлoгия омузгор дар накши -менеджер ва режиссёри таълим бaрoмaд намуда, aммo намоишдихаидаи axбoри таълим мeбoшaд.
Шoгирдoн дар бaрoбaри фaъoлияти омузгор дар раванди таълим ба субъекти фaъoлият табдил меёбанд. Шаксияти омузгор ва инкишoфи касбии y, хамчун ба яке аз максадхои aсoсии тахсилотй табдил меёбад. Дар шарoити муосир воситахои axбoр ва тexнoлoгия хамчун вoситaи ташкили фaъoлият истифода бурда мешаванд, на хамчун максадираванди таълим.
Дар робита ба афзоиши талабот ба тexнoлoгияи инноватсионии таълим микдор ва шаклхои гуногунии оихо дар солхои ox^ афзоиш ёфтааст. Мaxсyсaн, дар шароити кунунй ин чараён ба инкишофи тexнoлoгияи axбoрй- коммуникатсионй ва тexнoлгияи фаъол ва шавковари таълим (яъне чизхои офаридаи омузгор дар якчоягй бо донишчуён) табдил ёфта, вазифахои мyшaxxaсрo ичро менамояд. Дар робита ба инкишофи оихо имконияти интиxoб намудани тexнoлoгияи як кадар мувофик ба чараёни таълим ва хал кардани супоришхо васеъ мегардад. (4,3-12)
Дида баромадани аспекти тexнoлoгии ташаккули умумй ва мaxсyси сало^иятнакЯ, инчунин истифода намуданро дар мафхуми методхои таълим, ки дар навбати xyд ба методхои дарсгузарй ва таълимдихй таксим мешаванд зарур мешуморем.
Методхои дарсгузарй — ин аз руйи талаботи дидактикй, системаи усул ва мувофик ба он коидахд фаъолияти педагогие мебошаид, ки истифодаи оихо аз чониби омузгор имкон медихад, ки фаъолияти донишчуён дар раванди таълим самаранок истифода бурда шаванд. Яъне дар чараёни таълим донишчу фаъолтар аз омузгор эхсос карда шавад.
Методхои омузиш — ин аз xисoби талаботи дидактикй, усул ва коидахои мувофик ва чавобгуе мебошанд, ки максади оихо ба баланд бардоштани xyдидoрaкyнии донишчуён дар тамоми шакли фаъолият ва муошират дар чараёни халли шаклхои муайяни вазифахои таълимй фахмида мешавад. Хамин тавр, методи омузиш хамчун тарзи ташкили фаъолияти таълимй- маърифатии донишчуён дониста мешавад. Ин метод хдмчун тарзи фаъолияти робитаманди омузгор ва донишчуён бахри ба даст овардани салохиятнакЯ дар барномаи тахсилотй донистамешавад.
Дар чараёни татбики низоми фаъолияти таълимй донишчуён, чизи асоси ба таври вокеъи интиxoб намудани тexнoлoгия ва методхои таълим мебошаид. Чй кадаре бештар микдори сохахои таълим ба эътибор гирифта шаваид, хамон кадар натичаи таълим баланд мегардад. Интиxoби ин ё он намуди тexнoлoгияи кор бо донишчуён, бояд дар xoтир дошт, ки дар натичаи самаранок истифода бурдан аз он, агар максади таълим ба инобат гирифта шавад, ин тexнoлoгия ба татбики он равона мегардад. Мазмун, ки бо ёрии он тexнoлoгия дар шароити мавчудаба донишчуён бояд дода шавад ва дар он мавриди истифода карор гирад, бояд ба инобат гирифта шавад. (3,4-9)
Мацсади мавриди тахлил ва омузиш карор гирифтани ин андешахо оид ба тexнoлoгия салохиятнокй, бахри ба салохияти балаиди касбй ноил гардидани xaтмкyнaидaгoни муассисахои тахсилоти олии касбй мебошад.Таихо тавассути хамин тexнoлoгия оихо метавонанд, муносибат дар халли вазифахои касбй, муносибати педагоги дар коллектив, инкишофи шaxсй дар бозори мехнат гарданд. Максади хар кадоме аз тexнoлoгияхoи номбурда, дар xyд вазифахои зиёди ташаккули намудхои гуногуни фаъолиятро фаро мегирад.
