Нащональний лкотехшчний унiверситет УкраТни
10. Михович А.И., Федец И.Ф., Попова В.Е. Уточненная классификация заболоченных лесов Полесья УССР// Лесоводство и агролесомелиорация. Типология и биология леса. -К.: Урожай, 1965, вып. 3. - С. 19-28.
11. Природа ВолинськоТ облает/ Пщ ред. К.1. Геренчука. - К.: Вища школа, 1975. - 147 с.
12. Редько Г.И. Повышение продуктивности лесов Полесья УССР. - К.: Урожай, 1967. - 124 с.
13. Kulczynski S. Stratygrafja torfowisk Polesia. - Prace Biura Meljoracji Polesia. - Bresc nad Bugem: 1936, t.1, zesz.2. - 84_
УДК 630.53 Магктр-тженер Йоланта Крульчик;
д-р наук, тженер Марек Тукендорф - Полтехшка Оптьська
АНАЛ1З СКЛАДУ БАГАТОСКЛАДНИКОВО1 ЗЕРНОВО1 СУМ1Ш1 НА ПРИКЛАД1 КОРМУ ДЛЯ ГОЛУБ1В У ПРОМИСЛОВИХ УМОВАХ
На прикладi представленого пристрою для перемшування опар i3 черв'ячною мь шалкою для перемiшування закваски показано процес перемшування багатоскладни-ково'1 пасти для птахiв. Розглянуто характер процесу, звертаючи увагу на змiни часток окремих компоненпв в чергових фазах перемшування. Визначено що в процес пере-мiшування частки компонентiв подрiбнюються згiдно до гармонiйноi згасаючо'1 криво! Ключов1 слова: зернова сумiш, мшанка, закваска.
Jolanta Krolczyk, mgr int; Marek Tukiendorf, dr hab. int - Politechnika Opolska
Analiza skladu wieloskladnikowej mieszaniny ziarnistej na przykladzie karmy dla gol^bi w warunkach przemyslowych
Na przykladzie mieszalnika okresowego z mieszadlem slimakowym do mieszania pasz pokazano proces mieszania wieloskladnikowej paszy dla drobiu. Obserwowano charakter procesu, zwracaj^c uwag? na zmiany udzialow poszczegolnych komponentow w kolejnych fazach mieszania. Zauwazono, ze w trakcie mieszania udzialy komponentow rozkladaj^ si? wedlug krzywej harmonicznie tlumionej.
Stowa kluczowe: mieszanina ziarnista, mieszanka, pasza.
Mgr inz Jolanta Krolczyk; dr hab. inz Marek Tukiendorf- Politechnik of Opole
Analysis of composition of many-componential corn mixture on the example of forage for pigeons in industrial terms
On the example of the represented device for interfusion with a worming mixer for interfusion the process of interfusion of many-componential pastes for birds is shown. Character of process is considered, paying attention to the changes of particles of separate components in the duty phases of interfusion. Certainly that in the process of interfusion of particle of components is ground down accordant to the harmonious going curve out. Keywords: corn mixture, hash, brew.
Wprowadzenie
Mieszanie materialow ziarnistych jest zlozonym procesem, ktorego wynik za-lezy od rodzaju mieszalnika, rodzaju komponentow, a takze warunkow, w jakich proces ten jest prowadzony [1]. Celem mieszania jest uzyskanie mieszaniny jednorodnej, czyli takiej, w ktorej sklad jest jednakowy w calej obj^tosci, w jak najkrotszym czasie. Nie jest to jednak latwe zadanie, z uwagi na roznorodnosc wlasnosci mieszanych skladnikow. Duzy wplyw na parametry mieszania wywieraj^. przede wszystkim: prze-ci?tny wymiar liniowy ziaren, g^stosc, ksztalt, spr^zystosc czy wilgotnosc [1].
