Научная статья на тему 'MILLIY QADRIYATLAR HAR BIR MILLATNING O‘TMISHI, BUGUNI VA KELAJAGI'

MILLIY QADRIYATLAR HAR BIR MILLATNING O‘TMISHI, BUGUNI VA KELAJAGI Текст научной статьи по специальности «Философия, этика, религиоведение»

329
183
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «MILLIY QADRIYATLAR HAR BIR MILLATNING O‘TMISHI, BUGUNI VA KELAJAGI»

Tashkent Medical Academy

The significance of the scientific, cultural

heritage of Abu Rayhon Beruni and its role in

MILLIY QADRIYATLAR HAR BIR MILLATNING O'TMISHI, BUGUNI VA

KELAJAGI

Habiba Botrovna Nurbaeva

Toshkent tibbiyot akademiyasi iqtidorli talabalar ilmiy faoliyatini tashkil qilish bo'limi xodimi, Nizomiy nomidagi Toshkent pedagogika unversiteti mustaqil

izlanuvchisi

Muxammadqodir O'rolov

Mirzo Ulug'bek nomidagi O'zbekiston Milliy universiteti talabasi

O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2016 yil 14 sentiyabrdagi 0'RQ-406-son "Yoshlarga oid davlat siyosati to'g'risida"gi qonuni, O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019 yil 3 maydagi "Iqtidorli yoshlarni aniqlash va yuqori malakali kadrlartayyorlashning uzluksiz tizimini tashkil etish chora tadbirlari to'g'risidagi PQ-4306- son Qarori, 2019 yil

8 oktiyabrdagi "O'zbekiston Respublikasi ta'lim tizimini 2030 yilgacha rivojlantish konseptsiyasini tastiqlash to'g'risida"gi PF-5847-son Farmoni, O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 7 fevraldagi "O'zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo'yicha Harakatlar strategiyasi to'g'risida"gi PF 4947-son Farmoni, "2017 yil 20 apreldagi "Oliy ta'lim tizimini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to'g'risida"gi PQ 2909-son Qarori, 2018 yil 16 yanvardagi "Moddiy madaniy va arxeologiya merosi ob'ektlarini muhofaza qilish va ulardan foydalanishni takomillashtirish to'g'risida"gi 5181-son Farmoyishi,

0'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 25-avgustdagi PQ-361-son qarori ijrosini taminlash maqsadida ko'plab chora tadbirli ishlab chiqidiishi.

O'zbekiston Respublikasining yanada gullab yashnashi, yoshlarni vatanparvarlik ruhida tarbiyalash va milliy qariyatlariizni yod etish uchun xizmat qiladi.

"Buyuk mutafakkir va qomusiy olim Abu Rayhon Beruniy tavalludining 1050 yilligini xalqaro miqyosida keng nishonlash to'g risida"gi qarori ijrosini ta 'minlsh maqasadida, Tibbiyot akademiyasida "Abu Rayhon Beruniy ilmiy madaniy merosining ahamiyati va uni fan taraqqiyotidagi o'rni" mavzusida xalqaro mutaxassislar ishtiroki bilan Respublika ilmiy-amaliy anjumani o'tkazishi xalqimizning o'timishi va milliy qadriyatlarga bo'lgan xurmatining ayanada mujasamiligini ko'rishimiz barchani hursand qiliadi.

December 16

https://tma.uz/ Republican Scientific and Practical Conference

Tashkent Medical Academy

The significance of the scientific, cultural

heritage of Abu Rayhon Beruni and its role in

Milliy qadriyatlar har bir millatning o'tmishi, buguni va kelajagini oynadek ko'rsatib turuvchi eng muhim omillardan biri. Qadriyatlarni milliy, diniy, mahalliy, mintaqaviy va umuminsoniy kabi bir qator turlarga shartli bo'ladi. Insoniyat tarixida jamiyat taraqqiyoti bir tekis kechmagan. Jamiyatda yuz berayotgan ijtimoiy-tarixiy hodisalarga turlicha munosabatda yondashish natijasida insonlarning dunyoqarashi, turmush tarzi, mentaliteti shakllanishi barobarida, milliy qadriyatlar ham takomillasha borgan.

Milliy qadriyatlar har bir millatning tili, urf-odatlari, tarixi, madaniyati, an'analarini, barcha moddiy va ma'naviy boyliklarini, iqtisodiy, ijtimoiy-siyosiy hayotining barcha tomonlarini o'z ichiga qamrab oladi.

Shuning uchun ham qadriyatlar millatlarning ma'naviy qiyofasini aks ettiradi. Xalqimizning asrlardan asrlarga o'tib kelayotgan o'zi tug'ilib o'sgan ona yurtiga -Vatanga muhabbat, ajdodlar xotirasiga sadoqat, mehmonga, o'zidan kattalarga ehtirom, o'zidan kichiklarga izzat-ikrom, ayniqsa ota-ona, qarindoshurug'larga doimiy beg'araz hurmat va xizmat ko'rsatish, birovning haqiga, ayniqsa, yetim-esirlarning, qo'ni-qo'shnilarning, ojiz-notavonlarning haqiga xiyonat qilmaslik, orttirgan mol-dunyosidan xayr-ehson qilish, har qanday sharoitda ham hayo va andisha saqlash, ahli ayoli - oilasini asrab-avaylash singari juda ko'plab insoniy fazilatlar milliy qadriyatlarimizning asosini tashkil etadi.