Дар накшаи мазмуннок хар як салохият дар xyд се омили асосиро муттахид менамояд: донишгирй, майлкунй, амалиётй, ки барои фаъолиятро амалй гардонидан рох мекушояд. Шaxси ба
ин œ чизи тaшaккyлдиxaндaи caлоxияг ноил бyдa, дap бозоpи мехнэт paкобaтпaзиp бyдa, дap мacъaлaи пaйдо нaмyдaни чои коp Ba шугли мехнэтй вapзидaн бо мушкилот py бa py нгхох.гд шуд.
Се дарацае, ku дар он салохцятнокй ташаккул меёбад:
- дар дарацш якyмu тaшaккyл ёфтaни инcон, aфзоиши иктидоpи хэл нaмyдaни вгзифг^ои бaмиёномaдa пaйдо мегapдaд. Мaxдyдияти мaйлгиpй бa шapоити pax^ ёфтaн, aз мушкилот бо методхои дap ихтиёpaш будэ бapои иалохи хaтгогй иcтифодa бapaд;
- дарацш 0уюмм тaшaккyли caro^Hm^ хэл нaмyдaни lypyxH мyaйяни cyпоpиmxоpо дap фaъолият бо дapки шapоит Ba capxaди иcтифодaи тapзxои умумии хэлли он тaлaб менaмояд. Дap ин холэт бa хэмэ мaълyм acт, ки инcон кyдpaти хэлли тaмоми cyпоpиmxоpо нaдоpaд, тэнхо он lypyxH cyпоpиmxоеpо хэл кapдa мегавонад, ки дapaчaи хэлли онxоpо aз худ нaмyдaacт. Чй кaдapе дapaчaи умумият бaлaнд бошэд, хэмон KaAap шyмоpaи вэзиФэю cyпоpишxои xaлнaмyдaи ижон меaфзояд.
- Дарацш сеюмu дapaчaи олии умумияти xодиcaю зyxypот мебошaд, ки бэ дapaчaи cеюми тэшэккули caлоxият pоcт меояд. Чунин caлоxият хэлли тэмоми мacъaлaxои чунин нaмyдpо бо методхои гуногун тэъмин менэмояд. (7.20-21)
Тэмоми мaкcaдxои номбypдa Ba yнcypxои мэзмунии онхо Ba дapaчaи тэшэккули caлоxиягxо бapои низоми тaxcилоти Точикистон хycycиятxои инновaтcионй доpaнд. Тэтбики онхо бевоcитa нaвcозии низоми aнъaнaвй Ba иcтифодa бypдaн эз технологияи нэви тэълим Ba методхои омузонидэни донишчуён мебошэд.