26
Збiрник науково-технiчних праць
HiiyK'QBiiii BiCHHK, 2006, BHn. 16.1
Nieodl^cznym zjawiskiem towarzysz^cym procesowi mieszania jest segre-gacja, spowodowana wymienionymi wczesniej wlasnosciami ziaren. Jej istota pole-ga na zajmowaniu okreslonego polozenia w zbiorniku, po osi^gni^ciu maksymalne-go stanu zmieszania [1, 3]. Dla wi^kszosci mieszanin ziarnistych, dwu- lub wi-eloskladnikowych stanem pocz^tkowy jest stan pierwotnej segregacji (calkowity rozdzial skladnikow - pocz^tek procesu technologicznego). W wyniku mieszania, uklad cz^stek materialow po odpowiednio dlugim czasie mieszania moze osi^gn^c stan zmieszania okreslany jako losowy. Moze to byc mieszanina doskonala, trudna do osi^gni^cia w przypadku mieszania ukladow o wielu skladnikach. Bardziej rzeczywistymi przykladami s^ uklady znacznie rozni^ce si^ wymiarami srednic oraz g^stosciami, ktore po osi^gni^ciu pewnego stanu zmieszania, wykazj tendenj do ponownej segregacji, okreslanej jako segregacja wtorna [1, 4, 3]. Segregacja to-warzyszy szczegolnie w przypadku mieszania ukladow wieloskladnikowych.
Mieszanki paszowe, z ktorymi mamy do czynienia na przyklad w przemysle rolniczym, s^ ukladami zawieraj^cymi skladniki organiczne, jak i nieorganiczne [2, 5]. Procentowa zawartosc poszczegolnych ziaren w mieszance uwzgl^dnia indywidualne potrzeby ptakow i jest dobierana na podstawie wieloletnich doswi-adczen praktykow zywienia. W przypadku hodowli gol^bi, stosuje si <5 inne karmy w czasie l<?gow, lotow, okresu jesiennego i zimowego. Optymalne zaspokojenie potrzeb odzywczych gol^bi zapewnione jest poprzez uwzgl^dnienie potrzeb ener-getycznych i budulcowych, na przyklad dzi^ki wysokiej zawartosci tluszczu zapew-niana jest energia potrzebna na najci^zsze loty. Natomiast dodanie do karmy wi^kszej ilosci bialek, korzystnie wplywa na budow^ jaj, a takze wspomaga przyrost masy i wlasciwe ksztaltowanie ukladu kostnego mlodych gol^bi.
Uzyskanie mieszanki zgodnej z zalozonym skladem, jest, obok skrocenia czasu mieszania, celem tego procesu. W przypadku pasz i mieszanek paszowych, ktore s^ organicznymi skladnikami mieszanek, rownie istotna jest kontrola che-miczna i bakteriologiczna oraz wlasciwe przechowywanie polproduktow, zapewni-aj^ce odpowiedni^ cyrkulacje powietrza, a przez to bezpieczne skladowanie.
Cel badan
Celem badan byla ocena szybkosci i jakosci procesu mieszania mieszanki dla gol^bi (Ovigor® Euro BK).
Metodyka badan
Badaniom poddano czternastoskladnikow^. mieszank^ o nazwie Ovigor® Euro BK. Jest to karma dla gol^bi. Sklad mieszanki podany jest w tabeli 1.
Badania przeprowadzono w mieszalni pasz, zajmuj^cej si<? produkj i dystrybuj pasz dla gol^bi. Czternastoskladnikow^. karm^ mieszano w mieszalniku z pionowym mieszadlem o dzialaniu okresowym (rys. 1) o wymiarach podanych w tabeli 2. Moc mieszadla wynosi 5,5 kW.
Do mieszalnika podawano dokladnie odwazone porcje komponentow o l^cznej wadze dwoch ton. Poboru probki o wadze 0,25 kg dokonywano w miejscu spustu z mieszalnika. Proces mieszania zasypanego materialu trwal trzydziesci minut. Pobor prob nast^powal po kazdej minucie mieszania. W ten sposob uzyskano trzydziesci prob, ktore poddano analizie. Za pomoc^. analizy sitowej oraz klasycznych metod
1. ^icobe ta cag0b0-napk0be rocnogapctbo
27
Нащональний лкотехшчний унiверситет Украши
rozdzialu rozdzielono kazd^. prabkç na poszczególne skladniki. Nastçpnie kazdy z komponentów zwazono, a masç wyrazono w udzialach procentowych.
