CC BY
5ЭОЖ 677.026.71:391
КОСТЮМНЩ ЖАРЬЩ ДИЗАЙНЫ МЫСАЛЫНДА, КИ1М ДИЗАЙНЫНДАГЫ ЖАЦА ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫЦ ЦАЛЫПТАУГА ЭСЕР1
МЕЙРБЕКОВА ФАТИМА ЛЯСБЕКОВНА
Абилбилла Айжан, Мьщбатырова Лаура, Ален Еркежан, Жанэдшова Аделья М.Эуезов атындагы Ощуспк ^азакстан университет^ Шымкент, ^азакстан
Аннотация: Бук1л элемде тутыну тауарларын ондгрудщ барлыц салаларында технологиялардыц царцынды дамуымен сипатталады. Бгр жагынан, бул цубылыс гылыми-техникалыц прогрестщ даму ерекшелттер1мен тYсiндiрiледi, ек1нш1 жагынан-табиги ресурстарды, соныц штде комiрсутектердi уцыпты пайдалануга деген умтылыс. Yшiншiден, адамдардыц омiр суру сапасын арттыру жэне жаца технологияларды енгiзу кейде шыгармашылыц багыттардыц озгерутен жэне эстетикалыц цалаулардыц динамикасынан озып кетедi. Цызметтщ ерекшелiгi мен жеке цасиеттерiне байланысты барлыц дизайнерлер онiмдi эзiрлеу кезтде жаца технологиялардыц мYмкiндiктерiн шыгармашылыцпен игере жэне цолдана алмайды. Технологиялыц инновациялар Yшiн ец Yлкен циындыц-аймацтыц жэне улттыц жэне элеуметтж-мэдени ерекшелiктермен байланысты дэстYрлi костюммен жумыс жасау.
Осы топтагы дизайн зерттеулертщ копшыт костюмнщ стилистикалыц сипаттамаларына жэне сэн цубылысыныц ерекшелжтерте багытталган. Бiрац тэжiрибе корсеткендей, технологиялыц инновациялар кYнделiктi жэне арнайы кшмдердщ пайда болуына кобiрек эсер етедi.
Бул мацала инновациялыц технологиялар мен материалдарды, сондай-ац костюмнщ цалыптасуына айтарлыцтай эсер ететт технологиялыц тенденциялар мен композициялыц-коркемдж эд^тердщ даму динамикасын зерттеуге арналган.
Зерттеуде аныцталган эдiстердi кYнделiктi жэне эксклюзивтi буйымдардыц онеркэсттж ондiрiсiнде кещнен цолдануга болады, сонымен цатар саланыц мамандандырылган мамандарын оцыту процестде цолдануга болады.
ЮлттЫ свздер: Костюм, гипотеза
Осы максатка жету Yшiн макалада келес мiндеттердi шешу кажет:
1. ХХ гасырдыц аягы мен ХХ1 гасырдыц басында кшм дизайнындагы технологиялардыц дамуына талдау жасацыз жэне жалпы бага берщз.
2. Осы саладагы технологиялардыц iлгерiлеуi козгалатын непзп багыттарды аныктау.
3. Танымал костюм дизайнерлерi мен озык дизайнерлш фирмалардыц ж^мысыныц мысалын колдана отырып, заманауи костюмнщ морфологиясымен технологиялык жацалыктардыц интеграциясын керсетщз.
4. Шагылыстыратын, шагылыстыратын маталарды, жарыкдиодты жэне т.б. пайдалану эдютерш жYЙелеу, эстетикалык жэне эргономикалык касиеттердi жаксартуга, жайлылыкты арттыруга, сондай-ак кYнделiктi жэне арнайы кшмдердщ каушаздшне ыкпал ететiн технологиялык эдiстердi сипаттау.
5. ^рылымдык-технологиялык эдiстердiц мYмкiндiктерiн керсететiн, сондай-ак костюм элементтерiн эзiрлеу кезiнде жарык дизайнын пайдалану перспективаларын аныктайтын композициялык-керкемдiк шешiмнiц н^скаларын камтитын мэлiметтер базасын к¥ру.
6. Такырыпты оцтайландыру жэне студенттердiц костюмдi жарыктандыру техникасын окыту процесiнде орындайтын тапсырмалар эдiстемесiн жетiлдiру.
КYнделiктi жэне эксклюзивт костюмнiц Жарык дизайнын жасауда колданылатын инновациялык технологиялар мен жаца материалдар.
Жарык технологияларын колдана отырып дизайн туындыларын жасауда колданылатын калыптау эдiстерi мен эдiстерi.
