CC BY
15SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 2 I ISSUE 2 I 2021 ISSN: 2181-1601
MAKTABGACHA TA'LIM MUASSASASI O'QITUVCHI-LOGOPEDINING O'QUV JARAYONIDA ZAMONAVIY TA'LIM TEXNOLOGIYALARIDAN
FOYDALANISHI
Maftuna Kengash qizi Normatova
A.Qodiriy nomidagi JDPI Maxsus pedagogika kafedrasi stajyor o'qituvchisi
ANNOTATSIYA
Boshqa mashg'ulotlardan farqli ravishda o'quv jarayonida zamonaviy ta'lim texnalogiyalardan foydalanish o'quvchidan ko'proq fikrlash, tahlil qilish va nutq so'zlashni talab etadi. Zamonaviy ta'lim texnalogiyalardan texnologiyalardan foydalanish o'quvchini chuqur fikr yuritishga, malumotlarni xayolan jamlash va nutq orqali yetkazib berishga urg'u beradi. Zamonaviy ta'lim texnologiyalarni nutq o'stirish mashg'ulotlarida qoTlash bugungi kunning dolzarb masalasidir.
Kalit so'zlar: barmoq gimnastikasi, artikulyar gimnastika, nafas olish gimnastikasi, yuz mushaklarining rivojlanishi, yuzning o'z-o'zidan massaji, jismoniy mashqlar, ko'z gimnastikasi, qum terapiyasi
USE OF MODERN EDUCATIONAL TECHNOLOGIES IN THE EDUCATIONAL PROCESS OF TEACHER-SPEAKER OF PRESCHOOL
EDUCATIONAL INSTITUTION
Maftuna Kengash kizi Normatova
Internship teacher of the department of special pedagogy of JSPI named after
A.Kodiri
ABSTRACT
Unlike other activities, the use of modern learning technologies in the learning process requires the student to think, analyze and speak more. The use of modern educational technologies in technology emphasizes the ability of the student to think deeply, to collect information through imagination and to convey it through speech. The use of modern educational technologies in speech development is a topical issue today.
Keywords: finger gymnastics, articular gymnastics, breathing gymnastics, facial muscle development, facial self-massage, exercise, eye gymnastics, sand therapy
KIRISH
Hozirgi vaqtda korreksiya pedagogikasining dolzarb vazifalaridan biri bu
maktabgacha yoshdagi bolalarda til va nutq buzilishlarini tuzatish jarayonining
samaradorligini yanada mukammal oshirishdir. Tuzatish ishlarida zamonaviy
SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 2 I ISSUE 2 I 2021
ISSN: 2181-1601
texnologiyalar oydalanishning ijobiy tomoni, turli noan'anaviy usul va usullardan foydalanish bolalarning e'tiborini va xotirasini rivojlantirishga ijobiy ta'sir ko'rsatadi.Bolada mustaqillik, qat'iyatlilik, barmoq harakatchanligi, ijodiy xayolot, so'z boyligi, shu bilanbirga bolalarni charchashning oldini oladi.
ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODOLOGIYA
Jahon maydoniga kirishga yo'naltirilgan yangi ta'lim tizimini shakllantirish maktabgacha ta'lim muassasalarining pedagogik nazariyasi va amaliyotida jiddiy o'zgarishlarni, pedagogik texnologiyalarni takomillashtirishni talab qiladi. Bugungi kunda har qanday maktabgacha ta'lim muassasasi, o'zgaruvchanlik printsipiga muvofiq, o'z ta'lim modelini tanlash va tegishli g'oyalar va texnologiyalar asosida pedagogik jarayonni loyihalashtirish huquqiga ega. Pedagogik jarayonning barcha sub'ektlari faoliyatining asosi "Men o'qiyman, men o'zimni o'rganmayapman" modelidir, shuning uchun zamonaviy o'qituvchi bolaning bilim faolligini rag'batlantirishi mumkin bo'lgan, pedagogik texnologiyalarning butun arsenaliga ega bo'lishi kerak. Bundan tashqari, o'qituvchi ta'lim mazmunida yuzaga keladigan o'zgarishlarga moslashuvchan javob bera olioshi, uni bolalarning paydo bo'ladigan va doimiy ravishda o'zgarib turadigan bilim qiziqishlarini hisobga olgan holda moslashtirishga tayyor bo'lishi kerak.