Tab. 1. Sklad karmy Ovigor® Euro BK
Nazwa komponentu mieszanki Udzial procentowy [%]
Peluszka 16,00
Sorgo 15,00
Dari 10,00
Groch zólty 10,00
Groch zielony 9,00
Kardi 7,50
Owies luszczony 7,50
Proso zólte 6,50
Slonecznik czarny 6,00
Ryz bialy 5,00
Kanar 2,50
Wyka br^zowa 2,50
Groch nowozelandzki 1,25
Ryz Paddy 1,25
Rys. 1. Mieszalnikpasz
Wysokosc czçsci cylindryczneí - A 1550 mm
Wysokosc czçsci stozkoweí - B 1600 mm
Wysokosc otworu wysypowego - C 300 mm
Srednica wewnçtrzna czçsci cylindrycznej - D 1800 mm
Srednica wewnçtrzna otworu wysypowego - E 300 mm
Wyniki badan pomiarowych
Udzialy procentowe poszczególnych skladników mieszanki w zaleznosci od minut mieszania zaprezentowano w tabeli 3.
28
36Í|)iiiik нaуково-технiчних праць
Minuty mieszania
00 о Nï cd Nï 00 Nï Nï Oî Nï ai Nï Nï 00 Nï Nï Nï Nï о CD 00 Oî ai 00 Nï о cd 00 Oî ai 00 Nï
ai ai Oî ai 00 ai ai Oî - Oî cd 00 ai Oî cd ai 00 Oî cd 00 Peluszka
00 Nï о Oî о ai ai Nï ai CD о Nï ai Nï CD Nï 00 Nï о 00 00 Oî 00
8,47 1 8,02 1 11,41 1 9,49 1 8,60 1 10,85 1 10,35 1 9,971 1 11,48 1 9.12 1 10,43 1 11,06 1 7'92 1 12,28 1 12,16 1 7.°3 1 10,49 1 15,49 1 6.11 1 9.°7 1 16,14 1 4'56 1 17,97 1 7.96 1 2,66 1 10,90 1 14,62 1 8,05 1 °.27 1 °.57 Groch zielony
о о - - - 00 о о 00 - о 00 00 CD ai о о Oî cd ai Nï Oî ai 00 Nï 00 о NÏ
о Nï ai Oî Oî о о CD ai 00 о 00 о ai 00 Oî 00 00 Nï ai 00 Oî cd cd Oî о 00 cd Oî Oî cd ai 00 Oî 00 ai NÏ G roch ï y ity
cd 00 о 00 Oî 00 Oî CD ai - Oî - Oî Nï cd 00 00 Nï Oî ai 00 Dari
о Nï Oî ai 00 о Oî CD Nï о 00 ai ^ Nï 00 ai СП
ai 00 Nï Oî Nï о Nï - ai - о 00 CD - CD 00 cd Nï Nï 00 cd Nï 00 00 - 00 00 00 00 Nï ^ Oî -
cd ai Nï 00 Oî 00 00 о Oî 00 CD Oî 00 00 00 Nï 00 00 CD CD 00 Oî о 00 00 ai Oî cd cd cd ai 00 00 о ai 00 cd Nï СП Sorgo
1,95 1 1.43 I 2.13 1 1.67 Nï 1 1.93 1 2.19 1 1,44 I 2,13 1 1,89 о 1 1.78 1 1'61 I 2,03 1 2,12 1 1'59 1 1.50| I 2,29 1 1'54 1 0,54 1 2,76 1 2,42 I 2,82 1 1.39 1 0,93 1 0,30 I 6.79 1 1'86 1 °.42 1 1,41 Groch nowozelandz
00 cd cd 00 cd cd cd cd 00 00 о 00 00 о Nï Oî - ai cd cd ai - о о NÏ Kardi
ai CD CD о Nï 00 Nï 00 CD 00 Oî CD cd 00 о 00 cd 00 00 cd ai
Nï Nï 00 00 о ^ о о ai ai о о
^ 00 Oî 00 CD ai 00 CD 00 Nï 00 ai О 00 00 Oî Nï 00 Oî ai Nï 00 о о ai cd 00 00 о Oî cd Nï Oî ^ о Oî Nï о Oî о ^ о ^ Kanar