Тэхлили тэбъу нaшpи мyоcиp нишон медихэд, ки caлоxияти хaтмкyнaндaгон, дap нaвбaти aввaл дap кacбияти онхо, дap мэзмуни тaxcилот мaвкеъ гиpифтa, бэ тэкмил додэни бapномaи тэълим acоc меёбэд. Тэхлилу озмоишхо нишон медихэд, ки тaшaккyли caлоxиятнокии хaтмкyнaндaгони мyaccиcaxои тэълимй (хycycaн caлоxиятнокии кacбии онхо) моpо кaноaтмaнд гapдонидa нaметaвонaд. Яке эз caбaбxои бэъди хэтми мyaccиcaxои тaxcилоти олии кacбй бэ чойхои коpи тaъингapдидa xозиp нэшудэни хaтмкyнaндaгон дap тот будэни caлоxияти кacбии онхо дapaк медихэд. Онхо бояд xapчй бештap бэ мэзмуни бapномaи тэълим Ba нэвшзихо дap методикэи тэълим ошно бошэнд. Дap бapобapи ин, мyтгaмapкaз нэмудэни тэмоми имкониягхои тэълимй тapбиявии мyaccиcaxои тaxcилоти ибтидой вэ миёнэи кacбй вэ олии кacбй дap хэлли вaзифaи тэшэккул додэни caлоxияги кacбй вэ yмyмимaдaнии мyтaхaccиcони ояндэ мycоидaт нэмояд. (8.С.14-15)
Мyноcибaти мaзкyp тэлэб менэмояд, ки capaввaл ca^x^^c® умумигаълимй мyкappap кapдa шэвэнд. Сэлохият^ои умумифэннй чэнбэхои гуногуни тэълим, тapбия Ba pyшди шaхcии донишчУpо фapо мегиpaнд. Сaлоxиягxои мaзкyp дap бapобapи carex^^^® фэннй, хэмчун нaтичaи нихоии тэълим xиcобидa шудэ, новобacтa эз фэн тэшэккул додэ мешэвэнд. Яъне, тaшaккyли caлоxиягxои мaзкyp хэмчун шти^и тэълимии фэнхои гуногуни тэълимй шинохтэ шудэ, дap paвaнди тэълими xap як фэн тэкмил додэ мешэвэнд.
Шумо дap боpaи иcтилоxи caлоxияг, мэънохои он дap фacли чудогонэ мэълумот гиpифтед, эз чониби дигap дap мyошиpaт, дap cyxбaти pacмию кacбй мо ифодэи «шaхcияги caлоxиягнок"-pо иcтифодa мебapем вэ дap ин мaвpид медонем, ки имкониягхои як шэ^^о дap ягон caмги мyшaххacи фэъолияг мaвpиди омузиш Ba тэхкик кapоp додэн зapyp acт. Мо медонем, ки вaзифaи фэнни тэълимй дap бapобapи инкишоф вэ pyшди cиcтемaи донишу мaлaкa вэ мaxоpaти фэнни тэълимй pивоч додэни мaлaкaвy мaxоpaти умумифэннй, низ мебошэд. Дap бэъзе capчaшмaxо cилcилaи чунин caлоxиягxо бо чузъиёги дигapaшон низ нишон додэ мешэвэнд. Миcол, дap боpaи тэшэккули caлоxияги фэннй, ки мухэккикон бэ тэшэккули caлоxияги коммуникэтивй, caлоxиягxои фapxaнгй вэ Faйpaxо чудо мекунэн, мо дapк менэмоем, ки caлоxиягx,о доpои чунин нэмудхо мебошэнд:
1. Салощят^ои маърифатй-та^лилй
- истифодэ бypдa тaвониcтaн эз дониш, мэга^ мaxоpaт вэ тaчpибaю aкидaxои худ вэ дигapон дap шapоити нэви тэълим;
- тaxлили экидэ вэ мyноcибaти бэйни aкидaвй, тaчpибa ё мэводи тэбий вэ cyнъй;
- дapк нэмудэни он, ки кулл эз чузъхо тapкиб ёфтaacт;
- фapк кapдa тaвониcтaни он, ки кулл бэ чузъхо тaкcим мешэвэд;
- тaxлил кapдa тaвониcтaни тaъcиpи чузъхо бaxaмдигap вэ cохтaни чизи том;
- эз ягон нуктэи нaзap тaxлил нэмудэни коидэхо, экидэхо, вaзъиягxо вэ тaчpибaxо дap acоcи aK^axpH нaзapиявй вэ фэ^митхои гуногун.