Jahonda hozrgi taxlikali zamonda fan va texnikaning eng yangi sohalari bo'lgan natexnologiyalar, mashina intellekti, sun'iy intellekt biokibernetika, ginetik tibbiyotdagi kashfiyotlarning ma'naviy mezonlari uzoqlashishi jiddiy xavotirlarni vujudga keltiradi. Bu kabi muammolarni oldiniolish esa ilim -sohasi vakillarining milliy madaniyatini rivojlantirsh, hususan yosh tadqiqodchilar imlmiy ijtimoy faoliyatininig ma'naviy ahloqiy asoslari, tamoillari va mezonlar, zamonaviy ilm - fan etikasi me'yorlari hamda pedagogik askiologiya, qadriyatlar tizimini o'rganishga bo'lgan ehtiyoj yanada kuchaydi. Pedagogik antropologiya - shaxs va jamiyat integratsiyasi omili sifatida, qadriyatli yondashuv asosida pedagogika nazariyasi va amaliyotini tahlil qilish, akmeologik yondashuv asosida talabalarda kreativ qobiliyatni, pedagogik fasilitatsiya vositasida talabalarning mustaqil ishlarini tashkil etish, yoshlarda qadriyatlar milliy qadriyatlar tizimi va mafkuraviy immunitetni shakllantirish bo'yicha ilmiy tadqiqotlar olib borish muhim ahamiyat kasb etadi.

Shuningdek, AQSh, Buyuk Britaniya, Frantsiya, Germaniya, Yaponiya, Janubiy Koreya va Rossiya davlatlarida oliy ta'lim muassasalari talabalarining yashash xududi mintalitetiga xos milliy qadriyatlarini rivojlantirish bo'yicha tadqiqotlar olib borilmoqda.

https://tma.uz/

December 16 Republican Scientific and Practical Conference

196

Tashkent Medical Academy The significance of the scientific, cultural heritage of Abu Rayhon Beruni and its role in the development of science_

taraqqiyotidagi o'rni

'.qqtyottüa^

Shu jihatdan qadriyatning namoyon bo'lishi shakllarini turli xil tahlil va tasniflash, bu shakllarni ular bog'langan ob'ektlarga qarab tavsiflash, talabalarning milliy qadriyatlarni shakllantirishga ijtimoiy-psixologik asoslarini rivojlantirish, milliy-madaniy meros vositasida talabalarida milliy qadriyatlarni takomillashtirish, mexanizmlari hamda texnologiyalarini ishlab chiqish alohida ahamiyat kasb etadi. Buyuk olim Beruniy o'rta asr sharoitida haqiqiy ilmiy tabiatshunoslikka asos soldi, uning turli sohalarshda o'z davri uchun taajjubga soluvchi shunday fikr va ilmiy farazxdarni olg'a surdiki, ular bir necha asrlardan so'ng Ovro'po ilmida o'z isbotini topdi. Beruniy O'rta asr sharoitida haqiqiy tajribaga, kuzatish, eksperimenta asoslanuvchi aniq ilmiy tafakkurni beruvchilardandir.. Beruniy mamlakat ravnaqi fan ravnaqi bilan uzviy bog'liq deb bildi. «Har bir olim o'z muhokamasida amalshyotga asoslaninsh, o'z tadqiqotida aniq bo'lishi, to'xtovsiz mehnat qilishi, xatolarini qidirib tuzatishi, ilmda haqiqat uchun har xil uydurma, yuzakichilikka qarshi kurash olib borishi zarur», degan. Beruniy mamlakatimiz ravnaqi uchun yoshlarga yo'lchi yulduz kabi mayoq bo'lib yo'llarini yoritgan buyuk olimidir.

Mamlakatimizda yoshlarimizning intelektual madaniyatini hamda milliy qadriyatlarini rivojlantirish va tarixiy-madaniy merosni keng targ'ib etish, talabalarida milliy g'urur va iftixor tuyg'usini, ajdodlar merosiga aksiologik munosabatni qaror toptirish, talabalarning tashabbuskorligini qo'llab-quvvatlash amaliyotga tadbiq etilmoqda. Bunda talabalarida kitobxonlik va mutolaa madaniyatini rivojlantirish, yoshlar o'rtasida mafkuraviy immunitet, diniy bag'rikenglik va millatlararo totuvlikni shakllantirish, yot g'oyalar ta'siriga tushib qolishni oldini olishga qaratilgan ta'sirchan usullarini joriy qilish muhim ahamiyat kasb etadi. O'zbekiston yoshlari-2025" kontseptsiyasini ishlab chiqish zarurligi ujudga keltiradi. Ushbu zaruriyatdan kelib chiqib, "Prezident maktablari", "Ijod maktablari"ni tashkil etish, mamlakatimiz yoshlarining bo'sh vaqtini mazmunli tashkil etish bo'yicha ijobiy tashabbusda ilgari surilgan yosh avlodning ilm egalashga bo'lgan ishtiyoqini va intellektual salohiyatini oshirishning muhim vazifalari sifatida belgilanishi kelajakda yoshlaring vatanimizning rivoji uchun muhim ahamiyat kasb yetadi.

https://tma.uz/

Republican Scientific and Practical Conferena

December 16

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.