^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ 00 о Nï ^ о Nï Nï о о о 00 ^ о о
00 00 N) -vj ai ai Nï 00 Oî О Nï о О 00 о О ai 00 00 ai о 00 CD 00 00 ai ai 00 Nï Nï 00 Oî ai cd cd ai 00 00 Nï ai ai о ^ о 00 Ryï Paddy
00 .fc. Nï 00 Nï Nï Nï 00 00 00 00 00 Nï 00 00 00 ai 00 ai Nï 00 о о о о
ai W 00 CD о Oî Oî 00 ai 00 о Oî 00 Oî CD 00 Oî CD 00 Nï 00 ai 00 CD Nï 00 о ai Oî ai о ^ Nï 00 00 Nï о ai cd Oî 00 ^ Nï 00 Oî ai ^ NÏ о 00 Ryï
Nï Nï Oî Nï 00 00 Nï 00 00 00 00 Nï 00 00 ai о о 00 Nï cd NÏ 00 NÏ Proso
СП to о ai ai CD Nï Oî 00 00 Oî Oî 00 Nï ^ cd ai Nï о о Nï ai 00
о - Nï о о 00 о 00 - о 00 о - - о ai cd 00 Nï 00 ai Oî cd Nï 00 Nï о Sionecznik czarny
о 00 Oî CD О Nï Oî ai о Oî ai CD о ai о Nï ai Nï 00 cd Nï 00 00 NÏ
СП Oî 00 ai ai 00 Oî 00 00 cd о Nï о 00 Nï - Nï 00 о о
00 00 CD Nï 00 00 О О о Oî ^ CD Oî Oî о Oî Oî 00 Nï о о 00 ai Oî 00 о 00 ai ^ Oî ^ ai 00 00 00 ai 00 00 о о о 00 00 ^ Owies
Nï Nï Nï Nï Nï Nï Nï Nï Nï Nï 00 Nï Nï 00 Nï Nï о 00 о о о
00 СП Oî Oî 00 ai о Oî Oî 00 О CD Oî 00 ai Nï о Oî Oî 00 О 00 Nï 00 00 Oî cd Oî cd 00 00 ai о о cd о Oî о ^ 00 00 Nï о о ^ о ^ Wyka
о О о о о О о о о о о О о о о о о о о о о о о о о о о о о о
ai Nï о CD Nï CD Nï Oî ai Oî 00 Oî 00 ai CD Nï Nï 00 ai 00 00 ai Oî 00 Nï 00 00 Nï Nï cd Nï Oî Nï 00 Nï о 00 Nï о о 00 00 ai cd PozostaioHci
г
i? ©
о
s
a
^ S' ©
¡r> я о S Í!
R Qtq
Л
S
fs- S. 8 tj
s
a
s
Í"5 Í4
a S
ft
Нaцiонaльний лкотехшчний ушверситет yKpaÏHi
25,00
e s
ra
- èï
ae ñ о ■с с
0 ra
1 N £ ¡2 S I
n e c
o
20,00
15,00
10,00
5,00
0,00
Rys. 2a
11 16 21
czas mieszania [min]
26
Rys. 2b
2
e s
a]
* él ra ф ñ o
S
3 ra Í. N Г ¡2
S I
n e c
o
S
2 <u
s
s
ra Ф ñ o
з ra
i. N ir s
S I
n e c
o
20,00 18,00 16,00 14,00 12,00 10,00 8,00 6,00 4,00 2,00 0,00
—¡rií J\~7\-
/\/\.ДЛЛЛА,
\J V v w
1
11 16 21 czas mieszania [min]
26
4,00 3,50 3,00 2,50 2,00 1,50 1,00 0,50 0,00
A
fvWl'vvv'
J_V_~_
Rys. 2c
11 16 21 czas mieszania [min]
26
Rys. 2. Zmiana procentowego udzialu poszczególnych ziaren mieszaniny w zaleznosci od czasu mieszania dla: 2a - grochu zóltego, 2b - grochu zielonego, 2c - wyki brqzowej
Jak pokazuj^ dodatkowo wykresy na rys. 2 trzydziestominutowy czas mieszania wydaje siç okresem wystarczaj^cym do osi^gniçcia stanu równowagowego tj. stanu dynamicznej stabilnosci komponentów.