2. Салощятхри маърифати-эцоди
- ташаккул додани майлу хохиш ва завки маърифатии донишчуён ба дарки ходисахои олам, ганй гардонидани тачрибаи онхо дар асоси омухтани маводхои нав ба дарки ходисаву вокеахои гайриодиву пурмуаммо;
- пайдо намудани акидахо, фарзияхо ва пешниходоти нав;
- ёд гирифтани роххои тахкики низомхо ва халли масъалахои мураккаб, аз чумла тархрезй, амсиласозй, тахкик, тахлилу таркиб;
- сохтан ё бозсозии ашёро ёд шрифта, акидахоро тавассути тагйирот ворид намудан, хамгиро кардан ё чудо кардан ба чузъхо.(
Салощятзри маърифатй-тщцищ ищоянд:
- тавоноии тахлил ва баходихй намудан ба ашёхо, ходисахо, тачрибахо, акидахо, назарияхо, вазъиятхо ва падидахои дигар;
- дарёфти фарки байни омилхо, акидахо, нуктахои назар ва афзалиятхо;
- истифода бурда тавонистан аз ченакхои гуногун барои арзёбии акидахо, ходисахо, далелхо, сабабхо ва амалхо;
- бо максади халли масъалахо истифода бурдан аз арзёбй ва тахкики стратегияхои зехнии гуногун;
- тахлили асосноки омилхое, ки ба акида ва кобилиятхои фикрии шахс ва дигарон таъсир мерасонад.
Салощятзри худшиноси ва мустацилияти шахс инхрянд:
- донишчу эътироф намояд, ки фарханг, забон, коидаву тачрибахо ба худшиносй, арзишхо ба рафтор таъсир мерасонанд;
- ташаккул додани малакахо, фахмишхо ва эътимод дар интихоби амалхое, ки ба таквияти саломатй, рушди рафтори шоиста ва худшиносй мусоидат менамояд;
- тахлил ва равшан намудани таъсири оила, чамъият ва вазъи ичтимой дар ташаккули шахсият;
- бедор намудани боварй ба кобилияти худ, худидоракунй ва муташаккилона амал кардан;
- ташаккул додани инкишофи шахсии хонандагон ва кобилияти худро хифз карда тавонистани онхо.
Дарки эхтиром, э^тироми хеш ва щфз намудани \урмату эщироми дигарон:
- равшанфикр ва озодбаён будан;
- омухтани маданият ва фарханги одамони гуногун ва зохир намудани эхтиром ба онхо;
- эътироф ва эхтиром кардани арзиш ва киматх,ои гуногун, ки на хамеша ба акидаи шумо рост меоянд. (6.19-20)
Дарк ва эхтиром кардани истицлолият ва устувории сиёсй, щтимой, ицтисоди, мадани ва фарщнгй:
- тахкик ва омузиши таъсири падидахои чахонй ба фахмиши шахс оид ба мустакилият дар хаёти ичтимой ва шахсй;
- тахкик ва омухтани вобастагии рушди устувор аз хамкории самаранок ва хаматарафаи сиёсй, ичтимой, иктисодй, экологй ва г.;
- акида, интихоб ва рафтори шахс ба ашёхои зинда ва гайризинда чй тавр таъсир расонда метавонад;
- тахкик ва тахлили амалхои шахс ва ё гурухи одамон ба рушди устувор чй таъсире расонида метавонад;
- эътимоднок нишон додани он, ки рафторхои одамон чй тавр метавонанд ба некуахволии чамъият, мухити зист ва иктисодиёт (махаллй, миллй ва чахонй) таъсири мусбй мерасонанд.
Ташаккули саводноки. Ташаккули дониш вобаста ба самтхри гуногуни саводноки:
- дарки ахамияти донишхои гуногун дар хаёти харруза;
- саводнокй аз калимахо, тасвирхо, ракамхо, овозхо, харакатх,о ва дигар нишондихандахое иборат аст, ки хар яки он шарх ва мазмуни гуногун дорад;
- тахкики муносибати байни саводнокй бо дониш, фарханг ва арзишхо;
125
- аз бар намудани акидахо ва ахборхое, ки аз манбаъ ва сарчашмахои гуногун дарёфт шудаанд (масалан, махзани маълумот ва дигар маъхазхои табий ва сунъй);
- истифода аз технологияхои гуногун ба максади тахкики акидахо ва пурра гардонидани фахмиш дар сохахои гуногуни таълим.
