Научная статья на тему 'БЎЛАЖАК ОФИЦЕРЛАРДА ДАСТЛАБКИ ҲАРБИЙ КОМПЕТЕНТЛИКНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШНИНГ НАЗАРИЙ ПЕДАГОГИК ЖИҲАТЛАРИ'

БЎЛАЖАК ОФИЦЕРЛАРДА ДАСТЛАБКИ ҲАРБИЙ КОМПЕТЕНТЛИКНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШНИНГ НАЗАРИЙ ПЕДАГОГИК ЖИҲАТЛАРИ Текст научной статьи по специальности «СМИ (медиа) и массовые коммуникации»

7
6
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ҳарбий компетентлик / касбий таълим / компетенция / ҳарбий қобилият / жанговорлик

Аннотация научной статьи по СМИ (медиа) и массовым коммуникациям, автор научной работы — Маъруф Салимов

Мазкур мақола бўлажак офицерларда дастлабки ҳарбий компетентликни такомиллаштиришга бағишланади. Ҳарбий мутахассисларни фаолиятга тайѐрлашнинг янги усуллари ва моделлари такомиллашиб бораѐтган бир вақтда дастлабки ҳарбий компетентликни такомиллаштириш масалалари муҳим аҳамият касб этади

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по СМИ (медиа) и массовым коммуникациям , автор научной работы — Маъруф Салимов

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «БЎЛАЖАК ОФИЦЕРЛАРДА ДАСТЛАБКИ ҲАРБИЙ КОМПЕТЕНТЛИКНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШНИНГ НАЗАРИЙ ПЕДАГОГИК ЖИҲАТЛАРИ»

БУЛАЖАК ОФИЦЕРЛАРДА ДАСТЛАБКИ ХДРБИЙ КОМПЕТЕНТЛИКНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШНИНГ НАЗАРИЙ

ПЕДАГОГИК ЖИХДТЛАРИ

Маъруф Салимов

УзМУ тадкикотчиси

АННОТАЦИЯ

Мазкур макола булажак офицерларда дастлабки харбий компетентликни такомиллаштиришга баFишланади. Х,арбий мутахассисларни фаолиятга тайёрлашнинг янги усуллари ва моделлари такомиллашиб бораётган бир вактда дастлабки харбий компетентликни такомиллаштириш масалалари мухим ахамият касб этади.

Калит сузлар: харбий компетентлик, касбий таълим, компетенция, харбий кобилият, жанговорлик

АННОТАЦИЯ

Данная статья посвящена совершенствованию начальной военной компетентности будущих офицеров. В то время, когда совершенствуются новые методы и модели подготовки военных специалистов, актуальными становятся вопросы повышения начальной военной компетентности.

Ключевые слова: военная компетентность, профессиональное образование, компетентность, военная способность, боевые действия

ABSTRACT

This article is devoted to the improvement of initial military competence in future officers. At the time when new methods and models of training military specialists are being improved, issues of improving initial military competence become important.

Keywords: military competence, professional education, competence, military ability, fighting

Замонавий шароитда хозирги кунда харбий таълим тизимига тобора юкори талаблар куйилмокда Х,арбий мутахассисларни тайёрлашда компетенцияга асосланган моделга утиш тобора янгиланмокда. Курсантларни тайёрлаш усуллари ва моделлари масаласида катор илмий ишлар олиб борилган. Масалан, МДХ, олимларидан узлуксиз касбий таълим назарияси

465

буйича А.П. Беляева, Б.С. Гершунский, А.М. Новиков, Е.С. Полат; харбий касбий тайёргарлик жараёнининг мохияти ва хусусиятлари буйича А.В. Барабанщиков, Б.П. Груздев, Г.А. Кабакович, А.Д. Михайловский, И.В. Овсянников, В.Д. Сапожинский, Г.И. Писменский, Л.П. Платонов, М.Н. Полянский каби олимларнинг тадкикотларини таъкидлаш мумкин. В.Д. Зоркин, Б.Я. Гаврилов, Л.Г. Горшенинин, В.В. Черниковлар тадкикотлари бошлаетич хдрбий компетенциялар тахлилининг назарий ва амалий асосини ташкил этди. Бугунги кунда курсантларни тарбиялаш ва тайёрлаш жараёнининг асосий курсаткичи шаклланган компетенциялар мажмуасидир. Кобилиятлар — бу куникма, билим, касбий тайёргарлик куникмалари, шунингдек мутахассисларнинг шахсий кобилиятлари, масалан уз -узини ривожлантириш ва уз-узини урганиш кобилияти, кийин вазиятларда харакат килиш кобилияти, ташки шароитларга мослашувчан жавоб бериш касбий фаолияти хисобланади. Х,арбий олий укув юртлари битирувчилари учун касбий жихатдан мухим талаблар — бу фундаментал тайёргарлик, касбий харакатчанлик ва техника ва куролларни узлуксиз ишлаб чикиш шароитида узини узи такомиллаштиришдир.

Дастлабки харбий компетенцияларни шакллантириш: асосий жихатлар ва ёндашувлар

Дастлабки харбий малакалар харбий хизматнинг дастлабки боскичларида асосий харбий вазифаларни бажариш учун зарур булган билим, куникма ва малакаларни ифодалайди. Ушбу малакалар харбий тайёргарлик жараёнида шаклланади, аскарлар ва кумондонларга харбий шароитда самарали фаолият юритиш имконини беради.

Дастлабки харбий компетенциялар куйидагиларни уз ичига олади:

Kурол-яроF куллаш: курол билан ишлаш куникмалари, жумладан, уларнинг дизайни, хавфсиз муомаласи ва жанговар шароитларда улардан самарали фойдаланиш кобилияти.