Tab. 4. Skladniki, których bylo mniej w trzydziestej minucie w odniesieniu do skladu wyjsciowego
Nazwa komponentu Wymagany udzial procentowy [%] Udzial procentowy w 30 minucie [%] % zmiany
Peluszka 16,00 15,98 0,13
Dari 10,00 9,51 4,90
Groch zielony 9,00 8,47 5,89
Owies luszczony 7,50 6,33 15,60
Proso zólte 6,50 2,76 57,54
Ryz bialy 5,00 3,57 28,60
Kanar 2,50 1,43 42,80
Wyka br^zowa 2,50 1,86 25,60
1
6
6
6
30
36Í|)iiiik муково-техшчних ii|)aiii>
^уковий икиик. 2006, вип. 16.1
Tab. S. Skladniki, których by lo wiçcej w trzydziestej minucie _w odniesieniu do skladu wyjsciowego_
Nazwa komponentu Wymagany udzial procentowy [%] Udzial procentowy w 30 minucie [%] % zmiany
Sorgo 15,00 15,94 6,27
Groch zólty 10,00 10,70 7,00
Kardi 7,50 8,85 18,00
Slonecznik czarny 6,00 10,70 78,33
Groch nowozelandzki 1,25 1,95 56,00
Ryz Paddy 1,25 1,38 10,40
Wnioski
Znajomosc udzialu poszczególnych skladników mieszanki w zaleznosci od czasu mieszania pozwala na obserwacjç przebiegu i charakteru procesu, regul rz^dz^cych procesem, próby skrócenia czasu mieszania oraz kontrolç skladu otrzymanego produktu. Trzydziestominutowy czas mieszania jest czasem wys-tarczaj^cym do uzyskania mieszaniny o skladzie zblizonym do skladu oczekiwane-go. Róznice proporcji w trzydziestej minucie mog^ byc spowodowane rozbijaniem siç ziaren podczas mieszania oraz wyst^pieniem procesu segregacji. Zauwazono, ze w trakcie mieszania udzialy komponentów rozkladaj^ siç wedlug krzywej har-monicznie tlumionej. Nalezy prowadzic dalsze badania, wyjasniaj^ce przebieg procesu mieszania badanych komponentów mieszanki wieloskladnikowej.
Literatura
1. Boss J. 1987: Mieszanie materialów ziarnistych. PWN, Warszawa - Wroclaw.
2. Grochowicz J., 1996 : Technologia produkcji mieszanek paszowych. Wyd. drugie PWRiL, Warszawa.
3. Boss J., Tukiendorf M.: Mieszanie i segregacja na przykladzie dwóch wybranych metod ujednorodniania materialów ziarnistych, Zeszyty Naukowe Politechniki Opolskiej, Mechanika 254, z. 60 (2000) S. 23-29.
4. Boss J., Tukiendorf M., Wçgrzyn M., 2000: Technologiczne sposoby przeciwdzialania wtórnej segregacji podczas transportu i magazynowania niejednorodnych materialów ziarnistych, Inzynieria Rolnicza 9 (20), Warszawa, Komitet Techniki Rolniczej PAN, S. 15-20.
5. Tukiendorf M. 2003: Wplyw zmiany wymiarów srednic cz^stek na wyniki mieszania materialów ziarnistych podczas wysypu ze zbiorników, Problemy Inzynierii Rolniczej, 2 (40), S. 21-26.
УДК 582.736.2:712 Л. О. Бабш, Л.А. Колдар, М.В. Небиков - Уманський
державный аграрний ушверситет
РОЗМНОЖЕННЯ GLEDITSIA TRIACANTHOS L. У КУЛЬТУР1 IN VITRO
Дослщжено метод розмноження рослин Gleditsia triacanthos L. в умовах культу-ри in vitro. Встановлено оптимальний режим стеришзацп рослинного матерiалу, проведено n^Gip живильних середовищ, доповнених необхщними регуляторами росту.
L.O. Babij, L.A. Koldar, M.V. Nebykov - Uman' State Agrarian University
The duplication of the plants Gleditsia triacanthos L. in condition of the culture in vitro
The Explored method of the duplication of the plants Gleditsia triacanthos L. in condition of the culture in vitro. Will Installed optimum mode to sterilizations of the vegetable material, is organized selecting the nourishing ambiences, complemented necessary regulator of the growing.
1. Лкове Ta сaдово-пaркове господaрство
31