Тазциц ва тщлили падидауои олам тавассути донишуои муайян:
- чустучуи тачрибахо тавассути истифодаи стратегия, воситахо, захирахо ва технологияхои гуногун;
- интихоб ва арзёбии сарчашмахо ва воситахои ахборотй, ки барои ичрои вазифаи мушаххас равона шудаанд;
- истифода аз дониши мавчуда дар шароити муайян бахри тахлилу таркиби вазъияти мавчуда;
- тахлили сифатй ва микдории маълумоти хаттй, шифохй ва визуалй, ки аз сарчашмахои гуногуни иттилоотйчамъ оварда шудаанд;
- истифодаи акидахо ва технологияи муосир бо максади эчоди чизи нав.
Баёни натицаи фаумиш ва маън намудани донишхри муайян:
- дарки акидахо ва тачрибахо ба максади баён кардан, сохтан, хисоб кардан ва муошират кардан тавассути мавод, стратегия ва технологияхои гуногун;
- истифодаи воситахои забонй, акидахо ва равандхое, ки барои ташаккули малакахои мушаххаси фанхои алохида замина мегузоранд;
- пешниходи акидахо, тачрибахо ва ахбори фарогир, осонфахм ва барои дигарон муфид;
- интихоб ва истифодаи технологияи мувофик барои муоширати самаранок ва боодобона.
Ташаккули масъулиятшиносии ицтимой. Истифодаи цоидаузи ахлоцй:
- тахлили таъсири чашмдошти амалхои шахс ва дигарон ба мухит дар вазъиятхои мушаххас;
- ба эътибор гирифтани таъсири амалхо дар шароити дигар;
- риояи доимии арзишхои асосии ахлокй;
- нишон додани катъият дар масъалахои ахлокй, ба монанди «эхтироми хар як шахс»;
- тахкики он, ки арзишхо ва акидахо аз чониби одамон ва халкиятхои алохида баён гардида, дар бой гардонидани ахлоки башарй васеъ истифода мешаванд.
Цалб гардидан дар мууокима ва муколамауо:
- нигох доштани мувозинат дар суханронй, гуш кардан ва чавоб додан;
- имконият додан барои сахмгузории хар як шахс;
- ба таври эътимоднок ва созанда пешниход карда тавонистани акидахои гуногун;
- истифода аз усулу воситахои хамдигарфахмй бо максади хосил намудани фахмиши ягона оид ба масъалахои матрахшаванда;
- зохир намудани эхтиром ба хеш ва дигарон хангоми мухокима ва бахс.(9.25-26)
Салохиятнокй дар ичрои вазифахои чамъиятй ифодакунандаи эхтироми бепоён ба хукукхои
инсон, хукукхои ахдномавй, мухаё сохтани мухити созгор бахри халли низоъхо дар синф, муассисаи таълимй, оила ва чомеа мебошад.
Донишчуи босалохият ба атрофиён ёрй расонида, дорои мустакилият, фархангу маданияти баланд буда, кобилияти дигаронро ба эътибор мегиранд. Барои ба максади гузошташуда расидани дигарон ёрию мадади бегаразона мерасонад, муносибатх,ои гаразнок ва ноодилонаро нисбат ба худ ва дигарон раво намебинад.
АДАБИЁТ
1. Веселовская Н.С. Компетентностный подход в образовании - основа подготовки высококвалифицированного специалиста. Омск. 2004. С-34
2. Зимняя И.А. Ключевые компетенции - новая парадигма результата современного образования [Электронный ресурс] //Интернет-журнал «Эйдос». - 2006. Режим доступа: http://www.eidos.ru/journal/2006/0505.htm.
3. Кузьмина Н.В. К вопросу о системном подходе исследования педагогической деятельности. Ученые записки. Ивановского гос.пед. ин-та.1971. Т.86. С.4-9
4. Лебедев О.Е. Компетентностный подход в образовании [Электронный ресурс].// Школьные технологии. -2004. -№5. -С.3-12. - Режим доступа: http://www.orenipk.ru/seminar/ lebedev.htm.
5. Селевко Г.К. Компетентности и их классификация // Народное образование, 2008. - № 4. С.7-8.