ОФ "Международный научно-исследовательский центр "Endless Light in Science"
Зерттеудщ уакыт шекаралары. Зерттеудщ тарихи-уакыттык шекаралары костюмдегi биолюминесценция эсерш колданудыц алгашкы эрекеттерiнен бастап (б.з. д. IV f.) жэне ХХ1 гасырдыц аяFына дейiнгi кец кезецдi камтиды. сонымен катар, аFымдаFы Fасырдыц бiрiншi онжылдыFында (2000-2011 жж.) - Жары; технологияларыньщ каркынды дамуы жэне оларды костюмнщ Жары; дизайнын жасауFа белсендi енгiзу кезещне ерекше назар аударылады. Бул зерттеудщ гипотезасы-костюмнщ Жары; дизайныныц технологиялары мен эдютерш колдану саласы болашакта белсендi тYрде кецейедь Бул гипотезаны iске асыру жещл костюм нары^ыныц кец дамуымен байланысты. Оны жYзеге асыру со^ы 150 жылдаFы инновациялык технологиялардыц дамуын салыстырмалы талдауFа негiзделген. Гипотезаныц езектшгше постиндустриалды коFамныц "форма эмоциядан кешн" дизайныныц тезисi де, караны уакытта жаркыраFан костюмнщ ерекшеленушщ жоFарылауымен жэне тэулштщ караны уакытында арнайы кызмет кызметкерлерi мен жаяу жYрriншiлердщ каушаздш децгешн жоFарылатудыц шуFыл кажеттiлiгiмен байланысты таза эргономикалык дэлелдер де ыкпал етедi.
МакаладаFы жеке гипотеза ХХ1 Fасырдыц соцына дейiн костюм дизайнында IT жэне жарык технологияларын колданудыц норматив!« болжамына негiзделген. Бул гипотезаныц сешмдшп Жарык технологиялары саласындаFы Fылыми-техникалык 6 прогресстiц алгоритмi мен зацдылыктарымен Fана емес, сонымен катар дизайнерлердщ мYДделi устанымымен, сондай-ак элемдiк экономикалык нарыктарда калыптасатын конъюнктурамен жэне жарнаманыц тутынушылардыц санасына белсендi эсер етуiмен байланысты.
Зерттеу эмпирикалык материалды оныц компоненттерiнiц езара байланысын ескере отырып зерттеудiц жYЙелiк тэсiлiне негiзделген жэне келес эдiстердi камтиды: Тарихи-логикалык, такырыптыц тарихын ашады-костюмнiц Жарык дизайны, оныц эр тYрлi технологиялык кершютерде накты дамуын керсетедi, эр тYрлi кYЙлердiц дэйектi езгеруiн керсетедi. Зерттеу такырыбын к¥рудыц объективтi логикасы - костюмнщ Жарык дизайны-оныц жалпы сызыFы мен жарык технологияларыныц озык дамуына негiзделген негiзгi даму тенденцияларын аныктауFа мYмкiндiк бердi; статистикалык, бул костюмнiц Жарык дизайны объектiлерiн зерттеудщ езара байланысты эдютершщ жиынтыFыныц аркасында кажеттi сандык сипаттамаларды алуFа жэне арнайы жэне ^нделшт киiмдердi эзiрлеу кезiнде жарык технологиялары мен эргономикалык зерттеулердi кецейтiлген колдануда керiнетiн жалпы зацдылыктарды аныктауFа мYмкiндiк бердi;
- жYЙелiк талдау жэне синтез — костюмнщ Жарык дизайнын зерттеуде жYЙелiк тэсiлдi жYзеге асырудыц мацызды эдiсi. Костюмнiц Жарык дизайны такырыбын белштерге ойша белудiц аркасында зерттеу процесше баскарылатын сипат берiп, кейiннен костюмнщ белштерш тутастыктыц белiгi ретiнде зерттеуге мYмкiндiк туды. Эз кезегiнде, синтез эдю ретiнде болашакта талдау барысында белшектелген костюмнiц Жарык дизайнын жасау процесшщ курамдас белiктерiн бiртутас тутастыкка бiрiктiруге мYмкiндiк бердi;
- керегендiк-казiргi заманFы жарык техникасы Fылымыныц жэне онымен байланысты технологиялардыц жетiстiктерi туралы объективтi бiлiмге жэне Костюм дизайны саласындаFы сэннiц даму тенденцияларын нормативт1к болжауFа CYЙене отырып, костюмнiц Жарык дизайныныц даму тенденцияларын болжауFа мYмкiндiк беретiн эдiс.