Жисмоний тайёргарлик: харбий вазифаларни бажариш учун зарур булган жисмоний чидамлилик, куч, чакконлик ва бошка жисмоний фазилатлар.

Тактик тайёргарлик: тактика асослари, шу жумладан гурухда харакат килиш, жанг майдонидаги фаолият, максадга эришиш учун тактикадан фойдаланиш.

Кумондонлик ва етакчилик: етакчилик кобилияти, стрессли вазиятларда карор кабул килиш кобилияти, жанговар шароитларда гурух ёки отрядни самарали бошкариш.

466

Техник куникмалар: Мутахассисликка караб, бошлаетич харбий малакалар харбий техникага техник хизмат курсатиш, тиббий процедуралар, алока ва бошкалар каби техник куникмаларни уз ичига олиши мумкин.

Этика ва касбийлик: харбий кадриятлар, ахлокий меъёрлар ва касбий масъулиятни тушуниш, харбий мухитда узини тутиш коидалари ва стандартларига риоя килиш кобилияти.

Дастлабки харбий малакаларни шакллантириш юкоридаги куникма ва билимларни шакллантиришга каратилган таълим ва тарбия тизими оркали амалга оширилади. Бу компетенциялар куролли кучларда касбий малака оширишнинг асоси булиб, турли харбий вазифаларни муваффакиятли бажариш учун замин яратади.

Асосий харбий малакалар мудофаа ва хавфсизлик сохасида муваффакиятли мартаба учун асосдир. Бу компетенциялар харбий хизматни уташнинг дастлабки боскичларида топширикларни самарали бажариш учун зарур булган кенг куламли куникма, билим ва малакаларни уз ичига олади. Ушбу маколада биз бошлаетич харбий малакаларни шакллантиришнинг асосий жихатлари ва ёндашувларини куриб чикамиз.

1. Х,арбий назария ва амалиёт асослари:

Дастлабки харбий малакаларни ривожлантиришнинг асосий жихатларидан бири бу харбий назария ва амалиёт асосларини узлаштиришдир. Бу стратегия, тактика, харбий тайёргарлик, куролли кучларни ташкил этиш ва бошкариш каби жихатларни урганишни уз ичига олади. Булажак офицерларга харбий санъат асослари билан танишиш ва уларни амалиётда куллашни урганиш имконияти яратилади.

2. Жисмоний тарбия:

Жисмоний тайёргарлик бошлаетич харбий малакаларни шакллантиришда асосий роль уйнайди. Булажак офицерларга харбий топширикларни муваффакиятли бажариш учун зарур булган жисмоний фазилатларни ривожлантириш имконияти яратилади. Бунга чидамлилик, куч, чакконлик, мувофиклаштириш ва жисмоний тайёргарликнинг бошка жихатлари учун машклар киради.

3. Курол ва жанговар тайёргарлик:

Курол билан ишлаш ва жанговар тайёргарлик куникмаларини эгаллаш дастлабки харбий малакаларни ривожлантиришнинг мухим кисмидир. Булажак офицерларни турли хил куроллар билан танишиши, уларнинг тузилиши ва ишлаш тамойилларини урганишлари, шунингдек, жанговар шароитларда улардан фойдаланиш усулларини узлаштиришлари имконияти яратилади.

467

4. Рахбарлик:

Бошлаетич харбий малакаларнинг мухим жихати етакчилик ва кумондонлик кобилиятларини ривожлантиришдир. Булажак офицерларга етакчилик, жанговар ташкилотчилик ва стрессли вазиятларда карор кабул килиш тамойилларини урганиш имконияти яратилади.

5. Касбий ривожланиш:

Дастлабки харбий малакаларни шакллантириш узлуксиз малака ошириш жараёнини хам уз ичига олади. Курсантларда янги технологияларни ургатиш, замонавий харбий техника ва тактикалар билан таништириш, узлари танлаган хизмат сохасига мос ихтисослаштирилган куникмаларни шакллантириш имконияти яратилмокда.

Дастлабки харбий малакаларни шакллантириш куп функцияли мураккаб жараён булиб, харбий фан ва амалиётнинг турли жихатларини урганишни уз ичига олади. Назарий таълим ва амалий машFулотларнинг туFри уЙFунлашуви укувчиларда нафакат зарур куникма ва малакаларни, балки куролли кучларда муваффакиятли хизмат килиш учун зарур булган рухий сифатларни хам шакллантириш имконини беради.

REFERENCES

1. Киселёв Сергей Викторович, & Иванова Дарья Сергеевна (2019). Формирование военно-профессиональных компетенций будущих офицеров ВДВ. Вестник Нижегородского университета им. Н. И. Лобачевского. Серия: Социальные науки, (3 (55)), 175-182.

2. Алимардонов З.Ш. Олий харбий таълим муассасаларида булажак офицерларнинг касбий компетентлигини такомиллаштириш. Педагогика фан. буйича фал. докт. (PhD) дисс... - Тошкент: УДЖТУ, 2019. - 174 б

3. Odeldjanovna, S. S. (2019). IMPROVEMENT OF MECHANISMS OF PREPARATION OF UNIVERSITY STUDENTS FOR PEDAGOGICAL ACTIVITY. European Journal of Research and Reflection in Educational Sciences Vol, 7(12).

4. Садикова, Ш. О. (2023). ПЕДАГОГИК ФАОЛИЯТГА ТАЙЁРЛАШ ЖАРАЁНИДА МАЪНАВИЙ МАСЪУЛИЯТНИ ШАКЛЛАНТИРИШ. Academic research in educational sciences, 5(NUU Conference 2), 605-609.

468

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.