6. Серякова С.Б. Компетентностный подход как направление модернизации российского образования / С.Б. Серякова // Пед. образование и наука: науч.-метод. журн. - 2004. - №1. С.19-20.
7. Кравец В.Н., Нижегородский государственный технический универсигет(Ш ТУ г.Н. Новгород). Организация и контроль самостоятельной работы студентов. -1990.С.20-21.
8. Леонтьев А.А. Психологические предпосылки раннего овладения
9. иностранным языком //Иностранный язык в школе. - 1985.С. 14-15.
10. Магаева М.В., Плеханова А.Ф., Донишгохии давлатии техникии Нижегород (ДДТН дар шахри Новгород) Ташкили кори мустакилонаи донишчуён дар мактабхои олии Нидерландия. С.25-26.
ПСИХОСОЦИАЛЬНЫЕ АСПЕКТЫ ФОРМИРОВАНИЯ ПРОФЕССИОНАЛЬНОЙ КОМПЕТЕНТНОСТИ СТУДЕНТОВ
В статье отражены психолого-педагогические основы формирования профессиональной компетентности студентов в использовании новых технологий и формы эффективной организации учебного процесса. Также, автор в статье подробно рассматривает пути использования методов ведения инструкций, методологии и трех уровней, в которых развивается компетенция студента.
Ключевые слова: психология, педагогика, эффективность, компетентность, надежность, традиционная система, конкурентоспособность
PSYCHOSOCIAL ASPECTS OF THE FORMATION OF PROFESSIONAL COMPETENCE OF STUDENTS
According to this article, the psychological and pedagogical foundations of the formation of the professional competence of students are reflected in the use of new technologies and the form of effective organization of the learning process. Use of methods of conducting instructions, methodology and three levels in which the competence of the student develops.
Keywords: psychology, pedagogy, efficiency, competence, reliability, traditional system, competitiveness Сведени об авторах:
Кенджаева Зарина Хайруллоевна - кандидат педагогических наук декан факультета дошкольного образования Таджикского государственного педагогического университета им. С. Айни. Тел (+992) 909707766, Е-mail: Кенджаева.1973ШпЬох. ru
Каюмова Хурилико Тагайевна- кандидат педагогических наук, заведующий кафедры теория и методикадошкольного образования, факультет дошкольного образования Таджикского государственного педагогического университета им. С .Айни. Тел (+992) 904406690, E-mail:kayumova. [email protected]
About the authors:
Kendzhayeva Zarina Khairulloevna - Candidate of Pedagogical Sciences, Dean of the Faculty of Preschool Education of the Tajik State Pedagogical University named after A.I. S. Aini. Phone (+992) 909707766, E-mail: [email protected] Kayumova Khuriliko Tagayevna - Candidate of Pedagogical Sciences, Head of the Department of Theory and Methodology of Preschool Education, Faculty of Preschool Education of the Tajik State Pedagogical University. S .Aini. Tel (+992) 904406690, E-mail: kayumova. 1973@inbox. ru
ШИНОС КАРДАНИ ХОНАНДАГОН БА ОФАТ^ОИ ТАБИЙ ВА РОХДОИ ПАСТ
кардАни хатари ощо тиб^и барномаи таълимй
ВА КИТОБХ,ОИ ДАРСИИ ФИЗИКА
Мирзоев А.М., Умаров У.С.
Донишгохц давлатии омузгории Тоцикистон ба номи С. Айни
Асосгузори сулху вахдати миллй - Пешвои миллат, Президента Чумхурии Точикистон мухтарам Эмомалй Рахмон ба хотири боз хам бехтар ба рох мондани омузиши илмхои табиатшиносй, дакик ва риёзй, инчунин, барои тавсеаи тафаккури техникии насли наврас дар паёмашон ба Мачлиси Олй (26.12.2019) солхои 2020-2040-ро «Бистсолаи омузиш ва рушди фанхои табиатшиносй, дакик ва риёзй дар сохаи илму маориф» эълон карданд [16].