Перинаталды және балалар кардиологиялық хирургиясы орталығының медициналық қызметкерлерінің кәсіби даму бағыттарын талдау Текст научной статьи по специальности «Науки о здоровье»

440

Вестник КазНМУ №3-2017

A.M.Kushkarova1, G.K.Kaussova1, N.E. Glushkova 2

1 Kazakhstan Medical University High School of Public Health, Almaty, 2 Department of internship on general practice and postgraduate education, Semey State Medical University

THE ROLE OF CONTINUING PROFESSIONAL EDUCATION AND TRAINING STANDARDS IN THE MANAGEMENT OF MEDICAL STAFF

Resume: The solution of the personnel crisis in the world health care systems is the first priority of the countries. The current problems of developing the health workforce in the world are connected with the shortage of personnel providing primary medical care, the shortage of specialists in a narrow profile, the imbalance in the number of doctors and nurses, and the excessive concentration of medical workers in large cities. This work is devoted to a review of publications describing the role of continuing professional education and training standards in the management of medical staff.

Keywords: management of medical staff, continuous professional education, PHC

УДК: 618.10.009.689.7

АДыдырбаева, Е.Утеулиев, Л.Айтамбаева

«КДСЖМ» Казацстандыцмедициналъщуниверситет С.Д.Асфендияров атындагы Казац ¥лттыцмедицинауниверситет1

ПЕРИНАТАЛДЫ ЖЭНЕ БАЛАЛАР КАРДИОЛОГИЯЛЬЩ ХИРУРГИЯСЫ ОРТАЛЬИЫНЫН, МЕДИЦИНАЛЫК; КЫЗМЕТКЕРЛЕР1НЩ

КЭС1БИ ДАМУ БАFЫТТАРЫН ТАЛДАУ

Президент Н.Э.Назарбаев «Жаца элемдегi жаца Казацстан» атты Казацстан халцына Жолдауында елiмiздiц дамуыныц жаца кезецiндегi мемлекеттж саясаттыц 6ip багыты медициналыц цызмет корсету сапасын жацсарту жэне денсаулыц сацтаудыц жогары технологиялыц жуйесш дамыту болуы керек деп атап корсеттi. Медициналыц цызметтердiц сапасы кешендi угым болып табылады жэне ол коптеген колемдi себептерге байланысты, олардыц iшiнде медициналыц уйымдардыц материалдыц-техникалыц жарацталуын, клиникалыц мамандардыц кэ^би децгешн жэне оны арттыруга деген уэждеместщ болуын, медициналыц комектi уйымдастыру мен корсету удерктерш басцарудыц цазiргi замангы технологияларын енгiзудi, медициналыц комекке ацы толеудщ тиiмдi эдктерш енгiзудi болек атап откен жон. Медициналыц цызметтердiц сапасын басцаруды жетiлдiру Казацстанныц денсаулыц сацтау саласын 2020 жылга дешн стратегиялыц дамыту аясында мацызды орын алады. Эрбiр адамныц денсаулыгы оныц толыццанды тiршiлiк етуш гана емес, сонымен цатар оныц мyмкiндiктерiнiц элеуетш аныцтайтын факторга айналып отыр.

TYÜiHÖi свздер: жуйе, жолдау, перинаталдыц цызмет

Такырыптын, езектШй: Денсаульщ са;тау саласында жогары медициналык; немесе арнайы медициналык; орта бШм1 бар адамдар жумыс ктейдъ Саланы кадрлы; ;амтамасыз ету туралы айта отырып, медициналык; жабды;тармен айналысатын инженерлш-техникалы; жэне кемекш1 ;ызметкерлер, сондай-а; эгамшшш-баск;арушылык; кадрлар туралы да умытпау ;ажет, олар ;аз1рп тацда ете ;ажет.