Бул Fылыми жумыста алFаш рет жарык технологиялары саласындаFы инновациялармен логикалык байланысты костюм дизайнындаFы калыптау эдiстерi карастырылды.
Зерттеудiц Fылыми жацалыFы келесiдей:
1. АлFаш рет енертану айналымына енгiзiлдi жэне технология, дизайн жэне эргономика синтезше непзделген жобалау кызметiнiц дербес саласы ретшде "костюмнiц Жарык дизайны" уFымыныц мазмуны ашылды, сондай-ак "жецiл костюм"терминiнiц сипаттамалары аныкталды.
2. ХХ-ХХ1 Fасырларда костюмнiц Жарык дизайныныц инновациялык технологияларыныц дамуына жан-жакты талдау жYргiзiлдi, оныц киiмнiц калыптасуындаFы езект тенденциялардыц калыптасуына эсерi байкалды.
ОФ "Международный научно-исследовательский центр "Endless Light in Science"
3. ^asipri кезецде костюмнщ Жарык дизайнын дамытудагы багыттар жYЙеленген жэне жiктелген.
4. Киiмдi жобалаудагы технологиялык инновацияларды ескерумен байланысты теориялык идеялар айкындалды; костюм дизайнындагы технологиялык эзiрлемелердiц базалык багыттарын жYЙелеу жYргiзiлдi.
5. Технологиялык инновацияларды белсендi колданудан туындаган костюм келбетшщ эволюциясы процесi айкын кeрсетiлген.
6. Сыналган Yлгiлерде костюм дизайныныц эдiстерiнiц функционалдык жэне технологиялык мYмкiндiктерiнiц ресурсы керсетшген.
7. ХХ1 гасырда костюм элементтерш эзiрлеу жэне eндiру кезiнде жарыкдиодты дизайн эдiстерiн колдану перспективаларын аныктауга эрекет жасалды.
^оргауга мынадай ережелер шыгарылады:
1. Жарык технологияларын колдана отырып, костюмнiц калыптасу ерекшелiктерiн зерттеуге негiз болган гылыми база.
2. "Костюмнщ Жарык дизайны" угымы технология, дизайн жэне эргономика синтезше непзделген жобалык кызметтiц тэуелсiз саласы ретшде.
3. Костюмдi жобалау процесiмен салыстырудагы технологиялык жетiстiктердiц озык даму принцит.
4. Костюм дизайныныц жаца композициялык жэне кeркемдiк шешiмдерi мен эдютерш жасауга кeмектесетiн жэне киiмнiц адам агзасымен жэне коршаган ортамен езара эрекеттесушщ эргономикалык ерекшелiктерiн жаца тэсшдермен усынатын дизaйнердiц практикалык куралдары.
5. Костюмдi жобалау дагдыларын Yйрету курсы дизайнердщ курал-саймандарын колдануга негiзделген, костюмдi жобалаудыц практикалык мэселелерiн шешуге жэне студенттердщ шыгармашылык киялын дамытуга ыкпал етедi.
6. Жарык техникасы гылымыныц жетiстiктерiне негiзделген жэне инновациялык технологияларды iс жYзiнде енгiзумен байланысты костюм жарыкдиодты дизайн эдютерш дамыту жэне пайдалану динамикасыныц нормaтивтiк болжамы.
Жумыстыц теориялык жэне практикалык мацыздылыгы
Макалалык зерттеу костюм дизайнындагы бар тарихи жэне теориялык тэжiрибенi корытындылады. Бул толыкканды гылыми базаны калыптастыруга жэне оны жарык технологияларын колдана отырып, костюмнщ калыптасу ерекшелштерш зерттеудiц непзше коюга мYмкiндiк бердi.
ПАЙДАЛАНЫЛГАН ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1
1. «Костюм тарихы» Жолдасбекова. 2006 ж
2. «Сэн» журналы. 2009 ж
3. Асанова Б. Сымбат. Алматы, 2007 ж
4. Каврентьев А.Н. История дизайна. Москва, 2008 г.
5. Мерцалова. М.Н. История костюма. Москва. 2007 г.
6. Faлaм тор google.ru
7. Барзам - Фина «Мода жэне сулулык» Е.И. Зильберманова Москва «Легкая индустрия» 2009 ж.
8. Балкенов Ж. Эрнек eнерi аркылы болашак муFaлiмдердi керкем шыгармашылыкка даярлау. Fылым. Алматы, 2007, 245 б.
ОФ "Международный научно-исследовательский центр "Endless Light in Science"