Yuqoridagilardan kelib chiqqan holda logoped o'qituvchilarda ham zamonaviy ta'lim texnologiyalaridan foydalanish zarurati paydo bo'ldi. Kasbiy faoliyatimda quyidagi zamonaviy o'quv texnologiyalaridan faol foydalanaman. Ta'limni rivojlantirish texnologiyasi har bir bolaning individual kognitiv qobiliyatini rivojlantirishga, o'zini shaxs sifatida bilishga, o'quv jarayonida o'zini o'zi belgilashga va o'zini o'zi anglashga qaratilgan; nazariy fikrlash, faolioyatini shakllantirishda katta yordam beradi. Ta'limni rivojlantirish texnologiyasi o'qituvchi va bolalarning kollektiv taqsimlash faoliyati asosida o'zaro aloqadorligini, o'quvchilarning ilmiy-tadqiqot va qidiruv faoliyatida o'quv muloqotini tashkil etish orqali ta'lim muammolarini hal qilishning turli usullarini izlashni o'z ichiga oladi.
O'yin texnologiyalari bolalarni o'quv faoliyati, jamoaviy faoliyat va muloqotga jalb qilish, maktabgacha yoshdagi bolalarning qiziquvchan kognitiv faoliyatini tashkil etishga qaratilgan.
MUHOKAMA
Ta'lim jarayonida qo'llash: haqiqiy vaziyatlarni taqlid qilish, ixtiro qilingan yoki tiklangan ertak yoki mini-hikoyalar.
Ushbu texnologiyadan foydalanishning natijasi: o'rganilayotgan materialni bolalar tomonidan qiziqish bilan qabul qilish va ularni yangi bilimlarni o'zlashtirishga jalb qilish. O'yin bolalarning e'tiborini tarbiyaviy vazifaga qaratishga yordam beradi, murakkab o'quv topshiriqlarini yanada qulayroq qilish imkonini beradi va maktabgacha
SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 2 I ISSUE 2 I 2021 ISSN: 2181-1601
yoshdagi bolalar uchun ongli kognitiv motivatsiyani rivojlantirishga yordam beradi. O'yinning afzalliklaridan biri shundaki, u har doim har bir bolaning faol harakatlarini talab qiladi. Shu sababli, to'g'ridan-to'g'ri ta'lim faoliyatida uning yordami bilan men nafaqat bolalarning aqliy, balki motorli faoliyatini ham tashkil qilaman, chunki o'yin vazifalarini bajarish har xil harakatlar bilan bog'liq, bu ayniqsa bolalar uchun juda muhimdir - logopatlar.
NATIJA
Hamkorlik texnologiyasi tenglik, o'qituvchi va bola munosabatlaridagi sheriklik, bolaga insoniy-shaxsiy munosabatni amalga oshirishga qaratilgan. O'quv jarayoniga tatbiq etish: bolalar bilan birgalikda maqsadlar, darslarning mazmuni ishlab chiqiladi, hamkorlik va hamjihatlikda baholanadi. Undagi eng muhim o'rinni "o'qituvchi - bola" munosabati egallaydi. Hamkorlik tushunchasida bola o'zining o'quv faoliyatining sub'ekti sifatida namoyon bo'ladi. Shuning uchun bitta jarayonning ikkita sub'ekti birgalikda harakat qilishlari kerak; ularning hech biri boshqasidan ustun turmasligi kerak.
Ushbu texnologiyadan foydalanishning natijasi: aloqa madaniyati ko'nikmalarini rivojlantirish, hamkorlik va tenglik muhitini yaratish, mustaqil tanqidiy fikrlashni rivojlantirish.
Differentsial o'quv texnologiyasi o'quvchilarning atrofdagi voqelikka bo'lgan shaxsiy munosabati, yangi materialni o'zlashtirish darajasi, yangi materialni o'rganishga qiziqishi hisobga olingan holda nutq buzilishlarini aniqlash va tuzatish uchun maqbul sharoitlarni yaratishga qaratilgan.
Ta'lim jarayonida qo'llash: bolalarning individual xususiyatlarini va o'quvchilarning nutqni rivojlantirish darajasini hisobga olgan holda guruhni shartli ravishda taqsimlash.