Денсаулы; са;тау саласында кадрларды дамытудыц болашагы мен жоспарларыныц арасында денсаулы; са;таудыц уйымдастырушыларына ете аз кецш беледь «Денсаулы; са;таудыц уйымдастырушылары ;ызметтш мшдеттер1 бойынша азаматтардыц денсаулыгын са;тау саласында саясат;а жауап беретш орындаушы билштщ федералды органдарыныц шеш1мдерш ¡ске асыру процейнде непзп буын болып табылатындыщтан бул денсаулы; са;тау саясатын жузеге асыруда ай;ын ;ателш болып табылады»[1,2].

Алайда жогарыда аталган категориялар зерттеудщ шецбершен шыгып кетед1 жэне жеке пысыщтауды талап етедъ Аталган жумыстыц аясында 6í3 тек медициналык; жумысшыларды ;арастырамыз (жогары медициналык; бШм бар тулгалар, оныц ¡шшде дэр1герлер).

Зерттеу максаты: перинаталды жэне балалар кардиологиялы; хирургиясы орталыгыныц медициналык; ;ызметкерлершщ кэйби даму багыттарын зерттеу жэне кэйби децгейлерш арттыру бойынша усыныстар жасау. Зерттеу мшдеттерг

1. 2014-2016 жж. ПжБКХО медициналык; ;ызметкерлершщ курылымы мен кэйби даму багыттарына талдау жасау;

2. ПжБКХО ;ызметкерлершщ дипломнан кешнп даярлы; жэне езш-ез1 кэйби жетшд1руге ;ажеттШп мен к;анагаттанушылыгын зерттеу;

3. Медициналык; ;ызметкерлердщ кэйби децгейлерш арттыру бойынша усыныстар жасау.

Зерттеу баFдарламасы: Республикада ММС-ды енпзудщ перспективалы; багыттарын аны;тауда непзп элементтерд к;алыптастыруга мумгандш беретш мшдеттер кешенш шешуд ;амтыды.Зерттеудщ жеке элементтерш

орындау алгоритм! ;амтиды: эртурл! елде ММС ;ызмет! мен оныц енг!зу проблемалары бойынша ;аз!рп эдебиеттерге шолу, 2011-2015 жылдар аралыгында Каза;;стандагы медициналы; са;тандыру нарыгы туралы статистикалы; деректер, ММС-ды енг!зуге хальщтыц кезк;арасын аны;тау ма;сатында олардан алынатын элеуметт!к сауалнаманыц нэтижелер!.

1.2 Медициналык квмек кврсету сапасы жэне

медициналык бiлiм беру мэселелер1

Бул бел!мде медициналы; кемект1ц сапасы тус1н1г1 жэне оныц медициналык; бШм беруд1ц сапасымен байланысын ;арастырамыз, сонымен ;атар осы саладагы экспертт1к уйымдармен айтарлы;тай жт ;озгалатын нег1зг1 мэселелерд! аны;таймыз.

Дэр1герлердщ б1л1кт1л1г1н1ц теменд1г1 - бул ая;талган ем1р, денсаулы;, материалды; жэне ;аржы ресурстарын ти1мс1з пайдалану екенд1г1 бурыннан ;упия емес. ¥лыбританияда дэр1герлерд1ц о;ыс эрекеттер1нен болган 850 мыц ас;ыну аны;талган. Залал емделуш1лерд1ц ауруханада жатуыныц ;осымша кундер1 уш1н 3 млрд. доллармен багаланды, егер басында б1рден дурыс ем тагайындаганда, бул жагдайдан ;утылуга болар ед1. Канадада дэр1герлш ;ател1ктер ауруханада жат;ан 13 емделушшщ б1реу1мен т1ркелед1, мунда залал ауруханадагы ;осымша кундер уш1н 1,1 млн.-мен багаланады. А^Ш-та 44 мыц, ал кейб1р деректер бойынша 98 мыцга дей1н адам ел1м1 дэр1герлерд1ц ;ателштер1мен байланысты [1-8]. Тагы б1р мэл1мдемеш усынамыз: «Саладагы кадрлы; жет1спеуш1л1к ешюмге де жацалы; емес, кез келген меншш тур1ндег1 клиника уш1н а;ылды маман табу оцай емес. Эйресе, егер сез элемд1к медицинадагы соцгы жет1ст1ктер туралы хабары бар жэне заманауи медициналы; жабд^1;тарда б1л1м1 мен машыгы бар дэр1гер туралы болса»[5].

Ескерту жи1л1г1 бойынша ек1нш1 мэселе сарапшылардыц дипломнан кей1нг1 б1л1м беру жуйейнщ жагдайы мен б1л1м беру багдарламаларыныц заманауи реалийлерге сай келмеушштне кец1л толмаушылы; болып табылады. Медициналы; кадрлар мен медициналы; б1л1м беруд!

Вестник КазНМУ №3-2017

441

дайындауга катысты зац жобаларындагы пункттерд пысьщтаудыц сапасы туралы жагымсыз шгарлерд кездест1руге болады.

К^аз1рп бтктткт арттыру жуйей б1ршама есгарген жэне тез дамушы жэне озгермел1 медицина мен когамныц суранысына жауап бере алмайтындыгы туралы корытынды жасауга болады... бас;а мэселе — бтм беру багдарламалары мазмуныныц сапасы. Тэуелйз сарапшылардыц багалары бойынша, курстарда тыцдаушыларга есгарген жэне озекттгш жойган мэл1меттерд едэу1р жш усынады». [8-9] Ескеру жшлт бойынша ушшш1й клиникалы; базалар мен бШм беру мекемелершщ арасындагы озара эрекеттестш мэселей болып табылады. Сарапшылардыц копшШп к;аз1рп уа;ытта жогары медициналык; бтм беру мекемелершщ педагогикалы; курамы емдеу к;ызмет1мен айналысу мумгандшнщ жо;тыгына алацдайды жэне факт бойынша дэршерлш кадрлар ;аз1р емдеу процейнен ;ол узуге дайындалуда. [10]

«Денсаулы; са;таудагы экономика» жэне «денсаулы; са;таудагы менеджмент» багыттары бойынша о;ыту жэне бас;арушы кадрлар мэселейне арналган ма;алалар жетюшкп. Сарапшылар денсаулы; са;таудыц к;аз1рп саясатында бас;арушы кадрлардыц ролшщ арт;андыгын айтады.

Сонымен ;атар медициналык; мамандардыц агылшын ттн жеткшшйз бшу, медиктердщ шет тшн окуга жумсайтын сагаттарын ;ыск;арту, дипломнан кешнп дайындау багдарламаларында агылшын тШ бойынша курстардыц болмау мэселей кетер1луде. Шет ттн б1лу кэйби даму мен оздтнен бтм алуга арнайы а;парат коздерш ерган пайдалануга, мамандардыц хальщаральщ к;атынастарга ;атысуына, хальщаральщ конференциялар мен симпозиумдарга баруга мумгандш бередь Ты бтмшйз озщ1здщ жумысыцызды батыстыц гылыми басылымдарына жарияланымга усыну ;иын. Осылайша, бул мэселе уздшйз

медициналык даму такырыбына тшелей катысты, ce6e6i барлык медициналык жеисикгер мен соцгы нэтижелер агылшын тшшде жарияланады, ал орыс тiлiне аударылып, бiздiц дэрiгерлерге жету Yшiн 2-3 жыл кажет, ол кезде акпарат ескiредi, 0зектiлiгiн жогалтады. Сондай-ак мэселе дипломнан кешнп медициналык бiлiм берудщ ресейлiк жэне шет елдiк ЖYЙелерiмен бiрлесумен байланысты. Хальщаральщ бiлiм беру кещсттндеп бiрлесу, оныц iшiнде шет елдш окытушыларды отандык ЖОО-дарына шакыру мэселесiне осы саладагы сарапшылар казiр ЖYЙелi негiздегi медициналык бiлiм беру ЖYЙесiне тартылган шет елдiк мамандар едэуiр аздыгы туралы айтады. Эдетте, олар кыска мерзiмдi, тар мамандандырылган курстарга, шеберлiк кластарга, конференцияларга келедь бiршама дэрiстер окиды. Алайда шет елдш окытушылардыц туракты негiздегi узак мерзiмдi жалдану бойынша барлык усыныстары кэсiби медициналык кауымныц 0кiлдерi мен сарапшыларыныц бiркатарыныц терiс жэне ынталы катынасымен кактыгысады.