Ushbu texnologiyadan foydalanishning natijasi: samarali assimilyatsiya va yangi ma'lumotlarni olish, nutqni rivojlantirishdagi kamchiliklarni muvaffaqiyatli tuzatish. Raqamli ta'lim texnologiyalari nutqning turli jihatlariga, bolalarning aqliy rivojlanishiga ijobiy ta'sir ko'rsatishga va zamonaviy multimedia vositalari yordamida ta'lim imkoniyatlarini kengaytirishga qaratilgan.
O'quv jarayoniga tatbiq etish: o'quv va kompyuter dasturlarini, o'quv jarayonining barcha bosqichlarida individual va guruhli ta'lim faoliyatida vizual didaktik material, shuningdek vizualizatsiya va bilvosita talaffuz qilish vositalaridan foydalanish.
Ushbu texnologiyadan foydalanishning natijasi quyidagilardan iborat: o'rganish uchun motivatsiyani kuchaytirish, diqqatni jamlash, ijodiy qobiliyatlarni rivojlantirish, o'zini o'zi boshqarish ko'nikmalarini shakllantirish,nutqni o'stirish o'z-o'zini egallash qobiliyatlari Sog'liqni tejaydigan texnologiyalar bolalar salomatligini saqlash va yaxshilashga qaratilgan.
SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 2 I ISSUE 2 I 2021
ISSN: 2181-1601
Ta'lim jarayonida qo'llash: barmoq gimnastikasi, artikulyar gimnastika, nafas olish gimnastikasi, yuz mushaklarining rivojlanishi, yuzning o'z-o'zidan massaji, jismoniy mashqlar, ko'z gimnastikasi, qum terapiyasi (individual darslarda) ta'lim faoliyatining barcha bosqichlarida qo'llaniladi.
XULOSA
Ushbu texnologiyadan foydalanishning natijasi: bolalarning ish faoliyatini yaxshilash, e'tiborni, idrokni yaxshilash; kasallikning pasayishi; ortgan ishlash, chidamlilik; aqliy jarayonlarning rivojlanishi; ko'rishni yaxshilash; umumiy va nozik vosita ko'nikmalarini rivojlantirish; nutq faolligining ortishi; ijtimoiy moslashuv darajasining o'stiradi.
Nafaqat logoped o'qituvchilar balki barcha pedagoglar yangi ta'lim texnologiyalariga yaxlit tizim darajasida ega bo'lish ham o'z kasbiy darasini oshirishga imkon beradi.
REFERENCES
1. F.R.Qodirova. R.M Qodirova. Maktabgacha yoshdagi bolalarga ikkinchi tilni o'rgatish metodikasi. T., —Sano-standart, 2004.
2. F.R.Qodirova. R.M Qodirova. —Bolalar nutqini rivojlantirish nazariyasi va metodikasi. T., —Istiqlol, 2006.
3. Babayeva D.R. —Nutq o'stirish metodikasi! T.: TDPU 2016-yil. Oquv qo'llanma.
4. Akramova, X. (2020). Коррекционно-педагогические обобенности формирование навыков здорового образа жизни у детей с умственной осталостью в семейных условиях. Архив Научных Публикаций JSPI, 15(1). извлечено от https://science.i-edu.uz/index.php/archive jspi/article/view/918
5. Akramova, X. (2020). Социально-педагогическая работа с детьми дошкольного возраста. Архив Научных Публикаций JSPI, 7(1). извлечено от https://science.i-edu.uz/index.php/archive jspi/article/view/674
6. Akramova, X. (2020). Didactic Foundations of Labor Activity for Children with Intellectual Disabilities. Архив Научных Публикаций JSPI, 7(1). извлечено от https://science.i-edu.uz/index.php/archive jspi/article/view/682
7. Akramova, X. (2020). Замонавий мультимедиа воситаларидан фойдаланиш -муваффакият гарови . Архив Научных Публикаций JSPI, 1(12), 1-5. извлечено от https://science.i-edu.uz/index.php/archive jspi/article/view/3162
8. Akramova, X. (2020). Мактабгача ёщдаги болалар билан олиб бориладиган ижтимоий педагогик фаолият технологияси. Архив Научных Публикаций JSPI, 1(16), 1-5. извлечено от https://science.i-edu.uz/index.php/archive jspi/article/view/3994