Кеп жагдайда мамандардыц белт шет елдiк мамандарга еуропалык децгейге сэйкес теленетiн ецбекакыныц келемш, сондай-ак шет елдiк эрiптестер Yfflrn туру акысы ^азакстанда кэсiби медициналык бтм берудiц сапасын арттыруда ете шыгыны кеп тэсiл, сонымен катар езiмiздiц окытушылык курамга катынасы бойынша этикага жатпайтын эрекет деп есептейдъ

Цорытынды: Бул мэселенiц шешiмi гылыми уйымдарды баскару принциптерiнен соцгы нэтижеге, тшст гылыми тэжiрибенiц халыкаралык стандарттарын енгiзуге, дэлелдi медицина орталыктарын жасауга, гылыми зерттеу менеджмент бойынша гылыми кадрлар дайындауга, сэйкес инфракурылым жасауга багытталган гылыми зерттеудi баскаруга ауысу болып табылады.

ЭДЕБИЕТТЕР TI3IMI

1 Аканов А.А., Мейманалиев Т.С. КР денсаулык сактау жуйей жэне халык денсаулыгы. - Алматы, 2012. - 86 б.

2 Егоршин А.П. Организация труда персонала: учебник / А.П. Егоршин, А.К. Зайцев. - М.: ИНФРА-М, 2011.

3 Клочков А. К. KPI и мотивация персонала. Полный сборник практических инструментов. — Эксмо, 2010. — 160 с

4 Панасенко, С.В. Проблемы мотивации в некоммерческих организациях. /С.В. Панасенко / / Управление персоналом. 2006. N 14.

5 Управление персоналом / Под ред. Т.Ю. Базарова [и др.]. М.: Юнити, 2003. 560 с.

6 Герчиков В.И. Типологическая концепция трудовой мотивации //Мотивация и оплата труда. - №2. - 2005. - С. 53-62.

7 Егоршин А.П. Управление персоналом. 4-е изд., испр. - Н.Новгород: 2003. — 720 с. [электронный ресурс] URL: http://www.alleng.ru/d/manag/man304.htm (10.05.2014)

8 Столяров С.А. Рынок медицинских услуг: Некоторые его характеристики, проблемы и аспекты управления. 3-е изд. испр. И дополн. - Барнаул: Аз Бука, 2005. - 269 с.

9 Гаврилов С.С., Биртанов Е.А., Салов Р.В., Ахметов В.И. К вопросу о квалификации врачей и среднего медперсонала стационаров РК /Денсаулык сактауды дамыту журналы.- 2007.- № 1(42).- С. 35-40.

А.Кыдырбаева, Е.Утеулиев, Л.Айтамбаева

Резюме: В свою очередь, уровень состояния здоровья населения страны определяется величиной социально-экономического, культурного и промышленного развития. Доступность, своевременность, качество и преемственность оказания медицинской помощи, которая служит для обеспечения единого развития, социальное благополучие людей, ориентированных, представляющая систему здравоохранения с точкой зрения устойчивого и стабильного роста является одним из главных приоритетов страны. Ключевые слова: система, перинатальная служба

A.Kydyrbaeva, E.Uteuliev, L.Aitambaeva

Resume: The level of health of the population determines the social and economic, cultural and industrial development of the country. Healthcare, representing a single, developed, socially-oriented system that serves to ensure accessibility, timeliness, quality and continuity of health care services, is one of the key priorities in the country in terms of sustainable and sustainable growth of people's wellbeing. Keywords: System, perianal, service, shipping